Dat de voorgrond en achtergrond van een opname een groot verschil in helderheid kunnen hebben weet iedereen die weleens een foto heeft gemaakt. Het verschil in helderheid (het contrast) wordt door de camera software vertaalt naar een beeld met of een bijna witte achtergrond of een bijna diep zwarte voorgond. De verschillende camera bouwers hebben gegevens verzameld voor rekenkundige formules die verschillende lichtwaardes om zetten naar een plaatje dat voor het menselijke oog te herkennnen is. De formules zijn opgeslagen in het geheugen van de computer en worden aangestuurd via de sensor, een dun schijfje in de camera op de plaats waar bij camera's met een filmpje het filmoppervlak zat. In plaats van het activeren van de licht gevoelige lagen van de film worden nu pixels ter grootte van een speldpunt ( en kleiner) belicht.

 De techniek wordt voortdurend verfijnd, er verschijnen steeds nieuwe camera's met een hogere resolutie om te laten zien wat er momenteel technisch mogelijk is en het contrast bereik komt steeds dichter bij de mogelijkheden van lichtgevoelige film. Nadeel van de film is/was dat je niet per opname van (licht) gevoeligheid (ISO) kon veranderen, met een digitale camera kan dit wel ! En een ander voordeel van digitale techniek is dat je per opname ook het contrast, het verschil tussen de (te)lichte en de (te) donkere delen kan veranderen. Hier komt het histogram om de hoek kijken. De resultaten van de het rekenwerk door de computer in de camera wordt door de meeste fabrikanten meestal zichtbaar gemaakt in een  histogram dat je kan oproepen op het schermpje achterop je camera. Pak de handleiding die je bij de camera  hebt gekregen er bij of vraag de handleiding op via het internet als je niet weet hoe je het histogram kan oproepen. 

Je herkent het histogram aan een rechthoekig vlak met dunne kolommen in verschillende kleuren. Daar waar de kolommen over elkaar vallen worden ze weergegeven in een grijstint. Over de toppen van de kolommen kun je denkbeeldig een lijn trekken. De vorm van die lijn heeft het hoogtepunt bijna aan de linkerkant - de foto is dan voor het grootste deel onderbelicht- of aan de rechterkant. De foto is dan overbelicht. Een correct belichte foto heeft de toppen iets rechts van het midden. Het is belangrijk hier bij het maken van de foto rekening te houden: in de nabewerking kun je alleen die gegevens wijzigen die vastgelegd zijn. De digitale techniek heeft (nog) een meer beperkt contrast bereik als film en te lichte delen betekenen meestal dat die pixels geen gegevens bevatten. Een te donkere foto bevat meestal wel voldoende gegevens om nog iets op te kunnen halen, vandaar dat een histogram met de hoogste kolommen iets rechts van het midden op dit moment als ideaal worden beschouwd. Dit is voor mij de vertaling van het advies "belicht voor de hoge lichten". Er wordt in veel boeken en tijdschriften tekst aan besteed maar het meest duidelijk is mij dit uitgelegd door Michael Frye in het engels talige ebook "Exposure For Outdoor Photography", voor bijna niets te verkrijgen op de website www.craftandvision.com (zie de link bij favorieten aan de linkerzijde van deze blog).