1 Mijn parochie Meise
Meise
heeft een keizerlijk verleden door de aanwezigheid van
keizerin Charlotte van Mexico in het kasteel van Boechout in de Plantentuin
Meise tot 1927. De prachtige magnolia's staan in bloei in het domein.
Meise heeft nog andere troeven. Ik zal het enkel over enkele
meerwaarden hebben. De huidige gemeente heeft 8 kerken,
die aangedaan werden in de acht-kerkenloop (30 km), nu uitgebreid tot het
traject van de Eddy Merckxroute. Eddy woont onder de
St.-Brixiustoren in Rode.
In de St.- Martinustoren hangt onze nieuwe beiaard met 56 klokken. Op 8
mei 2006 zullen die weerklinken op de beiaardfeesten met
een Hollandse aan het klavier, Nan Loos, naar aanleiding van de viering van 25
jaar Meise - Waalre verbroedering. Luisteren kan men op de luisterplaats
voor onze oude beiaard met zijn 47 klokken (8 vermist, klavier en automatisch
klokkenspel moeten nog geplaatst worden). Dus Meise heeft 2
beiaarden.
2
Meise van de 8
De acht parochies (kerktorens) van
Meise zijn : Oppem, Rode, Westrode,
Wolvertem, Meuzegem, Rossem, Imde en Meise. Op de St.- Martinustoren
ontbreken nog steeds de haan en het kruis. Ik zit ondertussen in mijn
reeks cursiefjes "Toren roept haan" al aan nr.
165. Ik beloofde destijds afleveringen te produceren tot alles weer in
orde is. Want het is geen zicht. Onze kerk lijkt wel een moskee.
Baron d'Hoogvorst stond er in de Randkrant ook maar triestig bij. Ze
gebruikten een foto waar hij getooid is met twee meloenen op
zijn daken (hoofd en hoed).
Zondag 1 mei wordt in Meise 8 mei gevierd. De officiële feestdagen zouden
voorrang moeten krijgen. Maar burgerlijk gingen de beiaardfeesten
voor. Op kerkelijk vlak wou de pastoor (of was het de parochieploeg) ook
een andere dag. We vervoegen dan maar noodgedwongen de dag van de arbeid.
3
Meises erfgoed
De vorige twee teksten waren de eerste op mijn blog
"sib". Door het overlijden van Herman Boon pr. en de vele
reacties en vondsten, heb ik deze omgedoopt.
In deze reeks wandelen wij langs Meises erfgoed. In het ledenblad
van de KBG van Meise publiceerde ik cursiefjes onder deze benaming over het
autochtone Meise. Maar bij een wissel van het bestuur waren de
teksten niet meer welkom. Daarom vinden jullie ze nu hier en in het
ledenblad van de heemkundige kring Berla. Daar hebben ze mijn initiatief
overgenomen en Erfgoedcel Meise opgericht. In het kader van deze
erfgoedcel nam ik de coördinatie op mij voor de parochie Meise.
In een excel-tabel worden alle zichtbare erfgoedelementen opgenomen met een
aantal gegevens. Acht leden van de werkgroep verdeelden de 8 parochies
van onze gemeente Meise. Op dit ogenblik is de tabel ongeveer rond voor Meise
en Rossem. Oppem zal snel volgen.
Ik neem u de komende weken mee langs de relicten uit ons keizerlijk verleden.
4
Karel Van de Woestijne
Wisten jullie dat op de grens tussen Meise en
Grimbergen in de Rooststraat een standbeeld prijkt van dichter Karel Van de
Woestijne, een van onze klassiekers. 1f Hij behoorde tot de beweging Van Nu en Straks 1893 1914. Hij kon de ziel tot lied
omtoveren. De gedenksteen
staat er maar troosteloos bij. Het groen
errond overwoekert en verbergt het monument.
Een plaatje met uitleg zou niet misstaan.
De
tekst onderaan, op de grafsteen is onleesbaar en luidt :
Mijn vriend
Gij hebt een der schoonste
sterren
van Brabant
gezien en
die ligt aan
de poorten
van Brussel.
De vraag is : wat is een der schoonste sterren van Brabant ? De parel van
Brabant of het keizerlijke Meise ? Meise (met zijn keizerin Charlotte) was tot 1132
moederparochie, ook van Grimbergen en Strombeek. In dat jaar werd door
toedoen van de Berthouts het patronaat of begevensrecht overgedragen aan de
abdij van Grimbergen.
Zo werden de rollen omgekeerd en kreeg Grimbergen de bovenhand.
5
Nekker
Over het brugje is de molen De Waet. In Meise,
onder de toren van St.-Martinus staat volgens A.Jacobs de verkeerde
foto op pag.22. Als dat klopt werd die foto eerder 2 maal fout gepubliceerd.
Drukker A.Van Praet uit Meise gebruikte een cliché uit Le patriot illustré
voor de bewuste postkaart. Vroeger stond in de onmiddellijke omgeving een
boerderij f M38
Een beetje verder staat Villa St.-Anne. Dat was
vroeger een café-restaurant van de gebroeders Parmentier. fM39
Door de St.-Annastraat (vroeger Beekstraat) komen we voorbij het sportcentrum
De Nekker. Over de beek zien we de vijver van het domein van baron Jean Paul
Van Gijsel van Meise.
Maar we steken de A12 over en belanden bij de Sint Annakapel. 2f Vroeger kwam hier de processie
langs. Na de restauratie op van de kapel
24 juli 2011 werd deze processie nog eens overgedaan, en werden de drie beelden
van St.-Anna ten drieën geplaatst.
6
St.-Annakapel
Dateert van 1757 Reeds vroeger vermeld door
Harrewijn in zijn panoramisch zicht van de heerlijkheid van Boechout.
De heilige Anna wordt meestal afgebeeld als St. Anna ten drieën met zittend
de kleine Maria op haar schoot die de kleine Jezus vast houdt. De meest
bekende afbeelding is die met Maria als meisje aan haar zijde. Een
andere is als matrone met een hoofddoek en een groene (hoop) en rode
(liefde) mantel of kleed.
Haar feestdag valt op 26 juli, samen met de heilige Joachim, haar man.
In de Plantentuin staat deze kapel aan de buitenkant op de Nieuwelaan, ter
hoogte van de voetgangersbrug. Ze werd onlangs gestut omdat de balk boven de
deur vermolmd is en verzakt. De deur kon niet meer open en er was gevaar voor
instorting van het metselwerk boven de balk.
Er is een barst boven de deur in het metselwerk. Een stuk van de houten
lambrizering is afgebroken, maar staat in de kapel. De deur is geforceerd en
staat alle dagen open. Een kasseisteen houdt ze dicht. Binnen is het niet
beter. Een laagje verf zou wonderen doen. Een van de metalen versieringen is
afgebroken en verdwenen. Op het altaar liggen twee gebroken heiligenbeeldjes
van Maria. Het St.-Annabeeld
ontbreekt. Ik heb er een
geplastificeerde pagina uit het internet met de afbeelding in geplaatst.
Er was vroeger een afspraak met de vorige directeur Ernest Petit van de
Plantentuin. Die stelde de sleutel ter beschikking van enkele parochianen. De
sleutel is terecht, maar dient tot niets meer. Er is ook nog een altaarkleed
dat de kapel opfleurde bij de jaarlijkse processie.
Wij hopen dat de kapel eerstdaags gerestaureerd wordt en zijn bereid
vrijwilligers te leveren.
De gemeente beloofde herstelling in samenspraak met
de diensten van de Plantentuin. Als dit gebeurd is zullen wij een nieuw beeld
plaatsen, want er stond een beeldje in van Maria. Kan iemand zo een beeld
schenken aan de Plantentuin ?
Ik vernam dat het oorspronkelijke beeld nog zou bestaan, bij een particulier
uit Meise. Het zou in veiligheid
gebracht zijn tijdens W.O.II. Moest de
beschermer zich bekend maken zouden wij daar dankbaar om zijn.
De restaurering is ondertussen een feit. In Het Laatste Nieuws werd hierover bericht
met een foto. Kerk en Leven publiceerde
ook een foto met de arbeiders aan het werk.
Vroeger kwam de processie hier langs op de kruisdagen. Zij trok zelfs, toen de
keizerin nog leefde door de Plantentuin en hield halt aan het kasteel. Onder
het balkonnetje werd een altaar opgericht. De keizerin keek toe van op het
balkon.
Eens over het brugje van de A12 verpozen wij even voor deze historische
kapel.
Volgens pastoor Boon valt deze kapel onder de jurisdictie van de Plantentuin
van Meise.
Oude postkaarten zie 183
7
Henri Lenaerts
Wij gaan langs het fietspad naar restaurant Napoleon. fM185
Het beeld 1.2. De vruchtbaarheid 3f van Henri Lenaerts staat aan de kleine ingang van de Plantentuin
van Meise sedert 1953. De naam kreeg ik van Herman Boon pr. In de dienst
Cultuur noemen ze dat beeld Zittende Boerin en in de volksmond hoor je nogal
eens de moeder van Jan Wellens. Deze verkeerde namen spruiten voort uit
onwetendheid, gekoppeld aan fantasie. Jan Wellens is uiteraard bekend in Meise
als betere kunstenaar. Maar die is wel bekender en jonger dan Henri Lenaerts,
maar voor zover ik weet beeldhouwt hij niet.
Aan de Mariakapel 4f van Henri Lenaerts knaagt de tand des
tijds ongestoord verder. Het metaal roest weg.
Ondertussen is ze gerestaureerd.
Ze werd gemaakt naar een ontwerp van Jos Van humbeeck en het beeld is
van Henri Lenaerts. Er bestaat een postkaart
van bij Nels waarvan de foto op naam staat van Maes.
Na de Mariakapel aan de baron en het Mariabeeld van het kapelletje van het
Kasteelveld 5f dat verdween en
vervangen werd, schonk Henri Lenaerts, na zijn geslaagde tentoonstelling in de
Plantentuin de gemeente onlangs 4 beelden. Ze staan in het dorp. Levensvreugde
8f en Eenzaamheid
9f staan op het Oud - Strijdersplein
aan de kerk. Voor het Willy Van den Berghecentrum (met zijn vele andere namen :
Wauwer, Sporthal, Leertuin, Cafetaria, Sport en Recreatie, Muze
) staan De
vlucht van Icarus 10f DSCF00346en De geboorte van Venus
f349.
Deze beelden zijn goed bekend bij onze petankers, die in de onmiddellijke
nabijheid hun geliefkoosde sport beoefenen.
Van kunstenaar Henri Lenaerts is geweten dat hij in Meise kwam
wonen. Zijn eerste atelier was in de Boechtstraat (toen Cuyperstraat), achter
de schoenmaker in het smalle gangetje naast de beenhouwerij van Michel Van der
Veken (later kaaswinkel en nu bakkerijketen "Au croquant" - Meise,
Vlaamse gemeente weet je wel!). Daar leerde ik hem kennen en tekende hij mij
als kleine jongen in houtskool.
Daarna verhuisde hij, zoals wij trouwens, naar de parochie Rode op de Vilvoordsesteenweg. Zijn atelier is nog te zien langs de
Oude Vilvoordsebaan, die hiermee parallel loopt. Momenteel woont hij in
het Noorden van Spanje. Hij overleed
einde 2006.
In het totaal staan er dus momenteel in Meise 6 recente kunstwerken in het dorp
en 2 in onze Plantentuin, van onze plaatselijke beeldhouwer. Wij dringen er dan
ook op aan dat ze alle hetzelfde naamplaatje krijgen, zoals er nu reeds 4
aangebracht zijn. Dat zou onze gemeente verrijken qua stijl en zou de bezoekers
kunnen verblijden met de gedachte : in Meise zorgen ze toch voor hun
erfgoed. Want om de zorg voor ons erfgoed gaat het ons toch!
Bovendien zou Henri Lenaerts in aanmerking kunnen komen voor de titel
"ereburger van Meise".
Ondertussen schonk zijn stichting een reeks kleine beelden die tentoon
gesteld staan op de eerste verdieping in het administratief centrum in Wolvertem . Er zijn echter enkele onnauwkeurigheden in de
tekst geslopen. De gmeeente werd
hierover ingelicht, voorlopig zonder gevolg!
Bezoek eens zijn website : www.henri-lenaerts.be
8
Baron Emmanuel van der Linden d Hoogvorst
Het standbeeld van baron d Hoogvorst is dringend aan een opknapbeurt toe.
Reeds jaren ontbreekt het lemmet van zijn zwaard. 15f DSCF0175
Ik heb daarvoor Jos Chabert aangesproken, want de
grond waarop dit standbeeld staat, zou eigendom zijn van de stad Brussel.
De burgemeester van Brussel, oud Meisenaar, Freddy Thielemans, zou dat kunnen
regelen. De toen nog minister Jos Chabert was bereid hiervoor te zorgen, maar
hij wou wel zwart op wit het bewijs dat Brussel bevoegd zou zijn. Bij navraag
op de gemeente en bij heemkundigen bleek, dat hiervan niets op papier zou
staan. Nochtans werd de strikvraag : Waar staat het standbeeld van de baron
?, herhaaldelijk gebruikt in de autozoektochten van de V.T.B. (opgesteld door René
Bellemans, de betreurde 1ste voorzitter van de heemkundige kring Berla
- Meise). Weet iemand daar meer over of ken je dat document ? Bezorg het
mij a.u.b.
In de gloriejaren van de verkiezingen werd er eens affiche met de kop van Jos
Chabert, geplakt op een zeeppoedertonnetje, op het standbeeld geplaatst, dit
tot grote ergernis van de bewonderaar(sters)s van de generaal van de
burgerwacht in 1830. Ik heb onlangs de stamboom van d'Hoogvorst
samengesteld. Want Ingrid van der Linden d'Hoogvorst
werd onlangs bijgezet in de crypte van de St.-Martinuskerk.
9
Beiaardbanken
Als we van aan de ingang Meise-dorp naar het centrum wandelen staan er tussen
de monumentale
bomen banken opgesteld, die de oude luisterplaats vormden voor onze eerste
beiaard. 12f
Tussen twee muurtjes werden twee zware planken aangebracht : een voor de
rugleuning en een voor het zitten. De namen zijn in de bovenste plank
gesculpteerd tussen twee klokjes.
Het is gotisch schift en de letters zijn verguld. Zij dragen
de naam van :
August Vermeylen, Jef Denijn, August De Boeck, Pieter Brueghel,
Paul Gilson en Arthur Meulemans. Er kunnen nog 5
banken bij.
De nieuwe beiaardbanken 13f dragen
volgende inscripties : V.Z.W. Vrienden van de Beiaard
Jules Van Campenhout, burgemeester Meise 1947 1976
Jef en Irma Claes, pastoor T. Brams,
familie Van Gijsel De Heu,
Drie banken vermelden mensen die iets te maken hadden met
onze oude beiaard :
Staf Nees, Jef Van Hoof, J. Lettens, de dichter, de belleman
Herman Boon pr. °
23.5.1930 - + 5.5.2005, onderpastoor in Meise van 1.9.1957 tot 1968;
deze plaat werd onlangs naast die van pastoor Brams geplaatst.
De bank voor het gemeentehuis met "dr. Jan Van den Eynde"
werd aangevuld met
"V.Z.W. Vrienden van de beiaard"
10
Oude beiaard
Wij belanden zo bij de oude beiaard 18f
, geklasseerd als uniek instrument, dat intact moest blijven en bespeelbaar
volgens Monumentenzorg. De huidige
toestand is bedroevend. Van de
resterende 39 klokken van de 47 oorspronkelijke werd een monument gemaakt. Gelukkig dacht de gemeentelijke ingenieur
eraan, dat zo te laten ontwerpen, dat het met minimale aanpassingen zal kunnen
bespeelbaar gemaakt worden. Maar het
klavier en de historische trommel bevinden zich in een loods in de
Stationsstraat. De 8 kleinste klokjes,
die voor de plaatsing verdwenen waren uit de open werf van de in aanbouw zijnde
bibliotheek, blijven spoorloos.
Van uit het Beiaardcomité werd voorgesteld ze te vervangen door een goedkope
versie. Maar in de optiek van het
bespeelbaar te houden, zou het aangewezen zijn ze terug te vinden of te
vervangen door gelijkaardige klokjes. In
het beiaardmuseum in Mol, waar onze beiaardier ook regelmatig speelt, hebben ze
er bewaard, van hun oude beiaard.
Misschien kan er naar een overeenkomst gestreefd worden om er 8 uit te
lenen of te verkopen. Er wordt contact
genomen. Anders moeten wij ingaan op het
mondelinge voorstel van baron Jean Paul Van Gijsel om ze te vervangen door
volwaardige splinternieuwe.
Tijdens een bespeling met hamertjes door beiaardier Eddy Mariën en leerkracht
van onze
Muziekacademie (../../..) leverde Michiels 8 vervangklokjes. Wij begrijpen niet, waarom de gemeente die
niet aangekocht heeft. Zo zou ten minste
één van de verplichtingen van Monumenten en Landschappen vervuld zijn.
De oude beiaard werd gegoten door Michiels in Doornik in 1950. Het werden 47 klokken, waarvan dus 8
vermist. Een volledig instrument zou ook
een si-mol en mi-mol bevatten. Aanvulling
was de eerste optie (actie orde si-bemol), maar er werd geöpteerd voor een
nieuwe met 56 klokken.
De gulle mecenas Jan Van Gijsel, kreeg rechtover het monument een
borstbeeld. Hij waakt als het ware over
het monument.
11
Parochieschool St.-Maarten
Achter het standbeeld van baron dHoogvorst staat de gebouwen van het klooster
en van de vrije school, geschonken door gravin Amedée de Beauffort aan de
zusters van Maria van Pecq of Braine.
Hier woonde later Herman Boon pr. toen hij onderpastoor was in
Meise. Nu is dit de
St.-Maartenschool. Boven de voordeur van
dit historisch gebouw staat de inscriptie
: Aan de weledele gravin geboren Roose de Baisy stichtster dezer school
in 1861, gedurende gansch haar leven weldoenster der armen en ieverige
beschermster van alle werken van weldadigheid
Amedée de Beauffort slotvoogdes van Bouchout geboren te Brussel den
13den juli 1809 en er overleden den 18den december 1873. Ingehuldigd op den 12den juli 1905. Hulde en eerbiedige dankbaarheid der inwoners
van Meise. F
De inhuldiging werd uitvoerig beschreven door Edwin Ganz.
In een nis bovenaan de voorgevel staat een mooi Mariabeeld. F
En
juist voorbij de poort staat er op de gevel van het bureau van de directrice
een bas-reliëf van St.-Martinus. f
Het verdwijnt in het wit van de gevel.
Als het gemaakt was uit harde steen zou de verf- of kalklaag er eens
afgehaald kunnen worden. Maar het is
helaas plaaster. Een kadertje zou het
alleszins doen opvallen. Het werd
gemaakt door mevrouw Anita Van Raemdonck, de oma van Dimitri en Tom, toen ze er
school liepen.
Naast het klooster was vroeger de bakkerij Van Malderen,
die helaas afgebroken werd voor een bank en appartementen. Het misstond alleszins tussen het klooster en
de rij huizen met trapgeveltjes van aan het huidige restaurant Van Looven tot
en met de tandarts. Wij hopen dat de
voorgevel van de bank het totaalbeeld niet zal ontsieren.
In 2012 werd het schoolhuis afgebroken, behalve de historische voorgevel. In de kelder werd een onderaardse gang bloot
gelegd, die vermoedelijk naar het kasteel van Boechout loopt. De vondst werd verzwegen, om geen vertraging
van de werken te veroorzaken!
12
Beelden
In de onmiddellijke omgeving van de banken prijken de borstbeelden vn twee
prominenten uit Meise van Alfred Daelemans 19f en Jan Van Gijsel 20f .
Jan Van Gijsel stond reeds lang binnen in het gemeentehuis (vroeger
pastorij). Bij de inhuldiging van de
nieuwe beiaard, werd een replica buiten geplaatst. Zo kan iedereen herinnerd worden aan de
mecenas, die het grootste deel van de oude beiaard bekostigde.
Op zondag 20 oktober
., na de hoogmis van 10.30 uur, togen de gelovigen en de
gelegenheidsmisgangers, naar de tuin aan de bibliotheek. Voor de ingang van de stripoteek, naast het
tuinhuisje, prijkt het borstbeeld van monseigneur Alfred Daelemans. Hij was jaren lang de grote baas van het
katholiek onderwijs in de Guimardstraat.
In onze gemeente was hij magister van de broederschap van Sint -
Elooi. Voor zijn buren op de
Brusselsesteenweg was hij een minzame, vriendelijke buur.
Het beeld is van kunstenaar - leerkracht Adelin De Craene uit Hertsberge
(Oostkamp). Hij wou een beeld maken van
de monseigneur, die hij altijd als zijn mentor beschouwd had. De huishoudster mevrouw Van de Putte vernam
dit en zo werd het beeld gemaakt voor zijn geboortedorp Puurs. Het bronzen beeld in Meise is een copie van
het origineel.
13 Chiroheem
Wij zijn met onze wandeling langs Meises erfgoed
beland op de Krogstraat aan het Chiroheem. 23f
Vroeger was dat een lemen huisje, bewoond door Poempër va Polienus, de
bezembinder en klokkenluider. f M49
Maar waar we het nu gaan over hebben zijn de religieuze kunstwerken. Op de
gevel, helaas overschilderd, zien wij een metalen afbeelding 23.1f van twee jongens, die de handen reiken
naar Christus, van de hand van kunstenaar Karel Meert uit Asse. Op de
oorspronkelijke tekening hiervan stond een jongen en een meisje. Maar toen het
werk uitgevoerd werd waren de jongens en de meisjes in de Chiro nog gescheiden. Daarom liet Herman Boon pr. Het hertekenen
tot twee jongensfiguren
Op het plein staat een Mariakapel 23.4f , Burchtgravin, naar een ontwerp van
Herman Boon pr. en gemetst door vader Nica en gerestaureerd door mijzelf met de
kleinzoon van de man. De burchtgravinne werd in beton gegoten door Julien De
Roover, het duiveltje doet al van de Kunstkring en Natuurpunt.
f M161,1 Jef De Cuyper, Jan Bogaerts Herman Boon I en de Jong Knapen
In Jeugdclub Knodde is een van de religieuze kunstwerken verdwenen onder een
laag mortel.
Het Laatste Avondmaal 23.3f toonde in
zwart - wit de twaalf apostelen met Jezus die bediend worden door Maria. De
schetsen van onze proost ter voorbereiding ervan, zijn gered uit de archieven
van de Chiro (gedeponeerd in het parochie-archief). Het zou prachtig zijn als
een van onze kunstenaars deze muurschildering herschildert. Wie doet dit
voor onze jeugd in onze parochie ?
Wie waren die twaalf apostelen in die periode ? Het schilderij stond op de muur
van het lokaal van de aspirant - leiders. Volgens mij waren dat : Jan Bogaerts,
Roger Cooreman, Jos Van Nieuwenhuyzen, Raf Meyskens, Jef De Cuyper, Frans
Heyvaert, Oscar Wellens, Jef Van Gompel, Wilfried De Goeyse, Jean Potums, Hugo
Ooms en Paul Van de Velde.
Ik nam onlangs contact met het CRKC om het bestaan van deze religieuze
kunstwerken te signaleren, indien onbekend. Want ik blijf het onderstrepen, dat
het werk van Jan Beekman, in het leiderslokaal, een enorme waarde heeft. En dat
is niet alleen financieel. Het is het moderne equivalent van de verrijzenis
volgens het Nieuw Testament. 23,2f De muurschilderingen in onze kerk,
vooraan rechts, geven het laatste oordeel, versie oud testament. Wij hebben er
niet om gerouwd, toen alles netjes overschilderd werd. Onze kerk zag er van
toen af wel wat kaler uit dan nu. Dank zij het overschilderen zijn ze ook
gered. Ik vind het alleen jammer dat de paalschildering van de Heilige Petrus
niet mee gerestaureerd werd. Want die was veel origineler dan de rest.
Binnen in de andere lokalen treffen wij nog aan :
- Kruisbeeld
in ceramiek van Joost Maréchal (lokaal 5) 23,7f
- Kruisbeeld
in ceramiek van Van de Weghe (lokaal 4) 23,6f
- Lieve Vrouw
met kind, 3 tegels in ceramiek van Joost Maréchal (lokaal 4) 23,5f
4. Kruisbeeld
in brons van Hein Pohlenz (lokaal 1) verdwenen
- Lieve Vrouw
in opaline van M.W.Plettenberg (lokaal 5) verdwenen
- Kruisbeeld
van R.De Pelsmaecker (lokaal 3) verdwenen
- Lieve Vrouw
op glas geschilderd van Kamiel Cauwenbergh (lokaal 3) verdwenen
- Fakkel en
siertekst van Willem Rosiers (lokaal 3) 23,9
14 Place Loens Place de léglise Place
Clémentine
15
Kursaal
Vroeger hadden wij onder de toren van St.-Martinus
een heuse danstempel. Het huidige Carpet
2000 was vroeger een stamënee met prachtige danszaal, één van de lokalen van
fanfare Concordia (de ëzzels).
Bij verbouwingen legde men onlangs het prachtige parket van de dansvloer
bloot. Dit zal gerestaureerd worden.
Waar vroeger het podium stond kwamen naïeve muurschilderingen te
voorschijn. Zij werden waarschijnlijk
aangebracht als decor voor één van de toneelstukken die er opgevoerd
werden. Op het tafereel staat op een
huisje : Rainer Tipping Painters.
Daarover vinden we meer in Het toneelleven in Meise van Piet De Cuyper, lid
van de orde van het gulden masker. Piet
richtte daar zijn Ontdek de ster wedstrijden in. Hij deed er eens een act met een ladder met
Wilfried De Goeyse als partner. Hij
beklom de ladder en moest eraf vallen.
Wilfried, die hem moest opvangen, draaide zich op het cruciale moment
om, en Piet kwam plat op de planken terecht.
Gelukkig zonder ernstige gevolgen.
Ik ben toen opgetreden met Michel Verbeeck, met acrobatie. Wij hebben daar ook eens poppenkast gespeeld
voor de komplete Chiro met de ouders en sympathisanten. We speelden de wraak van de rode hand. Het spel werd opgefleurd met het ontsteken
van Bengaals vuur, als de hand verscheen.
Boven de danszaal was de thuishaven van de reuzen Jan en Mie van Meise. De originele reuzen stonden daar ook, tot ze
na een ruzie in de fanfare, verkocht werden aan iemand die aan de zee zou
verblijven. Na een ruzie in het
Beiaardcomité plaatsten we ze weer op hun oorspronkelijke locatie. Maar de huidige reuzen zijn een replica in
isomo. Ondertussen vonden ze een
onderkomen in het tuinhuis van de pastorij St.- Martinus.
Toen Bobbejaan Schoeppe huwde en toen
die in Meise woonde in de
dHoogvorstlaan , hield hij een volksbal in het Kursaal van Meise. Ik heb toen alles meegemaakt. Het was wijlen Louis Neefs die de presentatie
van de artiesten opnam.
Het pand was sedert 1906 eigendom van burgemeester Puttemans die onze gemeente
bestuurde van 1914 tot 1933, toen Jan Van den Eynde de sjerp overnam.
Puttemans baatte er een brouwerij uit : brasserie Saint Martin. In de prachtige gewelfde kelder, ontdekten we
een tunnel, die naar de overkant van de straat liep in de kelder van het
vroegere Boeken en C.D.s De Cuyper.
Dat gebouw diende als pakhuis van de brouwerij. De werklui rolden de vaten door de tunnel.
Toen de riool aangelegd werd op de Brusselsesteenweg, werd de tunnel
onderbroken.
In 1933 baatte de vader van Marcel De Vroede het stamënee uit en hield
varkens, waar nu de GB zich bevindt.
Later kocht Henri De Donder, de vader van Dirk en Hugette, het pand en liet het
stamënee en de danszaal uitbaten door achtereenvolgens Louis Scheers met Leona
en Alida. De volgende uitbater was
Armand De Cock. Daarna kwam Roger
Janssens erin en later tapten Eva en Guy van achter de toog.
Henri De Donder kocht in die tijd regelmatig faillisementen op. Dirk zit momenteel nog met een stock van o.a.
plastiek zakjes van een firma die overkop ging.
In 1970 werd het magazijn (nu GB) een opslagplaats voor hout tot 1975.
Op de Krogstraat is er onder de danszaal een ingang naar twee kleine
lokaaltjes. De Chiro vond er onderdak in
1958 voor de Jong Knapen, de jongsten van de jeugdbeweging. Na de bouw van het Chiroheem wat verder,
huisde er een tijdje een frituur in. Momenteel
is het een klein appartement.
Onder het terras is een ingang naar de kelder.
Die werd bijgemaakt toen er een tijdje een dancing in ondergebracht
werd.
16
Reuzen
Achter de nieuwe bibliotheek staat naast de vijder
een tuinhuisje f . Dit staat ter beschikking van de vrienden
van de beiaard en we hebben er de reuzen ingezet.
De fanfare Concordia of dë ëzzëls beschikten over twee reuzen : Jan 38,1f en Mie 38,2f .
De originelen hadden houten koppen, maar werden verkocht aan een antiekzaak aan
de kust (Claude Bourgeois !). Piet De
Cuyper liet op kosten van de laatste voorzitter, bakker Van Malderen twee nieuwe exemplaren maken door
onze betreurde vriend en poppenspeler nonkel Wally uit Sint Niklaas. Zij zijn gesneden in isomo. Een lichte metaalconstructie werd aaneengelast
en de kleren werden door de familie Lanin genaaid. Zij zijn momenteel aan restaurering toe.
De vaste dragers zijn twee autochtonen uit de orde van de Sibemol : Frans Lanin
zit onder Jan en ondergetekende Jef De Cuyper draagt Mie.
De Cultuurraad van Meise besliste in betere tijden om een derde reusje te
financieren : de zoon van Jan en Mie.
Maar door interne twisten is dat
er nooit van gekomen. Eerder had de
Kunstkring van Meise het idee verworpen omdat ze geen carnavalvereniging
zijn.
Toen de twee concurrerende fanfares van Meise
ter ziele gingen en de derde Oud Soldaten, die een gelegenheidsfusie van de
twee was, zijn de leden van de twee fanfares onder de K.B.G in 1990 samen
opgestapt achter de reuzen in de beiaardstoet op de Beiaardfeesten. Daarna is daar zoveel kritiek en getwist op
gekomen dat het bij die enige rondgang gebleven is.
Het is tijd dat we dit erfgoed nieuw leven inblazen, wat gebeurde tijdens de
beiaardfeesten van 2006.
17
Muurschilderingen :
Herman Boon pr. kreeg ten onrechte de reputatie
aangesmeerd, dat hij de muurschilderingen 16,1f
in de St.-Martinuskerk 16f op eigen houtje overschilderde. Ik heb hem dat destijds op de man af
gevraagd. Pastoor Brams was akkoord en
de kerkfabriek ook.
Hij nam dat initiatief niet zo maar. Dat
paste in de uitvoering van het concilie, waar versobering van de kerken een van
de doelstellingen was. Hij heeft ook
experten geraadpleegd. Toen werden die
muurschilderingen als waardeloos beschouwd.
Later is de visie uiteraard veranderd.
Ik weet alleszins van de restaurateur, dat dank zij het feit dat ze toen
overschilderd werden, ze nu nog zo gaaf konden worden gerestaureerd.
Toen wij als kleine jongens aan die kant moesten biechten (rechts was voor de
mannen) konden wij ons bezinnen onder de afbeelding van baardige duivels die
met een riek mensen in brandende putten kiepten. Dat is toch geen denderend vooruitzicht op het lot dat iedereen wacht ?
Ik heb ook nooit begrepen, waarom men bij de restauratie de paalschildering van
de Heilige Petrus f niet
uitvoerde. Dat is veel waardevoller dan
Het Laatste Oordeel. Misschien kan dit
een opdracht worden voor de nieuwe kerkfabriek ?
In de kerk kan men er postkaarten en een boekje over aanschaffen .
Het was ten andere niet de eerste keer dat de muurschilderingen werden
overschilderd :
1590 pastoor (Strombeek) Gaspard Verschueren zou de muurschilderingen
geschilderd hebben
1843 door het Concilie van Trente werden de muurschilderingen witgekalkt ?
1891 kalklaag op de muurschilderingen werd weggehaald
voor 1895 werden ze reeds verstopt achter de zijaltaren die toen weggenomen
werden
De toespraak van de restaurateur bij de inhuldiging in de kerk ,met een
verantwoording en beschrijving van het uitgevoerde werk, is in mijn bezit.
Tekst toespraak restaurateur
18
Obiits
In de St.-Martinuskerk is een crypte 16,2f , die ca. 1500 werd gegraven en
waarin de heren van Meysse bijgezet werden o.a.
Jan van de Ee in 1607. Ook
dHoogvorst en Roose de Beauffort vinden hier hun laatste rustplaats. Ik maakte in 1957 de inventaris van de obiits
16,3f die in de zijkapellen van de
kerk aan de muren hingen. Onder raam 1
hingen er 10 en aan de andere kant 8.
Zij werden weggenomen en later terug gehangen. Er zijn er echter vernield.
In het koor werden de wapenschilden van deze adellijke geslachten verwerkt,
boven de plaats waar de kelder zich bevindt. Ze zijn echter bij de vervanging
van de vloer van het koor, ingemetst in de zijmuren.
De ingang van de crypte, die regelmatig moet geopend worden om een nieuwe
afgestorvene te begraven, bevindt zich in de sacristie rechts f .
De laatste werd bijgezet in de zomer : Christine d Hoogvorst uit Sint
Lambrechts Woluwe, overleden op 23.7.2005.
Ik heb alle gegevens over de familie d Hoogvorst bijeen gezocht. Hieruit resulteerde een stamboom. Deze heb ik in een tabel gebracht en vergeleken
met de obiits. In de parochie moet
nochtans een register bestaan van de bijzettingen.
Berla geeft een boekje uit over baron d Hoogvorst (standbeeld) van de hand van
Raoul Moyson. Hij publiceert erover nog
in het tijdschrift van Berla.
Stamboom dHoogvorst : uitgewerkt op
19
Geschenken van keizerin Charlotte
In de bibliotheek van Meise Brusselsesteenweg 44
werd een schrijn geplaatst met geschenken van onze bekendste inwoonster. Zij werden geschonken aan Madeleine De
Cuyper, de dochter van de teeltoverste van Bouchout, bijgenaamd de boer van
Bouchout. Madeleine stond deze
voorwerpen af aan de gemeente. Over
Madeleine vinden jullie alles in Jeugdherinneringen aan Keizerin Charlotte van
Mexico, hoofdstuk 9 van De waanzin van Charlotte van Jos Pauwels (red.) en
anderen, uitgegeven bij Epo in 2000. F
De voorwerpen die geschonken werden zijn : wereldbol, kapje, spiegeltje,
paraplu, haakwerk, kookboek, haakpen, theepot.
Achter deze verzameling staat de oude vlag van de Oud Strijders 1914 18 van
Meise. Deze zou geschonken zijn door de
keizerin. Een andere bron vermeldt
echter dat ze aangekocht werd door het gemeentebestuur.
Jeugdschrijver Herman Van Campenhout schreef onlangs een triller i.v.m. de
keizerin en haar entourage.
In de kelder van de bib., onder de ontmoetingsruimte, werd de oude bluspomp
opgeborgen, bij gebrek aan plaats in Berla.
Alles zou eens op een inventaris moeten geplaatst worden.
21
Krogstraat en Brusselsesteenweg
Als we aan De Donder (Kursaal) links afslaan komen
wij in de Krogstraat, waar het Chiroheem staat.
Hogerop aan de Beiaardlaan staat nog een rustieke villa f , die misschien mag beschermd
worden. Zij staat in een klein
parkje. Aan dezelfde kant voorbij het
speelplein staat het home Van Gijsel f
, waar onze bejaarden hun oude dag doorbrengen.
Dit gebouw werd gefinancierd door Jan Van Gijsel, de mecenas van onze
oude beiaard.
Keren wij terug bij ons vertrekpunt van vandaag dan gaan we de
Brusselsesteenweg op. Hier vinden wij
een geklasseerd dorpsgezicht dat bestaat uit : het oude gemeentehuis (nu
muziekacademie) f , een rustiek
huisje, de villa waar schrijver Herman Vos zijn jeugd doorbracht (nu dokter
Jacobs) 34f en de Careelhoeve 1670
(later hoeve Haeck en gerestaureerd tot een privé woning 35f . Aan de overkant vinden
wij een kleine hoeve van de gezusters Baudewijns (nu vrijetijdsatelier Het
Verloren Uurke opgericht door Cecile Chabert Boon toen ze schepen was) 24f .
22
www
Op het internet vinden wij enkele sites over onze
keizerlijke gemeente :
www.meise.be
www.meisemijnthuis.be
www.kikirpa.be
www.natuurpuntmeise.be
Erfgoedmeise
: http://foto.telenet.be/7977484187
Torenroepthaan
: http://foto.telenet.be/9042595851
Plantentuinmeise :http://foto.telenet.be/1997474251
Meisewonderen
: http://foto.telenet.be/1991574113
http://blog.seniorennet.be/erfgoedmeise
http://blog.seniorennet.be/cl
http://blog.seniorennet.be/beiaardmeise
http://blog.seniorennet.be/seniorenmeise
http://blog.seniorennet.be/torenroepthaan
http://blog.seniorennet.be/hermanboonpr
23
St. - Martinusbaan
Onze werkgroep zou dringend onze lijst moeten evalueren.
De grens moet gelegd worden om te bepalen wat bescherming verdient en wat
niet. Als je de architecten laat doen wordt alles beschermd.
Ik heb een lijst aangelegd op excel.
Daar zijn we nu aan 25f trunk . De trunk bevindt zich op het
kruispunt van de Strombeeek Beverselaan en de Tronkstraat en de St. -
Martinusbaan. Op deze plaats werd op 20 augustus 1914
Prinz Wilhelm zu Schoenaich - Carolath van het 3de regiment Uhlan doodgeschoten
door een soldaat van het Belgisch leger. Hij heette Louis Van Moer,
bijgenaamd de noescher. Die zat achter een hoop kasseistenen op de huidige
Nieuwelaan. De prins heeft nog net kunnen verklaren dat de schutter een
soldaat was. Anders hadden de Duitsers Meise platgebrand.
Info van J. An
|