02-01-2019 om 16:48 geschreven door alidor  

In de oude vrouwengevangenis te St - Andries zijn er vier diensten aanwezig:

Het Provinciaal Medisch Centrum WEST-VLAANDEREN ( voor de politie) ,
De West-Vlaamse noodcentrale
Het  gesloten Centrum voor illegalen Brugge (CIB)
Federale Politie.

Van de Brandweerkazerne naar de Refuge in de Zandstraat.

Het personeel van de dienst 100 heeft vijftien jaar, dag en nacht, de telefooncentrale van de Brugse brandweer bemand. Vrijdag 04/05/2013 namen ze afscheid van de kazerne en verhuisden ze naar het gebouw van de federale politie. Ze zullen nu vanuit het gebouw in de Zandstraat in Sint-Andries werken, waar ook de noodcentrale 101 is gevestigd. De West-Vlaamse noodcentrale.

“Brandweer en ziekenwagen, goedemiddag.” Tijdens het bezoek aan ‘de noodcentrale’ in de gebouwen van de Federale Politie in Brugge komt het openingszinnetje van de operatoren talloze keren terug. Al snel wordt duidelijk dat hier wel degelijk het verschil wordt gemaakt tussen leven en dood. Tussen net op tijd komen of net te laat. Wat is de exacte locatie? Het probleem? Wat zijn de omstandigheden? Zijn er gewonden? Hoeveel mensen betrokken?

De druk voor een operator bij de noodcentrale is élke keer opnieuw ontzettend hoog. In een zo kort mogelijke tijdspanne, want elke seconde telt, moet de centralist zoveel mogelijk informatie proberen te vergaren.
In 2016 kwamen er 250.000 noodoproepen binnen in Brugge. Ter verduidelijking: dat zijn er gemiddeld 29 per uur. Kalme nachten waar per uur amper enkele oproepen binnenkomen inbegrepen ... Eén shift, in een team van meestal zes personen, duurt een halve dag. Ter info: alle noodoproepen naar de 112 en 101 die in West-Vlaanderen gebeuren, lopen binnen in Brugge.

”Al krijgen we ook vaak mensen aan de lijn die denken dat ze bij 1207 zitten. Als we hen duidelijk maken dat het niet zo is, vragen ze vaak toch nog of wij ze niet kunnen helpen aan een nummer. Je maakt hier de zotste dingen mee. Ook mensen in financiële moeilijkheden die niet meer betaald kunnen bellen met hun gsm, krijgen we vaak aan de lijn. Aan afwisseling geen gebrek”, klinkt het in de noodcentrale. Zo kregen de operatoren in het verleden al verschillende keren af te rekenen met hijgers en stalkers die steeds opnieuw belden.“Het ideale gesprek duurt gemiddeld anderhalve minuut. In die tijd moet er een eerste inschatting worden gemaakt van het probleem en locatie én moeten de hulpdiensten uitgestuurd worden. Ik kan je verzekeren: voor wie hier net begint, lijkt het een onmogelijke opdracht. Vandaar ook dat iedereen die hier zit, eerst vijf maanden opleiding achter de rug heeft voor die er ook nog maar aan mag denken volledig zelfstandig een noodoproep te beantwoorden.”

Bron: krant “ Het Nieuwsblad “

02-01-2019 om 16:54 geschreven door alidor  

Directeur Heusschen Adolphe – 31/07/1914 tot 30/04/1919
Directeur Gosseries Fernand van 01/05/1919 tot 30/11/1922
Directeur Yserbyth Achille  van 01/03/1923 tot 31/03/1932
Bestuurster Mevrouw Sanders Romanie ( moeder overste Helena ) van 1 januari 1922 tot 30/08/1947
Directeur Meeus  Adm. Directeur van 01.04.1932 tot 30.08.1947
Directeur Meeus  Directeur van 01.09.1947 tot 31.03.1966
Directeur Van Inthoudt  Edouard van 01 januari 1967 tot 1972
Directeur Gydé Raoul van 01/11/1972 tot 31/08/1975
Directeur Tijsebaert Jozef van 01 september 1975 tot juli 1988.
Directeur Vandevelde Godelieve, adjunct tot 31 mei 1988.
Directeur Fiers Etienne (directeur 3^de klasse: een tijdelijke opdracht, in afwachting dat er een nieuwe directeur 1^ste klasse werd benoemd) van 1 juni 1988 tot 31 augustus 1989.
Directrice Mevr. Francine Tijsebaert, directeur 3^de klasse, werd adjunct-directeur, vanaf 01 juni 1989.
Directeur Verberckmoes Etienne vanaf 01 september 1989 tot 1991
In de loop van 1990 kwam Dirk Van Bogaert, directeur 3^de klasse, het directieteam vervoegen als tweede adjunct-directeur.
Directrice Mevr. Francine Tijsebaert was de laatste directeur in de Refuge
Vanaf 1992 was zij directeur in het Penitentiair Complex tot op haar pensioenstelling.

Bron:

Archief Penitentiair Complex Brugge

Met aanvullingen  door E.Fiers    Ere - Directeur

02-01-2019 om 17:01 geschreven door alidor  

Datums vanaf 1901 tot 2009

Op 21 mei 1901  werd de verkoopacte ondertekend door het ministerie van Justitie voor de gronden van het bestuur van Burgerlijke Godshuizen

In 1902 werd gestart met de bouw van een “refuge, een dépot, en een Colonie Agricole”.

In 31 juli 1914 werd het gebouw ingewijd.

Op 27 augustus 1914 verhuisde de refuge van de Werkhuisstraat naar de gebouwen op Sint-Andries.

De refuge werd in 1914 – 1918 door de Duitsers gebruikt  als een centrum waar prostituees werden onderzocht op venerische ziekten. Wat wel zeker was dat er een reserve eenheid gekazerneerd was
De refuge was vanaf 1918 een echt toevluchtsoord die men “ Rijksweldadigheidsgesticht” noemde.
Al die mensen die daar in hechtenis zaten werden in de moeilijke momenten bijgestaan door de zuster Sint-Vincentius a Paulo van Anzegem, het geheel onderhouden en gesteund door de staat.

Op 20 december 1920 werd het bedelaressengesticht van de werkhuisstraat te Brugge overgebracht naar Sint-Andries, volgens een koninklijk besluit van 20 december 1920.

Op 24 februari 1928 werd in de refuge een “ instelling voor niet gevaarlijke zwakzinnigen ondergebracht”.

In 1930 volgde het “ gesticht voor sociaal verweer voor vrouwelijke misdadigers uit gewoonte

Sinds 1930 is de refuge dan stilaan zonder bijna merkbare overgang een vrouwengevangenis geworden, alhoewel de naam “ Rijksweldadigheidsgesticht” nog werd bewaard.

Verzameling Dirk Viaene

In 1938 werden er rustige en werk bekwame geïnterneerden ondergebracht volgens een M.O. brief van 23/12/1938

In 1939 volgde het gesticht voor abnormale vrouwen. In datzelfde jaar werd er een materniteit opgericht. Deze instelling werkt heden ten dage nog in het Penitentiair Complex te Sint-Andries Brugge.

In 1940 tijdens de 18 daagse veldtocht kwam de staf van Koning Albert er hun middagmaal gebruiken en hielden ze er hun activiteiten.
De overgave van Gent is in de refuge tot stand gekomen na een gesprek tussen Koning Albert en een Duitse officier. De Koning is daar toen op ingegaan omdat de Duitsers dreigden de stad Gent plat te bombarderen.
Van 1941 tot 1944 werd de refuge gebruikt als veldhospitaal voor de Duitse Bezetter.
In 1943 werd in de refuge een strafinstelling voor lichamelijke verzwakte vrouwelijke veroordeelden opgericht. De refuge werd ook een korte tijd gebruikt als sanatorium voor vrouwelijke gevangen tuberculoze patiënten.

In 1944, na de bevrijding, werd de refuge gebruikt door de Canadezen en de Britten, er werd een veldhospitaal opgericht met 1200 bedden. De Canadezen, Amerikanen en Britten  hebben de refuge pas verlaten in december 1945.

In 1952 verhuisden de vrouwelijke gedetineerden van het Pandreitje naar de instelling in Sint-Andries-Brugge

In 1992 verhuisden de vrouwelijke gedetineerden naar het Penitentiair Complex te
Sint –Andries

verzameling Dirk Viaene

Het  Centrum  voor  Illegalen  te  Brugge  opende  als  eerste  in januari  1995  haar  deuren In 1998 verhuisden de Rijkswacht aan de Coupure naar de refuge te St Andries Brugge.
In 1998 was er een archeologisch onderzoek naar nederzettingssporen achter de refuge.
Op 22 oktober 2008 koopt de Regie der Gebouwen één gebouw van de refuge op, van de stad Brugge, voor 1,3 miljoen euro.
In 2009 word de refuge de kazerne voor de Federale Politie.

02-01-2019 om 17:13 geschreven door alidor  

Met dank aan de mensen en diensten die het mogelijk gemaakt hebben om alle documentatie te verzamelen

·         Francine Tijsebaert – Ere - Directeur

·         Ronny Vandecandelaere – Ere - Directeur

·         Etienne  Fiers – Ere - Directeur

·         Jurgen Van Poecke – Regionaal Directeur Brusselse gevangenissen – voorheen directeur PCB

·         Paul Logghe –   projectleider Archiefbeheer van het Directoraat-Generaal Penitentiaire Inrichtingen

·         Karel Velle – Rijksarchivaris Gent

·         Paul Drossens – Rijksarchief Gent

·         Marc Terry  – Archivaris Rijksarchief Brugge

·         Schepen Boudewijn Laloo

·         Zuster Jeaninne Verscheure

·         Familie Deprez – Verbrugghe

·         Familie Vandenabeele - Deceuninck

·         Fredine Moeyaert

·         Maria Suffys

·         Dirk Heyns

·         Jo Berten

·         Ewald Van Coppenolle

·         Hugo Vandekeere

·         Rapidprint – Copy centrum Kristus Koning.

·         Infojustitie

·         KU Leuven

·         Archief OCMW Brugge

·         Stadsarchief Brugge

·         Rijksarchief Brugge

·         Regie der Gebouwen Brugge

·         Provinciaal Archief te Sint-Andries

03-01-2019 om 00:00 geschreven door alidor  

03-01-2019 om 18:27 geschreven door alidor  

24/01/1940 Oprichting van Interneringscentrum voor ongewenste vreemdelingen – vrouwen – wet van 28/09/1939 – K.B.dd.24/01/1940
10/05/1940 – Begin van de oorlog
15/05/1940 – Evacuatie van de vreemdelingen naar Frankrijk
28/05/1940 – Capitulatie van het Belgisch leger.
20/09/1940 – Herbevolking van het Interneringscentrum voor vreemdelingen – vrouwen – M.B.dd.24/01/1940.
17/03/1941 – Oprichting van een afdeling Materniteit voor de gedetineerde vrouwen van de gevangenissen.
24/07/1941 – Oprichting van een afdeling vrouwen ter beschikking van de Duitse overheid.
05/05/1942 – Afschaffing Abnormalengesticht tot bescherming van de maatschappij. – M.S.dd.05/05/1942.
07/08/1943 – Oprichting van een strafinrichting voor lichaamszwakke vrouwen – M.S.dd.07/08/1943
01/03/1944 – Evacuatie materniteit naar de Rijkskliniek in de Werkhuisstraat te Brugge.
10-11/03/1944 – Evacuatie van de krankzinnigen naar de gestichten te St.Michiels – Velzeke Ruddershove
St.Niklaas Waas en Eeklo.

Verzameling teksten Dirk Viaene

null

30/09/1944 – Volledige bezetting van de inrichting op bevel van de geallieerde overheid voor een Militair hospitaal:
The 12d Canadian Hospital, met uitzondering van de hoeve.- opeisingsbrief van de gemeente St. Andries dd.30/09/1944.
Alsook de opeising van het kasteel F.N. te Steenbrugge.
09/10/1944 – Evacuatie van de strafinrichting naar de gevangenis te Brugge. - Evacuatie van het bedelaarsgesticht
en het krankzinnigengesticht naar het kasteel F.N. te Steenbrugge.
21/11/1944 – Oprichting te Eeklo van de afdeling vrouwen ter beschikking van de Britse overheid.
04/12/1944 – Afschaffing van de afdeling vrouwen ter beschikking van de Britse overheid.

verzameling teksten Dirk Viaene

07/12/1945 – Terug inbezitneming van de volledige inrichting – schrijven van de gemeente St. Andries dd.05/12/1945.
10/12/1945 – Ontruiming van het kasteel F.N. te Steenbrugge
15/12/1945 – Ontruiming van het St. Jan Baptistgesticht te Eeklo
29/12/1945 – Materniteit terug uit de Rijkskliniek te Brugge.
11/01/1946 – Afschaffing Interneringscentrum voor ongewenste vrouwelijke vreemdelingen.
27/02/1946 – Oprichting van strafinrichting voor – lichaamszwakke vrouwen – geesteszwakke vrouwen – sanatorium
Politieke en gemeen recht.- M.S.dd.27/02/1946.
09/02/1948 – Afschaffing van krankzinnigengesticht voor geesteszwakke vrouwen – K.B.dd.09/02/1948.
01/02/1950 – Oprichting van Abnormalengesticht tot bescherming der maatschappij – vrouwen – M.S.dd.19/02/1950.




Bron:

-       R.Vandecandelaere  Ere-Directeur Penitentiair Complex Brugge

-       Rijksarchief Brugge – Inventaris van Bedelaarsgesticht en toevluchtshuis te St. Andries.

04-01-2019 om 00:00 geschreven door alidor  

Datum : 10/07/1998 B.S. :  17/07/1998  

Koninklijk besluit houdende aanduiding in het Rijk van plaatsen die gelijkgesteld worden met de plaats zoals bedoeld in artikel 74/5, § 1, van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen.  

ALBERT II, Koning der Belgen, 

Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. 

Gelet op de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, inzonderheid op artikel 74/5, § 2, ingevoegd door de wet van 18 juli 1991; 

Gelet op het koninklijk besluit van 9 maart 1994 houdende aanduiding in het Rijk van een plaats die gelijkgesteld wordt met de plaats zoals bedoeld in artikel 74/5, § 1, van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen; 

Gelet op de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, inzonderheid op artikel 3, § 1, vervangen door de wet van 4 juli 1989 en gewijzigd door de wet van 4 augustus 1996; 

Verzameling Dirk Viaene

Gelet op de dringende noodzakelijkheid, gemotiveerd door het feit dat onverwijld schikkingen dienen getroffen te worden, aangezien niet alle vreemdelingen die zich aan de grens vluchteling verklaren, opgevangen kunnen worden in het Transitcentrum dat zich bevindt in de transitzone van de luchthaven van Brussel-Nationaal te Zaventem, en evenmin opgevangen kunnen worden in het Gesloten Centrum, gelegen aan de Jozef Gorislaan, te 1820 Steenokkerzeel; 

Overwegende dat de hoge concentratie van bewoners in de bovenvermelde centra, spanningen met zich meebrengt en dat er onverwijld schikkingen dienen getroffen te worden om te vermijden dat de gespannen situatie verergert; 

Overwegende dat bij gebrek aan een andere adekwate beschikbare plaats, gelegen aan de grens, ten spoedigste plaatsen met gelijkwaardig statuut en gelegen binnen het Koninkrijk dienen aangeduid te worden waar voornoemde personen zullen kunnen worden ondergebracht; 

Overwegende dat de bovenvermelde vreemdelingen kunnen ondergebracht worden in het Gesloten Centrum, gelegen aan de Zandstraat 150, te 8200 Sint-Andries-Brugge en in het Gesloten Centrum gelegen aan de Steenweg op Wortel 1A, te 2330 Merksplas; 

Overwegende dat dit besluit moet worden genomen en in werking moet treden binnen de kortst mogelijke termijn; 

Op de voordracht van Onze Minister van Binnenlandse Zaken, 

Hebben Wij besloten en besluiten Wij :  

Artikel 1.  

Het gebouw "Gesloten Centrum", gelegen aan de Zandstraat 150, te 8200 Sint-Andries-Brugge, en het gebouw "Gesloten Centrum", gelegen aan de Steenweg op Wortel 1A, te 2330 Merksplas, worden gelijkgesteld met de plaats zoals bedoeld in artikel 74/5, § 1, van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen. 

Art. 2.  

Dit besluit heeft uitwerking met ingang van 9 juli 1998.   

Art. 3.  

Onze Minister die de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen onder zijn bevoegdheid heeft, is belast met de uitvoering van dit besluit. 

Gegeven te Brussel, 10 juli 1998. 

ALBERT Van Koningswege : 

De Minister van Binnenlandse Zaken, L. TOBBACK  

Bron Rijksarchief Brugge

04-01-2019 om 10:54 geschreven door alidor  

( De oude schrijfwijze is in dit document overgenomen)

Het Departement van Justitie heeft, op het grondgebied der gemeente St Andries, uitgestrekte gebouwen doen oprichten, genoemd “ Rijksweldadigheidsgestichten”, en waar thans, drie verschillende kategories van kostgangers een onderkomen vinden. Deze zijn heden in getal van 303 plus 14 kinderen van minder dan 2 jaar oud welke hunne moeder vergezellen.

Zij zijn onderscheidelijk als volgt:

1 De geïnterneerden van het Toevluchtshuis, overgebracht van Brugge naar St Andries in de maand december 1918.
2 De opgeslotenen van het Bedelaarsgesticht, geplaatst te St Andries, sinds de maand december 1920
3 De afdeeling voor kalme geesteskranken, gesticht door het Koninklijk besluit van 24 Februari 1928

Afzonderlijke lokalen zijn aan ieder der hoogerbedoelde afdeelingen voorbehouden, derwijze dat alle aanrakingen tusschen deze verschillende bevolkingen wordt vermeden.
De twee eerste zijn bestemd tot de interneering  van meisjes en vrouwen, van ten minste 18 jaar oud, en ter beschikking van het Staatsbestuur gesteld, krachtens de wet van 27-11-1891 tot beteugeling der landloperij en bedelarij.

De art. 3-13-14 en 16 van voornoemde wet bepalen het onderscheid volgens hetwelk een vrouw in staat van landloperij of bedelarij bevonden, in het Toevluchtshuis of Bedelaarsgesticht moet worden overgebracht.
De interneering dezer ongelukkige verdwaalden heeft voor doel hunne zedelijke opbeuring te beproeven, en, zoo hun ouderdom en hun aanleg het nog toelaten, hunne sociale herklassering te vergemakkelijken.
In de meeste gevallen, geldt het hier de uitslagen van een onvolledige en soms slechte opvoeding te verbeteren.
Onaangezien de verzedelijkende werking waaraan deze vrouwen zijn onderworpen gedurende hun verblijf te St Andries, ontvangen diegene, die blijk van eenigen aanleg geven, ook een verstandelijke,huishoudelijke en beroepsvorming, die hun doorgaans ontbreekt.
De arbeid is een belangrijke factor tot opbeuring .De organisatie ervan is geregeld door het Koninklijk besluit van 20-1-1894, hetwelk niet gedoogt dat een opgeslotene toto eenig handwerk bekwaam, lui en zedig zou blijven.

Het Gesticht bezoldigt de verscheidene kostgangers voor al het verrichte handwerk: zoodat zij, bij hun vertrek, over eenig geld beschikken dat hun toelaat in hunne eerste noodwendigheden te voorzien.
Het Toevluchtshuis herbergt ook, voorloopig, valiede vrouwen zonder schuilplaats en geldmiddelen, maar belangstelling verdienende: dit, in afwachting  dat hun levensbestaan in de vrije wereld kan worden versterkt.
Voor de zeventigjarigen en gebrekkelijken, vult de interneering in het Toevluchtshuis onder vorm van hospitalisatie, den bijstand aan die hun door de liefdadige besturen is verschuldigd.

Eindelijk, de onverbeterlijke vrouwen die in het Bedelaarsgesticht worden opgenomen tengevolge van omstandigheden voorzien bij art. 13 van voornoemde wet ( vadsigheid, losbandigheid, enz.) worden, door het feit hunner opsluiting, belet last en nadeel te berokkenen aan de maatschappij.

Deze enkele beschouwingen bewijzen het nut van hoogergenoemde Gestichten.
Bedoelde gestichten bevatten een hoeve waar de opgeslotenen zich toeleggen op veefokkerij, plantenteelt, enz.

De produkten worden gebruikt door het Gesticht; daar de hoeveelheid de noodwendigheden overtreft, zoo wordt een vrij aanzienlijk overschot in den handel verkocht.
De inrichting wordt bediend door de zusters der congregatie van St Vincentius à Paulo te Anzegem.

-----------------------------------------------------------------------------------------

Bron:

Uit het boek, Beschrijving der gemeente St Andries – auteur Ridder van Outryve d’Ydewalle
Ter gelegenheid van het eeuwfeest 1930

04-01-2019 om 10:59 geschreven door alidor  

Inventaris van het archief van Sint-Andries-Brugge en rechtsvoorgangers (1815-1992) Overdracht 1999 / J. Buyck en I. Rotthier Publ. 3132 (Rijksarchief Beveren. Inventaris 51).

Beschrijving van het archief:

Identificatie van de toegang:
BE-A0513 / M35

Naam archiefblok:

• Rijksweldadigheidsgestichten te Sint-Andries-Brugge en rechtsvoorgangers (1815-1992). Overdracht 1999.

Periode:
1815-1992

Rubriek
Buitendiensten. Nationaal. Justitie (K0_6)

Laatste inventarisnummer
1586

Omvang geklasseerd
64.9

Archiefbewaarplaats:
Rijksarchief te Brugge

04-01-2019 om 11:19 geschreven door alidor  

Het bedelaarsgesticht de Magdalena kon op het einde van de 19 de eeuw de toestroom van bedelaressen en landloopsters niet langer bolwerken.  Om dit euvel  te verhelpen  bouwde men in het begin van de 20 de  eeuw een nieuw gebouw te Sint-Andries Brugge, nu  gekend als de  refuge of de  oude vrouwengevangenis. 

Naast bedelaressen  en landloopsters  plaatste  de  overheid  er  in  een  aparte  afdeling  delinquente meisjes.  In de jaren 1920-1930 was  het aantal landloopsters en bedelaressen  reeds  stevig  gedaald  en waren de delinquente  meisjes  uit de instelling verwijderd. De vrijgekomen ruimte werd gebruikt om een gesticht voor krankzinnige veroordeelde  vrouwen  en  later een afdeling voor vrouwelijke recidivisten en abnormalen te openen.
De jaren  1940-1946 drukten een eigen stempel op de inrichting.

Men  opende verschillende  afdelingen: 
      een interneringscentrum voor ongewenste vrouwen,
      een  afdeling voor terbeschikkinggestelden van de  Duitse en  Britse       overheid, 
      een  moederzaal
      een strafinrichting.

Van  deze  vijf afdelingen  bleef  na  het  beëindigen  van  de  Tweede Wereldoorlog  de  strafinrichting en de moederzaal bestaan en breidde  daarentegen  uit  o.a.  door  de opname  van  gedetineerden  afkomstig  van t’ Pandreitje. 

In  1981 besliste het ministerie van Justitie het penitentiair complex te Brugge te  bouwen  dat  zou  instaan  voor  de  opvang  van  zowel  mannen (Pandreitje)  als  vrouwen  (refuge). 

De  gebouwen  te  Sint-Andries Brugge kwamen leeg te staan.  Maar niet voor lang. In de jaren 1990 renoveerde de overheid de gebouwen grondig.
 
Vandaag zijn er vier diensten in de refuge aanwezig
De  Federale Politie,  Het Provinciaal Medisch Centrum ( voor de politie),
de nood oproepcentrale en het Centrum voor Illegalen te  Brugge.

Bronnen:
Handelingen van het Genootschap voor geschiedenis - JOHAN BUYCK &  ISABEL ROTTHIER

Zie ook de website:

https://rwg-sint-andries-brugge.be/

11-01-2019 om 00:00 geschreven door alidor  

23-03-2019 om 11:53 geschreven door alidor