Bolivia wil het 'Goede Leven' exporteren
Franz Chávez
COCHABAMBA, 21 april 2010 (IPS) - "Goed Leven" is de filosofie waardoor de Boliviaanse regering de nieuwe grondwet liet inspireren. Volgens de opstellers kan de filosofie een basis worden voor een wereldwijde beweging tegen consumentisme, plundering van natuurlijke hulpbronnen voor commercieel gewin en de huidige ontwikkelingsmodellen.
Raúl Prada, de vice-minister voor strategische planning en voormalig lid van het team dat de Boliviaanse grondwet herschreef, stak gisteren de loftrompet over de nieuwe wet, een initiatief van de inheemse president Evo Morales.
Voor de nieuwe grondwet werd uitgebreid gesproken met vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties. Socioloog Prada ziet in het Boliviaanse programma een goed 'exportproduct', omdat het "biodiversiteit beschermt, de landrechten van de inheemse bevolking respecteert en waterbronnen behoudt."
Het inheemse concept van "Goed Leven" contrasteert volgens de aanhangers met "Beter leven", omdat het inhoudt dat aan alle basisbehoeften tegemoet wordt gekomen terwijl tegelijkertijd in harmonie met de natuur geleefd wordt. Beter leven zou gericht zijn op steeds meer materieel gewin ten koste van de natuur.
Inheems wereldbeeld
"Het is een voorstel waarin het traditionele inheemse wereldbeeld verwerkt is en dat goed aansluit bij antikapitalistische en milieubewegingen die zich inzetten voor de planeet", zei Prada gisteren op de eerste dag van de Wereldvolksconferentie over Klimaatverandering en de Rechten van Moeder Aarde. De conferentie in Cochabamba duurt nog tot en met donderdag.
Nadat Morales in januari 2006 aan de macht kwam, werd een proces voor een nieuwe grondwet in gang gezet. Doel was om de natuurlijke rijkdommen van het land terug te geven aan de Bolivianen en de rechten van de verarmde, inheemse bevolking, arbeiders en vrouwen te verbeteren.
Een van de pijlers was "Goed Leven" wat verwijst naar de inheemse waarde om respectvol met de natuur om te gaan. "Dat klinkt mooi", zei Trond Norheim, milieudeskundige bij de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (IDB), die de toespraken van de Boliviaanse overheidsvertegenwoordigers volgde."Maar er bestaan verschillende levensstijlen in de samenleving en we moeten ook weten wat "Goed Leven" concreet voor stadsbewoners betekent. Met alleen toespraken komen we er niet."
Ondanks deze kanttekening, zegt Norheim het Bolivaanse model met interesse te volgen, omdat het groepen met lage inkomens de mogelijkheid geeft hun rechten op te eisen in plaats van "alles aan de overheid over te laten."
Volgens de Portugese socioloog Boaventura de Sousa Santos, actief betrokken bij het Wereld Sociaal Forum, is de nieuwe Boliviaanse grondwet gebaseerd op drie democratische pijlers: representativiteit, participatie van alle sociale actoren en het herstel van gemeenschapswaarden. "Een concept dat de vreedzame coëxistentie tussen mensen ten goede zal komen", zegt hij.
Dekolonisatie
Prada beschreef het Boliviaanse model als een samenkomen van de inheemse behoefte aan "dekolonisatie" en de hernationalisatie van natuurlijke hulpbronnen. Hij verwees naar de gasoorlog uit 2003, een maand van protesten tegen plannen om Boliviaans aardgas te exporteren. De affaire zorgde voor de val van de rechtse regering van Gonzalo Sánchez de Lozada.
Carlos Villegas, hoofd van het staatsolie- en gasbedrijf YPFB, sprak over de hernationalisatie van de gasreserves en de rechten van de inheemse bevolking om controle uit te oefenen op het gebruik van natuurlijk hulpbronnen.
De inheemse bevolking in zuidoost Bolivia, waar zich de op een na grootste voorraad aardgas van Latijns-Amerika bevindt, wordt nu geconsulteerd voordat bedrijven toestemming krijgen om fossiele brandstofbronnen te exploiteren op hun land. Ook moet hiervoor nu betaald worden. Aardgas is voor de Boliviaanse regering de belangrijkste bron van inkomsten.
IPS(JS, JG) bron:http://ipsnews.be/index.php?id=35&no_cache=1&tx_uwnews_pi4%5Bart_id%5D=28226
Om mijn periode van wekelijkse google-avonturen af te sluiten, vond ik deze week voor jullie een artikel dat getuigt van de wil om het goede leven in praktijk te brengen, zelf op zeer hoge niveaus. Zoals jullie in bovenstaand artikel kunnen lezen, is het de basis geworden voor een nieuwe grondwet in Bolivia. Eind 2005 werd de Indiaanse vakbondsleider en voormalige cocaboer Evo Morales tot president gekozen. Hij beloofde de belangrijkste bron van inkomsten, het aardgas, naar de bergen te brengen in plaats van het te exporteren naar de Verenigde Staten. Op 30 april 2006 sloot hij ook economisch verdrag met Cuba en Venezuela.
Bolivia is sinds lange tijd één van de armste landen van Zuid-Amerika. De intrede van een markteconomie heeft voor sommigen veel opgeleverd, maar volgens het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties leeft 64,6% van de bevolking onder de armoedegrens. Met de nieuwe grondwet proberen de machthebbers in Bolivia belangrijke waarden van het goede leven uit te dragen: ze helpen hun medemensen uit de put van armoede en integreren ze in een systeem van eerlijke handel en economie zodat ook zij de kans krijgen de grens van armoede te overstijgen. Ze steunen op de hoeksteen van het goede leven om die integratie waar te maken: respect voor elkaar en het grote geheel van de natuur. Terwijl de bewoners van de rijkste regios vroeger in de erbarmelijkste levensvormen moesten huisvesten, krijgen ook zij nu via gezag een plaats in de economische cirkel van aardgasontginning, die concreet met betalingen wordt vastgesteld. Daarbij bevrijden ze de plaatselijke bevolking ook uit de ketenen van kolonisatie en uitbuiting, zo vinden ze in vrijheid een groot deel van het goede leven terug.
In de grondwet vormen de 3 peilers de democratische basis voor gelijkheid en eerlijkheid, een uithangbord van vrede, de belichaming van het goede leven. Het roept een halt toe aan economische uitbreiding ten koste van de natuur en stelt zo de waarde van harmonie centraal, wat ik in mijn verwerkingstekst ook al als één van de belangrijkste aspecten van het goede leven aanhaalde. Want het is harmonie die de basis is voor een waardig bestaan. Respect geven is een kwestie van dankbaarheid voor de bronnen die de natuur ons aanreikt en die zo verstandig mogelijk benaderen, om elke negatieve voetafdruk uit te wissen.
De Boliviaanse cultuur - steunend op invloeden van de Aymara's en andere indiaanse tradities- die diep geworteld is in zowel religie, muziek als kleding, wordt in de grondwet ook hoog in het vaandel gedragen. Zo wordt de belangrijkste houvast van de mensheid, culturele traditie, ook een gevestigde waarde in de samenleving. Want vele mensen putten kracht en vinden wijsheid in de duurzame patronen van de traditie. Het goede leven schuilt ook daarin, cultureel erfgoed van onze voorouders beschermen en uitdragen, als wijsheid voor hen die ons opvolgen. Het is verder treden in de voetsporen van mensen met hetzelfde eeuwenoude ideaal en dit verder uithollen, om als mensheid een waardevolle afdruk in de wereldorde na te laten.
Het is een terugkeer naar de basis en de kern van ons bestaan, een leven in harmonie met onze omgeving en met elkaar; een deel uitmaken van een veel groter geheel dat het mysterie van het leven heet.
