Hallo publiek, koffie pauze is voorbij! Even een vraagje: Hebben jullie ook een kartonnen doos ergens in een kast of op een zolder? In het tijdperk van de filmpjes was het de gewoonte om vooral tijdens vakanties momenten vast te leggen (kiekjes ookwel snapshots) of om juist tijdens de vakantie bijzondere plekken vast te leggen. Tijdens vakanties werden fototoestellen te voorschijn gehaald om na de vakantie weer in de kast te verdwijnen. Filmpjes die niet volgeschoten waren bleven vaak in het toestel zitten, tot er opeens een feestje kwam, of een uitstapje en er nog wat plaatjes bij werden gemaakt. Volgeschoten filmpjes werden bij een winkel ingeleverd en daar in eigen beheer maar vaak via een ontwikkel centrale afgewerkt en na een paar dagen opgehaald. De meest geslaagde foto's werden in een album geplakt en de hele creativen plakten daar tekstjes en kaartjes bij. De meeste foto's belanden echter in een oude schoenendoos en werden vergeten....tot het moment waarop iemand kasten leeghaald en een zolder gaat opruimen bijvoorbeeld bij een verhuizing.
In de psychologie en spiritualiteit hoor je weleens zeggen dat ieder mens zijn of haar eigen werkelijkheid maakt (zie bijvoorbeeld de blog en site van Innerlijke Kracht, link links van deze tekst). Op het moment dat iemand die doos met geschiedenis open trekt en blije jonge gezichten ziet gaat er een wereld open en stapt de toeschouwer bij wijze van spreke terug in de tijd. Goed, er kunnen ook foto's zijn die minder goede herinneringen los maken, maar ook dan heeft het beeld een waarde. "Verleden is geweest, toekomst moet nog komen, geniet van het nu" is ook een gezegde wat je steeds meer hoort maar het gaat voorbij aan het feit dat het verleden je heeft gemaakt tot wat je nu bent, wat je werkelijkheid nu is, en hoe je je toekomst kunt sturen naar een die bij jouw wensen past. Een schoenendoos met een handvol beelden kan je daarbij helpen, zeker als je de beelden niet voor jezelf houdt maar ze deelt met anderen. Het is vaak verfrissend om te horen hoe iemand anders een beeld ziet. Meestal onderstreept dat de veronderstelling dat iedereen zijn of haar eigen werkelijkheid maakt. Probeer het eens: leg een stel oude foto's op tafel en let op de reakties. Het kan je ook helpen de manier waarop jij je beeld (de foto die je maakt) kiest te veranderen, misschien wel verbeteren.
Overigens kun je tegenwoordig het begrip schoenendoos vervangen door "harde schijf", het interne geheugen van je computer. Trek eens een uurtje uit voor een tijdreis in je beeld archief. Je kan dan ook, zoals ik deze week heb gedaan, een digitaal fotoalbum samenstellen met opnames van een reis of vakantie. Er zijn een aantal bedrijven (zie de link hiernaast)die ervoor zorgen dat je een professioneel resultaat kunt bereiken en iemand een boekje in handen geven komt toch anders over als even wat plaatjes op het scherm van je mobieltje, zeker als je zelf graag ziet als serieuze fotograaf.
Tijdens het door bladeren van het fotoalbum kan je genieten van een kopje warme koffie, thee of chocolademelk. Organo Gold biedt je een aantal smaken waar aan het extract van de Ganoderma Lucidum is toegevoegd. Je maakt dan een brug tussen wat geweest is, je geniet van het moment en je maakt meer financiele ruimte in je toekomst. Voor nu, goed licht en mooie momenten, Frans.
In deze afronding van mijn serie over het safari avontuur zet ik wat ervaringen met apparatuur op een rij, geef wat beschouwingen over de verhouding tussen natuur en mens en geef wat algemene adviezen die voor mij werk(t)en.
Ik heb op deze fotoreis 2 analoge cameras gebruikt, waarvan 1 met een 300millimeter lens met 1.6 converter . De opnames die je ziet bij deze en voorgaande verhalen zijn scans van dia. Het zijn lage resolutie scans waardoor het plaatje er wat harder uit ziet als het origineel. De 300 mm telelens, met een grootste lensopening van 2.8 dus heel lichtsterk, past ook op een digitaal camerahuis (van Nikon) maar heeft als nadeel het gewicht. Een nieuwe, vergelijkbare lens is te overwegen als je vaker naar exotische bestemmingen gaat of je specialiseert in natuur fotografie. In de meest gevallen kun je beter een oude lens gebruiken en voor het geld dat je bespaart een ticket kopen. Of een tank brandstof.
Ik heb opnames gemist door het wisselen van filmpjes en als ik van camera wisselde maar had niet de tijd me daar druk over te maken. Er komt zoveel op je af en door de afstand (denk aan de veiligheid!) kun je alleen met de kleine beeldhoek van een telelens een herkenbaar beeld halen. De paar opnames die ik met groothoek heb gemaakt geven alleen wat onherkenbaar gefrutsel in de verte, absoluut niet de weergave die ik wilde doorgeven. Ik had graag de auto uit gesprongen en in het water gaan staan maar een klein beetje gezond verstand hield me tegen. De razernij voor mij was op zon hoogtepunt dat wat mensenvlees ertussen blindelings zou worden meegepakt.
De stress sloeg over op mijn mede passagiers want een keurige dame uit Durban in het trotse bezit van 2 cameras met vette telelenzen en motordrives klaagde dat haar geheugenkaartjes vol waren nog voor de oversteek op het hoogtepunt was. Zij kon alleen nog maar toekijken. Via de radio wilde zij van Daryl, de reisleider, een kaartje lenen. En toen zij te horen kreeg dat het niet mogelijk was het kaartje uit de andere auto tot bij haar te brengen dreigde ze met een advocaat. Dit even ter illustratie wat er gebeurd met rustige, vriendelijke mensen als er iets spannends gebeurd.
Fotograferen in Afrika is een fantastische ervaring die ik iedereen gun en die gelukkig heel exclusief is. Het klinkt tegenstrijdig en dat is het ook. Ondanks de enorme oppervlakte van het land zijn er steeds meer conflicten tussen mens en dier. Over akkerland. Over water. Het is een voortdurend zoeken naar een evenwicht en wij mensen zijn degenen die daar over kunnen nadenken en handelen maar vaak lijkt het of wij net zo op zelfbehoud en eigen belang zijn ingestelt als dieren. De natuur is Afrika is aan heel kwetsbaar en het gebrek aan geld en voedsel bij de lokale bevolking zorgt voor extreme belasting van het evenwicht tussen mens en natuur. Het inhuren van een taxibusje om een dagje wild te kijken zonder professionele begeleiding zou je eigenlijk gewoon niet moeten willen. Ik vind dat misbruik maken van de korte termijn visie van de bevolking. Door de kortzichtigheid van de chauffeurs word langzaam de kip met de gouden eieren geslacht maar zij willen ook de lening van hun bedrijfsauto aflossen, een gezin onderhouden, feest vieren of alles tegelijk. Leg de oorzaak van het beschadigen van de natuur niet bij de overheid of armoede maar neem je eigen verantwoordelijkheid.
Huur een getrainde, gediplomeerde begeleider. Is ook beter voor je eigen veiligheid en comfort. Je kan letterlijk beter focussen op je onderwerp als iemand je rug beschermd, als je een veilig gevoel hebt.
Klinkt misschien vreemd maar : neem zo min mogelijk spullen mee. In ieder geval niet meer dan je zelf kan dragen. Geheugenkaartjes nemen minder plaats in als extra lenzen en in de nabewerking kan een scherpe opname behoorlijk vergroot worden. Een tele (tussen de 135 en 300millimeter) is wel veiliger en geeft een ander beeld ( zie eerdere artikelen). Groothoek of een brede beeldhoek heb je eigenlijk niet nodig voor dieren, wel voor dorpsfeesten, als dat je onderwerp is.
Gebruik een bean-bag in de auto om het trillen van de auto te neutraliseren. Geen enkele klem of schroef statief kan dat en het afzetten van de motor kan je onderwerp laten schrikken. Een bean bag bestaat uit een zakje gevuld met bonen(klassiek), rijst, erwten,linzen of zand. Het is dus makkellijk zelf te maken als je ter plaatse bent.
Maak niet de fout om uit de auto te stappen als er een paar grassprietjes de compositie verstoren.
Een verplaatsbaar kamp is nooit ver van een mogelijk onderwerp maar is duurder omdat je in het Park blijft. Je bespaart echter op de enorme rij tijden om bij boeiende dieren of situaties te komen en zo krijg je meer tijd met je onderwerp.
Kenia op zich zelf is al een belevenis. Maak niet alleen opnames van natuur. De mensen zijn tof en het gebeuren rond een echte safari , een tocht in de wildernis, is onbetaalbaar.
Er is een beeld van de Mara rivier dat ik niet snel zal vergeten maar dat ik niet kon fotograferen omdat ik achteraf pas besefte wat de symboliek was. Na een uur proberen over te steken schrok een zebra hengst van een plastic zak (van een lunchpakketje?)die door de wind over het water werd geblazen. Zijn kudde reageerde en een paar duizend zebras en gnus rende in paniek terug naar de vlakte om pas een dag later weer terug te keren naar de rivier om over te steken.
Dat was een heel verhaal. Goed, de fotos bij deze blog zullen geen prijzen winnen maar man, wat een avontuur om ze te maken! Om een beetje sfeer te proeven kun je ook eens kijken op Africa Geograpic, zie de link aan de linkerzijde. Een laatste tip: Om mij voor te bereiden op deze reis heb ik wat catalogi van stockburos doorgekeken.
Nu is het echt tijd voor een kopje gezonde koffie: zie de link bij Organo Gold. Voor nu, goed licht en mooie momenten, Frans.
Dag
iedereen, daar ben ik met het vervolg van mijn Safari:
Wat
vooraf ging: ik ben onder begeleiding van wildfotograaf Daryl Balfour op
workshop natuur fotografie in het Masai Mara National Park in Kenia. Het is een
heel groot gebied en het is mogelijk dat we tijdens ons verblijf wel dieren
maar geen Grote Oversteek zien:
We
waren op het moment dat de melding door kwam niet bij de rivier waar de
oversteek werd verwacht maar met de andere auto van onze groep op bezoek bij
een groep wilde honden. Een rustig begin van de dag, het was rond 07.00, de
eerst observatie na het ontbijt. Er was/is nog geen dekking voor GSM
telefoonsignaal in het gebied, dat geeft
toch een beetje meer dat vrije natuur gevoelvolgens mij. De melding kwam via
de korte golf radio in de auto.
Wilde
honden, als ras, niet als verwaarloosde huisdieren, zijn tegenwoordig zeldzaam, maar na het
radiobericht brak er een soort paniek uit: hals over kop reden we weg bij de zorgvuldig gekozen
positie en begonnen aan een dolle rit die voor onze auto snel tot een einde kwam: lekke band!
Na kort overleg bleef onze auto achter om de
passagiers in de andere auto de meeste kans te geven op een oversteek. Onze
chauffeur was behoorlijk pissig over de beslissing van de leiding, hij weigerde
onze hulp en wisselde alleen de lekke band voor het reserve wiel.
Voordeel
voor ons was dat wij nu in een keer naar de juiste plek konden rijden terwijl
de andere auto de Mara rivier had moeten volgen op zoek naar een goede
observatie plek om de kudde die ergens in de bocht van de rivier (lage
stroomsnelheid) ging oversteken te kunnen zien.
Vanwege de fotografie mocht het ook niet te ver van het onderwerp zijn
De Mara rivier ligt diep in het landschap, en al is
zij niet overal even breed of zo breed als de Maas bijvoorbeeld, zij stroomt
snel, heeft diepe plekken , zandbanken en hoge, steile oevers. Dan zijn er nog
de krokodillen die lijken aan te voelen waar de kudde gaat oversteken nog voor
de kudde het zelf weet. Krokodillen zijn verscholen dicht bij de rivier en de
richtlijn is dat voor iedere krokodil die je ziet er minstens 6 verborgen zijn.
De krokodillen bij de Mara zijn grote dieren , gemiddeld 4 meter , en ze zien
er goed gevoed uit.
Wij
ontmoetten de andere auto na radio kontakt en kozen onze positie. We zagen de kudde zich verzamelen aan onze
kant van het water maar door het radioverkeer kwamen er ook andere jeeps, zelfs
witte collectieve taxibusjes uit Nairobi die een dagje park deden. De
passagiers mochten van hun chauffeurs uitstappen en lunchpakketjes uitpakken
terwijl de kudde zich verzamelde. Te gek voor woorden, absoluut onveilig, maar
het gebeurde op de andere oever en er was niets wat onze officiële begeleiders
er aan konden doen: de Nairobi taxis namen de radio niet op. Ik laat mij nog
meeslepen in mijn boosheid als ik dit schrijf en eigenlijk had ik de
busjes met onnozele toeristen moeten fotograferen maar het spektakel van de
oversteek die uiteindelijk, 3 uur na onze aankomst, los barstte overtrof mijn
stoutste verwachtingen.
Na
de oversteek van enkele zebras ontstond een rij van enkele grote gnus die
naar de overkant zwommen. Door de stroming dreven ze iets opzij in het midden
van de rivier. Stroomopwaarts zagen we enkele grote krokodillen in het water springen. Als torpedos schoten zij op
de rij af, misten enkele gnus of zebras maar wisten er ook een paar uit de
rij te duwen. Ik zag een zebraveulen
onder water verdwijnen, de oever onder ons leek te bewegen en een vijftal
krokodillen sprongen in het water. De zebra was enkele tellen later opgedeeld
in hapklare brokken. De krokodil aktie had de rust van enkele nijlpaarden
verstoord en een van de krokodillen werd door een nijlpaard in het midden gegrepen en weg gegooid als een
hondenspeeltje. En ondertussen stak het peleton, de massa van de kudde, het
water over. De oever aan de overkant was steil, er gleden dieren uit en vielen
omlaag. Als ze zich niet snel herstelden werden ze opzij geduwd door doodsbange
soortgenoten, gepakt door een krokodil of uitgeput meegesleurd door de
stroming.
Volgende
week de afronding van het verhaal met wat foto tips die ik tijdens het verblijf
daar erg nuttig vonden die overal ter wereld van toepassing zijn. Ik adviseer
geen extreme lenzen, exotische apparatuur of andere technische oplossingen die zijn nut vast wel
kunnen waar maken als je weet hoe je ze moet gebruiken maar als met een handleiding naar een olifant
staat te kijken in plaats van met je ogen heb je iets gemist (J).
Zoals
gewoonlijk sluit ik deze bijdrage af met de tip om een kopje gezonde koffie te
drinken (zie de link aan de linkerzijde
van de pagina). Tot de volgende, goed licht en mooie momenten, Frans.
Hallo allemaal. Als contrast tot de dierentuin belevenissen van voorgaande artikelen deze keer wat aandacht voor het echte werk: dieren in de vrije natuur. In het volgende verhaal over mijn ervaringen in het Masai Mara National Park kun je lezen dat fotograferen in de vrije natuur net zo veel of misschien zelfs meer beperkingen geeft als fotograferen in de Zoo! Ga er maar even voor zitten en neem er een kopje gezonde koffie bij (zie de link links): dit wordt een verhaal in delen! Ik heb eerder over de Grote Migratie geschreven in het tijdschrift Wildlife Magazine (nr.1-2006) maar wat nu volgt is mijn verhaal, deel 1:
Het is nu ongeveer 5 jaar geleden dat ik met de zuid-afrikaanse fotograaf Daryl Balfour een fotosafari heb gemaakt in het Masai Mara Park in Kenia, het land waar Karen Blixen (Out of Africa), Ernest Hemingway, Robert Ruark en George Adamson (Born Free) naam hebben gemaakt. Kijk ook eens naar het fotowerk van Peter Beard, Yann Arthus-Bertrand , Frans Lanting en anderen (bijvoorbeeld via Wikipedia).
Dieren in de vrije natuur is een uitdrukking die wat discussie kan los maken want rond de meeste Nationale Parken staan hekken, er moet toegang worden betaald en er zijn ambtenaren die het geheel in de gaten houden. Ze kijken naar het evenwicht tussen de aantallen dieren, de vegetatie (voedsel) en het aantal tijdelijke bezoekers, de (buitenlandse) toeristen. Er is een balans tussen wat ecologisch toelaatbaar is en wat schadelijk is voor de natuur. Tot zover houd een vergelijking met een dierentuin op. De schaal waarop het dierenleven zich afspeeld is onmogelijk te overzien, laat staan tijdens een verblijf van 1 of enkele dagen te fotograferen. De afstanden tussen de diersoorten zijn groot, vaak begint een game-drive met een rit in een terreinauto van enkele uren om 1 van de Big 5 te zien. Wandelen is geen optie, de auto dient niet alleen als vervoermiddel maar ook als plek om te schuilen. Dieren zijn niet agressief, ze bewegen alleen als het nodig is, als ze zich bedreigt voelen of als hun eten wordt afgepakt op de een of andere manier. Een auto met publiek is geen probleem, meer auto's kort na elkaar kunnen irritant zijn.
Net als de meeste bezoekers werd ik overdonderd door de eerste indrukken: de aantallen die je vanuit het vliegtuig al ziet; hoe ver de horizon van je weg is en hoe hoog de hemel lijkt. En hoe stoffig het is. Ik bezoek het Masai Mara reservaat in oktober, hoogtij dagen voor alles wat zich met toeristen bezig houdt in Kenia en Tanzania want het is de tijd van het jaar dat de wereldberoemde migratie van de gnus de Mara rivier oversteekt. Omdat het reservaat rond de Mara rivier relatief compact is in tegenstelling tot de uitgestrektheid van de vlaktes op het grondgebied van Tanzania is de kans op een oversteek door duizenden gnus of wildebeesten hier het grootst.
Zoals ik al zei: er is een kans dat je erbij bent. De kans dat je een oversteek mist is er ook. Ik schrijf ook nadrukkelijk een oversteek en niet: de oversteek. Er is niet zoiets als de oversteek al wekken de reisgids en de documentaires op televisie de indruk dat het een kwestie is van een vliegticket kopen en de gnus springen je om de oren.
Zonder begeleiding mis je kuddes van duizenden dieren. Met al zijn ervaring als wildfotograaf, de verschillende verkenners die de bewegingen van de kuddes (jawel, niet 1, maar meerdere) in de gaten hielden, het gebruik van veld radios duurde het 3 dagen van de 5 voor Daryl Balfour een volledige oversteek aan ons kon laten zien. Het kamp waarin wij verbleven lag op een kleine 3 kwartier rijden met de jeep van de Mara rivier en werd rechtstreeks gehuurd van een Masai stam gehuurd. Vuurwapens zijn in het gebied verboden (volgens een Britse wet uit 1911) en van zonsondergang tot zonsopgang was er een Masai krijger die het kamp bewaakte.
Tip voor de liefhebbers zonsondergangen: De zon schijnt 12 uur en 12 uur niet, je kan er de klok op gelijk zetten, zo dicht bij de Evenaar.
De opkomst of ondergang van de zon is binnen een kwartier gebeurd, er is nauwelijks schemering Het is zaak om van te voren je positie te kiezen: zoek een interessant silhouet en wacht af. Neem rustig de zon in beeld als hij/zij aan de horizon staat. En drink er in safari stijl een sundowner bij .
Nu is het echter tijd voor een kopje gezonde koffie: zie de link bij Organo Gold.
Tot de volgende: voor nu, goed licht en mooie momenten, Frans.
Dag, welkom bij het vervolg van het bezoek aan de Olmense Zoo.
Je zal inmiddels hebben bemerkt dat het opbouwen van een beeld uitgaande van een voorgrond, een midden en een achtergrond niet zo makkelijk is als je dacht. Mijn verborgen wens is dat je meer gaat nadenken voor je de foto maakt en dat je bewuste keuzes gaat maken:
Wat vind ik belangrijk in het beeld: voor, midden of achter.
Hoe leg ik de nadruk op wat ik de belangrijkste partij vind.
Hoe pas ik mij aan als de situatie die ik aantref niet een vrije keuze toelaat.
Wees eerlijk, deze uil in de vrije natuur zo dicht benaderen is nagenoeg onmogelijk. Laat staan dat je de tijd hebt om rustig scherp te stellen (handmatig, want het geluid van de autofocus motor had de uil al gestoord: ze zien en horen beter als mensen). Bovendien geeft de uil voorkeur aan gedempt licht en minder licht betekent minder snelle opname tijd (sluitertijd T) of een hogere gevoeligheid en daarmee meer ruis (net als vroeger bij film ontstaan er korreltjes bij opnames met weinig licht)of te wel een minder scherpe, gedetailleerde opname. Ruis onderdrukking in de nabewerking wordt steeds beter maar geeft nog altijd een soort vervlakking die je ziet als een deel van de foto nog eens gaat uitvergroten.
Met bovenstaande kennis in gedachte bekeek ik de uil toen wij (mijn gezin en ik) de Zoo binnen kwamen zo rond 11.00 uur op een zonnige dag. De priemende blik van een uil is fantastisch en dat wilde ik fotograferen. Maar het dier had de ogen gesloten al zat het niet in zijn nachthok. Voordeel van een dier in een kooi is dat het er ook nog is als je later terug komt dus in plaats van de rust van de uil te verstoren kwam ik aan het eind van de middag bij de kooi terug die tegenover de cafetaria staat. Ik kon wat kostbare quality time bij de kinderen kopen door ze een ijsje te laten halen, en natuurlijk wat drank voor papa en mama. Tsja, je moet er wat voor over hebben
Ik had nu wat tijd alleen bij de kooi, er waren niet veel gasten meer want het liep tegen sluitingstijd. Het licht was een stuk zachter en de uil keek om zich heen, letterlijk, de kop draaide 360° bij ieder geluid uit de omgeving. De schreeuw van een vogel, de brul van een leeuw, kinderstemmen de uil was alert en ik had dus een snelle tijd nodig (dus een groot diafragma: 2.8 of 4). En een lens met een kleine beeldhoek.
Ik maakte een serie opnames omdat de uil geen regelmatige beweging met de kop maakte. Het staatsie portret heb ik gebruikt om een deel vergroting te maken. Ik heb de laagst mogelijke gevoeligheid ingestelt (bij deze camera 160 ISO), lensopening (diafragma) 2.8.
Door de telelens tegen het gaas te zetten verdwijnt het fijne gaas op de voorgrond, door de grote lensopening wordt de achtergrond onscherp. Je haalt het dier bij wijze van spreke uit zijn omgeving. Mocht je het geluk hebben een uil in vrijheid te zien, ga hem/haar niet najagen om een close-up te maken natuurlijk krijg jij het plezier van de jacht maar voor de uil is het frustrerend en de soort heeft het al moeilijk genoeg om te overleven. Breng bij voorkeur een middag door met de vertegenwoordiger van de soort in een comfortabele en veilige omgeving, neem de tijd.
Dit advies geld natuurlijk niet alleen voor uilen maar voor alle dieren. Dezelfde techniek, eigenlijk voorbereiden van je opname, kun je natuurlijk ook toepassen op minder bedriegde diersoorten zoals kinderen, vrienden, vriendinnen .neem de tijd. Maak van onbekenden bekenden, van bekenden vrienden en van vrienden fotomodellen. De meeste ontmoetingen beginnen met een ritueel van een gemeenschappelijke noemer zoeken, een overeenkomst : Hallo, hoe gaat het ermee? Zin in een kopje koffie-ga zitten. Melk en suiker? Als u overigens een koffie wilt serveren die gezond is en die u kunt terug verdienen kijk dan eens op de Organo Gold link in de linkerkolom. Voor nu, goed licht en mooie momenten, Frans.
Deze keer een verhaal naar aanleiding van een bezoek aan de dierentuin. Stel, je wilt de theorie van de voorgaande artikelen toepassen in het veld.
Ik heb tot nu toe de techniek zo algemeen mogelijk te houden om een zo breed mogelijk publiek aan te spreken maar ik zal deze keer toch moeten wijzen op het voordeel van een fotocamera boven een camera op een telefoon. De mogelijkheid om een moment vast te leggen met een fototoepassing op je telefoon is fantastisch voor spontane portretten die je bij een telefoonnummer kunt plaatsen, een plek doorgeven aan iemand die je kan helpen als je de weg kwijt bent of de situatie na een aanrijding met de auto maar voor de harde fotografie heb je echt verschillenden diafragmas nodig om te kunnen reageren op verschillende situaties. Voor zover ik weet hebben de telefooncameras een vast diafragma die dankzij slimme software verrassend veel kan op een heel klein opname formaat maar is de fotokwaliteit lastig te voorspellen.Zodra je de opnames op het beeldscherm van je computer ziet zal je zien wat ik bedoel.
Omdat achter het woord diafragma (zie Wikipedia) een hele technische wereld schuil gaat zijn tegenwoordig veel fototoestellen voorzien van programmas die net als in het stenen (analoge)tijdperk van de fotografie zijn verstopt achter symbooltjes (bergje, gezicht, boomgroep) of lettertjes zoals A,T of P. De A staat voor het engelse woord voor diafragma ,Aperture, de T voor Time ofwel sluitertijd en de P voor Programma, een bestand dat door de fabrikant bepaalde combinaties kiest van tijd en hoeveelheid afhankelijk van de lichtwaarde die door de camera wordt gemeten. Nu is het meten van licht een boekwerk op zich waard want er zijn veel variabelen die meespelen om de waarde te bepalen die het computer programma gaat gebruiken, en hoewel de huidige generaties top cameras steeds verfijnder meten wil dat niet zeggen dat het de wens van de fotograaf is dat de foto perfect wordt belicht volgens het computer programma. Een geslaagde foto is volgens mij de foto die de emotie overbrengt die de fotograaf voelde op het moment dat hij/zij besloot een opname te maken.
Ik heb dit zijstapje naar de techniek even nodig gehad om aan te geven dat in simpele praktijk situaties de voorkeuzes van een camera niet het resultaat geven dat je wilt .tenzij je bijvoorbeeld de kwaliteit/veiligheid van het hekwerk wilt vastleggen.
Persoonlijk wil ik de bijzondere witte leeuw zien maar ik zou ook de bescherming die het draadwerk mij biedt kunnen vastleggen want dankzij dat draad kan ik in beurt van een levensgevaarlijk, niet aan de gevolgen denkend, dier komen.
Dankzij het uitschakelen van de automatische scherpstelling en de automatische diafragma keuze (A of P) hebben we nu tenminste de keuze!
Kies een groot diafragma (zodat er veel licht binnen komt) en houd de lens zo dicht mogelijk tegen het draadwerk. Bij dieren die kunnen bijten of grijpen is er vaak een extra afscheiding die je altijd moet respecteren al is dat in de opwinding van de opname soms moeilijk. Denk er aan dat dieren veel gevoeliger zijn als mensen als er een inbreuk wordt gemaakt op de comfortzone en dieren hebben nu eenmaal niet veel mogelijkheden om te waarschuwen dat je te dicht bij bent.
Een zoom en telelens gebruiken is handig, je oog komt dichterbij je onderwerp en je krijgt dan ook minder elementen in beeld (zie de voorgaand artikel over beeldhoek) die de aandacht van je onderwerp afleiden.
Bijgaande opnames zijn overigens gemaakt in de sympathieke dierentuin bij Olmen (zie link Olmense Zoo)tijdens een uitstap met het gezin. De Zoo van Olmen heeft goede voorzieningen, we konden de auto makkelijk parkeren en in plaats van in de rij staan voor een muur van kassas wordt de bezoeker ontvangen in de winkel bij de ingang. Het is nog vroeg in het seizoen., maar het is Paasvakantie en het voorjaar geeft veel aktiviteit bij de dieren dus een bezoek is de moeite zeker aard. De Zoo biedt veel fotogenieke katachtigen, zelf vind ik het fijn in de wandelvolière te zitten tussen de vogels, dus zonder draadwerk. Ook de nieuwe (warme) Tropenhal bied mogelijkheden.
Volgende keer aandacht voor timing en respect. Nu eerst een kopje gezonde koffie (zie de link Organo Gold links). Voor nu en later: goed licht en mooie momenten, Frans.
Ik heb vandaag iets nieuws geprobeerd, gewoon omdat het leuk is eens een onbekend pad te kiezen: ik heb een foto ingestuurd voor de "Challenge" van Shoot Magazine. Dat had nogal wat voeten in de aarde, maar daar wil ik het nu niet over hebben. Wel wil ik iets kwijt over de impact van een foto, voor de fotograaf en voor het onderwerp.
Het thema van de Challenge sprak mij aan, het begeleidende artikel over "ongedwongen kinder fotografie"ook maar omdat ik niet direct mijn eigen kinderen voor de leeuwen wilde gooien deed ik een duik in mijn fotoarchief. De fotografie kreeg mij in haar greep (geen idee of fotografie mannelijk of vrouwelijk is, maar als ik wordt gepakt dan bij voorkeur door iets vrouwelijks ) in India toen ik foto's maakte in de slumpockets van wat toen nog Madras heette maar nu Chennay wordt genoemd.
Ik deed met andere studenten van de universiteit van Amsterdam interviews met gezinnen in zogenaamde slumpockets; kleine, vaak illegale groepjes eenvoudige woningen waar mensen woonden die een inkomen verwierven in de informele dienstverlening, bijvoorbeeld kopjes thee voor je halen bij de thee verkoper op de hoek, rikshaw (fiets of bromfiets taxi)rijden, lege flessen verzamelen, maar ook bedelen aan de doorgaande hoofdwegen van de stad. De slumpockets waren meestal onzichtbaar vanaf de normale doorgaande weg, vaak verstopt achter een reclamebord of bereikbaar via het erf van een kantoor of winkel. In ruil voor de interviews maakte ik foto's van dochters, liet de foto's afdrukken bij een winkel en deelde de afdrukken uit aan de meisjes en vrouwen die wij hadden bezocht. Wij konden deze mensen bezoeken dankzij de introductie door het Working Womens's Forum, een niet-overheid gebonden organisatie die het vertrouwen had van de bewoners. Zoals de naam al aangeeft bestaat de organisatie uit vrouwen en werken zij vooral voor vrouwen, moeders, die het gezin moeten onderhouden van hetgeen de man, de vader dus, thuis afgeeft. Het uitdelen van de foto's werd hoger gewaardeerd als geld omdat op deze manier een dochter onder de aandacht van een goede huwelijks kandidaat kon worden gebracht terwijl het geld zou moeten worden afgegeven aan de man des huizes.
Om een lang verhaal iets in te korten: de fotografie greep mij bij de strot, toen en nu nog steeds ,vooral door het sociale gevolg van het geven van een fotootje.
Na het aangrijpende werk in Chennay ben ik via de lange weg naar huis terug gereisd om nog wat van India te kunnen genieten. De lange weg betekende niet het vliegtuig naar Bombay (Mumbai) maar de bus over de bergen en de boot over de kanalen (Backwaters) van Kerala. De foto van het meisje heb ik vanaf die boot gemaakt. Zij liep hard om de boot in te halen (en het is haar gelukt!) en vertelde voor mij in een beeld het verhaal van schoonheid, kwetsbaarheid en optimisme die je nog steeds ziet bij kinderen overal ter wereld in alle lagen van de samenleving.
Het zou niet slecht zijn als de fotograaf zich meer bewust is van de "ïmpact" die zijn of haar opname kan hebben en niet alleen naar de waarde van de opname voor de fotograaf zelf. Zeker bij het fotograferen van "kansarmen" tijdens verre reizen is een beetje moraal of ethiek niet verkeerd. Waarom niet een zak formaat printer mee in de fototas om wat afdrukken uit te kunnen delen? Je foto's worden nooit meer zo gewaardeerd!
Een wat cynische invulling van het idee achter "de fotodokter" zou dus ook kunnen zijn het verbeteren van de levensomstandigheden door een foto. Mijn fotografie zal het voorlopig nog moeten hebben van anderen aktiviteiten, zie de link links "Organo Gold".
Voor nu, goed licht, fijne paasdagen en veel mooie momenten. Frans.
Dag. Deze keer een verhaal zonder plaatjes want het sluit aan bij het voorgaande artikel en ik heb geen foto's in mijn archief van een sensor of een histogram. Ga er even voor zitten en neem er een kopje koffie bij. Of thee, wat je wilt. Bijvoorbeeld een warm drankje van Organo Gold (zie de link aan de linkerkant bij favorieten).
Dat de voorgrond en achtergrond van een opname een groot verschil in helderheid kunnen hebben weet iedereen die weleens een foto heeft gemaakt. Het verschil in helderheid (het contrast) wordt door de camera software vertaalt naar een beeld met of een bijna witte achtergrond of een bijna diep zwarte voorgond. De verschillende camera bouwers hebben gegevens verzameld voor rekenkundige formules die verschillende lichtwaardes om zetten naar een plaatje dat voor het menselijke oog te herkennnen is. De formules zijn opgeslagen in het geheugen van de computer en worden aangestuurd via de sensor, een dun schijfje in de camera op de plaats waar bij camera's met een filmpje het filmoppervlak zat. In plaats van het activeren van de licht gevoelige lagen van de film worden nu pixels ter grootte van een speldpunt ( en kleiner) belicht.
De techniek wordt voortdurend verfijnd, er verschijnen steeds nieuwe camera's met een hogere resolutie om te laten zien wat er momenteel technisch mogelijk is en het contrast bereik komt steeds dichter bij de mogelijkheden van lichtgevoelige film. Nadeel van de film is/was dat je niet per opname van (licht) gevoeligheid (ISO) kon veranderen, met een digitale camera kan dit wel ! En een ander voordeel van digitale techniek is dat je per opname ook het contrast, het verschil tussen de (te)lichte en de (te) donkere delen kan veranderen. Hier komt het histogram om de hoek kijken. De resultaten van de het rekenwerk door de computer in de camera wordt door de meeste fabrikanten meestal zichtbaar gemaakt in een histogram dat je kan oproepen op het schermpje achterop je camera. Pak de handleiding die je bij de camera hebt gekregen er bij of vraag de handleiding op via het internet als je niet weet hoe je het histogram kan oproepen.
Je herkent het histogram aan een rechthoekig vlak met dunne kolommen in verschillende kleuren. Daar waar de kolommen over elkaar vallen worden ze weergegeven in een grijstint. Over de toppen van de kolommen kun je denkbeeldig een lijn trekken. De vorm van die lijn heeft het hoogtepunt bijna aan de linkerkant - de foto is dan voor het grootste deel onderbelicht- of aan de rechterkant. De foto is dan overbelicht. Een correct belichte foto heeft de toppen iets rechts van het midden. Het is belangrijk hier bij het maken van de foto rekening te houden: in de nabewerking kun je alleen die gegevens wijzigen die vastgelegd zijn. De digitale techniek heeft (nog) een meer beperkt contrast bereik als film en te lichte delen betekenen meestal dat die pixels geen gegevens bevatten. Een te donkere foto bevat meestal wel voldoende gegevens om nog iets op te kunnen halen, vandaar dat een histogram met de hoogste kolommen iets rechts van het midden op dit moment als ideaal worden beschouwd. Dit is voor mij de vertaling van het advies "belicht voor de hoge lichten". Er wordt in veel boeken en tijdschriften tekst aan besteed maar het meest duidelijk is mij dit uitgelegd door Michael Frye in het engels talige ebook "Exposure For Outdoor Photography", voor bijna niets te verkrijgen op de website www.craftandvision.com (zie de link bij favorieten aan de linkerzijde van deze blog).
Zo, dank voor je aandacht want het was een behoorlijke brok tekst deze keer. Tot een volgende, voor nu: goed licht en mooie momenten, Frans.
Hallo, welkom bij de 2e. De naam fotodokter suggereert misschien dat ik een advies geef om een mislukte foto te "helen" maar voorlopig ben ik preventief bezig, een beetje zoals oosterse geneeswijzen: voorkomen is beter als genezen. Natuurlijk zie ik graag reakties, in woord en/of beeld,onder het sub menu "Reaktie"verschijnen. Kom maar op, dan weet ik iets over wie dit leest en kan ik daar op inspelen. Laat maar weten wat je wilt met fotografie.
Vandaag wil ik iets zeggen over beeldopbouw, wat je kan bereiken met een keuze van voorgrond, de midden partij en de achtergrond. Het is heel vanzelfsprekend dat je fotografeert wat je ziet door de lens maar zoals ik vorige keer schreef: weet wat je doet.
De opbouw van het beeld wordt niet beinvloed door de camera, of het nu een professionele spiegelreflex is of de camera op je telefoon. Jij maakt zelf de keuze uit de werkelijkheid die jij voor je ziet. Wat wel invloed heeft is de beeldhoek van de lens waarmee de camera beelden opneemt. Daarmee kun jij je keuzes maken. Er zijn veel camera's met "zoomlenzen" verkrijgbaar, herkenbaar aan de mededeling 8x of 12x aan de voorkant. Die lenzen zijn niet alleen om dingen dichterbij te halen maar veranderen ook de beeldhoek! Als je het beeld dichterbij haalt ga je ook minder omgeving zien op je scherm maar als het beeld dichterbij komt het ook lijkt te worden samengedrukt! Dit effect zie je nauwelijks op het formaat van het beeldschermpje van je camera maar zet je de opnames op je computer en zie je ze groot op je beeldscherm dan zie je het effect al veel beter.
Overigens zijn de foto's bij dit artikel gemaakt met lenzen, ookwel objectieven genoemd, die je kunt wisselen op je camera. Je kunt dan kiezen uit een "groothoek", een "standaard" of een "tele". Een objectief is opgebouwd uit lenzen maar in het normale spraakgebruik wordt meestal de voorkeur gegeven aan het woord "lens". Bijgaande foto's illustreren het effect: de foto met paardestront is een groothoek of breed beeld opname. Een groothoek, herkenbaar aan een getal lager als 50 op de lens, geeft meer de indruk van afstand tussen de voorgrond, het midden en achtergrond. Ik probeerde te suggereren dat de persoon in het midden van het beeld afstand heeft genomen van hetgeen hij heeft neergelegd. Als je nu glimlacht bij de foto is dat gelukt.
De volgende foto is een "tele" opname. De cijfers op de lens zijn nu hoger als 50: er word iets dichterbij gehaald en samengedrukt. Het idee bij de foto is dat de man op de voorgrond wordt verleid door de poster op de achtergrond.
Natuurlijk, met de vaste lens/beeldhoek op je telefoon krijg je dit effect minder, ook niet als je dichterbij gaat of zelf meer afstand neemt. Je kunt ook (nog) niet van lens wisselen dus zal je iets anders moeten proberen, of wachten tot er een zoomlens op je telefoon wordt geleverd. Voorlopig kan je iets proberen met een nabewerkingsprogramma. Wat er gebeurd tijdens de opname kan echter volgens mij nog niet worden gesimuleerd in nabewerking maar het is altijd leerzaam om de grenzen van wat kan en (nog)niet kan op te zoeken. Verschillende beeldhoeken of brandpuntafstand (groter of kleiner dan 50 millimeter) binnen een lens/objectief gaan meestal ten koste van de lichtsterkte en de kwaliteit om de lens betaalbaar te houden. De industrie en dan vooral de marketing afdeling heeft die keuze voor ons gemaakt. Wij, de consumenten, zijn niet altijd goedkoper uit want als wij niet tevreden zijn over de opname maar wel weten dat er meer in zit dan zijn we min of meer verplicht om een nabewerkings programma aan te schaffen. Gelukkig is er nog vrijheid van keuze al probeert de industrie de consument wel te sturen via reclame en sponsoring (een beetje op de manier zoals de tweede foto weergeeft: je hebt iets en het volgende wordt alweer aangeboden).
Voorkomen is beter als genezen. In de fotografie is dat bij de opname voorkomen dat je via een nabewerkingsprogramma uren aan het sleutelen bent om het beeld te krijgen dat je eigenlijk wilde hebben (je kan er wat van leren maar je bent dan meer met de computer bezig als met fotograferen). Voorkomen in het "normale"leven is dat de fotograaf zelf gezond blijft, bijvoorbeeld via gezonde voeding, beweging (ga er eens op uit met de camera) en een gezonde koffie zoals wordt voorgesteld op www.organogold-eu.com/go/441 (klik a.u.b. op de link in de linkerkolom). Die koffie is niet alleen gezond voor je fysiek maar je kan er ook financieel beter van worden.
Hallo , welkom op de eerste blog in de mijn geschiedenis.
Alles verandert tijdens je leven, maar 1 ding is er al zolang ik mij kan herinneren en zal er
voorlopig wel blijven zolang ik financieel en fysiek gezond blijf: ik houd van fotograferen.
Ik fotografeer min of meer serieus vanaf ongeveer 1986 en heb in de loop der tijd veel ervaring op gedaan met cameras met film en cameras met sensor. Ik heb ook veel gelezen over fotografie. En workshops gedaan. Ik heb kennis opgedaan en ik wil die graag delen want wat heb je eraan als je het allemaal in je hoofd hebt zitten en niemand weet dat.
Ik ben geen techneut of pixeljockey. Ook geen scheikundige. Wel weet ik van alles een beetje om mijn doel te bereiken, namelijk het uitdrukken van het gevoel dat ik had op het moment dat de ontspanknop indrukte. En ik hoop dat het uitdrukken van dat gevoel ook jouw doel is of wordt. Of je dat met een Nikon of Canon D zoveel doet, met je iPhone of je sleutelhanger met lens is verder niet spannend. Als je foto later terug ziet en je bent er nog steeds blij mee dan is het een geslaagde foto.
Wat ik wil bereiken met deze blog is dat de kans groter wordt dat je van te voren weet of je straks blij bent met het plaatje. Of niet. Als je vooraf weet dat je niet blij bent dan weet je namelijk ook waar je mee bezig bent en dat is eigenlijk waar het om gaat: het is de mens achter de camera en niet de computer in de camera die de beslissingen neemt.
De beste camera is de camera die je bij je hebt. De camera die je kunt gebruiken als je de foto ziet.
Bijgaande opname noem ik wel eens Kat in t bakkie, niet omdat het de foto omschrijft maar omdat het een uitdrukking is voor een eenvoudige klus, a piece of cake zoals ze in het engels wel zeggen. Het plaatje zelf is niet origineel, ik herkende de situatie van ansichtkaarten en posters maar omdat ik mijn camera bij had en niet ver afstond, de poes mij nog niet had gezien, kon ik wachten tot het moment decisive (waar H.Cartier-Bresson bekend om is) en afdrukken. Probeer het maar eens. Fotografeer maar een cliché zoals een schattige baby of een zonsondergang. Als je bedenkt aan wat er allemaal vooraf gaat aan het moment voor je op de knop drukt zie je in waarom die vanzelfsprekende opnames beroemd zijn geworden.
Tot een volgende gelegenheid, zo rond 14 maart, voor mijn 2e.
Misschien wil je weten waarom ik met al die kennis en ervaring geen fotograaf van beroep ben. Wel, er zijn al heel veel mensen die centjes willen verdienen met fotowerk. Ik heb voor een andere weg gekozen, kijk maar eens op www.organogold-eu.com/go/441. Voor nu, goed licht en mooie momenten, Frans.
De Fotodokter
. 
.
Dag.
) in India toen ik foto's maakte in de slumpockets van wat toen nog Madras heette maar nu Chennay wordt genoemd. 
