--> De vijfde ‘kaakslag’: Het Vlaams inburgeringsbeleid

Vlaanderen voert sinds 1 april 2004 een eigen inburgeringsbeleid. In het Vlaams Gewest zijn er verplichte en vrijwillige inburgeraars, in Brussel enkel vrijwillige inburgeraars. Ons inburgeringsbeleid is bedoeld voor vreemdelingen van achttien jaar en ouder die zich langdurig in Vlaanderen of Brussel komen vestigen. Er zijn verschillende groepen inburgeraars: xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

• nieuwkomers: Nieuwkomers zijn personen die zich onlangs in België gevestigd hebben. Het is belangrijk dat zij snel kennis maken met hun nieuwe thuisland en Nederlands leren. Hieronder vallen ook de minderjarigen (zij gaan naar het onthaalonderwijs voor anderstalige nieuwkomers (OKAN)).
• oudkomers: Oudkomers zijn inwijkelingen die al langer dan een jaar in België wonen. Sommigen van hen zijn nog onvoldoende bekend met het reilen en zeilen in onze samenleving en kennen onvoldoende Nederlands.
• bedienaars van erkende erediensten in plaatselijke kerk- en geloofsgemeenschappen die door de Vlaamse overheid zijn erkend. Bedienaars van erediensten hebben een voorbeeldfunctie binnen hun geloofsgemeenschap. Ze vormen vaak een aanspreekpunt en contactpersoon bij wie gelovigen te rade gaan. Hun positie binnen de geloofsgemeenschap vereist kennis van en inzicht in de samenleving.

Het inburgeringstraject bestaat uit een primair en een secundair gedeelte. Het primaire inburgeringstraject wordt gecoördineerd door het onthaalbureau inburgering en bestaat uit een vormingsprogramma ondersteund door een individuele begeleiding van de inburgeraar. Het vormingsprogramma wordt samengesteld uit lessen Nederlands, maatschappelijke oriëntatie en loopbaanoriëntatie.

De lessen Nederlands als tweede taal (NT2) worden aangeboden door centra voor basiseducatie (CBE, voor analfabeten en laaggeschoolden), centra voor volwassenenonderwijs (CVO, voor hoog- en middengeschoolden) en universitaire talencentra (UT, voor hooggeschoolde met een educatief perspectief). Het pakket Nederlands dat wordt aangeboden is eerder beperkt en gericht op basiszelfredzaamheid (richtgraad 1.1, duurtijd: 90u in de UT, 120u in de CVO's en 240 tot 600 lesuren in de CBE's).

De doorverwijzing naar het meest aangepaste lessenpakket gebeurt door het Huis van het Nederlands, dit een taaltest en cognitieve vaardigheidstest afneemt om het niveau van de inburgeraar te bepalen.

Tijdens de cursus maatschappelijke oriëntatie maken de inburgeraars kennis met de Vlaamse samenleving. Dit lessenpakket behandelt thema’s als de Belgische staatsstructuur, onderwijs, mobiliteit, gezondheid, enzovoort. Daarnaast is er ook ruime aandacht voor waarden en normen. Maatschappelijke oriëntatie wordt aangeboden door het onthaalbureau inburgering in de contacttaal van de nieuwkomer.

Loopbaanoriëntatie is een begeleiding naar verder studeren, werken, deelname aan het socio-culturele aanbod, vrijwilligerswerk en andere vrijetijdsbesteding. Daarbij wordt vertrokken vanuit de ervaring en kwalificaties (zoals diploma’s) die de inburgeraar vanuit zijn of haar thuisland meebrengt.

Inburgeraars die regelmatig het vormingsprogramma hebben gevolgd, ontvangen een attest van inburgering. Daarmee kunnen ze instappen in het secundaire inburgeringstraject. Dat wordt door de reguliere voorzieningen aangeboden. Zo kan de inburgeraar een beroepsopleiding bij de VDAB of een opleiding tot zelfstandig ondernemerschap bij het SYNTRA volgen. Daarnaast kan hij ook verder Nederlands studeren, zich in het hoger onderwijs inschrijven of kiezen voor vrijwilligerswerk.