The Chinese Way
In de les van 9 november werden verschillende
bronnen behandeld die journalisten kunnen gebruiken om info te verzamelen. Ze
kunnen hun zoektocht bijvoorbeeld starten via Google of Wikipedia, maar ook via
sociale netwerksites zoals Facebook of Twitter. We hebben het hier dan wel over
westerse journalisten. Niet overal ter wereld is de toegang tot die bronnen zo
vrij als in het westen, en vaak zijn er alternatieven. In deze blog gaan we wat
dieper in op de situatie in China.
Zoekmachines: Google en Baidu
In 2000 richtten Robin Li en Eric Xu een Chinese
zoekmachine op: Baidu (letterlijk vertaald honderden keren). Özum Canel gaat
in zijn artikel De Chinese zoekmachine Baidu dieper in op de oprichting en de geschiedenis
van het bedrijf. Een ding staat vast: de gelijkenissen met Google zijn
treffend. Baidu
ontpopte zich tot de marktleider in China.
Het bestaan van Baidu
verhinderde Google niet om ook zijn kans te wagen op de Chinese markt. In
januari 2006 werd de Chinese versie van Google gelanceerd, maar dat werd geen succes. Niet
alleen kreeg de Amerikaanse zoekgigant af te rekenen met tegenwerking van de Chinese
autoriteiten, Baidu bleek ook veel beter te kunnen inspelen op de wensen van de
Chinezen. Zo bleek Baidu wel bereid om links aan te bieden naar illegale
downloads van films en muziek, iets wat Google pertinent weigerde. Baidu werd
wel aangeklaagd door de muziekindustrie, maar in 2006 sprak een Chinese rechter
het bedrijf vrij.
De
Chinese overheid houdt Google ook scherp in het oog. De oprichting werd alleen
toegestaan door de Chinese overheid op voorwaarde dat het Amerikaanse bedrijf
resultaten van zoekopdrachten zou wegfilteren die het regime in Peking
onwelgevallig zijn (Boekestijn 2011, 27). Chinese zoekopdrachten naar pakweg
Dalai Lama en Tiananmenprotest werden op die manier onmogelijk gemaakt. In 2012
konden Chinezen wel zoeken naar info over dat protest, maar de eerste hit was
een politiek statement van premier Wen Jiabao.
Encyclopedie: Wikipedia en Baidu
Baike
In
2002 startte de Wikimedia Foundation een Chinese versie van Wikipedia. De
Chinese overheid hield ook deze website nauwkeurig in de gaten. Verschillende
malen werd de website geblokkeerd, bijvoorbeeld in 2004 rond de vijftiende
verjaardag van het bloedbad op het Tiananmenplein. In 2006 maakte Baidu ook
zijn intrede in deze wereld. Het bedrijf stond toen aan de wieg van een Chinese
internetencyclopedie: Baidu Baike. Die encyclopedie werkt volgens hetzelfde
principe als Wikipedia, met gebruikersbijdragen, maar net zoals de zoekrobot
Baidu wordt de encyclopedie gecensureerd door de Chinese autoriteiten. In een video-interview met The Wall Street Journal vertelt CEO Robin Li dat
hij het niet meer dan logisch vindt dat een Chinees bedrijf zich moet houden
aan de Chinese wetgeving. Volgens hem is het merendeel van de gebruikers ook
niet op zoek naar politiek gevoelige informatie, maar vooral naar
entertainment.
Sociale media: Twitter en Weibo
In
de tweede helft van 2009 werden Facebook en Twitter in China geblokkeerd. In
die periode waren namelijk rellen aan de gang in de provincie Xinjiang en de
Chinese autoriteiten gingen ervan uit dat via die sociale netwerken het oproer
verder aangevuurd zou kunnen worden. Er bestaat sinds 2009 ook een Chinese microblogsite:
Weibo. De site werkt volgens hetzelfde principe als Twitter, maar de site doet
in belangrijke mate aan zelfcensuur.
Bronnen:
Boekestijn,
Arend Jan (2011). Mijmeren Overzee. Delft: Uitgeverij Eburon.
14-11-2012 om 00:00
geschreven door Carmino D'haene 
Tags: online bronnen, China, Baidu, Baidu Baike, Weibo, zelfcensuur
|
Kuifje in "Nieuwe Media Land"
