Een “bedelaarswerkhuis” kadert in de armenzorg van de centrale overheid in de 19e eeuw. Daarbij was er ook aandacht voor bepaalde categorieën van behoeftigen. Dit was het geval voor de bedelaars werkhuizen en de opvoedingshuizen voor jeugdige delinquenten. Het Magdalenagasthuis te Brugge begint in 1326 met de stichting van het passantenhuis “O.L.V.- van Nazareth” voor de opvang van pelgrims en daklozen.
In 1617 wordt een aantal huizen omgebouwd tot een nieuw gasthuis, dat in 1739 gedeeltelijk ingericht wordt als rasphuis.

Het “dépôt de mendicité” wordt opgericht in 1805 in het vroegere detentiehuis van de Magdalena. Hier zaten zowel veroordeelden wegens landloperij, als sukkelaars die door werkloosheid of lichaamsgebreken volledig verarmd waren en zich vrijwillig komen aanbieden. Zowel mannen, vrouwen als kinderen werden er aan het werk gezet in een goed uitgeruste kleer- en klompen makerij. Reeds vanaf 1822 dringt het bestuur van het werkhuis aan op uitbreiding van de gebouwen. In 1839 is er sprake van het oude klooster van Spermalie aan te kopen. Wegens financiële voordelen opteert men echter voor grond naast het werkhuis gelegen, en die toebehoort aan de Commissie der burgerlijke godshuizen.

Het was hoog tijd dat men uitbreidde. In 1840 was de totale bevolking, dus al de personen die er tijdelijk of gans het jaar verbleven, 703 (gemiddeld 470), wanneer het in 1841 reeds 802 (gemiddeld 475) is!

Het plan werd getekend door Pieter Buyck, architect van de provincie.

Begin 1845 geraakte de binnen afwerking van de nieuwe ge­bouwen op zijn einde.
Een aalmoezenier wordt aangesteld, E.H. F. Robbe, onder­pastoor van de H. Magdalena.

De totale bevolking bedroeg  2.243 (gemiddeld 776), waarvan 1.441 uit West-Vlaanderen, en 802 uit Oost-Vlaan­deren. Vanaf 1850 kwam er een daling van de bevolking, en dit niet alleen omdat de economische toestand in Vlaanderen een lichte verbetering kende, maar ook omdat de Staat te Ruiselede in een oude suikerfabriek een hervormingsgesticht voor jonge bedelaars onder de 18 jaar had opgericht.

Even vóór de eerste wereldoorlog verhuisde de refuge van de Magdalena naar nieuwe gebouwen te Sint-Andries. Door de oorlog kon het bedelaarswerkhuis pas in 1920 verhui­zen en werd dan Rijksweldadigheidsgesticht genoemd. Het werd in 1948 afgeschaft.

Het bedelaarswerkhuis bevond zich in de gebouwen aan de Werkhuisstraat, de Nieuwe Gentweg en de Jacobinessenstraat.

Bronnen:

M. Van Hoonacker, Uitbreiding van het bedelaarswerkhuis te Brugge (22 juli 1842) in Biekorf, 1993, p. 189-194. 
J. Buyck, De refuge te Sint-Andries Brugge: van bedelaarsgesticht tot centrum voor illegalen in Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis (A.S.E.B.), Brugge, (138) 2001, blz. 109-124.