Maar waarom zouden we dat niet uitspreken als het zo is ? Woorden zijn vaak zoveel krachtiger dan wat dan ook in deze wereld. En als het dan vanuit het hart komt, dan klinkt het nog zoveel mooier.

In mijn huwelijk heb ik dat geen twee keer uitgesproken, wat zeg ik, niet één keer denk ik zelfs. Ik kan het me niet herinneren. Wat absoluut niet betekent dat het niet zo was, integendeel. Ik heb altijd van Philippe gehouden en als ik me goed herinner waren er in het begin zelf vlindertjes bij. Die maakten al gauw plaats voor een diepgeworteld gevoel dat het wel goed zat. Ik heb altijd geweten dat we mekaar voor een bepaalde reden zijn tegengekomen. Dat is nu ook wel duidelijk geworden waarom precies. Kijk wie ik ben vandaag en welke evolutie ik de afgelopen jaren heb doorgemaakt en je weet genoeg. Dat is natuurlijk niet alleen dankzij hem, ik heb zelf nog veel meer bijgedragen. Maar had ik Philippe niet ontmoet, dan was ik vandaag ongetwijfeld iemand anders geweest.

En zo gaat dat in het leven. Je komt mensen tegen op je pad die soms nog sneller verdwijnen dan dat ze gekomen zijn. Maar soms blijven ze. Philippe bleef in mijn leven gedurende 11 jaar ongeveer. Het was geen makkelijk huwelijk, zeker niet. Maar ik ben zo ontzettend dankbaar dat ik hem in mijn leven gehad heb. Vandaag is het ook duidelijk dat hij er niet meer in thuishoort, toch niet als partner. Die fase ben ik echt wel voorbij.

Ik heb veel geleerd, vooral dan wat ik nu helemaal anders zal doen. Ik zeg met opzet zal, want zou is te vrijblijvend. Ik ben ervan overtuigd dat ik de kans zal krijgen om het helemaal anders te doen met een toekomstige partner. Dat is geen verlangen, dat is een feit. Ik droom daar niet van, ik maak me ook geen illusies, ik weet het gewoon.

Ann Christy heeft een liedje Bla Bla Bla gezongen. Niet alleen heeft ze een prachtige stem, maar het liedje gaat door merg en been bij mij. Velen vinden er maar niets aan, veel te melodramatisch, maar voor mij heeft het wel betekenis. Of betekenis gehad in elk geval. Ik vind gewoon ontzettend mooi hoe ze zegt Et moi vraiment je t'aime. In het Frans klinkt dat altijd veel mooier dan in het Nederlands. Het Italiaans klinkt ook heel mooi met Ti amo, kort maar krachtig.

Het maakt eigenlijk al niet uit in welke taal je het uitspreekt, zeg het gewoon. Ik zeg dat zo vaak tegen mijn kinderen tegenwoordig, dat ons Stanneke soms spontaan naar me toe komt en zegt: mama, ik hou van jou. God, uit een kindermond klinkt dat nog veel krachtiger natuurlijk. Hij is jong, maar weet verdomd goed wat hij zegt. Er is geen grotere verdienste dan dat als ouder.

Woorden zijn zo krachtig soms, vooral als ze oprecht zijn.

Ik heb ooit nog tegen één iemand gezegd, recht in de ogen kijkende, ik hou van je. Die man was helemaal van zijn melk. Maar het was oprecht, kwam recht uit het hart en was oh zo gemeend. Die periode is voorbij, wat vliegt de tijd soms. We nemen te weinig tijd om te houden van anderen heb ik het gevoel. We hebben zoveel andere prioriteiten dat we meestal naast de mooie dingen des levens kijken. Het is een feit, we leven in een maatschappij die ons niet veel tijd en ruimte biedt om ons op gevoelsmatig vlak ten volle te ontwikkelen. Maar mensen toch, probeer alsjeblieft even stil te staan met de mensen en de dingen die je omringen. Je haalt er zoveel wijsheid en liefde uit.

Wat ik in elk geval anders zal doen in de toekomst is meer genieten van de momenten die we samen beleven als koppel. Ook al zijn het maar 5 luttele minuten, ik zal ze ten volle benutten. Niet kwantiteit maar kwaliteit. En ja, de dag dat ik de kans krijg om mijn gevoelens te uiten ten opzichte van mijn partner, zal ik daar zeker gebruik van maken. Niet altijd met woorden natuurlijk, dat gaat al gauw minder echt en oprecht klinken als je om de 5 voet zegt dat je van elkaar houdt. Er zijn voldoende andere manieren om die gevoelens van verbinding te uiten. Want dat is het uiteindelijk, een zeer diepe verbinding die je voelt met iemand. Dat kan ten opzichte van gewone vrienden ook natuurlijk, zeker als je zeer diepgaande gesprekken aangaat met hen. Maar de liefdesrelatie gaat toch nog wat dieper als je het mij vraagt. 

Met je partner beleef je een gevoel van eenheid die blijvend is. Met je vrienden is dat altijd tijdelijk. Bovendien komt daar niets fysiek bij kijken natuurlijk. Het concept friends with benefits is niet aan mij besteed. Ik kan mijn lichaam niet geven aan iemand die voor het hele pakketje wil gaan. 

Houden van is een keuze maken. Keuzes maken we elke dag, waaarom is het dan zo moeilijk om te kiezen voor je partner. Er staan vaak zoveel struikelblokken in de weg, dat het haast onmogelijk wordt om die diepe vorm van houden van te ervaren met elkaar. Die struikelblokken zijn er ook alleen maar om je bewuste keuzes te laten maken. En kiezen voor iemand doe je echt wel bewust. Ik toch. Ik laat me niet meer leiden door verliefdheid of andere oppervlakkigheden. Voor mij moet absoluut die verbinding centraal staan want het is die verbinding die ervoor zorgt dat de relatie staande blijft. Als je verbinding sterk genoeg is kan je ook elke vorm van communicatie met elkaar aangaan. Het klinkt ongetwijfeld allemaal wat dromerig, maar neem van me aan dat het absoluut een stevig doordacht, doorleefde en gewortelde visie is die ik hier neerschrijf.

Je kan je leven lang van iemand houden zonder dat die persoon in kwestie zich daar van bewust is. De vraag die zich dan stelt is of je het niet beter zou uiten. Maar is dat echt nodig ? Zijn woorden op zulke momenten niet overbodig ? Als je mekaar goed aanvoelt en er is die diepe verbinding, die trouwens niet op twee dagen tot stand komt, waarom is het dan nog nodig om die uitspraak te doen. Het kan ook afschrikken natuurlijk.

Ik ben er nog niet helemaal uit wat ik in dit geval zou doen. Ik weet alleen dat wanneer ik opnieuw een relatie aanga, dat deze zal gevuld zijn met liefde, warmte, genegenheid, respect en vooral ook genieten. Respect is ontzettend belangrijk in een relatie. Maar daar is nooit tekort aan als je elkaar kent en begrijpt. En elkaar kennen en begrijpen komt tot stand door communicatie, veel communicatie, op zoveel verschillende manieren.

Vertrouwen, overgave, spontaniteit, jezelf zijn, het zijn allemaal factoren die bijdragen tot het welslagen van een relatie die gebaseerd is op een diepe vorm van houden van. Et donc, moi, oui vraiment, je t'aime.

Mijn eigen visie durf ik niet te benoemen, daar bestaat ongetwijfeld geen bijvoeglijk naamwoord voor. Die visie is door de jaren heen ook drastisch veranderd. Ik geloof niet meer in huisje, tuintje, kinderen als ideale setting om een goede relatie te hebben. Het mag erbij zijn, maar dat is zeker geen absolute noodzaak. Ik heb een huisje, een tuintje en drie kinderen en geen relatie. Toch ben ik gelukkig. Ook is het volgens mij niet meer voldoende dat je stapelverliefd bent op elkaar, ook niet in het begin. Hoeveel relaties stranden niet nadat die initiële verliefdheid verdwijnt ? En verdwijnen doet dat sowieso. We leven in het begin altijd op een roze wolk als we verliefd zijn, ik vroeger toch, zeker als puber. In een ietwat volwassener versie van mezelf werd die verliefdheid veelal ingevuld door een directe vorm van houden van. De vlindertjes waren weg, die heb ik sinds jaar en dag niet meer gevoeld. Ik betwijfel het dat die ooit nog terugkomen. Liever niet eigenlijk, want dan ben je buiten jezelf als je dolverliefd bent. Je gaat je letterlijk gedragen als een puber en vaak doen we ons zelfs anders voor dan we werkelijk zijn. We willen altijd ons beste beentje voorzetten dan. Dat is één van mijn domste afwijkingen, als ik ze zo mag noemen, want ik doe dat sowieso altijd, ook als ik niet verliefd ben. Ik heb nogal de neiging om de perfectie na te streven, hoewel ook dat in de loop der jaren serieus is afgenomen. Maar goed ook.

Nu, mijn visie over een relatie is ongetwijfeld voor menige mensen zeer onorthodox of totaal 'waka waka'. Ik heb het al vaak gezegd, meestal in volle overtuiging dan ook nog, dat je niet noodzakelijk 24 uur per dag samen moet doorbrengen om elkaar graag te zien. Integendeel zelfs, want dat werkt heel verstikkend als je dat doet. En op termijn vlakt de hele passie af in de relatie. Voor mij is die passie, lees innerlijk vuur, zo belangrijk geworden dat ik absoluut niet wil varen op een vlak watertje. Er moet stabiliteit zijn in een relatie, zolang ze maar ondersteund wordt ons innerlijk vuur. In een relatie is het vooral van belang dat je er volledig voor gaat. Wederom betekent dat niet dat je moet opofferen, dingen moet laten vallen, per se elk weekend of elke avond moet samen doorbrengen. Het betekent gewoon dat wanneer je wel samenbent, van dat samenzijn moet genieten, met volle overgave. Die overgave is trouwens van belang in alles wat we doen, maar ze wordt nog meer op de voorgrond gezet in het kader van een relatie, zeker voor mij.

Een relatie kan perfect wanneer je elkaar 'slechts' een paar uurtjes per week ziet. Je hoort zo vaak mensen zeggen dat ze toch zoveel moeten laten vallen om hun relatie in stand te houden. Wat me daar vooral aan stoort is het feit dat ze het gevoel hebben dat ze moeten opofferen en dat veelal niet uit vrije wil doen. Wat creëer je dan ? Een verlangen naar iets dat buiten de relatie staat, vrijheid of wat dan ook. 

Ik vind het echter ontzettend belangrijk dat je je vrij voelt in je relatie zelf. We zijn allemaal op de wereld gekomen als individu. Jaren aan een stuk ontwikkelen we als individu, waarom zouden we dat individu of stukken ervan dan opgeven om onze partner gelukkig te maken ? In een relatie moet je gelukkig zijn, je partner heeft niet de verantwoordelijkheid jou gelukkig te maken. Je kiest daar zelf voor.

De relatie moet voor mij een verdere ontwikkeling zijn van mijn eigen zijn, een extraatje, zeg maar. Net als ons eigen zijn hier op aarde, ontstaat een relatie alleen met het doel je verder te laten ontwikkelen. Waarom zou je dat dan niet doen ? Maar als je al deels niet jezelf kan zijn binnen de relatie, hoe kan je dan jezelf verder ontwikkelen. Dan blijft er toch altijd die honger naar vrijheid, naar je eigen zijn. 

Als we nu al eens allemaal zouden beginnen met gewoon ten volle te genieten van de momenten die we als individu in de relatie beleven en ze zien als een verrijking op ons beperkte individuele zijn, dan zouden er een heel pak minder relaties stuklopen na jaren van heel vaak onverklaarbaar ongenoegen.

Ik weet niet of ik mezelf duidelijk genoeg uitdruk in dit kader, maar mijn visie is voor mezelf heel duidelijk. Ook al offer je wat op, je mag niet het gevoel hebben dat je dat werkelijk doet. Als je het gevoel krijgt dat je opoffert of persoonlijk terugschroeft, dan beperk je jezelf. Wil dat zeggen dat je alles apart moet doen ? Neen, natuurlijk niet. Je moet niet beiden altijd met vrienden apart op vakantie gaan bijvoorbeeld. Maar als je als individu het gevoel hebt dat je die vakantie nodig hebt alleen of met vrienden, moet dat kunnen. Dat heet aanvaarden en respecteren. Daar schuilt natuurlijk een heel groot gevaar achter. Het kan zijn dat je na verloop van tijd niets meer samen doet, dat is ook niet de bedoeling. De relatie moet natuurlijk voldoende fundament hebben om te kunnen blijven bestaan. Relatie betekent een vorm van verbinding met iemand. We gaan dagelijks nieuwe relaties aan, kort of lang, diepgaand of oppervlakkig. Het grote verschil met een liefdesrelatie ligt hem natuurlijk in de overgave waarmee je naar je partner kijkt.

Houden van is daarin cruciaal. Heel vaak ontstaan relaties gebaseerd op pure verliefdheid. Op één of andere manier slaag ik er niet meer in om verliefd te zijn zonder te houden van. Dat klinkt waanzinnig gek, maar eigenlijk is het de logica zelve. Als je alleen maar verliefd bent, bent je eigenlijk in een tijdelijke fase van waanzin. We verliezen onszelf een beetje, zien alleen maar die mooie roze wolk, dromen alleen maar van de leuke dingen. Maar wees nu zelf eens realist, we worden van die dromen altijd wakker met een flinke kater. Na 10 jaar besef je dan plots dat je je partner helemaal niet kent, je hebt hem of haar altijd gezien zoals je dat zelf wilde. We willen toch allemaal zo graag die vervelende kleine dingetjes veranderen aan onze metgezel, of niet ? Neen, verdorie, je kan je partner niet veranderen. Het enige dat je kan veranderen is jezelf en hoe jij staat tegenover je partner. We gaan allemaal door verschillende fases van ontwikkeling in ons leven, als koppel ga je ook door verschillende fases. Sommige individuen hebben echt nog een hele weg af te leggen en doen dat in de loop der jaren ook. Het spreekt voor zich dat je als partner daar het grootste respect voor moet hebben. Misschien kom je wel tot de conclusie dat je niet kan blijven functioneren in de relatie als je partner een hele ontwikkelingsweg heeft afgelegd. Misschien is het wel omgekeerd en kan je partner jouw ontwikkeling als individu niet volgen en heeft dat als resultaat dat de relatie eindigt. Feit is dat wanneer je elkaar tracht te steunen in die individuele ontwikkeling, dat je relatie daar alleen maar sterker en rijker van wordt. Het zou zo fijn zijn moesten we als partners altijd net op hetzelfde moment dezelfde ontwikkelingsweg afleggen. Helaas komt dat zelden voor natuurlijk. Maar dat maakt het ook zo interessant om in de relatie te staan en er volle vaart voor te gaan. Je kan ongelooflijk van elkaar leren als je mekaar de vrijheid laat te ontwikkelen als individu en die individuele rijkdom men wijsheid mee te nemen in de relatie. 

De sleutel tot succes op dat vlak is communicatie. Het ligt voor ontzettend veel mensen gevoelig om open en direct te praten over wat er in hen omgaat. Dat is niet alleen op relationeel vlak zo, dat is algemeen geweten op alle vlakken. We weten het zelf ook niet altijd natuurlijk. We begrijpen niet altijd wat er gaande is met onszelf. Wat gebeurt er dan, we kroppen dat op en hopen dat het daarmee weggaat. Vaak ebt dat onbehaaglijk gevoel dan ook weg, maar nog vaker komt het terug in kwadraat. Op dat moment komt een levensgezel eigenlijk goed van pas. Dat klinkt idioot, maar het is wel zo. Wat je in je eentje niet kan verklaren, kan je misschien samen wel benoemen en verklaren. Geef jezelf de kans om te ontdekken wat er gebeurt, duw het niet weg, maar grijp het met twee handen vast en bekijk als een kans op ontwikkeling. Want dat is het ook. Als je in je bedrijf een probleem moet oplossen, ga je brainstormen. Doe dat met je partner ook. Praat gewoon open en bloot met elkaar. Creëer die openheid en respecteer mekaar in de woorden die uitgesproken worden, ook al zijn ze confronterend. Dat is vaak ook de reden waarom we niet praten natuurlijk. We zwijgen en aanvaarden omdat we denken dat we onze wederhelft daarmee pijn doen. En ja, heel vaak zijn die gesprekken niet zo aangenaam om te voeren. We slagen er als mens niet altijd in om de juiste woorden te gebruiken, waardoor de ander in zijn ego geraakt wordt. En omgekeerd zeker ook. Als we dan al onze moed bijeenrapen om toch dat gesprek aan te gaan, kan het goed zijn dat onze partner niet de juiste woorden uitspreekt waardoor je als initiator van het gesprek al gauw jezelf de vraag stelt of je er wel goed hebt aan gedaan om effectief die confrontatie aan te gaan.

Voor mij is het simpel. Het gesprek niet aangaan is geen optie, zeker niet als je voelt dat het wel degelijk van belang is. Is dat altijd makkelijk ? Neen zeer zeker niet, daar is mijn huwelijk op gestrand. We hebben van elkaar gewoon altijd maar aanvaard dat het zo was zonder erover te praten. In 10 jaar huwelijk hebben we enkel de laatste maanden ruzie gemaakt en dat was toen het kalf al lang verzopen was. Het hoeft geen betoog, dan is het te laat. 

Eigenlijk komt het erop neer dat je langs beide kanten moet trachten voorbij die confrontatie te kijken. Confrontatie roept weerstand op, we gaan ons verdedigen. Maar dat hoeft helemaal niet. Want als je als partner praat met je metgezel, zeg je in eerste instantie wat jij voelt en hoe jij de dingen ervaart. Wat wij voelen is onze eigen verantwoordelijkheid. Je kan niet verlangen van je partner dat hij of zij je gevoelens gaan veranderen, dat kunnen ze niet. Wij zijn in de mogelijkheid om onze gevoelens te plaatsen en naargelang te reageren. Het gaat niet over wat je partner doet of niet doet. Het gaat erover hoe jij je daarbij voelt. Vanaf het moment dat je die vorm van liefdevolle communicatie gebruikt, gaat de confrontatie naar je partner toe al heel wat minder zwaar zijn. De schuldvraag is nietig en onbestaande als je liefdevol met elkaar praat. Liefdevolle communicatie is niet hetzelfde als rond de pot draaien hè. Als je rond de pot draait, omzeil je de confrontatie en dus ook elke vorm van vooruitgang, niet alleen bij jezelf maar ook bij je partner. In  een relatie groei je alletwee als je de confrontatie aangaat. Dus als je dat niet doet, ontzeg je eigenlijk jezelf en je partner elke vorm van ontwikkeling. Dat is nu net niet de bedoeling van de relatie. Hoe kan je in godsnaam elkander begrijpen als je niet praat over wat er met je gebeurt ? 

Communicatie bestaat in ontelbare vormen. Woorden zijn niet altijd nodig om jezelf uit te drukken, zeker niet in de positieve zin. Blijk geven van respect kan plaatsvinden door een alleszeggende knipoog in de richting van je geliefde. Tonen dat je van elkaar houdt betekent niet dat je het altijd moet uitspreken. Kijk eens in mekaars ogen als je op zekere afstand staat van je geliefde. Streel eens zachtjes door de haren van je partner of leg je hand even op zijn of haar lichaam. Als je 's morgens naar het werk vertrekt, geef dan eens een kusje voor je de deur buitengaat. Blijf na het avondeten eens langer aan tafel zitten of ruim even samen de tafel af. Doe samen de vaat. Als je vrouw/vriendin achter de strijkplank staat, geef haar dan eens een tikje op haar bips. Of doe iets met wat meer passie, draai ze om en pak ze gewoon stevig vast wanneer je daar zin in hebt.

Een knuffel zegt zoveel meer dan woorden bij momenten. 

Aandacht voor elkaar. Quality time, het is een hype van hier tot in Dubai. Maar die 5 minuten kwaliteit (kwali-tijd) betekenen veel meer dan een hele dag samen doorbrengen op een manier die nietszeggend is. Breng je 5 minuten kwalitatief door met elkaar, dan zorgt dat voor verbinding. Breng je een hele dag door met elkaar zonder aandacht voor elkaar en zonder overgave, dan leidt dat alleen maar tot ergernis op termijn. Overgave. Het is zo mooi als je erin slaagt jezelf volledig te geven (niet verliezen!) in je relatie. Je kiest ervoor om er te staan, met overgave, in volle kwaliteit en alertheid. Wat is er nu nog mooier ?

Spontaniteit. Wees in godsnaam toch gewoon jezelf. Je moet niets, je kiest er zelf voor of helemaal niet. Zo simpel is het.

Is dit nu een definitie van relatie ? Neen, maar wel een stevige poging tot. Uiteindelijk beslissen we allemaal zelf hoe we de relatie invullen. Er is maar één ding belangrijk voor iedereen als je het mij vraagt. Laat niet de relatie definiëren wie jij bent. Definieer wel voor jezelf wie jij bent in de relatie.

Ik kan ongelooflijk wijze gesprekken met hem voeren. Het is soms net alsof ik met een volwassen man aan het praten ben, maar dan in aangepaste taal. Alhoewel... zo aangepast is het dan ook weer niet. Ik druk mezelf altijd redelijk simpel uit, denk ik dan toch, en hij verstaat dat allemaal.

Er is een tijd geweest dat wij mekaar helemaal niet begrepen, net als bij zijn vader zaten we op een geheel ander golflengte. Vandaag is dat wel anders. Wat is er dan zo veranderd ? Hij weet nog altijd heel goed mijn knoppen staan, kan nog steeds het bloed onder mijn nagels uitkrabben als hij dat wil, maar om één of andere reden, slaag ik er vandaag in om veel rustiger te blijven. Ik besef vandaag veel meer dat hij niet meer zo maar een snotter van 9 jaar is, hij is een heel wijs kind met een ongelooflijke intuïtie. De eerstgeborene in rij, moeilijke zwangerschap, zware eerste drie jaar eigenlijk. Hij was een zeer slechte slaper, nu nog trouwens. Maar daar waar ik vroeger zijn driftbuien zag als een aanval op mijn zijn, zie ik ze nu als een signaal. Niet alleen een signaal van hem aan mij, maar ook aan hemzelf. Hij ligt ongelooflijk in de knoop vandaag door onze scheiding. Hij heeft het er moeilijk mee. Bij momenten wordt hij heel stil en trekt hij zich volledig terug. Het is dan niet altijd even makkelijk om te achterhalen wat er precies aan de hand is en veelal wil hij daar niets over kwijt. Maar stilaan komt er opening, hij voelt zich veilig bij mij, weet dat hij me kan vertrouwen, dat hij me mag vertellen wat er in hem omgaat. Ik herken mezelf heel erg in hem, als kind bedoel ik dan. Ik trok me ook altijd terug als ik in de knoop lag met mezelf, met wat er gebeurde in mijn omgeving. Wat er vandaag met ons gebeurt is echt wonderbaarlijk. Hij ervaart het misschien zo nog niet, dat komt nog wel, hij is nog jong. Ik herken heel erg de relatie met mijn eigen moeder in wat we vandaag aan het bewerkstelligen zijn in onze relatie. En dat is best wel beangstigend, want ik had geen makkelijke jeugd. Ik ben opgegroeid in een zeer liefdevolle omgeving, ons mama was een prachtige en ontzettend liefdevolle vrouw. Ze had echt een hart van goud, dat beseffen we nu allemaal maar al te goed.

En net als bij ons mama, is de afstand die er om de week tussen ons ligt, een voertuig dat onze relatie alleen maar versterkt. We begrijpen eindelijk wat we aan mekaar hebben. Dat wordt natuurlijk door hem niet zo letterlijk uitgesproken, maar ik voel het in alles wat hij doet. Het grote verschil is dat ons mama zich nooit kwetsbaar heeft opgesteld ten opzichte van haar kinderen, ze moest sterk zijn, ten alle tijden. En dat vond ik bij momenten zo frustrerend dat ik er haast boos van werd. En dus pak ik dat anders aan ten opzichte van mijn kinderen in het algemeen, maar vooral ook ten opzichte van Robbe. Hij mag weten dat ik het bij momenten ontzettend moeilijk heb en dat zijn driftbuien op zulke momenten niet helpen, integendeel. Het is altijd ontzettend mooi wat er dan gebeurt. Zodra ik me kwetsbaar opstel en dus gewoon laat zien dat ik ook maar een mens ben, een zeer gevoelig mens trouwens, dan opent hij zich ook.

Zo begon hij gisteren opnieuw over zijn konijntjes die inmiddels het leven gelaten hebben. Hij mist ze bij momenten nog heel hard, het waren zijn vriendjes. Hij hield echt van die beestjes. Als hij aan zijn konijntjes denkt, wordt hij heel stil en verdrietig. Dat doet pijn om je zoontje zo te zien. Dus besloot ik gisteren om een woordje uitleg te geven over vrienden en vreemde passages in het leven. Mensen komen en gaan, bij de dieren is dat niet anders. Je komt vaak mensen tegen die je maar heel kort zult kennen, maar die zulk een indruk nalaten dat je ze bij wijze van spreken voor de rest van het leven met je meedraagt in je hart en in je ziel.

Ik verteld hem dat die konijntjes ook die betekenis konden hebben in zijn leven. Ze zijn er niet meer, maar hij heeft ze zo graag gezien dat hij ze in zijn hart moet opnemen zodat ze voor de rest van zijn leven bij hem zullen zijn. Het is ongelooflijk wat je aan Robbe kan vertellen en hoe snel hij alles begrijpt. Hij had geen seconde nodig om te begrijpen wat ik bedoelde.

In het algemeen laten we ons zo erg leiden door het verlies dat we lijden dat we niet meer zien wat voor moois we kunnen meedragen in ons hart en in onze ziel door dat verlies. Het is perfect logisch dat we als mens lijden onder een groot verlies. Of dat nu een konijntje is of een moeder, iedereen ervaart een verlies op zijn eigen manier. Er is maar één gezamelijke noemer en dat is de pijn die ermee gepaard gaat. Maar het is nu net die pijn die ons iets wil leren, iets wil bijbrengen. Zeker als je erin slaagt om voorbij die pijn te kijken, zie je pas echt welke leerrijke stof dat lijden met zich meebrengt. Wij hebben het er als volwassene al ontzettend moeilijk mee om dat te zien. Kan je je voorstellen wat een jongen van 9 jaar beleeft als hij zijn lievelingsdiertjes moet afgeven ? 

Maar elk einde is een nieuw begin en dat vertelde ik hem dan ook. Elk verlies maakt plaats voor een nieuwe invulling in je leven. Als mama van 3 kindjes kan ik maar één boodschap meegeven aan alle ouders in deze wereld. Onderschat niet het lijden van je kind. Het lijkt misschien futiel en zinloos waarover ze mopperen, maar er zit heel vaak een diepere betekenis achter. En het is dan niet door te zeggen dat ze maar moeten stoppen met huilen of zeuren dat ze dat verlies een plaatsje kunnen geven. Je moet je kinderen de kans geven om hun gevoelens te uiten, over wat dan ook. Het zijn per slot van rekening kinderen.

Overal waar ik kom met mijn zoontjes krijg ik te horen wat een voorbeeldige kinderen ik heb. Dat is ongelooflijk fijn om te horen, want dat betekent ergens ook dat ik het zeker niet slecht doe als moeder. Maar wat vooral mijn sterkte is als moeder volgens mij, is dat ik ze laat zijn wie ze zijn. Wat niet wil zeggen dat ze altijd moeten mopperen en zeuren over futiliteiten want dan grijp ik ook in. In het algemeen geef ik ze twee opties. Zeker als het gaat over iets dat per definitie niet zal veranderen, geef ik ze de boodschap mee dat ze altijd een keuze hebben. Ze aanvaarden of hangen bij wijze van spreken de etterbak uit (zoals ook zoveel volwassenen dat kunnen). Maar soms moet je ook even stilstaan bij de emotie die ze beleven. Kinderen kunnen niet alles een plaatsje geven, dat kunnen wij als volwassenen nog niet eens, laat staan dat zij dat doen uit zichzelf. En dan hebben ze een beetje begeleiding nodig. Maar steeds komt het dan neer op hun eigen keuze. Ze aanvaarden een vaststaand feit, proberen er het mooie van in te zien en gaan voort of blijven hangen in de pijn, de rebellie, de drifbuien. Ik slaag er de laatste tijd vrij goed in om voor Robbe een rol van begeleiding te vervullen. Ongetwijfeld heeft dat ook te maken met de innerlijke rust die ikzelf vandaag ervaar en die ik een paar maanden geleden helemaal was kwijtgespeeld. 

We zijn samen op goede weg. Dat geeft een goed gevoel. Er zullen nog veel driftbuien komen, dat weet ik. Hij heeft het altijd al moeilijk gehad om in de balans te blijven, om wat meer gecentered te zijn, maar dat heeft ook zijn mooie kanten. Ik weet als moeder altijd waar ik sta met hem. Hij is een perfecte spiegel voor mij. Wat kan je nu nog meer verlangen van je eigen kind ?

Het hoeft geen betoog, ik ervaar datzelfde gevoel heel hard vandaag. Je geeft alles wat je kan geven, doet alles wat je hoort te doen, tracht naar de norm te leven en toch is het niet goed.

De vraag die ik me daarbij stel is dan, zal het ooit genoeg zijn ? En het antwoord daarop is heel simpel. Neen. Neen, het zal nooit genoeg zijn, zolang je naar andermans normen tracht te leven. Dus wat doe je dan ? Ik heb vandaag heel sterk de neiging om 'Fuck you' te zeggen. De pot op met andermans normen. Ik wil leven naar mijn eigen normen. Dat zijn dan ook de enige normen waaraan ik kan voldoen. Dat is me de afgelopen weken/maanden wel duidelijk geworden.

Maar waarom is het dan zo moeilijk ? Ik ben van nature redelijk rebels, heb een sterke eigen visie, ben zeer vastberaden en toch raakt het me ontzettend hard als ik niet gewaardeerd word in wie ik ben, in waar ik voor sta en in wat ik doe.

Ik heb maandenlang moeten horen dat ik een slechte moeder was, dat ik mijn kinderen verwaarloosde, dat ik mijn huwelijk om zeep geholpen heb, dat ik geen voet verzette in het huis, slechte huisvrouw was, ... Professioneel werd ik als chaotisch bestempeld, onbetrouwbaar, een kip zonder kop, een stresskip, ... En dat terwijl ik op alle vlakken mijn beste beentje heb voorgezet en de resultaten er wel degelijk waren. Maar ik maak te veel lawaai, sla te hard met de lades van de printer als het papier geblokkeerd zit, loop ongestructureerd rond, ... 

Het zet me allemaal aan tot nadenken, maar het zet me nog veel meer aan tot beslissingen nemen. Ik heb mijn hele leven lang al het gevoel dat ik een buitenbeentje ben, thuis was dat zo, in mijn hele professionele carrière was dat zo en vandaag wordt dat zeker en vast ook bevestigd. Maar is dat dan zo slecht, een buitenbeentje zijn ? Ik ben gewoon anders dan de anderen, dat maakt me nu net uniek in deze wereld. Waarom moet ik me daar slecht over voelen ? Dat hoeft helemaal niet.

Mijn ex gaat altijd het gevoel hebben dat ik het huwelijk om zeep geholpen heb, liefst nog in mijn eentje. Ah ja, ik ben vreemdgegaan, wat wil je ? Maar waarom is het zover gekomen, daar wordt niet over nagedacht. Natuurlijk niet, want dat zou betekenen dat hij zijn eigen rol moet erkennen in het mislopen van ons huwelijk. En dat is te confronterend. Hij gaat mij altijd als slechte moeder bestempelen. Dat is de evidentie zelve, want daardoor praat hij zichzelf goed. Hij doet zo hard zijn best om de perfecte vader te zijn vandaag, dat hij vergeet dat hij er lang genoeg niet geweest is voor de kinderen. Maar dat speelt vandaag niet meer mee. We leven in het nu, dat klopt, maar je moet echt niet selectief stukken uit het verleden gaan negeren om jezelf goed te voelen in het nu. Het is door het verleden dat we vandaag zijn wie we zijn. Ik heb me mijn verleden helemaal eigen gemaakt, ik heb het helemaal in me opgenomen want het is door mijn ervaringen van toen dat ik geworden ben wie ik ben vandaag.

Op het werk kreeg ik op een bepaald moment te horen dat men de indruk had dat ik mijn eigen fouten niet wilde inzien en erkennen. Dat vond ik wel heel ontoepasselijk, want ik doe niet anders mezelf in vraag stellen. Zowel professioneel als persoonlijk trouwens. En ja, af en toe kom je tot de conclusie dat je inderdaad de dingen anders had moeten aanpakken. Dan geef je dat toch gewoon grif toe.

Maar toen vorige week mijn bazin me vroeg waar ik dacht dat het misgelopen was, kon ik daar met de beste wil van de wereld geen pasklaar antwoord op geven. Ik heb fouten gemaakt, dat is duidelijk. Ik heb te weinig gecommuniceerd, dat is ook duidelijk. Maar ik heb mezelf altijd voor de volle 100% gegeven zodat uiteindelijk de resultaten er ook waren. Waar is het dan misgelopen ? You tell me, but she didn't. In het begin waren ze vol lof over me. Ik was snel ingewerkt, werkte heel hard, leverde goed werk, was openminded, enz... Volgens mij ben ik niet veranderd. Het is inderdaad zo dat ik op een bepaald ogenblik totaal overstelpt werd met werk en dat het me boven het hoofd steeg. Toen liep ik misschien als een stresskip rond op kantoor, dat kan. Ik heb toen ook uitgesproken dat het heel veel werk was en dat ik mijn hoofd maar net boven water kon houden. Als je hulp nodig hebt, vraag je het maar, zeiden ze toen. Maar op het moment dat ik zei dat ik af en toe aan mijn collega eens vroeg om me wat bij te staan met de praktische zaken, werd er duidelijk gezegd dat zij wel andere dingen te doen had. Aan wie had ik het dan moeten vragen ? 

Ik word er kotsmisselijk van als ik bedenk dat er bij hoog en bij laag beweerd wordt dat er een open communicatie heerst op kantoor. Er heerst ongetwijfeld open communicatie tussen de collega's die mekaar buiten het werk ook zien en regelmatig zien en horen, maar niet ten opzichte van mij. Laat ons daar toch wel even duidelijk over zijn. Mijn oren suizen de hele dag, er wordt constant geroddeld en achter mijn rug besproken. Zie ik er goed uit, dan is het niet goed. Zie ik er gespannen uit, dan is het nog minder goed. Lach ik, dan profiteer ik. Huil ik, dan hang ik de zielepoot uit. Ben ik neutraal, dan ben ik nors. Hoe moet ik dan zijn om goed te doen ? Ik kan en mag niet mezelf zijn want dat is niet goed.

En dus wordt het hoogtijd dat ik wat verandering aanbreng in mijn leven. Ik moet en zal de koe met de horens vatten en die cirkel van negativiteit doorbreken. Ik heb die op persoonlijk vlak op een bepaald moment helemaal doorbroken. Maar het is als een schaduw die naast je loopt, je kan hem niet van je afschudden. Ik toch niet, niet vandaag. En dat wil ik veranderen, helemaal. Whatever it takes.

Maar gebruik dat geduld nu alsjeblieft niet als excuus om niet in actie te komen hè. Dan is het geen deugd meer.

En om meteen maar zelf met de deur in huis te vallen, heb ik ook de koe met de horens gevat.

Ik speel al zolang met de gedachte om mijn eigen business uit de grond te stampen in het kader van personal and business coaching.

De effectieve vorm die mijn zaak zal aannemen is nog een verrassing, niet alleen voor jullie, ook voor mij!

Maar het is een vaststaand feit dat ik me daarin ga vervolmaken en dat er op termijn een bloeiende stevig onderbouwde zaak zal opgericht worden die me zal toelaten mijn heel potentieel te benutten. Vandaag kijk ik volop uit naar voertuigen die me daar naartoe kunnen brengen. Versta me niet verkeerd, er zal geen chauffeur in zitten, ik neem zelf het stuur in handen en rijd waar ik wil rijden. 

De eindbestemming ? Er is geen eindbestemming in dit leven. Daar waar ik eindig, start ik opnieuw, stap voor stap. Zekerheid ? Dat heb je toch nooit! Wie wil er nu zekerheid ? De enige zekerheid die er bestaat is dat niets zeker is. Morgen kan mijn leven voorbij zijn. Wat heb ik dan bereikt ? De overtuiging dat ik op goede weg ben en volledig mijn pad aan het bewandelen ben. Het zou jammer zijn moest dat morgen al voorbij zijn, dat is ook niet het geval. Er zijn geen signalen in die richting. Er zijn alleen maar stevige signalen die me duidelijk maken dat ik de touwtjes zelf in handen heb en er dus ook zelf wat van moet maken. En dat doe ik nu. Niets of niemand gaat me daar nog van doen afwijken. Het is mijn pad, mijn leven, mijn beslissing.

Diegenen die me niet geloven, die zijn er altijd, just you wait and see! You know what, I don't give damn about what you think! It's my life and I am going to make happen!

Voilà, als dat geen vastberadenheid is! Ik daag iedereen uit om met diezelfde instelling hun eigen leven te leiden en er een succes van te maken. Want ik ga dat ook doen.

 Maar in dit geval moet ik ook eerlijk zijn tegenover mezelf. Het is geen tijdverlies. Het is eerder een periode van rijping, zoals een goede rode wijn die eerst nog een paar jaar moet liggen voor hij echt lekker is. Alleen hoop ik dat mijn wachttijd toch wat korter is... Een echte training in het kweken van geduld, jongens, dat ik dat nog moet meemaken. Overgave aan het proces, doel voor ogen houden en vooruitgaan. Dat houdt me staande. Grappig dat zich dat ook weer op alle vlakken doortrekt in mijn leven. Binnenkort ga ik er nog van genieten! Dat is misschien de clue van het hele verhaal ?!

Wie weet... Leven in het nu, heet dat. 

Op persoonlijk vlak zit ik al een hele tijd met een gevoel dat zo sterk is dat de angst me soms om het hart slaat. Het is nog sterker dan op professioneel vlak en ik kan het zelfs ook een beetje verklaren. Daardoor wordt het voor me ook makkelijker om los te laten, ik weet immers wat er zal volgen. En dat zal volgen, daar ben ik heilig van overtuigd. Alleen timing wise is het me allemaal wat duister. Maar het staat vast, wat ik vandaag voel, zal ook gebeuren. Ik ga bewust niet verder in op details net omdat ik het zo zeker weet, dat het voor mij gewoon geen zin heeft om er veel woorden aan vuil te maken. Ik kan alleen maar zeggen dat mijn gevoel zo enorm sterk is, zo diepgeworteld zit, dat ik er alle vertrouwen in heb. En dat is fijn. Dat geeft rust, in mijn hoofd, in mijn hart en nog veel meer op zielenniveau.

Op professioneel vlak moet je niet slim zijn om te begrijpen wat er gebeurd is. Ik heb keihard gewerkt de afgelopen twee maanden, dat gaat niemand ontkennen. Ik heb me die job in een mum van tijd eigen gemaakt, ook al zat er bij momenten heel wat vertraging op. Ik begreep snel wat het inhield, wat er moest gedaan worden en hoe het moest aangepakt worden. Ik was redelijk zeker van mezelf dat de resultaten er waren. Daar is ook geen twijfel over ontstaan. De enige twijfel die er ontstaan is, ligt aan het feit dat ik te weinig tijd gespendeerd heb aan het socializen op kantoor. Ik had er gewoon geen tijd voor, het werk moest vooruit. Bij momenten zat ik danig onder stress door de hoeveelheid werk dat moest geleverd worden. Stress leidt bij mij blijkbaar tot zuchten, waar ik me dan nog niet eens van bewust ben. Totdat het me gezegd werd. Maar toen was het kalf al verzopen als je het mij vraagt.

De firma gaat prat op haar "open" communicatie, maar die is er gewoon niet. Alle commentaar komt via de gedelegeeerd bestuurder bij mij terecht. Niemand durft me rechtstreeks te confronteren met zijn grieven, zijn ongenoegen of zijn ongemakken door mijn aanwezigheid op kantoor. En dan komt er commentaar over de manier waarop ik de dingen aanpak. Ik ben een stresskip, loop precies van rond als een kip zonder kop. En ja, bij momenten had ik datzelfde gevoel ook. Ze hadden het gevoel dat ik niet alles onder controle had, heb je dat ooit ? Maar als je stapel verantwoordelijkheden alsmaar groter wordt en de tijd die je ervoor krijgt blijft dezelfde, dan kom je in problemen. Dat is toch logisch. Dat leidt tot stress en spanning, dat spreekt voor zich. Blijkbaar reageer ik dan "bossy" of nors, daar was ik me niet van bewust. Ik kan het me perfect voorstellen dat dat gebeurd is, hoe zou je zelf zijn ? De rest van het kantoor loopt daar plezier te maken, te giechelen, te roddelen en te kletsen over koetjes en kalfjes en op die enkele momenten dat je dan probeert om deel te nemen aan het gesprek, bijvoorbeeld tijdens de lunch, onstaat er een ijzige stilte en wordt het gesprek snel afgerond. Tja, dan begrijp ik al snel de boodschap. Ik wist alleen niet dat het zoveel impact ging hebben op hun mening over mijn prestaties.

Het gesprek ging dan ook meer over wie ik ben dan over de resultaten die ik geboekt heb. Ik ben niet meer het type dat vriendjes maakt op kantoor, niet dat het niet mag of kan, maar in dit geval was het voor mij niet nodig. Het zijn sympathieke mensen, maar daar blijft het bij. En dus is de integratie in het team al heel gauw afgelopen. Blijkbaar was dat en vereiste, vriendjes zijn of op zijn minst een poging doen om dat te worden. Ik heb daar geen belang aan gehecht, heb ook geen rekening gehouden met wat ik al langer voelde aankomen, simpelweg omdat ik het werk eerst wilde afronden vooraleer dat type van gesprekken aan te gaan. 

Ik vind het ontzettend jammer dat dit nu zo moet aflopen, maar tegelijkertijd is het maar goed zo. Ik zou me daar nooit goed voelen, nooit aanvaard voelen, dat was vanaf dag 1 al niet het geval. Ik begrijp vaak niet hoe het komt, maar om één of andere reden voelen de mensen zich heel vaak bedreigd door mijn aanwezigheid. De communicatie blokkeert dan en in dit geval had ik dat moeten aanpakken, onmiddellijk. Dat heb ik niet gedaan. Mijn eigen fout ? Ongetwijfeld wel, maar het zou sowieso een eindige situatie geweest zijn. Ik zag me daar zelf al niet voor de rest van mijn leven op kantoor zitten. Dat voel je zelf ook wel aan, daar heb je niemand voor nodig om dat duidelijk te maken.

Dus is het eigenlijk allemaal wel OK dat ze me op termijn liever zien opkrassen dan blijven. Ik kras zelf ook liever op. Voor mij heeft open communicatie een heel andere betekenis dan wat er zich daar voordoet en dat zou op termijn sowieso met zich meegebracht hebben dat het me mateloos zou storen dat er zo geroddels en geklets werd de hele tijd. 

Misschien moet ik gewoon nog meer naar mijn gevoel luisteren, want het is gewoon correct. Maar ergens ben ik dan nog altijd wat naïef en denk ik dat het maar een gevoel is, geen feit, een waanvoorstelling zeg maar. Niets is echter minder waar. Ik had gelijk over de ganse lijn, echt de ganse lijn. Een goede leerschool voor me. Het bewijst alweer eens dat ik echt wat met die intuïtie moet gaan doen, want anders speelt ze tegen me en dat is echt wel het laatste dat ik wil. Ze moet me helpen, niet tegenwerken.

Ach wat, ik heb eruit geleerd. Dat is het belangrijkste. Een les om mee te nemen naar mijn verdere carrière, wat kan je nog meer verlangen ? Dat is toch het mooiste dat je kan overkomen, of je het nu leuk vindt of niet.

Vallen en opstaan en vooral blijven voortgaan. Niet stilstaan. Stilstand is achteruitgang. Dat wil je niet.

Mama,

Je weet het of niet, maar wat heb ik altijd zo ontzettend veel van jou gehouden. Je was steeds zeer present in mijn leven, ook al begaf je jezelf veelal op de achtergrond. Je hebt me altijd alle vrijheid gegund om mijn eigen weg te kiezen en te bewandelen. Die weg verliep dan ook niet altijd even vlekkeloos. Ik ben mijn hele leven al een beetje een doordrijver geweest, eigenzinnig van aard, kwetsbaar en toch zeer gedreven.

Je had je handen vol met me. Je maakte je zorgen, zonder daarbij overheersend te zijn. Je wist perfect wanneer je me moest komen zoeken in mijn kleine hoekje op mijn slaapkamer. Met je vraag "Wat is er, Elske" wist je me altijd uit mijn tent te lokken. De tranen vloeiden overvloedig, gevolgd door een voorzichtige glimlach op een gezicht met gezwollen ogen. Ik weet niet hoe je het deed, maar je wist me altijd te doorgronden voordat ikzelf doorhad wat er aan de hand was. Je was een wijze vrouw, hardwerkend, gedreven en ontzettend liefdevol.

Ons huisje was voor ons een echt thuis, gevuld met onuitputtelijke warmte en liefde. We konden altijd op jou rekenen, ook al had je het bij momenten zelf verschrikkelijk moeilijk in je leven. Je stond er, een ware rots in de branding voor ons allemaal.

Mens, wat was jij een prachtvrouw! Je bent er vandaag niet meer, fysiek althans. Maar je bent alom aanwezig in mijn leven. Je bent nog steeds een inspiratiebron voor me, in kleine en grote dingen. Het is bij momenten net alsof je naast me staat en me toefluistert wat je me in levende lijve zou gezegd hebben. Rustig Elske. Ik hoor het je nog altijd zeggen. Vandaag zeg ik hetzelfde tegen mijn eigen kinderen.... Ik heb zoveel van je geleerd, niet in het minst wat houden van precies betekent. Want mama, jij wist wat dat was, houden van. Dat hebben we allemaal gevoeld, niet alleen ik, maar ook ons Ann, onze Luc, onze Kris en papa. Papa beseft vandaag maar al te goed dat hij een groot verlies geleden heeft toen je van ons heen bent gegaan. Het is gek hoe sommige mensen eerst iets of iemand dierbaar moeten verliezen om te beseffen wat ze precies verloren hebben.

Mama, ik heb altijd ontzettend veel van je gehouden. Ik heb het zeker niet genoeg getoond, gezegd of geuit, maar je wist het wel, want je kende me, beter dan dat ik mezelf kende.

Ik heb vandaag drie prachtige zoontjes, je zou ontzettend trots op me zijn moest je ze ontmoet hebben. Oma in de hemel noemen ze je, want ook zij weten natuurlijk van je bestaan af. Wat jij me geleerd hebt als moeder, probeer ik hen ook bij te brengen. In zekere zin lijk ik op jou, dat besef ik maar al te best. En weet je wat, daar ben ik blij om. 

Je bent er niet meer, maar je zal er altijd zijn, in mijn hart, in mijn ziel, in mijn hele zijn. Het gebeurt niet vaak meer dat er tranen vloeien wanneer ik aan je denk, tenzij ons Ann in de buurt is als we over jou praten. Maar bij het schrijven van deze tekst stroomt er een zee van tranen over mijn wangen. Tijd heelt alle wonden, zegt men. Kan je als mens ooit echt helen van zulke diepgeslagen wonden ? Er blijft altijd wel een litteken dat je bij momenten parten speelt. Maar dat is nou net ook zo mooi aan het leven. Wat zouden we als mens toch betekenen als we niet zulke diepe pijn konden beleven om er dan uiteindelijk veel sterker door te worden en de mogelijkheid te krijgen om onze ervaring over te dragen op de volgende generatie ? Alle verlies is moeilijk te verwerken. Maar het staat als een paal boven water dat jouw overlijden een grote leegte heeft achtergelaten. En het is best wel moeilijk om die terug in te vullen door iets dat even waardevol is als wat jij als moeder voor ons betekende. We doen ons best. Maar jij was de lijm die de puzzelstukken op hun plaats hield. Je was de verbinding tussen ons allen. Je was de kern van ons gezin. Je was ons mama. Moeten er nog meer woorden aan vuilgemaakt worden ? Ik denk het niet. Het is wel overduidelijk dat je een zeer centrale rol gespeeld hebt in het leven van ons allemaal. Zelfs vandaag doe je dat nog in zekere mate, voor mij vooral in de positieve zin. Als ik aan je terugdenk, dan kijk ik vooral naar wat je me gebracht hebt. En dat is heel wat! Onvoorwaardelijke liefde, mededogen, geduld (niet dat ik dat al heb...), passie, en nog zoveel meer. Je was een wijze vrouw, één en al oprechtheid, één en al puurheid. De wereld was niet klaar voor jou.

Bij deze wil ik afsluiten door het volgende te schrijven: mama, nooit zal je me verlaten want je bent gewoon een deel van me geworden. Jouw wijsheid, jouw doorleefdheid, jouw liefde, jouw zijn neem ik helemaal met me mee in dit leven. Ik ben vandaag wie ik ben deels door jouw bijdrage in mijn leven. Je hebt me laten groeien, je hebt me gevoed met je overtollige liefde en genegenheid, en je hebt me overgoten met je enorme rijke en doorleefde wijsheid. Wat kan ik dan nog meer verlangen ? Ik heb alles meegekregen om een gelukkig mens te worden. En dat ben ik, ook voor een stuk dankzij jou!

Dus bedankt mama! Vanuit het diepste putje van mijn hart kan ik alleen maar dankbaar zijn dat jij mijn mama was en ook altijd zal zijn. De tijd was te kort, je bent veel te vroeg van ons heengegaan, maar ik ben ontzettend dankbaar dat ik die tijd gekregen heb. Je bent van onschatbare waarde in mijn leven. Ik hou van je!

Elske

Als ik luister naar The Scientist van Coldplay, dan brengt me dat vooral rust. Mentale rust, maar ook emotionele rust. Dat komt helemaal niet overeen met de tekst die gezongen wordt, want het gaat over uiteen gaan of op zijn minst afstand nemen van een geliefde. Maar ook daar kan je rust in vinden. Ik ben er het levende bewijs van. Ik vind vandaag de grootste rust in het feit dat onze scheiding ongetwijfeld de beste beslissing ooit is geweest. Niet dat ik zo een slecht leven heb gehad in mijn huwelijk. Het was gewoon voorbij. Ik heb alle fases doorlopen die ik als individu moest doorlopen in dat huwelijk. Ik kan nu met overtuiging zeggen dat ik geleerd heb wat ik moest leren en dat ik zeker die informatie zal gebruiken in een eventuele toekomstige nieuwe relatie. Die zal er dan ook helemaal anders uitzien. Ik wil mezelf promoten, zeker niet, ik sta vandaag niet open om opnieuw te beginnen met een ander, dat is nog veel te vroeg. Ook al ben ik mentaal al voorbij dat punt dat je toelaat om stilaan nieuwe dingen aan te vatten, ik hou bewust de boot af. Het komt als het komt, maar als het vandaag komt, grijp ik mijn kans niet.

Waarom niet ? Afscheid nemen van een geliefde, onder welke vorm dan ook, vraagt heel veel van een mens, dus ook van mij. Ik ben op dat vlak niet anders dan de rest van de bevolking. Je gaat een aantal ontwikkelingsfases door in de opbouw van een stevige relatie, wel die ontwikkelingsfases zijn er evenzeer bij het nemen van afscheid. Je hebt lange tijd in eenheid geleefd met iemand, of je hebt op zijn minst pogingen ondernomen om die eenheid te bewerkstelligen. Bij ons is dat er zeker geweest, want we hebben drie prachtige zonen op de wereld gezet. Welk mooier bewijs kan je anders nog hebben ? De incarnatie van een ziel in een zigote is de sterktste materialisatie van eenheid in een menselijk leven. Op geen enkel ander vlak kom je dat tegen. En we hebben er zo drie! Dus ja, chapeau voor ons als koppel dat we dat gerealiseerd hebben. Die drie zieltjes hebben ons uitgekozen om als ouder te fungeren. Dat betekent heel wat! De meeste mensen zijn zich daarvan niet bewust. Het is niet alleen één van de meest ingrijpende veranderingen in een mensenleven, het is ook nog eens een vereniging van twee vormen van leven die uiteindelijk worden gematerialiseerd doordat er een ziel gekozen heeft om zich in die unie te nestelen. Niet alle versmeltingen van zaadcellen met eicellen leiden tot een zwangerschap, laat staan een geboorte. Denk er maar eens over na. Hoe vaak wordt er niet onveilig gevrijd zonder dat er een zwangerschap van komt. Hoeveel mensen hebben niet problemen om kinderen te "krijgen". Dat zegt toch voldoende.

Alweer kan ik alleen maar ontzettend dankbaar zijn dat het universum mij als moeder en Philippe als vader heeft uitgekozen. Het was niet van in het begin duidelijk voor hoeveel kinderen we wilden gaan. Het was wel duidelijk bij de geboorte van de tweede, onze Arne, dat er nog een derde zou komen. En het was ook overduidelijk bij de geboorte van de derde, onze Stan, dat er geen vierde zou komen. Niet binnen het huwelijk althans. Verder kijk ik vandaag even niet.

Als je als koppel door het leven gegaan bent, de nodige intimiteit gehad hebt, de nodige mentale, emotionele en fysieke verbindingen gecreëerd hebt, ga je niet over één dag ijs om afscheid te nemen. Je moet afsluiten, net alsof je een hoofdstuk van een boek afsluit, maar dan veel intenser. Het is niet voldoende om gewoon fysiek afstand te nemen van je (ex-) geliefde. Het proces dat je doorloopt is er één van bewuste keuze, overtuiging en begrip. Zolang je niet begrijpt dat die relatie voor iets staat in je leven, zolang je niet weet wat ze je moest brengen of gebracht heeft, kan je dat hoofdstuk niet afsluiten. Ik begrijp vandaag wel waarom Philippe in mijn leven is gekomen. Ik begrijp vandaag ook waarom ik in mijn leven hoofdzakelijk mannelijke vrienden gehad heb. Ik begrijp tevens ook waarom ik nog steeds maar de laatste weken in veel mindere mate alleen nog mannen tegenkom van alle leeftijden die me wel zien zitten. En omgekeerd ook. Potentieel partner materiaal zou je kunnen zeggen maar niets is minder waar als je het mij vraagt.

Vandaag word ik op de proef gesteld. De test is wat ik zal aanvangen met die mannelijke energie. Sta ik toe dat ze van buiten mezelf mijn leven binnentreed of tracht ik ze van binnenin mezelf naar buiten te brengen. Hoe verleidelijk het ook allemaal is, want er zit echt wel serieus partner materiaal tussen, vandaag kies ik om eerst mijn innerlijke man te laten ontwikkelen. Ik heb al te lang in die afhankelijkheid geleefd van het externe mannelijke. En dat is OK, ik was er niet klaar voor om de man in mezelf echt te gaan ontwikkelen. Als vrouw moet je eerst je innerlijke vrouw helemaal tot uiting  laten komen vooraleer je mannelijke kracht gebruiken om je mooie innerlijke vrouw haar werk te laten doen.

Grappig eigenlijk want theoretisch gezien weet ik dit al zoveel langer dan vandaag. Alleen heb ik eerst een heel hobbelig en pijnlijk parcours moeten afleggen om dan uiteindelijk ook echt te voelen wat die vrouwelijke kracht me allemaal kan brengen. Binnenin jezelf, op energetisch vlak, op zielenniveau, moet je tot een vereniging van twee energieën zien te komen. Yin en yang, we kennen het allemaal, in theorie toch, in praktijk is dat echter meestal niet het geval. Ik heb in de loop der maanden duidelijk de vereniging gevoeld van mijn innerlijke man en vrouw. Er is niets krachtiger dan een symbiose van mannelijke en vrouwelijke energie die tot uiting in komt op allerlei niveaus. Dat kan op seksueel vlak, dat kan op sportief vlak, dat kan in het schrijven, in het zingen, in het dansen, in alles eigenlijk. Daar waar je rust voelt in je activiteiten zonder jezelf te verplichten om "zen" te zijn, daar is die vereniging aanwezig. Een mens is mooi, iedereen is mooi, maar een mens die in harmonie leeft mijn zijn vrouwelijke en mannelijke kracht is onweerstaanbaar mooi. Daar kijk je gewoon niet meer naast. Fysiek heeft daar niets mee te maken. Dat heet uitstraling. We hebben allemaal bij momenten een mooie en krachtige uitstraling. We leven allemaal bij momenten in harmonie met die innerlijke man en vrouw. Maar heel vaak doen we dat ook niet. Mijn doelstelling voor het komende jaar is om die symbiose van die twee krachtige energieën zodanig in evenwicht te krijgen dat het leven me niets dan eenheid brengt. Een zijn met de natuur, met mijn omgeving, met mijn kinderen, met mijn werk, eenheid in alles. Dat is een hele opgave, daar mag je van op aan. Het universum maakt het ons niet altijd makkelijk, je komt heel wat struikelblokken tegen in je evolutie als mens. Maar die struikelblokken zijn er ook alleen maar om je alert te houden, om je ervan bewust te maken dat je dieper moet graven, een stapje hoger moet gaan, of je innerlijk weten wat moet uitdiepen om die eenheid te bewaren. Word je op een bepaald moment toch uit je lood geslagen, grijp dan terug naar die momenten waarop je die eenheid wel hebt gevoeld. Tracht ze terug te voelen op elk moment van de dag en geniet ervan, ook als het niet lukt. Niet slagen in iets brengt je alleen maar wijsheid en rijke ervaring. Emoties doen hetzelfde trouwens. Er is geen enkele emotie die ons ongestoord mag laten. Je moet je altijd bewust van wat je voelt wanneer iets gebeurt, of niet niet gebeurt. Dat is de enige manier om er iets van op te steken. Negeer je je emoties, dan leer je er ook niets uit en komen ze geheid terug aan je deur kloppen op een nog ongelegener moment. So you'd better learn from it.

Het komt allemaal goed. Dat zijn de woorden die veel mensen in de mond nemen om hun verhaal af te sluiten. Het komt echter alleen maar goed als je er ook wat voor doet. Leven is hard werken, niet in de zin zoals de meeste mensen het begrijpen, maar werken in de zin van leren, je openstellen, gevoelens gebruiken om te groeien, je intuïtie gebruiken om het juiste pad te kiezen en daarbij de nodige moed aanwenden om er volledig voor te gaan. En dat, lieve mensen, is mijn doelstelling voor 2012. Mijn enige doelstelling trouwens. Het hoeft ook helemaal niet meer te zijn, want als ik hierin slaag op elk moment van de dag, 7 dagen op 7, leef ik in harmonie met mezelf, met mijn ziel, met mijn innerlijke energieën. Wat kan je als mens nog meer verlangen van het leven ?

Ik sta nu heel anders tegenover mijn kinderen dan pakweg een paar weken geleden. Ik slaag erin om rustig te blijven, te relativeren, niet mee te gaan in de boosheid en daardoor hun nukkig gedrag in de kiem te smoren nog voor het ontstaat. Bij momenten toch, niet altijd. We zijn maar mens. Maar boosheid is ook maar een manier van uitdrukken, niet meer of niet minder. Dus het is toegelaten, erger nog, het hoort er gewoon bij. Zolang je het daarna ook maar weer kunt loslaten, is het OK. Ik kan me boos maken, ik verwittig mijn kinderen zelfs dat het eraan zit te komen zodat ze weten dat ze ermee moeten ophouden voor het te ver gaat. Gaan ze dan nog voort met wat ze deden, dan is dat hun keuze. Ze weten dan ook wat de gevolgen zullen zijn. Een tirade. Godzijdank is dat er amper van gekomen deze week. Ze hebben zich voorbeeldig gedragen, nukkig bij momenten, soms was het één en al chaos, maar het was georganiseerde chaos. De chaos was er uiteindelijk om ons te brengen tot de rust, de vrede en de liefde die we voor elkaar moesten voelen.

Kortom, ik zie mijn kinderen dolgraag, dat is altijd zo geweest. Nu slaag ik er gewoon meer in om dat in alle rust tentoon te spreiden naar hen toe. En daar heb je zeker geen grote woorden voor nodig.

Ik ging vanavond mijn kinderen afzetten bij hun papa, die heeft ze de komende week. Het afscheid sprak boekdelen. De knuffels waren intens, oprecht en welgemeend langs beide kanten. Toen mijn oudste aan de deur bij papa thuis afscheid kwam nemen (voor de zoveelste keer want ik was tussentijds al eens gestopt langs de straat om even afscheid te nemen) wist ik dat ik het goed had gedaan deze week. Robbe is 9 jaar, is heel pienter, heel koppig en eigenwijs (dat heeft hij zowel van mij als van zijn vader meegekregen), maar die laatste knuffel sprak echt wel boekdelen. Woorden schieten tekort op zulke momenten, alleen de manier waarop je dan afscheid neemt is van belang. Ik kan moeilijk beschrijven wat er toen door me heen ging, maar ik begreep dat Robbe ook van mij houdt, me waardeert als moeder, als vriendin en als lerares. Arne en Stan zijn zich minder bewust van het gebeuren, ze zijn ook nog zo jong, maar Robbe is voor zijn leeftijd ver voor op andere kinderen en begrijpt maar al te best welk proces we nu allemaal doorgaan. En op zo'n moment doet het afscheid dubbel zoveel pijn. Maar je weet dat het gewoon zo moet zijn. Hij moet ook leren uit onze echtscheiding, niet het negatieve ervan, maar de liefde die daardoor ontstaat. Hij moet ook begrijpen dat scheiden niet noodzakelijk betekent dat houden van niet meer van toepassing is. Ik zal altijd van mijn ex blijven houden, maar op een andere manier, niet meer als partner. Ik heb een eindeloos respect voor wat die man nu doet, niet in het minst naar de kinderen toe. En ja, er waren dagen dat ik hem liever naar de maan had geschoten dan wat anders, maar in een notedop kan ik alleen maar respect opbrengen voor hem. Doe het maar als man alleen voor 3 jonge kinderen zorgen. 

Respect. Ode aan mijn ex. Ik wens hem het allerbeste toe, nu en voor de rest van zijn leven. Hij is een goed vader. En daar kan ik alleen maar dankbaar om zijn. Ik ben een liefdevolle moeder. Ook daar ben ik dankbaar om. Wat is dankbaarheid een mooi gegeven!

Ik ben in een fase waarin ik erin slaag om alle mensen die mijn pad kruisen, om welke reden dan ook, het allerbeste toe te wensen, ook al zie ik het soms anders. Uiteindelijk komt het erop neer dat iedereen zijn eigen leven moet  uitbouwen, zijn eigen geluk moet maken en daarom ook zijn eigen pad moet wandelen. Ook al weet ik dat ze ongelijk hebben, zie ik het totaal anders, zie ik zelfs vandaag dat ze een richting inslaan die ze niet zouden moeten inslaan, ze moeten die keuze zelf maken. 

Houden van betekent eigenlijk niet meer dan dat, respect hebben voor de keuze van die persoon. Het feit dat ze niet kiezen voor het pad dat je voor hen had voorzien, betekent alleen maar dat ze daarvoor nog niet klaar zijn, of dat je het gewoon helemaal mis hebt. Ik heb het niet mis, dat weet ik zeker, maar het is niet aan mij om die persoon in kwestie te overtuigen van zijn/haar ongelijk. Ze moeten het zelf uitzoeken, zoals ik dat ook gedaan heb. 

Da's een stukje loslaten, vertrouwen hebben en geloven dat als je inderdaad voor mekaar bestemd bent, dat die wegen dan ook wel weer zullen kruisen. Gebeurt dat niet, tja, dan bewijst dat des te meer dat je de juiste keuze gemaakt hebt om hem/haar zijn/haar pad te laten bewandelen. Kruisen de wegen wel, dan bewijst dat net hetzelfde. Bovendien word je dan beloond voor je vertrouwen.

Ik heb geen zin meer om te investeren in relaties waar je meer energie moet insteken dat dat je er uiteindelijk uithaalt. Dat klinkt egoïstisch, maar is het allesbehalve. Het gaat vooral over eigen keuzes maken, en ook de ander eigen keuzes laten maken. Dat is uiteindelijk ontzettend belangrijk in een relatie. Ik heb ontzettend veel geleerd uit mijn huwelijk, maar wat ik er het meest uitgehaald heb is dat je altijd trouw aan jezelf moet blijven. En daardoor ook de ander die kans moet geven om dat te doen. Anders is het gewoon bedrog.

Er lopen zoveel mooie mensen rond op de wereld. Ik kom dagelijks met mensen in kontakt die zulk een mooie inhoud hebben dat ik de neiging heb om hun hand vast te grijpen en hun te "begeleiden" in het leven. Maar dat hoeft niet. Je hebt al snel de neiging om teveel te bepalen in plaats van gewoon te begeleiden. Dat is niet abnormaal, integendeel. We willen gewoon het beste voor al diegenen van wie we houden. Maar het beste is wat ze zelf bepalen dat het beste is voor hen. Je kan aanreiken, je mag niet overtuigen.

Ik heb het nu toch al in levende lijve ondervonden in al de kontakten die ik gehad heb in de loop der jaren, ga je overtuigen op een moment dat ze er niet klaar voor zijn, dan haken ze sowieso af. Liefdevol aanreiken is de boodschap. Leven en laten leven. Da's best wel moeilijk, want je ziet soms dat ze een heel hobbelig pad tegemoet gaan. Maar ook dat pad brengt hen ergens, waar dan ook.

Als ik kijk naar mezelf, dan kan ik alleen maar dankbaar zijn dat ik het hobbelige pad heb mogen afleggen dat ik de laatste jaren heb afgelegd. Het heeft me als persoon heel wat rijkdom gebracht. Vandaag sta ik heel wat sterker in mijn schoenen, ik ben er nog niet helemaal, maar ik ben wel op goede weg. Ik weet niet altijd even goed wat ik wil, maar ik weet heel duidelijk wat ik niet wil en dat laat me ook al toe om heel selectief tewerk te gaan in alles wat ik doe of voel.

Afwijzing is altijd moeilijk, zeker als je het bekijkt als een tekortkoming van jezelf. Maar heel vaak is het geen tekortkoming van jezelf. Integendeel zelfs. Heel vaak is afwijzing te zekere vorm van tekortkoming van de ander. Dat klinkt gek en belachelijk misschien zelfs, maar als ze niet bekwaam zijn te zien dat het pad dat je eventueel samen kan bewandelen een pad van liefde en veel rijkdom is, waarom zou je hen dan overtuigen om het te bewandelen. Dan zijn ze er niet klaar voor. Moet je je dan afgewezen voelen ? Neen, integendeel. Je moet je gesterkt voelen in het feit dat het de juiste keuze is voor hen, voor jezelf, vandaag en zolang het duurt. Wachten wordt daarin ook heel relatief. Wachten betekent uiteindelijk dat tijd van belang is, maar dat is het niet. In het universum is tijd van geen belang, het bepaalt ons alleen maar op negatieve manier. Leeftijd is eigenlijk iets positiefs. Naarmate je ouder wordt, word je ook wijzer, tenzij de dementie toeslaat op jonge leeftijd. Dat is duidelijk bij mij niet het geval.

De tijd dat ik om de 5 voeten naar mijn GSM zat te kijken om te zien of er iemand een berichtje had gestuurd of had gebeld, is voorbij. En ja het is fijn als je geliefd bent, maar je kan ook gewoon van jezelf houden. Dat moet voldoende zijn om het leven door te komen. Van je zelf houden is één van de belangrijkste voorwaarden om van een ander te kunnen houden. Als je niet van jezelf houdt, kan je je onmogelijk openstellen voor een ander. Het draait niet om het uiterlijke, de leeftijd, het inkomen, de job, enzovoort. Het draait om de ziel die je bezit en die je toelaat om je leven ten volle te beleven. Leven betekent eigenlijk niet meer dan op zoek gaan naar het pad dat je moet bewandelen, de mensen tegen te komen die je moet ontmoeten, de partner aan te trekken die je op dat moment moet tegenkomen, de kinderen te laten geboren worden die je leven verrijken,... Vandaag draait het leven even rond mijzelf, wat ik wil bereiken in het leven. Ik heb niemand nodig om dat te bepalen. Ik heb voldoende tijd en energie gestoken in het mannelijke om de man in mezelf te ontmoeten en te benutten om dat te ontwikkelen wat ik hoor neer te zetten in dit leven. Voor veel mensen klinkt dit als Chinees in de oren, maar daar draait het volgens mij  wel rond, zeker bij mij. Ik kom mijn hele leven al mannen tegen die met veel plezier genieten van mijn vrouwelijke inhoud. Op één of andere manier vinden ze altijd wel een raakpunt met mijn innerlijke en uiterlijke vrouw, maar slagen ze er niet in de man in mezelf wakker te maken. En dus heb ik besloten dat het tijd wordt dat ik mijn eigen innerlijke mannelijke energie ga laten ontwaken. Ik heb daarvoor geen man nodig, heb voldoende kennis en ervaring om mijn eigen boontjes te doppen en te doen wat ik hoor te doen in dit leven. 

De komende maanden, net als vandaag, gaan ongetwijfeld ingevuld worden door definiëring, van mezelf, van mijn leven, van mijn levensplan en dus ook van mijn toekomst. Zonder man, zonder partner en dus zonder verlies van enige vorm van vrouwelijke energie aan externen. Ik ga trachten om vanuit mijn eigen vrouwelijke kracht te komen tot wat ik noem de voorbereiding van mijn thuiskomst. Thuiskomen is één van de mooiste activiteiten die je kan beleven. Ik heb er al redelijk wat van genoten de afgelopen weken. En ik ga daar gewoon op voortbouwen. Nogmaals, ik heb daar niemand voor nodig, alleen mezelf, mijn leven en mijn intuïtie. 

Ik zie wel wat er op me afkomt. Vertrouwen. Geloven. Openstaan. Bewegen. Het komt allemaal goed, hoe dan ook. Daar zorg ik zelf wel voor.