Beste lezer

Nu de junimaand is aangebroken is ook het hoogseizoen van wal gestoken in de hotelbusiness ten huize Reykjavík. Dat was ook aan mijn uurrooster te merken. Lange tijd heeft het er naar uitgezien dat de Eyafjallajökull roet in het eten zou gooien, maar even snel als de vulkaan haar as is beginnen verspreiden is ze hiermee gestopt. Let wel, in tegenstelling tot wat verschillende media beweren is de vulkaan nog niet gestopt, ze houdt zich voorlopig slechts koest. Ze stoot nog steeds as uit, maar in een kleine hoeveelheid en met weinig kracht zodat de as niet de kans krijgt om tot op vlieghoogte te raken, dus dat gevaar is voorlopig geweken.

Toch was er voldoende as boven Reykjavíks grondgebied om maandagavond weer een asregen te veroorzaken, zelfs nog feller dan de vorige keer.

Op maandagavond ben ik gaan poolen buiten het stadscentrum en in de auto was het zo min mogelijk de ruitenwisser gebruiken, want eens gewist moest worden, moest de ruit ook onmiddellijk gespoeld worden, daar de as niet weg te wrijven was zonder sporen na te laten, wat het zicht nog verslechterde.

Ook aan de bezetting van de afgelopen week valt op dat het hoogseizoen eindelijk is aangebroken. Radisson Blu 1919 –op z’n Ijslands uitgesproken als [Radisson bleu nietjen nietjen]- heeft deze week gedraaid aan een bezetting van rond de 90%. Dit is niet abnormaal voor een normale zomer, maar door de financiële crisis en de vulkaan is dit zeker acceptabel. Vandaag, woensdag, is het mag het hotel zelfs rekenen op een volledige bezetting van 100%, wat dus betekend dat elke kamer in het hotel wordt bezet door een gast. Hierdoor werden enkele drastische beslissingen genomen. Ten eerste moeten Alex en ik tijdens deze dagen verhuizen naar een hotel op de “grote” markt van Reykjavík –vergelijkbaar met het Margarethaplein in Leuven- op één minuut stappen van het hotel. Dit is wel aangenaam omdat Alex en ik beiden vandaag en morgen vrij zijn en we zo een echt “hoera, we zijn op vakantie” gevoel krijgen. Ook zijn de 3 kamers die het afgelopen half jaar werden ingericht als burelen –de vorige burelen van het reservatie- en accountingdepartement bevonden zich in de kelder -zonder daglicht- zeer deprimerend tijdens de wintermaanden als de zon slechts 4 uur per dag schijnt-  ontruimd en terug in hun oorspronkelijke staat hersteld.

Zoals ik eerder al vermelde hebben deze drukke, gegeerde tijden ook een gevolg op onze uurroosters. Ik heb de voorbije 9 dagen gewerkt met enkel op vrijdag een dagje verlof, om mijn bioritme van avond naar dagshiften om te zetten en de negatieve taken in het proces van het zelfstandig worden te volbrengen: de was en de plas.

Daarom is er niet veel te vertellen over de afgelopen week. Toch was deze week voor de Ijslanders één van de absolute hoogtepunten van het jaar, want er zijn slechts twee dingen waar Ijslanders óf absoluut voor thuisblijven, óf massaal voor buitenkomen: handbal –de nationale sport van Ijsland en tevens de enige sport waar ze op uitblinken, de sporen van het volksfeest voor de bronzen medaille op het Europees kampioenschap zijn nog steeds zichtbaar- en het Eurovisiesongfestival. (jaja, rare jongens die Ijslanders, we weten het intussen wel)

Ijsland heeft twee soorten Eurovisionfans. Ten eerste zijn er de “die-heart”fans, die perfect kunnen zeggen wie, wanneer en met welk nummer heeft deelgenomen de afgelopen 55 edities en ten tweede de “Eurovision – Icelandic style”. Dit laatste gaat –uiteraard- gepaard sloten alcohol.

Het concept van deze hoogdag is heel eenvoudig. Voor de avond begint ga je met z’n allen naar de liquor store, je haalt een bátar –voor meer info over de bátar verwijs is je graag door naar mijn eerste blogbericht, de episode over de Ijslandse kebabs- bij Nona Bitti of Hlolla Bátar en trekt dan naar een huiskamer. Je eet je broodje en tegen 19:00 zet je je schrap in de zetel om het spektakel te aanschouwen. De regels van het spel dat dan volgt zijn volledig vrij te bepalen. Elke keer de presentatoren van kleding verwisselen moet je een slok van drank A drinken, elke keer er iets wordt herhaald in het Frans een slok van drank B,… Tevens krijgt ook elke deelnemer enkele landen toegewezen. Elke keer dit land in beeld komt of wordt vermeld wordt er een slok ter compensatie verwacht. Je kan je inbeelden wat een feest het hier was. Na de grote show, waar Ijsland helaas veel slechter deed dan ze zelf verwacht hadden –off the record: ik heb veel respect gekregen van menig Ijslander omdat België het grootste punt dat Ijsland dit jaar gekregen heeft, gegeven heeft- zakt elke fan dan af naar één of andere bar of club waar dan heuse Eurovisionparty’s worden gehouden met enkel Eurosongmuziek.

Helaas moest ik dus werken op zaterdagavond, maar omdat we nog steeds in Ijsland zijn –en er toch twee televisies in onze designlobby hangen- hebben we beslist onze gasten dit hoogwaardig staaltje kwaliteitsspektakel niet te ontzien. Net toen onze nationale trots, Tom Dice, zijn ding mocht doen had ik even vrije tijd. Chauvinistisch als ik ben stond ik samen met een Nederlandse gast te kijken naar een enthousiaste Tom die live on stage het publiek opjutte. Dit had hij beter niet gedaan, want terwijl hij dit aan het doen was in het verre Noorwegen, heeft hij ook het brandalarm in de Radisson Blu 1919 in Reykjavík in werking gesteld. –Het brandalarm –lees rapport- zelf zei dat het te maken had met te veel rook in de keuken, maar ik blijf er 100% van overtuigd dat Tom Dice er iets mee te maken heeft.-

Toch werd zaterdagavond onmiddellijk na de puntenverdeling, tegen de traditie in, de show vroegtijdig onderbroken, want zaterdag was er nog een gebeurtenis die misschien nóg belangrijker was dan Eurosong. Het waren –zoals u misschien zelfs in de Belgische media hebt kunnen vernemen- gemeenteraadsverkiezingen.

Dit is op zich niet zo speciaal, maar Ijsland kampt momenteel met –zo mogelijk- een even grote politieke crisis als België. Daar zijn vele redenen voor. Ten eerste is er het faillissement dat Ijsland op het nippertje heeft kunnen voorkomen twee jaar geleden. De overheid heeft hier enkele zware rekenfouten gemaakt, te dure gebouwen laten bouwen en de banken te veel geld geleend. Het gevolg hiervan is wellicht bekend: Icesave.

Voor de onwetenden onder jullie zal ik proberen Icesave in enkele lijnen samen te vatten, maar het is een zeer complexe materie –lees de B-H-V van Ijsland. Icesave is een contract ondertekend door de vorige premier van Ijsland waarin hij een lening aangaat van 110.miljard Ijslandse kronen –ongeveer 8 miljard euro- 50% van dit bedrag wordt geleend van Nederland en de andere helft wordt gegeven door Groot-Brittannië. Het contract was echter zeer vaag en slecht opgesteld zonder een concrete datum waarop het geld moest worden terugbetaald. In het contract stond letterlijk dat er van Ijsland werd verwacht het geld onmiddellijk terug te betalen zodra ze hier “klaar voor waren”. Begin dit jaar zijn zowel de Britten als de Nederlanders komen aankloppen met de vraag wanneer ze hun geld terug kregen. Zoals verwacht zei Ijsland er nog niet klaar voor te zijn, waarop er een vete ontstond tussen Ijsland en Groot-Brittannië. In Nederland zijn er intussen zelfs al enkele belangrijke koppen gerold voor het opstellen van zulk onconcreet contract. Uiteindelijk bekende de Ijslandse regering het geld wel degelijk opzij te hebben staan, maar schrik had voor een weerslag van de crisis dus liever nog zou willen wachten met de terugbetalen, dus zoals steeds in de oudste democratie ter wereld –Ijsland is al een democratie sinds het jaar 904- werd een volksreferendum georganiseerd, waarin 97% van de Ijslanders besliste het geld nog minstens 2 jaar aan de kant te laten staan. Dit referendum was enkele weken voor de uitbarsting van de Eyafjallajökull, dus toen het Britse luchtruim als eerste werd gesloten hadden de Britten werkelijk hun buik vol van Ijsland zodat enkele kranten kopten:” Iceland: we wanted CASH not ASH”. Een oneliner die nu ook de Ijslandse economie spijst, omdat een variant –we don’t have CASH, but we do have ASH- op menig t-shirt en koffiemok in de souvenirshops prijkt.

Tot op heden zijn er nog steeds continue Nederlanders en Britten aanwezig in Ijsland om te onderhandelen over Icesave, maar een half jaar en 2 premiers later houdt de Ijslandse regering het been stijf en blijft onnodig grote bedragen spenderen, tegen de wil van de bevolking in. Dit lijdt tot regelmatige betogingen, protestacties, protestconcerten, braspartijen,… waarin vooral de jeugd van mijn leeftijd zich tegen het politieke systeem keert.

Een ander delicaat punt dat de gemeenteraadsverkiezingen zo interessant maken, is de aanvraag van Ijsland om toe te treden tot de Europese Unie. Deze aanvraag kan op weinig medewerking van de inwoners rekenen, omdat de Ijslanders veel schrik hebben hun eigenheid en cultuur te verliezen en de controle over hun eigen land te verliezen. Ook vrezen ze dat hun belangrijkste bron van inkomsten, de visvangst, in prijs zal moeten dalen. Ook de mogelijke invoering van de Euro jaagt menig Ijslander de stuipen op het lijf. Ijsland is niet goedkoop, maar dit wordt deels gemaskeerd door de Krona. Bij een mogelijke invoering zou alles misschien goedkoper of duurder worden. In het eerste geval zou dit uiteraard voor iedereen dik OK zijn, maar in het tweede geval vrezen ze een tegenreactie van toeristen en nog meer inkomsten die verdwijnen.

In tegenstelling tot wat alle Ijslanders denken, is de regering wel van hun mening op de hoogte. Dit heb ik zelf kunnen merken toen ik maandag de set-up van een meetingroom moest doen. Er was een meeting gepland, waarin het voorlopige dossier –de volledige applicatie van Ijsland met alle punten waarin ze Europa proberen te overtuigen hen te accepteren- werd voorgesteld aan enkele leden van de Europese raad. Europa –en meerbepaald de Europese Unie- spelen ook een belangrijke rol in het hotel waar ik mijn dagen slijt. Er worden namelijk 4 kamers gehuurd door europa, die zijn ingericht als burelen. Maar ik wijk af; de meeting dus. Er werd gevraagd om een opstelling in Classroom style, –verschillende losse tafels naar voren gericht- maar 15 minuten voor aanvang van de meeting werd beslist toch Boardroom style –één grote tafel- te gebruiken. Dus in allerijl, en met de hulp van enkele medewerkers uit de E.U. offices, –zo noemen we de 4 burelen die worden gehuurd in het hotel- werden alle tafels terug in Boardroom gezet. Terwijl we deze taak aan het volbrengen waren, raakte ik aan de praat met één van deze medewerkers. Toen ik haar vertelde dat ik van België kwam, volgde uiteraard de vraag die iedereen hier –vreemd genoeg, want ik wist niet dat ze dat in het buitenland wisten- Frans of Nederlands… Niet dat het veel uitmaakte, want de “missie” die ze mij wou meegeven had ze hoe dan ook meegegeven, ongeacht ik Frans- of Nederlandstalig was. De “missie” is heel eenvoudig: overtuig al je Ijslandse vrienden ervan dat de Europese Unie niet slecht en gemeen was. Toen ik haar vroeg waarom juist ik dat moest doen, omdat ik in België woon, gaf ze het vreemde antwoord: “Omdat jij in het midden van de E.U. woont”. Toen vertrok ze en tot op de dag van vandaag heb ik nog steeds het antwoord niet gevonden op haar afscheidszin. De enige link die ik kan leggen is dat veel belangrijke Europese instellingen zich in Brussel bevinden, maar verder dan dit geraak ik niet.

Toen ik een half uur later terug aan de receptie stond en de dame in kwestie zag passeren, gaf ze me nog een “cadeautje”. Ik kreeg een 103 paginadik boekje met de welklinkende titel: “Opinion-Commission opinion on Iceland’s application for membership of the European Union”. Er zat vooraan een briefje in waarop stond dat dit me kan helpen met mijn “missie”… Ik snap het tot op heden nog steeds niet helemaal, maar heb intussen wel het boekje al eens doorbladerd. Het is zware lectuur, maar best wel boeiend, dus als ik me écht nog eens verveel, of ergens intellectueel wil lijken, zal ik het zeker eens grondig bestuderen.

Het enige dat mij intussen wel duidelijk is geworden, is dat het inderdaad nog niet zeker is of Ijsland effectief in 2012 zal toetreden tot de Europese Unie. Binnenkort volgt er een stemming waarin wordt bepaald of de applicatie voldoet aan alle voorwaarden die de E.U. voorop stelt. Indien deze wordt goedgekeurd, zal er een volksreferendum plaatsvinden waarin er aan de burgers zal worden gevraagd of ze voor of tegen de toetreding zijn. Zoals steeds zijn volksreferenda in Ijsland bindend dus ziet het er allemaal niet zo positief uit. Ook mijn Ijslandse vrienden zijn het unaniem over eens dat ze op dit referendum tegen de toetreding zullen stemmen. Het spijt mij lieve dame van de E.U., maar het ziet er naar uit dat mijn “missie” niet veel succes zal oogsten.

Nu begrijp je dus waarom politiek in Ijsland zo een delicaat punt is. Er is veel protest en woede bij de jongeren, dus wat is er beter om de balans weer in evenwicht te brengen…? Als het van Jon Gnarr, de bekendste en -volgens de meeste mensen waarmee ik over dit veelbesproken onderwerp heb gesproken- ook de beste komiek van Ijsland, afhangt, is er maar ding dat de Ijslanders op de been kan houden in deze zware tijden en dat is humor. Zijn politiek getinte humor, die meestal zeer sarcastisch en zwaar over de lijn is, is door iedereen gekend. Hij schrijft dagelijks een column voor de twee kranten van Ijsland, hij heeft zijn eigen talkshow en spelprogramma en ook zijn zaalshows zijn altijd helemaal uitverkocht. Tevens hebben veel Ijslanders de gewoonte om zijn ‘quote van de dag’ te posten op Facebook. Dit alles om zijn populariteit aan te tonen.

En zo gebeurde het dus dat de gemeenteraadsverkiezingen in het vizier kwamen en Jon Gnarr zich inschreef met een partij genaamd Besti Flokkurinn. Dit gebeurde begin mei en sinds die dag gespreksonderwerp nummer 1. Het oorspronkelijke idee was eigenlijk aan te tonen dat iedereen die dit wil in staat is de hoofdstad van dit eiland te leiden. Intussen werden de voorbereidingen van de verkiezingen concreter en zonder Jons medeweten krijg zijn partij een officiële partijletter –Æ [aai]- toegewezen. –In Ijsland hebben politieke partijen geen specifieke kleur, maar een letter die op elk document, flyer, poster,… moet worden vermeld-

Dit, op het eerste gezicht banale lettertje, had echter grotere gevolgen dan Jon Gnarr had kunnen voorzien. Toen hij zich enkele dagen voor de verkiezingen wou uitschrijven en publiek maakte dat alles één grote grap was, kreeg hij te horen dat dit onmogelijk was, omdat de uitschrijftermijn verlopen was op de dag dat de letter werd toegewezen. In allerijl moest hij op zoek gaan naar andere partijleden en tot ieders verbazing sloot zowat elke bekende kop in Reykjavík zich bij zijn partij aan.

Na het Eurovisiesongfestival werd er onmiddellijk live overgegaan naar het stadhuis van Reykjavík (zie foto) voor de uitslag van de verkiezingen.

Eerst werden de verliezen van alle grote partijen in beeld gebracht met de nodige reacties en het onverwachte scenario hing in de lucht. Elke Ijslander die in het hotel op dit moment aan het werken was, stond plots in de lobby toen met veel dramatiek het balkje van de Æ-partij de hoogte in rees. 36,8% van de stemmen bleken aan de Besti Flokkurinn te zijn gegeven, wat maakt dat deze partij onmiddellijk de grootste partij van Reykjavík is geworden, met 5 van de 16 zetels in de gemeenteraad en het afvaardigen van de nieuwe burgemeester als gevolg. Voor het eerst in de geschiedenis viel er een stilte bij Jon Gnarr en wist hij even niet wat zeggen, maar hij herpakte zich snel. Niemand weet wat er nu gaat gebeuren, want Jon Gnarr is nu verplicht de nieuwe burgemeester te worden. Dit is niet met zijn volle goesting, maar toch houdt hij de humor er in. Voor het opstellen van de gemeenteraad wil hij bijvoorbeeld alleen maar samenwerken met mensen die zichzelf een fan noemen van The Wire, een immens populaire televisieserie in Ijsland, die ook heel veel tegenstander kent. En weer weet niemand of hij het nu meent of niet.

Waarom de partij zoveel stemmen heeft kunnen bemachtigen is zeer duidelijk. Alle jongeren –en waarschijnlijk ook ouderen- die tegen het politieke systeem in Ijsland en tegen de Europese unie zijn, hebben op deze partij gestemd. Ook dachten veel mensen dat alles één grote grap was en dat iedereen wist dat ze beter een verloren stem brachten op een partij die het toch nooit zal maken, dan een stem te moeten geven aan een partij waar ze het niet mee eens zijn. Een combinatie van onwetenden en protestanten geeft dus het gekende resultaat.

Bovenstaande these is ook zeer aannemelijk als je de partijpunten van de Besti Flokkurinn onder de loep neemt. Ten eerste wou Jon Gnarr gratis handdoeken in alle openbare zwembaden van Reykjavík –dat zijn er 9, Ijslanders zijn dol op zwemmen- voor iedereen. Tevens wou hij een Ijsbeer in de zoo van Reykjavík voor het vertier van de kinderen. Ook wou hij een Disneyland bouwen naast de Domestic Airport –vanwaar je naar Groenland, Noord-Ijsland kan vliegen- en een adoptieprocedure voor zwervers en daklozen. Ten slotte het moeilijkste programmapunt: een drugsvrij parlement tegen 2020. Dit laatste is uiteraard een sneer naar een Tom Boonen-incident in het Ijslandse parlement. (zie foto)

Op onderstaande link vindt je het verkiezingsfilmpje van de Beste Flokkurinn dat ik je zeker nog wil meegeven, want -volgens mij toch- kan zelfs het kleinste kind zien dat dit één grote grap is, maar dan wel eentje met grote gevolgen!

http://www.youtube.com/watch?v=xxBW4mPzv6E

Voor zij die al in Reykjavík geweest zijn: je herkent zeker vele plaatsen waar het filmpje is opgenomen. Voor zij die nog naar Reykjavík komen. Bekijk het filmpje maar goed dan weet je alvast waaraan je je kan verwachten!

Voila, ik heb genoeg geschreven voor vanavond. Het ziet er naar uit dat we hier nog woelige tijden tegemoet gaan! Dus wordt hopelijk vervolgd!

Stay tuned!

Sam

03-06-2010 om 20:18 geschreven door Sam