Dag 8

Geslapen in 4 sterren hotel alwaar deze morgen geen druppel water uit kraan of douche. Dus relatief beperkte wasbeurt met 50 cc mineraal water uit ijskast.

Heerlijk zonnige dag. Met bus naar het vertrouwde Krajen. Weer aan de slag met de klei onder enthousiaste begeleiding van Valentin  . De flashy overall is niet volledig water-noch kleidicht.
Ze maakten een leuke videofilm wellicht te zwaar om te mailen. Min polshorloge (uitgedaan voor pottendraaien is onvindbaar. Mijn kledij wordt door Tonin aan onderzoek onderworpen. Vindt inderdaad gat in zak van mijn gilet; volgens hem langs daar Gat in  zak van gilet waardoor ik werd door Roza genaaid.
Daarna uitgebreid maal in restaurantje aan meertje in prachtige rustige setting .

Terug in keramiekstudio blijkt mijn polshorloge (uitgedaan voor pottendraaien) zoek.  Mijn kledij wordt door Tonin grondig onderzocht. Diagnosticeert  gat in zak van mijn gilet waaruit volgens hem horloge  ontsnapt is; rijdt met brommer de weg naar restaurant af; tevergeefs. Gat wordt  door Roza met naald en draad gedicht.

Daarna voeren Antonio en Valentin mij naar Lezha waar de laatste bus naar Tirana reeds vertrokken

is. Besloten wordt dat ze mij verder naar een hotel aan de luchthaven Rinas zouden brengen. Aldaar afscheid van  deze twee Albanese vrienden.

Morgen om 9,30 u take off naar Brussel.

Dag 7  Keramiek

Vasillaq Kolevica is niet de eerste de beste. Hij studeerde Schone Kunsten aan Italiaanse univ en is een natuurtalent en harde werker. Aan zijn stevige handdruk en zijn vriendelijke kop die mij aan Sean Connery deed denken, wist ik dadelijk dat ik hier niet voor niets was gekomen. Werp met mij een blik in zijn uitgestrekt atelier met massale hoeveelheid keramiek van alle slag-alle soorten potten natuurlijk maar ook grote bas-reliefs modern beeldhouwwerk in steen en hout enz, en alles met eigen hand gemaakt. Voor ik het wist had ik een stevige voorschoot aan en zat ik achter de draaischijf met daarop een grote homp klei . Het water had hij in een ketel opgewarmd wat bij deze temperatuur leuk is voor de handjes. In de keren heb ik daar al heel wat bijgeleerd. Vasillaq nodigde mij uit om in de zomer voor minstens 1 maand te komen, in die tijd kan hij van mij een maestro maken en wie ben ik om zijn woorden in twijfel te trekken. Ondertussen had zijn bediende van onze activiteit fotos genomen en op facebook geplaatst met als commentaar (in albanees): Paul is gepassionneerd door de keramiek en is uit EUROPA naar hier gekomen om zich in die kunst te bekwamen. Binnen de twee uur waren er meer dan 30 felicitaties van zijn vrienden voor hem door de ether geflitst.

Na het afscheid van Vasillaq merk ik dat mijn schoenen onder de klei zitten . Deze soldaat heeft als volgt zijn plan getrokken: zakdoek gedrenkt in water van fontein kan meeste klei verwijderen. De definitieve afwerking kon gebeuren bij middel van handig doosje  schoensmeer dat u ziet staan op de foto vooraan op de toonbank van het winkeltje dat ik aantrof op mijn museumtocht.
Ik was zo tevreden over deze gang van zaken dat ik de vriendelijke dame gefotoot heb hetgeen ze toeliet na haar verzekerd te hebben dat ze best mocht gezien worden.
Het archeologisch museum is gehuisvest in een mooi ottomaans huis.
Een jonge man kennelijk de conservator meldde mij dat ik de eerste bezoeker was sinds hij een week tevoor deze job aanvatte. Hij geeft ook les als professor. Hij heet Dorian en is zoals reeds heel wat albanezen een mijner FB vrienden.

Op het einde bij de betaling maakte hij mij er attent op dat hij mij zijn eerste ticket zou uitreiken . Om deze gebeurtenis te honoreren heb ik ipv de officiele prijs van 200 Lek er  500 gegeven.
NB 100 Lek is 0,8 euro. Deze vrijgevigheid werd onmiddellijk door de hemel beloond: na mij verschenen de  2 volgende  bezoekers .

Na het archeologisch ook nog voor de noen naar het ikonenmuseum dat in de buurt moet liggen maar dat ik begot niet vindt, ik draai rondjes lijk een hond achter zijn steert. Ook meerdere voorbijgangers aangesproken. Niemand kan me helpen ook deze 3 meiden  weten van toeten al wonen ze in de buurt. Uiteindelijk brengt me een intelligente tiep, supporter van club brugge naar waar ik zijn moet. Misschien staan jullie ook in bewondering voor de mooie ikonen van de gekende Onufri van rond 1500 .
Er is nog een museum nl het huis en werk van de schilder Vanguard Mio waarvan ik in Tirana een tweetal doeken zag die ik mooi vond. Het huis was gesloten daar de schildersdochter ziek was. Een depressie. Sedert overlijden echtgenoot. 3 jaar geleden.Jammer.
Deze namiddag rijden we ( Landi en ik) naar het bergdorpje Voskopoie met zijn mooie byzantijnse kerkjes. In een van die kerkjes ben ik trouwens een goeie tegengekomen
Ik vertel het straks wel.

Voskopoie was vroeger een grote stad met 24 mooie kerken nu enkel nog een boeredorp  maar dan een zeer schilderachtig en met poetisch wegdek zoals je tussen de regendruppels door op de foto ziet . De kerkjes zijn dicht en je moet de sleutel halen bij de pope . We hebben slechts 1 kerkje bezocht wel een mooi met arcades buiten, achter 2 grote hooimijten  die je bij ons niet meer ziet. Ik was wat aan het rondlopen en wilde eens een blik werpen achter de ikonostase toen ik plots iets voelde gebeuren ter hoogte van mijn hoofd. Om het kort te maken: ik was met mijn knikker tegen een hangende godslamp aangelopen en de olie vloeide rijkelijk over mijn schedeldak, als een cataract een weg zoekende voor en achter mijn oren. Mijn zakdoek had ik niet meer bij aangezien ik hem smorgens gebruikt had om mijn schoenen te poetsen. Ik bracht de pope op de hoogte van het gebeuren.

De man verdween achter de ikonostase en kwam terug met mooi bedrukte vermoedelijk liturgische servietjes. Ik ben nog nooit zo dankbaar geweest voor een serviette. Een doopsel (’baptismo’) met olie. De eerwaarde kon erom lachen en raadde mij toch nog een douche aan. Wat ik niet heb gedaan. Wie weet heeft die olie geen miraculeuze werking op de haargroei.
Ondertussen nog mooie hoekjes ontdekt: de bazaar bvb, hier een buitenbazaar : straatjes met mooie huisjes als winkel fungerend .
Een prangende vraag was deze naar planning van de laatste twee dagen. Er zijn nog meerdere te bezoeken steden. Maar er zijn ook nog de vrienden van het eerste uur: het keramiekteam in Krajen die mij nog eens verwachten. Dat laatste primeert natuurlijk en zo ben ik weer naar het noorden getrokken. Eerst busreis van 3 u naar Tirana. Bus juist weg dus uurtje wachten genietend van de drukte op het marktplein. Op foto   zie je dat de bananen prominent aanwezig zijn. Trosje gekocht en gedeeld met bedelend vrouwtje daar op de grond zittend. Ook een koffietje? Wil ze wel. Misschien ook moment voor nieuwe aankoop. Immers mijn 2 broeken zitten onder de klei der keramiek. Oplossing een borstel. Met de nodige gebaren aan een kraamvrouw mijn borstelwens duidelijk gemaakt. Haalt uit de coulissen 4 exemplaren, kies die met de stijfste haren. Vraagt 300 Lek. Kijk haar diep in de ogen, daalt direct naar 150. Dame duidelijk gelukkig met verkoop aan vreemdeling zodat me na transactie zowaar een kus te beurt valt.

Voor de tweede maal deze reis in Lezha (Alessio in Italiaans). Aangename stad aan de Drini. Boven de stad torent op een berg de vesting, dateren uit de Illyrische periode (300 BC)  natuurlijk later herbouwd maar sommige muurstukken dateren nog uit deze periode: met grote steenblokken. We beginnen de klim . Onder de muren van de vesting grazen er schapen. Gezien mijn sympathie voor deze dieren daal ik af van het mensenpad en voeg me tussen het gebleir en de heesters wat de twee herders glimlachend goedkeuren . Waarlijk een bucolische belevenis met in de vlakte de stroom en in d verte de bergen en zowaar ook de zee. Meer moet dat niet zijn.

Afdalend van de schapen kom ik bij de Illyrische poort waar twee Albanese nogal wilde en vermoedelijk ongeletterde meisjes zitten . Met pathos willen ze mij van alles meedelen; natuurlijk snap ik er geen jota van.

Ze hoeden geitjes en geven mij een geitelam op de arm . Komt daar ook nog een bejaard maar welgemutst moedertje aangewandeld met een bos hout op de rug en een kalf aan een touw . Gaat daarmee door de Illyrische poort. In de Ardennen zul je dit niet rap tegenkomen. Bij het verder afdalen ontmoet ik een bekende: de studentin die mij vorige week rondleidde met haar vriendin. Morgen naar Krajen, ook een bekende plek voor mij. Ben benieuwd wat mij daar morgen te wachten staat.

Dag 6

      De beelden van gisteren zouden het vermoeden kunnen wekken dat Korça een trieste lees desolate stad is. Doe haar dit onrecht niet aan. Ze leeft wel degelijk. Het is waar: er is veel kapot maar er wordt stukje bij beetje weer opgebouwd. Let op mijn woorden: ooit wordt het weer de grote mooie stad van weleer. Ook de omgeving is rijk aan van alles: natuurschoon met grote meren, prachtig gebergte, belangrijke archeologische sites (grootste tumulus Balkan), byzantijnse kerken en dies meer.
Maar genoeg gezeverd, kom en follow me. Ik verlaat het hotel Koçebelli dat je ziet op foto  : het grote ronde glazen bouwwerk-daar heb net tussen al dat glas mijn ontbijt verorberd in aan aanwezigheid van 4 diensters en een kok: 2 spiegeleitjes. brood met rozijnenconfituur etc. Het regent een beetje maar so what: dit geldt voor iedereen . Haja nog een woordje over het hotelreglement (foto). Punt 8 luidt als volgt:

The client can not use in the hotel weapons, explosives, drugs and other items prohibited by the law. Kan men zich veiliger voelen? Bemerk ook dat het niet verboden is je explosieven etc mee te brengen, enkel het gebruik binnen het pand wordt niet geapprecieerd. Men wil niet moeilijk doen en dankt je daarbij voor je comprehensie. Heerlijk hoffelijk land.
Maar laten we voortmaken want daar is mijn goede chauffeur Landi (Van Roland; heeft nog in Charleroi gewerkt)om mij te voeren naar de keramiekfabriek die gister gesloten was, met zijn oude Mercedez zoals we er ook een hadden voor ik hem, komende van carosseriereparatie , kapot reed tegen blok beton.

Dag 5

Vandaag is het hier ‘Summers Day’, waarbij het eind van de winter gevierd wordt en de Albanees zich ook inwendig verniewt om er weer flink tegenaan te gaan. Het zwaartepunt van deze viering ligt in we stad Elbasar. Velen dus daarheen waaronder ook mijn hotelbaas met echtgenote. De man had mij voorgesteld mee te rijden gezien dit op mijn weg naar mijn volgende bestemming lag: Korça. Ik moest wel im 06 u klaarstaan wat ik met lichte tegenzin beloofde. Uit voorzorg kroop ik om 21.30u onder de dekens. Ik was nog niet door slaap overmand toen gestommel in de gang weerklonk en daarna in de kamer naast mij de woorden: Khen de deure ol gesloten; kruup mor in jen bedde. Ik had snel door dar dit geen zuiver Albanees was maar Roeselaars. Ik had her alarm op 5.15 gezet. De muezzin in de moskee laat zijn melodische stem weerhalmen om 5 u. Na geruime tijd gewacht te hebben op her alarmsein keek ik even op de gsm: 5u53. Her onding had het laten afweten. De snelheid waarmee ik mijn toilet en valies gemaakt heb moet deze van her licht benaderd hebben.
Van dit alles en van de autoreis die erop volgde heb ik geen fotos.

Naar Korça

Deze lange mooie weg loopt langs een stroom waar zich beiderzijds watervalletjes van de bergen in storten. We zitten met een 8 tal mensen in een minibusje bestuurd door een man die even goed op pensioen had kunnen zijn. Verder een moeder met kind, een oma die naar haar kaakbewegingen te beoordelen de meeste van haar tanden vaarwel heeft gezegd en een tweetal jongelingen met moderne haarsnit. Allen zijn het zwijgen toegedaan, wellicht onder invloed van een zonloze hemel met mot-tot gewone regen. Er komt wat leven in de brouwerij bij een korte stop aan een paar kiosken. Ik koop een zakje mini-croissants met chocovulling. Er zitten er vrij veel in en ik begin ze rond te delen. Het tandeloze vrouwtje neemt er zelfs 2 aan waarna haar kaken erg lang te keer gingen.Mijn voorbeeld werd gevolgd door een der jongelingen die met gepofte mais tracteerde. Ondertussen was er links van de weg een immense plas opgedoken: het Ohrid meer: een groot en zeer diep bergmeer op 850 m hoogte dat een soort voorhistorische nergens anders te vinden vissen herbergt: zo oud is dat meer.We hebben het ooit vanaf de andere, Macedonische kant gezien.

Uiteindelijk kwamen we om  half 1 aan in Korça. Deze stad leek mij van een wat vreemde niet onaangename atmosfeer te zijn, zo van: hier is het anders. Was het de hoogte, de windstille koude met een luchtgeur van verbrand hout? Of gewoon het gevolg van te weinig slaap en een holle maag? Aan dat laatste kon ik tenminste iets doen. Na in de reisgids een restaurantje gekozen te hebben heb ik aan 4 personen de locatie ervan moeten vragen, allen wezen ze in een andere richting. Alleen de laatste, een pientere dame vertelde mij de ware toedracht, die ik ook al vermoedde: het restaurant was sinds mensenheugnis opgedoekt. Leve de reisgidsen.
Na een spagetti fruits de mer op de kop getikt en verorberd te hebben het door de pientere dame aanbevolen hotel opzoeken. De weg gevraagd aan twee  vriendinnen die kennelijk van aanpakken wisten: "Come follow me" waarna ze mijn valies in de koffer en mij op de achterbank van hun Mercedez stopten. In het uitstekend gelegen hotel kreeg ik een ruime kamer met 3 bedden voor de som van 15 euro. Toen ik de receptioniste dankte voor de uitmuntende kamer verzekerde ze mij dat de 3 bedden wel degelijk voor mij waren en dat ik niet moest vrezen dat de 2 andere bedden door vreemden zouden worden ingenomen
Ook van deze wedervarens zijn er geen beelden.

Zoals ik al zei is het een bijzondere stad. Is ze mooi of lelijk? Ik kan het nog niet zeggen. De reisgids schrijft: “de stad is verfrissend geciviliseerd met straten die relatief vrij zijn van vuil." Vind je dat erg begeesterend? De Albanezen zijn er trots op, het was het centrum v d culturele renaissance begin vorige eeuw die leidde tot onafhankelijkheid v d Turken. Feit is dat ze vroeger veel mooier was: de laatste 20 jaar is ze verwaarloosd en veel huizen zijn vervallen. Er wordt wel aan gewerkt. Ik heb een paar fotos genomen. Oordeel zelf.
Verder is er een oud kerkje met mooie frescos van 1389 . Je ziet ook een foto van ceramiekfabriekje waar ik morgen wel een potje wil zien draaien . Mooi gelegen aan voet van berg . Nu moet ik een keuze maken tussen 1 van de 3 bedden. Slaapwel.

Dag 4

Shkoder ( Italiaans: Scutari), culturele hoofdstad van Noord Albanie ligt aan

De voet van de Albaanse Alpen en aan  samenloop van 3 stromen. Zichten vanop de burcht die teruggaat op Illyrische tijd en bijgebouwd in middeleeuwse en Ottomaanse.

Intermezzo: bunkertjes.Na de 2e WO tot 1991 regeerde Hoxha (spreek uit Hodzja) als dictator met streng communistisch regime. De man was zwaar paranoïed en overtuigd dat America en Engeland Albanië wilden verwoesten. Daarom liet hij 700.000 kleine bunkers maken, plaats dus voor de 3 000.000 Albanezen. Men komt ze overal tegen: immers zeer moeilijk te verwijderen. Op de foto zie je het bunkertje aan ingang van de keramiekstudio. Er staat een mariabeeldje op: de studio is net als de school en nog veel andere initiatieven gesticht door Italiaanse franciskanen die hier als ontwikkelingswerkers actief waren.
In Tirana in volle centrum is zo'n bunker als monument bewaard. ik daalde er even in af, mijn neus vertelde mij onmiddellijk dat hij nu vooral als urinoir fungeerde, wat door mijn gids genegeerd werd.