MARIANNE POSMAN brengt de gemeenteverkiezingen en de politieke partijen in Groot-Maldegem vanaf 1830 tot heden.

Terugblik op de gemeenteverkiezingen vanaf 1830. Deel II

Eens scrollen over de tekst, dan komt hij tevoorschijn.

Bron: Archivaris Erik Blomme, Historicus Etienne Dhont.

Zie bibliografie.

Het gaat over bijna 200 jaar gemeenteverkiezingen en de politieke partijen in Groot-Maldegem vanaf 1830 en heel veel historici en anderen die zich interesseerden voor geschiedenis hebben er boeken en geschriften over nagelaten.

Aan de hand van de diverse publicaties heeft Etienne Dhont, historicus en voorzitter van het Erfgoedcomité samen met de leden een prachtige tentoonstelling georganiseerd  “Kiezen voor Erfgoed” die de kans bood om het cultureel erfgoed over verkiezingen te bezichtigen

Het resultaat van de gemeentediensten en de erfgoed cel was fenomenaal en zij die tentoonstelling niet konden bezoeken hebben echt wat gemist. De thema’swerden extreem plastisch voorgesteld en de rondleidingen van een historicus en een doctor in de politieke wetenschappen verduidelijkten alles. Dit en meer ontdekte je in de expo over bijna twee eeuwen gemeenteraadsverkiezingen in Maldegem:

1.                   Gemeenteraadsverkiezingen en politieke partijen in Maldegem 1830-2018

2.                   Adegemse gemeentepolitiek 1830-1976.

3.                   Middelburgse gemeentepolitiek 1830-1976

4.                   De fusie Maldegem, Adegem en Middelburg

5.                   Bijzonderheden in de Maldegemse politiek

6.                   Politieke dynastieën in Maldegem

7.                   Vrouwen en politiek in Maldegem

8.                   Propaganda en politiek

9.                   Onderwijs en politiek in Maldegem, soms een gespannen relatie

10.               Voornaamste beslissingen en verwezenlijkingen 1830-1944

11.               Aandacht voor sport en cultuur in naoorlogse jaren 1945-2018

12.               Strijd rond de toren 1898-1909 in het  Oud Schepenhuis (Marktstraat 38).

Maldegem is bijna de grootste gemeente en zeker de schoonste gemeente van België wie zich wil verdiepen in de politieke geschiedenis van Maldegem kan talrijke publicaties raadplegen:

In 1868 schreven F. De Potter en J. Broeckaert, Geschiedenis der gemeente Maldegem, Gent en er was een uitgave: ‘Een kijk in Maldegem’s verleden bij ’t Eeuwfeest 1930’, uitgegeven door het  gemeentebestuur Maldegem. In 1930 liet de familie De Lille liet zich ook niet ongemoeid. In 1938 verscheen: J. De Lille, Ontstaan der Christen Vlaamsche Volkspartij, Maldegem, 1938.

Juwelier Gabriel De Lille  in de Noordstraat omringde zich met studenten vooral toekomstige historici en bracht tijdschriftjes uit die hij gratis aan zijn klanten bezorgde:  Maldegem in Beeld en Schrift, deel 2 (1778-1831),  Maldegem, 1961. G. De Lille, Maldegem in Beeld en Schrift, deel 3 (1832-1872), Maldegem, 1962. Maldegem in Beeld en Schrift, deel 4 (1872-1889), Maldegem, 1963., Maldegem in Beeld en Schrift, deel 5 (1890-1905), Maldegem, 1964. G. De Lille, Maldegem in Beeld en Schrift, deel 6 (1905-1914), Maldegem, 1970.G. De Lille, Maldegem in Beeld en Schrift, deel 7 (1914-1919), Maldegem, 1973. Die tijdschriftjes zijn een hebbeding geworden en werden door vele Maldegemnaars gelezen en bewaard.

In 1964 was er Th. Luyckx, Hedendaagse politieke geschiedenis van België, deel I tot 1893, Gent, 1964. Rik  Van de Rostyne, leraar van het Koninklijk Atheneum, schreef een boek: ‘Het Koninklijk Atheneum’, Een brok geschiedenis van Maldegem, waar onder andere de hevige schoolstrijd in Maldegem werd beschreven,Maldegem, 1974. De vlegeljaren van Maldegem (1964-1970), Gemeentescript nr. 5, uitg. Gazet van Antwerpen, 1973. Brochure Open Monumentendag te Maldegem, uitg. 2008, blz. 26-32

Verder nog zijn er nog interessante publicaties in verband met Maldegem:

J. De Lille, De politieke dynastieën te Maldegem in de 19de eeuw, promotor prof. dr. J. Dhondt.

D. Verstraete, Historische verkenningen in het Meetjesland: Het stadhuis van Maldegem, uitg. heemkundige werkgroep Daniël Verstraete, Maldegem, 1982.

100 jaar Adegem, Maldegem, Middelburg. In onze tijd…, nr. 1, uitg. Heemkundige Kring Het Ambacht Maldegem, Maldegem, 1986.

Kennismaking met Maldegem, uitg. Heemkundige Kring Het Ambacht Maldegem, Maldegem, 1986.

A. Caboor schreef ‘De politieke geschiedenis van Maldegem’ (1926-1940). De strijd tussen de Foto’s en de Buffalo’s, was een eindwerk, Ten Doorn, 1988.

Met licht geschreven, foto’s uit een eeuw dagelijks leven, uitg. Provincie Oost-Vlaanderen, Gent, 1994.

J. Tyssens, Om de schone ziel van ’t kind…Het onderwijsconflict als een breuklijn in de Belgische politiek, uitg. Provincie Oost-Vlaanderen, Gent, 1998.

P.J. Verstraete, De familie De Lille en de Vlaamse Beweging, Kortrijk, 2001.

M. Martens, Bouwgeschiedenis van de Sint-Barbarakerk, Jaarboek 2001 Heemkundige Kring Het Ambacht Maldegem, blz. 13-66.

H. Notteboom, Het Maldegemse gemeentehuis, Jaarboek 2002 Heemkundige Kring Het Ambacht Maldegem, blz. 7-114.

En een jong dynamisch Maldegemnaar en politicus doctor Politieke Wetenschappen en docent aan de UGent KOENRAAD DE CEUNINCK, schreef enkele interessante artikelen:

Studie van het machtsverwervingsproces op lokaal vlak in Maldegem 1946-2000, scriptie, 2003.

Zestig jaar lokale politiek in Maldegem. Een terugblik, Jaarboek 2005 Heemkundige Kring Het Ambacht Maldegem, blz. 6-157.

Zie ook het rijke filmarchief van NOËL RYHEUL.

Voor Erfgoeddag 2018 heeft Camera Obscura meegewerkt met een permanente voorstelling van 41 archieffilmpjes over de verkiezingen te Maldegem in het jaar 1970 en het jaar 1976.

De filmpjes kunnen nog worden bekeken op www.camob.be in de mappen [VERKIEZINGEN 01] en[VERKIEZINGEN 02].

Dank zij een grondige studie van deze publicaties kon historicus ETIENNE DHONT een prachtige serie over de politieke geschiedenis in Maldegem verwoorden die gebracht wordt in Vrij Maldegem door M. Posman. Foto Isabel Ginneberge. (wordt vervolgd).

15-04-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1  

MARIANNE POSMAN brengt de gemeenteverkiezingen en de politieke partijen in Groot-Maldegem vanaf 1830 tot heden.

Terugblik op de gemeenteverkiezingen vanaf 1830. 

Bron: Archivaris Erik Blomme, Historicus Etienne Dhont.

Zie bibliografie.

Deel III a

Kieswetgeving gemeenteraadsverkiezingen.

1.            Periode cijnskiezers (1830-1893), negentiende eeuw.

Stemrecht was er enkel voor mannelijke kiezers van minstens 25 jaar oud, die een minimum jaarlijkse belasting of cijns betalen!

-          tot 1848: een gedifferentieerde belasting volgens de woonplaats, van 20 tot 80 gulden (ca. € 540 tot €  2160)

-          van 1848 tot 1893: uniforme cijns van 20 gulden (ca. € 540)

Dit kiescijnsstelsel zorgde ervoor dat in deze periode slechts 2 à 3 % van de bevolking mocht kiezen. Toen waren dit 123 kiesgerechtigde mannen op 6147 inwoners in Maldegem.

Wie zich wil verdiepen in de Maldegemse politiek vanaf 1830 kan alle info vinden in ‘100 jaar Adegem, Maldegem, Middelburg’, uitgave Heemkundige Kring Het Ambacht Maldegem 1986 p 8 e.v. Elk burgemeester vanaf 1830, Notaris Pieter Wallijn, Johannes Domers, Bernard Van Moffaert, herenboer Charles De Smet, Jean-Marie De Smet, Désiré De Meyer, Dokter Lieven De Buck, dokter-brouwer Désiré Van Mullem en Hippoliet Cuelenaere besteedde wel degelijk aandacht en belastingen aan renovatie, modernisering van de nutsvoorzieningen wat ten goede kwam aan alle inwoners van Maldegem. Een derde van de Maldegemse bevolking leefde toen in grote armoede.

We moeten er geen tekening bij maken, de periode van cijns of belasting bevoordeligde een klein deel van de Maldegemse bevolking, namelijk de welstellenden, van welke klasse dan ook. Het moet een glorieuze periode geweest zijn voor hen die het al goed hadden bij hun geboorte, sommigen moesten nooit werken, verrijkten zich op allerlei manieren en werden gediend door een leger bedienden tegen kost en inwoon. Het kon niet anders dan dat er tegen zou geprotesteerd worden door de minder bedeelden. 

Het waren bovendien bewogen tijden, economische crisis, noodsituatie in de vlasnijverheid en textielbewerking, de hongerjaren 1846 – 1847, choleraepidemie in Strobrugge in 1866 en in Maldegem de strijd van Mevrouw Courtmans voor degelijk gemeentelijk onderwijs. Eens surfen naar Mevrouw Courtmans (1811 – 1890) en je krijgt een beeld hoe het er in Maldegem aan toeging op gebied van onderwijs. In de publicaties van Rik Van de Rostyne werden de talrijke ‘kantscholen’ voor meisjes aangeklaagd als een verdekte vorm van kinderarbeid.

De oudere generatie van Maldegem  herinnert zich nog enkele van hun voorouders die in die periode geboren werden en geleefd hebben. Mijn grootvader Jozef Posman werd geboren in 1840, ik heb bijna al 13 van zijn 16 zijn kinderen gekend en die waren gezond en gelukkig. Op enkele uitzonderingen na, had de huidige derde leeftijd toch de indruk dat de meeste mensen tevreden leefden met wat ze hadden of konden verwezenlijken. De elementaire behoeften waren niet zo groot. Brieven, foto’s, documentjes uit het verleden, beschreven ook in de jaarboeken AMBACHT, toonden dat de mensen werkten en hun zondag en feestdag vrolijk doorbrachten meestal in hun eigen wijk of centrum. Het was niet allemaal kommer en kwel.

In België en elders in Europa  staan we nu bijna 200 jaar verder, 188 jaar om precies te zijn en de situatie is voor het grootste deel van de bevolking verbeterd, alhoewel … In andere werelddelen heersen nog bedroevende situaties zoals hier 100 jaar en meer geleden die de wereldpers halen, de huiskamer binnen sijpelen  en vele onderdrukten vluchten en belanden in onze welvaartstaat, hier en elders wat tot veel onrust en ontevredenheid leidt. In onze huidige maatschappij is het voor ieder voor zich, veel mensen zijn heel ontevreden ondanks de zekere vorm van welstand in alle lagen van de bevolking. Liefde, vriendschap, begrip zijn een deel van onze sociaal georiënteerde maatschappij maar negatieve gevoelens, jaloezie, afkeer, vijandigheid, haat, geweld en  pesterijen sluimeren in gezinnen, in families, bij de buren, op scholen, op werkterreinen bij alle lagen van de bevolking, dus die onvrede tegenover de duizenden vluchtelingen of vreemdelingen die heel het land ook Maldegem overrompelen is begrijpelijk. Het is aan de politiek, aan het beleid en aan ons, burgers om dit alles menslievend en rechtvaardig op te lossen.

Zie ook het rijke filmarchief van NOËL RYHEUL.

Voor Erfgoeddag 2018 heeft Camera Obscura meegewerkt met een permanente voorstelling van 41 archieffilmpjes over de verkiezingen te Maldegem in het jaar 1970 en het jaar 1976.

De filmpjes kunnen nog worden bekeken op www.camob.be in de mappen [VERKIEZINGEN 01] en[VERKIEZINGEN 02].

Dank zij een grondige studie van deze publicaties kon historicus ETIENNE DHONT een prachtige serie over de politieke geschiedenis in Maldegem verwoorden die gebracht wordt in Vrij Maldegem door M. Posman.  (wordt vervolgd).

 Dank zij een grondige studie van diverse publicaties kon historicus ETIENNE DHONT een prachtige serie over de politieke geschiedenis in Maldegem brengen tijdens ERFGOEDDAG die becommentarieerd wordt in Vrij Maldegem door M. Posman. Foto  internet. (wordt vervolgd).

14-04-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1  

MARIANNE POSMAN brengt de gemeenteverkiezingen en de politieke partijen in Groot-Maldegem vanaf 1830 tot heden.

Terugblik op de gemeenteverkiezingen vanaf 1830. Deel III b

Kieswetgeving gemeenteraadsverkiezingen.

Bron: Archivaris Erik Blomme, Historicus Etienne Dhont.

Zie bibliografie.

Periode algemeen meervoudig stemrecht voor mannen (1893 - 1919)

a.         Aantal stemmen per kiezer was afhankelijk van een aantal vereisten:

-         1 stem: alle mannelijke kiezers van ten minste 25 jaar oud

-         2 stemmen: huisvaders en weduwnaars van minstens 35 jaar oud, die minstens 10 fr. (ca. € 125) belasting betalen

-        3 stemmen: mannen van ten minste 25 jaar oud, eigenaar van een eigendom met een waarde van minimum 2.000 fr. (ca. € 25 000) of met een spaarboekje met minstens 100 fr. (ca. € 1 250) rente per jaar of BEKWAAMHEIDSKIEZERS (MITS HET AFLEGGEN VAN EEN EXAMEN)

-        4 stemmen: grondeigenaars met minimum 150 fr. (ca. € 1.875) als kadastraal inkomen of bezitters diploma Hoger Onderwijs.

b.        De stemplicht wordt ingevoerd.

c.         Om de 4 jaar verkiezing van de helft van de gemeenteraadsleden (mandaat bedraagt 8 jaar).

Op die manier vertienvoudigde het aantal kiezers naar ca. 20 % van de bevolking die voldeden aan die voorwaarden.

Vanaf 1893, dus 63 jaar later,  waren er 20 % kiesgerechtigden wat nog niet ideaal was eigenlijk. 

Bijna elke stem was nog verbonden aan eigendom of belastingen, dus bezit.

Op 30 april 1909 waren er verkiezingen in Maldegem:

1185 kiezers met één stem,

-          398 kiezers met 2 stemmen (dus 796 stemmen)

-          170 kiezers met 3 stemmen, dus 510 stemmen

          125 kiezers met 4 stemmen, dus 500 stemmen.

In het totaal waren er 1878  kiezers met samen 2991 stemmen.

Vergeleken met de periode (1830 – 1893) van het cijnskiesrecht toch al een hele verbetering.

Dokter Désiré Van Mullem  en Charles Rotsart de Hertaing hadden vier stemmen. 

Onze grootvader Jozef Posman (1840 – 1926), Moerhuizestraat, 15  had drie stemmen wat toch wel wat wou zeggen. Hij had een mooie eigendom ter waarde van 3000 frank, equivalent van 3 jaarlonen verworven in 1879 via Antonia Van Damme, eigenares van Het Godshuis Sint-Laureins. Hoe dit in zijn werk ging staat allemaal te lezen in mijn boek Jozef Posman p. 69 e.v. (Kiesboek 1 mei 1909 Rik Van de Rostyne)

Er was reeds lang avond- en privéonderwijs, gemeentelijk,  rijks- en katholiek onderwijs maar in de meeste scholen werd schoolgeld gevraagd en als je tien of meer kinderen had was dat allicht wel moeilijk. 

Een rechtvaardiger maatschappij kwam in zicht met de bekwaamheidskiezers. Mits het afleggen van een examen verkreeg men stemrecht en daar sprong E.H. Henricus Bouckaert op.

Na het overlijden van Pastoor Emmanuel Verstraete op 8 juni 1888 werd de 54-jarige dynamische en welgestelde priester Henricus Bouckaert (Waarschoot 01 01 1834 – 16 11 1911) als pastoor ingehuldigd op 12 juli 1888 in Maldegem. Hij was de broer van notaris Armand Bouckaert, echtgenoot van Alice Van Mullem, dochter van de oer katholieke oud-burgemeester Désiré Van Mullem, eigenaar van het terrein rond het vroegere jeugdhuis in de Noordstraat. Henricus Bouckaert was een gefortuneerd man met een duidelijk plan om zijn fortuin ten dienste te stellen van de Maldegemse bevolking. Pastoor Bouckaert had zijn strepen al verdiend in Gentbrugge waar de Henri Bouckaertstraat nog bestaat als aandenken aan zijn verwezenlijkingen.  

E.H. Henricus Bouckaert stortte zich onmiddellijk op het katholiek onderwijs voor klein en groot in het centrum en op het platteland in Maldegem. Hij liet de ‘Broederschool’ en ‘Het Broederhuis’ optrekken voor de broeders-onderwijzers. Hij liet In 1890 een Patronage of Gildehuis voor jongens bouwen in de tuin van de broederschool, de jongens van vooral het centrum konden zich amuseren op zondag, sport beoefenen, toneeltjes opvoeren en ze kregen tussendoor godsdienstlessen.  Bovendien liet hij in 1890 een weeshuis bouwen naast het bestaande klooster op de markt dat dateerde van 1874. De kapel in de 39e Linielaan naast de Broederschool dateert van 1900. In 1894 richtte hij een school op in het Vossenhol met een huisje voor de lesgevende religieuze(n) en een kapelletje, hij liet een kant- en borduurschool voor de meisjes bouwen in de Noordstraat. Hij bracht dus meer katholiek onderwijs op het platteland en in het centrum van Maldegem. Laten wij het zo stellen, de kinderen van de vaak grote gezinnen kregen de kans scholing te volgen ter plaatse. Pastoor Bouckaert raakte de achillespees van de volwassenen, misschien konden de kinderen via onderwijs ontsnappen aan de slavernij en kinderarbeid die toen nog volop  heersten, voor de jongens koewachter of stalknecht  tot ’t eind van hun leven, voor de meisjes, dienstbode  bij het ‘rijke volk’, dat niet gekend stond om uitkering van hoge lonen en waar misbruik schering en inslag was. In 1892 richtte Pastoor Bouckaert een vereniging op, de ‘Burgersgilde’. 

Het was zijn bedoeling om deskundige t.t.z. katholieke kiezers te vormen en hen scholing, amusement, activiteiten en feesten te bezorgen. Om te mogen kiezen moest je niet alleen geld en eigendom hebben, maar moest je ook kunnen lezen en schrijven. In 1896 bouwde Pastoor H. Bouckaert ‘‘De Gilde’’ voor o.a. de vereniging de ‘Burgersgilde’ om ‘geletterde’ kiezers te vormen. Het gemeentelijk beleid was katholiek dus Pastoor Bouckaert werd ten volle gesteund bij zijn initiatieven.

Pastoor Henricus Bouckaert zorgde voor een heel patrimonium op korte tijd ten volle gesteund door de katholieke burgemeesters Hippoliet Cuelenaere (1890 -1903) en Charles Rotsart de Hertaing (1904-1925) die toch ook wel hun best deden om de belastingen van het volk goed te besteden. (Zie boek ‘100 Jaar Maldegem, Adegem en Middelburg’, Ambacht Maldegem 1986. In de periode van 1893-1919, was er dan nog de harde strijd om ‘een nieuwe kerktoren’ met pastoor Van Loo, het optrekken van een nieuw gemeentehuis en laten we dit niet vergeten, de Duitse bezetting van 1914 tot 1918 en de Spaanse griep, dus heel veel kommer en kwel voor veel mensen in Maldegem.

De bevolking was grotendeels katholiek, niet stemmen voor de katholieken was zowaar een doodzonde en niemand zelfs de ‘ongelovigen’ niet, wilden in de hel belanden. Andersdenkenden maakten voorlopig weinig of geen kans tegen dit bolwerk. Alhoewel, geletterd of niet, de mensen waren daarom niet dom: ‘Wiens brood men eet, diens woord men spreekt’, is al een eeuwenoud spreekwoord en is altijd van toepassing geweest maar de mensen konden stemmen voor wie ze wilden in het stemhokje. Mijn grootvader Jozef trok te voet van Moerhuize naar de kerk met zijn resem kinderen, naar de vroegmis, naar ’t lof en naar de vespers, twee of drie keer elke zondag, al biddend, zo werd ons verteld. Zijn 16 kinderen hebben er geen last van gehad. Hij werd vereerd in elk gezin. 

Voor wie hij stemde kunnen we raden maar zeker weten wij dat niet.

Wie het boek van Rik Van de Rostyne leest ‘Het K.A., Een brok geschiedenis van Maldegem (1974)’ weet dat er een harde strijd gevoerd werd tussen de staatsscholen enerzijds en de katholieke scholen anderzijds. Beide scholen bieden algemeen, technisch en beroepsopleiding aan, waarom elkaar niet aanvullen? De enige les die we daar uit kunnen leren is dat verdraagzaamheid hoog in het vaandel gevoerd moet worden, vrijheid, gelijkheid, broeder- en zusterlijkheid. Oud-leerlingen van de Maricolen geven les in het K.A., nu Courtmanschool en omgekeerd moet dit ook kunnen. 

Elkaar aanvullen is altijd beter dan elkaar bestrijden.

Dank zij een grondige studie van diverse publicaties kon historicus ETIENNE DHONT een prachtige serie over de politieke geschiedenis in Maldegem brengen tijdens ERFGOEDDAG die becommentarieerd wordt in Vrij Maldegem door M. Posman. Foto Oud Stadhuis en Schepenhuis Els Stevens en info Liber Memorialis. (wordt vervolgd).

Dank zij een grondige studie van diverse publicaties kon historicus ETIENNE DHONT een prachtige serie over de politieke geschiedenis in Maldegem brengen tijdens ERFGOEDDAG die becommentarieerd wordt in Vrij Maldegem door M. Posman. Foto Oud Stadhuis en Schepenhuis Els Stevens en info Liber Men Bauwensmorialis. (wordt vervolgd).

13-04-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1  

MARIANNE POSMAN brengt de gemeenteverkiezingen en de politieke partijen in Groot-Maldegem vanaf 1830 tot heden.

Bron: Archivaris Erik Blomme, Historicus Etienne Dhont.

Zie bibliografie.

Terugblik op de gemeenteverkiezingen vanaf 1830. Deel III c

Periode algemeen enkelvoudig stemrecht (1919-heden).

a.         Stemplicht voor mannen en vrouwen (enkel stemplicht voor gemeenteraadsverkiezingen) van minstens:

-                   21 jaar oud (1919-1981) leeftijd werd verlaagd onder de regering Eyskens.

-                  18 jaar oud (vanaf 1982)

b.        Iedere kiezer krijgt  één stem.

c.         Voortaan verkiezing gemeenteraad voor periode van volle 6 jaar.

Volgend jaar 2019, zullen alle vrouwen van Maldegem hun 100 jarig stemrecht kunnen vieren. Het wordt een spetterend vrouwenfeest! Maldegem feest regelmatig!

Tot 1919 hadden de vrouwen bijna niets te zeggen, ook hier niet, niet heel verwonderlijk als je weet dat de mannen buitenshuis werkten zes dagen op zeven, sommigen 70 uur per week. Zij hadden hun uren buitenshuis maar velen hadden nog wat kleinvee op hun erf en ergens een perceeltje landbouwgrond of een volkstuintje voor aardappelen, groenten, veevoeder  en dergelijke. De vrouwen stonden in voor alle werk binnenhuis, kinderen baren en grootbrengen, opvoeden, kleden naast schoonmaken, naaien, breien, stoppen, wassen, strijken, pluimvee verzorgen, moestuinen en erven wieden, boodschappen doen, voor de soms inwonende bejaarde ouders of broer of zus met een beperking zorgen enz. Rustoorden waren er vroeger maar amper bezet … Vrouwen deden wat hun moeders hen leerden. Dochters werden door de moeders opgevoed die hen voorbereidden op de taak in het toekomstig huishouden. Als ze al verder mochten studeren was dit ook in functie van de zorg voor een gezin: de afdelingen huishoudkunde, snit en naad, en verpleegkunde bloeiden. In enkele gevallen werd onderwijs- en kantoorstudies goedgekeurd. Zonen werden opgevoed als toekomstige kostwinner van een gezin, zij volgden de vaders op en aan hun opvoeding werd ook meer geld, energie en tijd besteed. Bovendien was er nauwelijks informatie over geboortebeperking, zodat de meeste gezinnen kroostrijk waren, zeker nog tot een heel eind in de vorige eeuw wat hogere studies soms bemoeilijkte.

Vanaf de jaren 60 mochten vrouwen aan ’t werk blijven na hun huwelijk. Of de situatie van de vrouw op die manier verbeterde, valt te betwijfelen, want naast hun fulltime job, mochten zij ook kinderen baren en opvoeden, schoonmaken, boodschappen doen, kortom DE HEER dienen. Zo waren zij immers grootgebracht, de heer des huizes werd gediend als hij thuiskwam van zijn werk. Of zij veel inspraak hadden of hun wensen konden uiten, valt te betwijfelen als ze nog hun mond open kregen na die dagelijks taken. Ze waren zeer waarschijnlijk bekaf hele dagen. Als ze dan toch eens het woord namen, werd niet echt naar hen geluisterd. Het woord van de man gaf de doorslag.

Langzamerhand evolueerde de plaats van de vrouw in de maatschappij, ze werd politiek mondig, maatschappelijk geïntegreerd en economisch onafhankelijk en haalde soms de top bij allerlei instanties.

Het juk werd afgeworpen, de vrouw had inspraak, verwierf macht, kon de geschiedenis en de politiek beïnvloeden.

Adam en Eva hadden allebei iets te zeggen.

In het boek ‘Wat zoudt ge zonder ’t vrouwvolk zijn’ van Monika Triest wordt de geschiedenis van het feminisme in België geschetst. Veel vrouwen kwamen eind jaren 1800 en in de twintigste eeuw op voor hun rechten, zij wilden studeren zoals hun broers en vele ontwikkelde vrouwen hebben jarenlang gestreden voor stemrecht en haalden hun slag thuis. Zoals achter elk machtig politieker een sterke, bijna onzichtbare  partner staat, schuilt achter elke politieke dame een progressieve huisman en een netwerk van huishoudhulp, van kinderopvang  en grootouderstaken in geval de kinderen in het gezin nog hulp nodig hebben.

Politiek geeft aanzien en macht om zaken, situaties te veranderen ten goede van de bevolking en de gemeente in het algemeen.

Het heeft tot 2013 geduurd, dus 94 jaar  voor Maldegem de eerste  vrouwelijke burgemeester had. 

De frêle, doortastende dame, Mevrouw Marleen Van den Bussche, die samen met Groen het patrimonium in Groot-Maldegem verfraaide verwezenlijkte een historisch orgelpunt in ons dorp. Voordien waren er wel al vrouwelijke schepenen, maar de top werd pas bereikt  in 2013. Zowat het beklimmen van de Mount Everest, zeker in Maldegem de grootste en de schoonste gemeente van ’t land waar er soms wel eens wat roert. Vanuit een sociaal engagement grote en kleine zaken aanpakken en daar ook daadwerkelijk resultaat van zien, dat is de reden waarom men burgemeester, schepen of raadslid wordt.

Dank zij een grondige studie van diverse publicaties kon historicus ETIENNE DHONT een prachtige serie over de politieke geschiedenis in Maldegem verwoorden die gebracht wordt in Vrij Maldegem door M. Posman. Foto internet. (wordt vervolgd).

12-04-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1  

Bron: Archivaris Erik Blomme, Historicus Etienne Dhont.

       Zie bibliografie.

Terugblik op de gemeenteverkiezingen vanaf 1830. Deel IV

Zetelverdeling gemeenteraadsverkiezingen.

Een schepen  is een openbaar bestuurder op plaatselijk niveau binnen een Belgische gemeente.Belgische gemeente. 

Die functie te vergelijken met de functie van minister in de federale of gewestelijke politiek. 

De schepen maakt deel uit van het college.

De voorzitter  OCMW  is volgens het Vlaamse gemeentedecreet sinds 2013 verplicht deel van het schepencollege.

1.               Zetelverdeling in het verleden (1830-2011).

a.     Tijdens het kiescijnsstelsel (1830-1893), waarbij slechts 2 % van de bevolking mocht kiezen, werden geen politieke lijsten ingediend. De kandidaten met het grootste aantal stemmen werden verkozen.

b.     Sedert de invoering van het algemeen meervoudig stemrecht voor mannen in 1893 werden telkens twee of meerdere lijsten ingediend. Uitzondering daarop vormde het verkiezingsjaar 1926: er werd slechts één lijst met 10 katholieken en 3 liberalen ingediend, zodat er geen verkiezingen plaats hebben.

c.     Van 1895 tot 1921 is het meerderheidsstelsel van toepassing bij de zetelverdeling. Een partij dient minstens 25 % van de geldige stemmen te behalen. Als dit percentage niet behaald wordt, gaan alle zetels naar de meerderheidspartij.

d.    Kleit en Donk krijgen van rechtswege elk een gemeenteraadslid (van 1878 tot 1921). Is er maar één kandidaat, dan wordt deze op voorhand verkozen verklaard.

e.     Van 1895 tot 1976 mocht men stemmen voor één of meerdere kandidaten op één lijst of men mocht panacheren, d.w.z. stemmen op kandidaten op verschillende lijsten. Maar dan telde de stem slechts voor 1/11, 1/13 of 1/15 (naargelang van het aantal te begeven zetels).

2.               Huidig kiesdecreet van 8-7-2011 inzake zetelverdeling:

a.     Het aantal te verkiezen gemeenteraadsleden wordt bepaald door het aantal inwoners van de gemeente. Bij een toename van de bevolking met 2.500 eenheden en de fusie van de gemeenten in 1976 groeit uiteraard het aantal te begeven zetels. Het aantal zetels groeide van 9 in 1830, 11 sinds 1862, 13 sinds 1926, 15 sinds 1970 tot 27 sinds 1976.

b.    Een kiezer kan ofwel een lijststem - ook kopstem genaamd - uitbrengen, ofwel één of meerdere naamstemmen op één lijst. Het kiescijfer van een lijst, d.w.z. het totaal aantal uitgebrachte stemmen, is de som van de lijststemmen en van de naamstemmen. Bij de verdeling van het aantal zetels per lijst is het stelsel Imperiali van toepassing. Hierbij wordt het kiescijfer van een lijst telkens gedeeld door 1; 1,5; 2; 2,5; 3; 3,5; 4; 4,5; 5; 5,5; 6; 6,5; 7; enz. Dit betekent in de praktijk dat een lijst minimum 7,4% moet behalen om een gekozene te hebben en dit bevoordeligt uiteraard de grote(re) partijen.

Bij het stelsel D’Hondt, zoals wel van toepassing bij de verkiezingen op alle andere niveaus (Europees, federaal, regionaal en provinciaal), wordt het aantal behaalde stemmen gedeeld door 1, 2, 3, 4, 5, enz. Dit stelsel bevoordeligt de kleinere partijen. Een minimum percentage van 3,7% is dan slechts nodig in plaats van 7,4%.

c.     Bij de verdeling van de zetels op een lijst wordt niet enkel rekening gehouden met het aantal voorkeurstemmen van de kandidaten, maar ook met het aantal uitgebrachte lijststemmen. Deze worden verdeeld op basis van de volgorde van de kandidaten op de lijst. Hoe hoger het aantal lijststemmen, hoe meer gunstig gerangschikte kandidaten hiervan gebruik kunnen maken (gebruik van de pot). Dit is zeker belangrijk bij de bepaling van de volgorde van de opvolgers, die in de plaats komen van ontslagnemende raadsleden.

De verkiezingen verliepen langzamerhand democratischer maar de burgemeester en de schepenen worden nog altijd niet rechtstreeks verkozen maar binnen de winnende partij. Je kiest voor een partij, de partij doet de rest.

Het gemeentebestuur en een groot aantal bedienden en arbeiders zorgen dus voor het beleid van de gemeente. 

Eens surfen naar www.vlaanderen.be en zoeken: 

Wat doet een gemeente? dan beseft iedereen wel  dat een immense taak op de schouders van de verkozenen rust wat zich uit in verwezenlijkingen op allerlei vlakken. Meer en meer bevoegdheden worden door de federale regering en Vlaamse regering overgedragen naar de gemeenten. De provincie vecht voor haar bestaansrecht met allerlei zaken die wel nuttig zijn voor de bevolking maar feitelijk weinig te zien hebben met beleid. 

De grotere verantwoordelijkheid van burgemeester en schepenen weegt soms zwaar door. Ambtenaren worden soms geconfronteerd met heel moeilijke dossiers. Externe studiebureaus worden ingeschakeld die de plaatselijke situatie niet door en door kennen met soms nare gevolgen voor de gemeenschap.

Politiek is  een redelijk moeilijke materie, maar weinig inwoners van Maldegem trekken zich de politiek aan, tenzij ze een politieker nodig hebben.  Je moet terecht kunnen bij iemand die iets wat voor jou in orde wil brengen, een hellend, glad voetpad, verkeerslichten op heikele punten, heraanleg van wegen zonder voldoende plaats voor de fietsers, storende verkeersdrempels in het wegdek enz. 

Het is werkelijk  moeilijk om voor iedereen goed te doen!

Maar Maldegem ligt niet wakker van de politiek, de werkende generatie heeft amper tijd om adem te halen als ze afgepeigerd van hun werk komen via ellenlange  files onderweg, degenen die in Maldegem werken zijn tevreden en genieten van de infrastructuur en voor wie  niet kan werken door allerlei omstandigheden, wordt goed gezorgd via allerlei kanalen, daarom is Maldegem ook heel aantrekkelijk. Men zorgt voor alles. 

Daarom is het percentage van  ontevreden mensen in Maldegem zeer laag, behalve misschien diegenen die hoge belastingen moeten betalen. 

Wie geërfd heeft, hard gewerkt, gespaard en belegd wil ook een deeltje van de koek en wat minder (be)last(ing). 

De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten, geldt hier dus ook. Belastingen worden niet altijd liefdevol onthaald, dus als er onvrede heerst komt het vaak uit die hoek…..

Bij grote projecten die het vertrouwde dorpsbeeld drastisch wijzigen is het wel aan te raden om blijvend rekening te houden met de visie van de bevolking van de gemeente. Het hoofdstuk ‘participatie van de burger’ in het gemeentedecreet omschrijft een aantal instrumenten die de burgers de kans geven om meer bij het beleid betrokken te worden. Een luisterend oor voor de buurtbewoners die te maken hebben met grote veranderingen in hun straatbeeld, vooraf inlichten is ook altijd mooi meegenomen. Een grotere betrokkenheid van de burger draagt bij tot de democratie, het verhoogt de acceptatiegraad van het optreden van het gemeentebestuur en het zorgt voor de verbetering van het gemeentebeleid. Op die manier wordt veel ongenoegen vermeden en lijkt alles democratischer. Niemand is almachtig. Eens surfen naar ‘gemeentedecreet’, dat zegt dat inspraak van de bevolking aanbevolen wordt bij belangrijke plannen die het beeld van de buurt van de bevolking wijzigt in de gemeenten. Een inspraakgericht bestuur zorgt voor een democratisering van de plaatselijke samenleving. Personen en groepen die verder verwijderd zijn van het middelpunt van de politieke macht, krijgen zo ook de kans om hun zegje te doen. Wanneer de burger zijn bezwaren en opmerkingen gemakkelijk kan uiten en er rekening wordt mee gehouden betekent dat ook een vorm van rechtsbescherming.

Samenstelling van de huidige gemeenteraad

De Maldegemse gemeenteraad, burgemeester,  27 raadsleden en OCMW-voorzitter hebben allen hard gewerkt voor een beter Maldegem met veel werkgelegenheid en de bevolking is er dankbaar voor. 

Dit jaar, na de verkiezingen van oktober, zijn er misschien enkele andere gezichten maar meestal blijven heel vaak jarenlang dezelfde mensen in het gemeentebestuur. 

Allen heel gedreven mensen die het beste voor hebben met Groot-Maldegem.

Als je de politieke tendens nagaat sinds 1830 dan merk je dat op die 188 jaar beleid bijna altijd de katholieke partijen het haalden op de andere in Maldegem:

1.     Van 1830 tot 1885: periode van unionisme en liberaal overwicht

2.     Van 1885 tot 1933: periode van volstrekte meerderheid van de katholieke partij

3.     Van 1933-1944: periode van volstrekte meerderheid van de Christen Vlaamsche Volkspartij (Vlaams-nationaal)

4.     Van 1944 tot 1983: periode van katholiek overwicht

5.     Van 1983 tot 2013: periode van volstrekte meerderheid van de CVP/CD&V Van 2013 tot 2019: coalitie tussen CD&V en Groen die zich inzette voor een beter milieu.

Wie eens surft naar de website www. Jaarboeken Ambacht.be kan prachtige artikels zelfs digitaal lezen over de politieke geschiedenis van Maldegem door de jaren heen, geschreven door uitmuntende schrijvers.  

Ook eens surfen naar ‘gemeentedecreet’.

Dank zij een grondige studie van diverse publicaties kon historicus ETIENNE DHONT een prachtige serie over de politieke geschiedenis in Maldegem verwoorden die gebracht wordt in Vrij Maldegem door M. Posman. Foto internet. (wordt vervolgd).

11-04-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1  

MARIANNE POSMAN brengt de gemeenteverkiezingen en de politieke partijen in Groot-Maldegem vanaf 1830 tot heden.

Terugblik op de gemeenteverkiezingen vanaf 1830. Deel V.

Bronnen: Archivaris Erik Blomme en historicus Etienne Dhont.

Adegemse gemeentepolitiek: 

de burgemeesters (1830-1976).

De Adegemse gemeentepolitiek werd gedurende anderhalve eeuw gedomineerd door vier families: familie De Weert, Van Watermeulen, De Kesel en De Prest. Elk van deze families verwierf één of meerdere malen het burgemeesterschap.

Burgemeesters (1830 – 1970) De Weert, Van Watermeulen, De Prest, De Kesel, allen ondernemende mensen droegen zorg voor hun dorp en verwezenlijkten veel voor de bevolking.

1.                Johannes De Weert (unionistisch): 1830-1860

-         Uitvoering van grote openbare werken: verbeteren van wegen, graven van het Schipdonkkanaal en Bouwen van een nieuwe kerk

2.                Desiree De Weert (liberaal): 1861-1888

-         Bouw van het gemeentehuis in 1863-1864

-         Verbreding van het dorpscentrum en gekasseid (1863)

-         Bouw van het rustoord in 1864

-         Uitbouw van het gemeentelijk onderwijs (aanpassing, vergroting en nieuwbouw van scholen)

3.                Leopold Van Watermeulen (katholiek): 1889-1919

-         Afschaffing van het gemeentelijk onderwijs in Adegem-centrum en vervanging door vrij katholiek aangenomen onderwijs in 1889

-         Grote ondersteuning van de landbouwsector, onder meer door eerste verharding en bestrating van landbouwwegen

-         Aanleg van de telefoon in 1911

4.                August De Kesel (katholiek): 1921-1938

-         Vernieuwing van het rustoord “Het Hospice”

-         Aanpak van het wegennet, vooral dan de landbouwwegen

-         Aanleg van het elektriciteitsnet

5.               Leopold Van Watermeulen (katholiek): 1939-1941 en 1944-1946, Burgemeester in WO II, afgezet door de Duitse overheid in 1941

6.                Dokter Jozef De Prest (onafhankelijk): 1941-1944; 1947-1952; 1971-1976

-         Wederopbouw van de gemeente na WO II en start van de jaarlijkse Canadese Plechtigheid

-         Bouw van de Raverschootbrug in 1951, Inhuldiging van de Waleweg en de Striepe in 1972, Laatste burgemeester van Adegem

7.                Albert De Kesel (katholiek – CVP): 1953-1970

-         Aanleg van betonwegen en verharding van landbouwwegen met stenen van het oude vliegplein

-         Aanleg van de waterleiding en uitbreiding van het elektriciteitsnet

-         Start van de aanleg van een nieuw kerkhof

-         Nieuwe klaslokalen en aanpassing van het rusthuis

-         Verwezenlijking van de Pater Tuypenslaan en de Dr. Herrebautlaan. Maar dat verzinkt allemaal in het niet bij zijn nooit aflatende dienstvaardigheid: niemand klopte vergeefs bij hem aan, rijk of arm, jong of oud, iedereen werd er in zijn ruime woning met de meeste hartelijkheid ontvangen. (Info Etienne Dhont, foto’s internet)

-          

Burgemeesters (1830 – 1970) De Weert, Van Watermeulen, De Prest, De Kesel, allen ondernemende mensen droegen zorg voor hun dorp en verwezenlijkten veel voor de bevolking. U kan alle informatie vinden in de Jaarboeken Ambacht over die families.

De familie De Kesel waren zaakvoerders. Zij hadden aanvankelijk een breifabriek later een stoffenfabriek, de Tricojoca tot 2003 waar heel veel meisjes die toen de afdeling snit en naad gevolgd hadden tewerkgesteld werden. Heel Vlaanderen en omstreken liep rond met een kleurrijk jurkje of jasje uit deze zachte, betaalbare stretch stof met ontelbare patterns. Toen de concurrentie uit de lageloonlanden de markt overstelpte was het hier afgelopen met confectiebedrijven en met werkgelegenheid voor de naaisters.  

Albert De Kesel was de vader van aartsbisschop Mgr. Jozef De Kesel en we zullen het misschien niet meer beleven maar Mgr. Jozef De Kesel wordt misschien wel paus. Stel je voor, Adegem als geboortedorp van de paus. Het is hen van harte gegund. In het jaarboek 2017 p 165 lees je de geschiedenis van de familie De Kesel, Hugo Notteboom.

Toen bleek dat de gemeenten Adegem en Middelburg zouden samengevoegd worden met de gemeente Maldegem was men algemeen van mening dat de gemeente Adegem, gelet op haar uitgestrektheid en haar bevolkingsaantal, geen enkele behoefte had aan samenvoeging. Indien de fusie verplicht werd dan hadden de burgemeesters van de twee gemeenten Adegem en Maldegem dan wel de voorkeur gegeven aan een fusie tussen hun gemeenten, dus zo geschiedde. Boegbeelden van de Adegemse politiek gedurende lange jaren waren vooral Noël Wille en Boudewijn De Schepper. Noël Wille leidde vooral de verbetering van de wegen en was werkzaam in de Autokeuring in Eeklo. Eind jaren 60 had elk gezin een of meerdere auto’s en op die manier kende hij de bevolking persoonlijk, kende de pijnpunten en kon zijn medeburger helpen. Politiek was toen nog een middel om medeburgers te helpen. Ondernemer Boudewijn De Schepper telg uit een bekende Adegemse familie is ook  een man die opkwam voor zijn dorp en die een gouden hart heeft voor wereldprojecten.  Talrijke andere politici van gelijk welke kleur en ouderdom probeerden en proberen de belangen van hun dorp te verdedigen. Een greep uit verleden en heden: Willy Boulez, Maria Chaves d’Aguilar, Adriaan Van Landschoot en zoon, Annelies Lammertyn, enz.

De actualiteit Adegem wordt gevolgd dankzij ’DE GAZETTE VAN ADEGEM’ met ondertitel  ‘DE WEEK VAN POL VEIRMAN’ waar journalist Pol Veirman al 15 jaar lang het laatste nieuws brengt van zijn dorp, vreugdevolle evenementen maar ook minder leuke gebeurtenissen. 

De website net brengt alles over Adegem  en in de blog van Freddy Boels, uitgeweken naar Eeklo kan je lezen hoe hij over die fusie en het gemeentebeleid dacht.

De sites bereiken de hele wereld want tijdens de vorige eeuw zijn ook heel veel Adegemnaars uitgeweken, meestal de armoede en de oorlog ontvlucht en ze zijn er gebleven. Anderen zochten en vonden werkgelegenheid en geluk in het buitenland.  (Info internet)

Een ENCYCLOPEDIE OVER ADEGEM bestaat dankzij de vorsers in de Jaarboeken van de Heemkundige Kring het Ambacht. Hugo Notteboom bracht de geschiedenis van Adegem van ’t jaar nul (dat is de geboorte van Adegem) tot heden, Ir.  Jozef Dobbelaere dook in alle archieven en bracht heel boeiende artikels, Maria De Baets schreef de ‘Geschiedenis van Adegem in haar studententijd’, Guido van Heulendocnk schrijft essays, verhalen en haalde literaire prijzen en heel veel anderen houden hun dorp levendig en aanspreekbaar. Stamboekkundigen, Marc Schoonackers en Geert De Baets en vele anderen houden de overleden families levendig. https://www.debaets.be/

Het is een dorp met een rustige kern met nog enkele essentiële handelszaken, waar de mensen elkaar nog kennen en heel graag wonen. Ze hebben alles op loopafstand: Canada/Poland museum, De Tuinen Van Landschoot van Adegem, drie hectaren groen, het Canadees kerkhof, het Cultuurpaleis CC Den Hogen Pad, Het Witte Huis van Adriaan en Jason Van Landschoot, een prachtige kerk met rustig dorpsplein, een leefkern voor enkele Senioren onder de Toren, de Zandakkers, een sportveld, een groot deel van het Industriepark op het Vliegplein, dus werkgelegenheid bij de deur en er zijn voldoende lagere scholen. Ze doen aan kunst, talrijke kunstenaars werken en leven op mooie grote terreinen of huizen in Adegem, kunstenaar Willy Van de Velde haalde regelmatig het nationaal nieuws, Johan Sesselle kan prachtig houtdraaien, zijn zus Maria Sesselle is een bekend dichteres, Sonja De Waele schildert … Er is nog enorm veel talent in Adegem, te veel om op te noemen. De mensen van Adegem organiseren acties voor het goede doel ter plaatse maar ook voor de rest van de wereld.  Luc Savat reist regelmatig naar het Congolese Bukavu naar technische scholen. Er kan een ellenlange lijst gemaakt worden van heel veel mensen die iets betekenden voor de ander of die iets realiseerden voor de maatschappij … surfen maar naar Adegem.

Het Adegems Volkstheater boekt al 55 jaar succes, de fanfare de V.V. Adegem bestaat al 130 jaar, er is een prachtig koor Canticorum o.l.v. Jan Wauters, De Vierklaver waar mensen met een verstandelijke beperking hun leven op bouwen, de verenigingen bloeien er nog, kortom Adegem komt vaak in de kijker en er zijn nog regelmatig Adegemse namen die de internationale pers halen met allerlei interessante realisaties.  Ze hebben artsen, specialisten, een apotheek, ze hebben er alles ter plaatse maar ze missen nog wel een paar zaken die ze vroeger wel hadden.

Al wie je ontmoet in Adegem glimlacht, ze hebben hun eigen taal, ze zijn meestal tevreden, de mensen kennen elkaar, ze wonen rustig en toch overal dichtbij, ze houden gezellige burenrecepties, kermissen, marktjes op het dorpsplein enz. Kortom Adegem is een verademing. (info en foto’s internet). Dank voor correcties Geert De Baets.

Alle nieuws uit Adegem is digitaal te volgen in ’De Gazette van Adegem’ van Pol Veirman en de website www.adegem.net

10-04-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1  

MARIANNE POSMAN brengt de gemeenteverkiezingen en de politieke partijen in Groot-Maldegem vanaf 1830 tot heden.

Middelburgse gemeentepolitiek (1830-1976)

Deel VI.

Bron: Archivaris Erik Blomme, Historicus Etienne Dhont.

Eens scrollen over de tekst, dan komt hij tevoorschijn.

Ik moet dit proberen uitvissen. 

Een record werd gevestigd tijdens de oorlogsperiode van 1940-1946 met niet minder dan 5 verschillende burgemeesters: Hippoliet Huyghe (1927-1941), Edmond Van Poucke (1941-1942), Emiel De Bruyckere (1942-1943), Gerard Hoste (1943-1944), Edmond Van Poucke (1944-1945) en Florent De Fonseca (1945-1946).

De katholieke lijst met burgemeester Gerard Van Poucke behaalde daarna in de periode van 1946 tot 1976 telkens de volstrekte meerderheid. Middelburg werd verwoest tijdens de oorlog en het was de burgemeester Gerard Van Poucke en zijn team die Middelburg terug tot een mooi en levendig dorp herstelden gedurende 30 jaar lang. "Hij kleefde geen politieke kleur aan, zijn gemoedelijke en vriendelijke omgang met de bevolking brachten hem aan het bestuur''.

De liberale oppositie stond onder leiding van Georges Vandemoere. (Info historicus Etienne Dhont).

Georges Vandemoere was de laatste eigenaar van een groot landbouwbedrijf van 45 hectaren,  Waterpolder, 3, dat beheerd werd door vier generaties Vandemoere:

·          Pieter-Johannes Vandemoere (1802 – 1884), echtgenoot van Anna-Maria Bonte.

·          Pieter Vandemoere, echtgenoot Marie Van Kerschaver.

·          Petrus Vandemoere (1886 – 1949) echtgenoot Amélie Van Leeuwe.

·   Georges/Joris Vandemoere (1921 – 2004), echtgenoot van Nelly Raeman.  Zij hadden drie kinderen, Mia, Pieter en Marianne Vandemoere. Toen de kinderen Mia, Pieter en Marianne een andere weg kozen heeft Georges de hofstede verkocht in 1977 en hij verhuisde naar Waterpolder, 1, op grond van de hofstede.

Georges Vandemoere was een echte ‘Middelburgenaar’, landbouw was zijn favoriete stiel en hij had een goede band met alle landbouwers in de streek.

Op politiek gebied was Georges  een doorzetter, jarenlang was hij voorzitter van de P.V.V., later Open V.L.D. in Groot-Maldegem. Hij was lid van het P.V.V.-Bureau en lid van de Provinciale Landbouwpachtprijzen Commissie.  Hij was medestichter en ex-voorzitter van het A.B.S., het Algemeen Boeren Syndicaat. Als P.V.V. voorzitter stelde hij zich regelmatig kandidaat voor de Wetgevende Verkiezingen en meer bepaald voor de senaat. Bij de Wetgevende Verkiezingen van november 1981, haalde hij 2 168 stemmen. Zijn gezin, zijn familie, zijn vrienden- en kennissenkring waren groot. (Info Pieter Vandemoere)

Alle details over het beleid in Middelburg en de prachtige foto’s kan u bewonderen in ‘100 jaar Adegem, Maldegem, Middelburg’, p 226 e.v.

Net zoals Adegem beschikt over een encyclopedie dankzij hun schrijvers en hun reporters, heeft Middelburg een schat aan naslagwerken door excellente schrijvers, onder wie Marc Martens momenteel nog zeer actief is. Wie de JAARBOEKEN HET AMBACHT MALDEGEM en hun andere publicaties bezit, leest, of digitaal raadpleegt, kan alles lezen van bij het ontstaan tot heden. MARC MARTENS, archeoloog, voorzitter van het Davidsfonds en Het Ambacht, oud-leraar heeft interessante artikelen geschreven en zelfs een boek gepubliceerd, Pieter Bladelin en Middelburg in Vlaanderen, Middelburg, 1994, helemaal gewijd aan de geschiedenis van Middelburg. Ook anderen hebben over Middelburg geschreven en gepubliceerd.

Middelburg is de kleinste deelgemeente van Maldegem zowel op vlak van grondgebied als populatie en was een zelfstandige gemeente tot eind 1976. Het heeft een oppervlakte van 5,86 km² en heeft de hoogste postcode van België, 9992. Het telt heel wat kapitaalkrachtige inwoners, die er een prachtig domein bezitten, op een boogscheut van de kust en van Maldegem centrum. De fraaie dorpskern rond de kerk met groene weilanden rondom, is zo kalm en vredevol, weg van het verkeersgedruis, je kan er de vogels nog horen fluiten, kortom het is een aardsparadijs.

De ‘Middeleeuwen’ leven nog in het centrum. Middelburg staat regelmatig in de kijker met de rijke geschiedenis. Dankzij alle vrijwilligers, sympathisanten, de zaakvoerders en het gemeentelijk beleid worden alle bezoekers een onvergetelijke ‘middeleeuwse’ dag bezorgd. De Bladelinfeesten genoemd naar Pieter Bladelin, een rijke Brugse poorter die tussen 1452 en 1465 ondermeer de opdracht gaf om in het dorp een kasteel, een klooster (convent), een kerk en een omwalling te bouwen. Op de kerk na zijn deze gebouwen in de loop der eeuwen in verval geraakt en uiteindelijk verdwenen. In 2002 werden restanten van Bladelins kasteel ontdekt en die lokken nog altijd bezoekers, wandelaars, fietsers en gemotoriseerden.

Ze hebben een bezoekerscentrum, de grenspaal aan de Meulekreek, de Sint-Petrus en Pauluskerk waar de Maldegemse parochiepriester om de veertien dagen de eredienst leidt. De Kanunnik Andrieszaal verwijst naar Kanunnik  Jozef Olivier Andries, pastoor van Middelburg, die in de negentiende eeuw de initiatiefnemer was om een Godshuis (een soort ziekenhuis, rustoord enz..) te bouwen in Sint-Laureins, een Hospitaal in Maldegem (nu de prachtig gerestaureerde KUMA) en die het Leopoldkanaal liet graven, werk voor de mensen ….

Bij een exclusief of eenvoudig  dinertje of desnoods een pintje, in De Tol  op de grens of in het ‘Convent Santa Clara’ in de Kloosterstraat kan je nog een kapel bewonderen, zowaar een bezienswaardigheid in deze eeuw. En vergeten we de fanfare De Ware Vrienden van Middelburg niet, jarenlang onder leiding van zaakvoerder Frans Toortelboom uit de Noordstraat. (zie blog marianne_posman_in_maldegem voor enkele fenomenale gebeurtenissen in Middelburg). Het schooltje voor kleutertjes en kindjes van de eerste graad lager, haalde ook al regelmatig de pers. Heel veel interessante mensen wonen en woonden in dit fantastisch dorp, iedereen kan dit vinden op internet.

Middelburg is the place to be.

Voor wie deze landelijke deelgemeente eens grondig wil uitspitten is er de site http://www.middelburginvlaanderen.be/, de exclusieve JAARBOEKEN AMBACHT en andere publicaties, voor verfilming kan je terecht bij www.camob.be van NOËL RYHEUL terecht. https://youtu.be/MRFbViCiqqM  met bv. Herbeleef de Middeleeuwen en nog veel meer. De Videoclub Maldegem, brengt de streek tot leven..

Alle info komt van historicus Etienne Dhont, die met de hulp de gemeentelijke cultuurdienst, met de hulp van archivaris Erik Blomme en heel veel anderen, vooral vrijwilligers van de cultuurraad en de erfgoedcel  een prachtige Erfgoeddag organiseerde op 22 april 2018.  Die Erfgoeddag was in die mate interessant omdat de schoolgaande jeugd de gemeentelijke politiek moet kennen en zij alle info en documentatie bij de hand had in prachtige locaties op loopafstand, met gratis begeleiding van docent K. De Ceuninck en een historicus Etienne Dhont. Zie ook de bronnen begin van deze reeks. Voor uitgebreide informatie i.v.m. het politieke landschap in de gemeente, eens surfen naar de Jaarboeken het Ambacht, in een oogwenk kan je hen vanaf 1995 tot 2006 digitaal raadplegen. Talrijke historici en anderen hebben bijna 25 jaar lang weken, maandenlang archieven geraadpleegd, belangeloos geschreven, gelezen, herlezen tot in ‘t oneindige, gecorrigeerd en gepubliceerd.  Titanenwerk. Ook andere mensen, organisaties, verenigingen zetten zij regelmatig in de kijker zodat er geen informatie verloren gaat voor het nageslacht.

Foto: bezoekerscentrum Els Stevens.

09-04-2018 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1