Allerlei nieuwtjes en wetenswaardigheden over het erfgoed in Lommel en Noord-Limburg
20-07-2007
Dank aan alle jongeren en begeleiders van JCW!
Het was de laatste werkdag van de "archeologen" van JCW. Gedurende twee weken presteerden de jongens en meisjes flink wat archeologische arbeid op de Maatheide. Bedankt daarvoor! We hopen dat ze er een leuke tijd hebben doorgebracht en dat ze wat inzicht gekregen hebben in het boeiende steentijdonderzoek in Lommel. En misschien zien we mekaar weer tijdens een volgende opgravingscampagne ... in Lommel of elders. Dank ook aan de begeleiders Griet, Floris, Saskia en Jan! Ze verdienen alle lof om tijdens hun vakantie aan kinderen cultuur en wetenschap te willen bijbrengen. Alhoewel de begeleiders-boog niet altijd strak gespannen stond ...(zie de foto waar begeleider Jan "dodelijk" getroffen wordt door een prehistorische speer).
Al heel vroeg klonk deze kreet over de Maatheide. Hoewel we maar een halve dag konden werken vandaag registreerden we toch wat vondsten. De hand op de foto is die van Auke, de trotse vinder van deze kern.
Het was maar een halve werkdag vandaag op de Lommelse Maatheide. Net voor de middagpauze werden de hemelsluizen opengezet en even later kwam er ook wat bliksem en donder bij te pas. Inpakken geblazen dus! Maar niet voor we allemaal een lekker "smoske" hadden gemaakt met stokbrood, kaas, hesp, tomaten, sla, eieren ... ons aangeboden door De Kolonie, Archeologisch en Historisch Museum. De jongeren van JCW brengen morgen een bezoek aan dat Lommels museum waar getoond wordt hoe het Kempens landschap gewijzigd werd door de mensen die erin geleefd, gewoond en gewerkt hebben vanaf de prehistorie tot nu. Vanzelfsprekend is er in het museum ook een plaats voorbehouden voor de archeologische vondsten gedaan op de Maatheide. Meer informatie over het museum kan je vinden op www.erfgoedlommel.be.
Het team van Saskia op terugtocht naar de werfkeet op het einde van een opgravingsdag. Vandaag kwam Freddy Ernots voor de laatste keer opgraven tijdens deze campagne. Twee weken aan een stuk een inwoner van de oudste stad van België elke dag naar een dorre heidevlakte in Lommel lokken om daar te komen opgraven : il faut le faire!
Floris, student geneeskunde aan de KULeuven, boekte vandaag met zijn team weer het grootste aantal vondsten. Hij gaat zich bekeren tot de archeologie! Hier puft hij met zijn team even uit op de rand van de opgravingsput na een dag noeste arbeid.
De jongeren van het JCW-opgravingskamp beginnen tekenen van vermoeidheid te tonen. Elke dag een uur fietsen, zelf eten koken, uren opgraven, allerlei spelletjes verzinnen en spelen, enz. ... zelfs een volwassen mens zou er moe van worden. Saskia, studente archeologie aan de KULeuven, leidt zowel op de opgraving als in het jeugdontmoetingscentrum te Lommel Kattenbos alles rustig en zelfverzekerd in goede banen.
Vanmorgen om tien uur hadden we een ernstige panne aan de motorzeef. Maar in het atelier van Sibelco werd het gebroken stuk vernieuwd en een half uur later ronkte de zeef alweer lustig. Jan en Joris - ze studeren beiden archeologie aan de KULeuven - inspecteren de inhoud van de zeef met arendsogen.
Van links naar rechts : een steker op afknotting en een schrabber. Toch wonderbaar dat je die stukken mag vasthouden dertienduizend jaar nadat de gebruiker ze op de Maatheide heeft achtergelaten. En als archeoloog heb je het voordeel dat je eerst zelfs je handen niet hoeft te wassen.
Elke stam heeft een opperhoofd. Zo ook de stam van de everzwijnen. Als opperhoofd moet je natuurlijk een hoofddeksel dragen en met papierwerk bezig zijn. Deze namiddag was het rustig op de Maatheide. Het overgrote deel van de jonge stamleden zocht een waterplas op om wat rond te plonsen. Enkel de "die hards" (en de mannen zonder zwembroek) bleven op de site aan het werk.
En dan was het grote ogenblik aangebroken. De jonge leden van de stam van het everzwijn mochten voor het eerst in hun leven de speerdriijver hanteren of pijl en boog ter hand nemen. Enthousiast jachtgejoel rolde in grote golven over de Maatheide! Gelukkig voor het plaatselijk wild werd er enkel op een getekende ree geoefend.
Vanmiddag gaf Freddy weer een fel gesmaakte demonstratie van vuursteen bewerken, speerdrijven en boogschieten. De jongeren van JCW werden er zowaar enkele ogenblikken stil van!
Net als gisteren kenden we weer een succesvolle dag op Maatheide. De bewaringstoestand van de bodem in de opgravingsvakken waar we nu aan het werk zijn is verre van slecht. In veel vierkante meters vinden we nog een enkele centimeters dikke uitlogingshorizont van de podsol. En de aanrijkingshorizont is flink ontwikkeld. In elke vierkante meter werden vandaag artefacten gevonden. In de zone van LB25 waar we nu opgraven blijkt de steker het meest voorkomende type van werktuig te zijn. Men heeft er dus blijkbaar vooral hout en been bewerkt. Schrabbers zijn eerder zeldzaam. De huidbewerking gebeurde op een andere plek van de vindplaats.
Het alziend oog van Freddy hield streng toezicht op de zeefwerkzaamheden. Morgen krijgen de JCW-ers een demonstratie jachttechnieken van hem. Ze kijken er al met spanning naar uit.
Marc, Michel en Nicole lieten het jeugdig gewoel wat aan zich voorbij gaan en deden trefzeker en rustig hun werk. Vandaag werden ze geassisteerd door Nils Callens, student archeologie aan de VUB. Ook de "grote baas" van de opgraving, prof. Marc De Bie, kwam vandaag een handje toesteken.
Vorige week vonden we niet erg veel prehistorische artefacten. De concentratie die vorig jaar werd opgegraven, werd op die manier mooi afgelijnd met nagenoeg vondstenvrije vierkante meters. Vandaag werden in de opgravingsvakken wel talrijke artefacten en enkele mooie werktuigen ontdekt. Het zou best wel eens kunnen dat we een nieuwe concentratie van prehistorische artefacten hebben aangesneden. De volgende dagen krijg je hierover meer te horen. De meest succesvolle ploeg was zeker deze van Floris en Alexander.
Maar de deelnemers aan het tweede opgravingskamp van JCW waren niet allemaal nieuw. Sanne uit Amsterdam was gebleven voor een extra weekje opgraven op de Maatheide! De mama van Sanne zal dus volgend weekend nogmaals uit Amsterdam naar Lommel moeten komen om haar dochter op te halen. Als er in dat meisje geen toekomstige toparcheologe schuilt, dan weet ik het ook niet. En de andere deelnemers hebben geluk dat Sanne in het kamp gebleven is, want de geruchten doen de ronde dat ze uitstekend kan koken.
Vanmorgen rond een uur of negen ... Lommel was nog maar net ontwaakt op een drukkend warme zomerse maandag. Plots leek het alsof de Maatheide bestormd werd door een groep Hunnen. Maar neen hoor, het waren enkel de deelnemers aan het tweede opgravingskamp van JCW die op hun rode ijzeren rossen de Maatheide kwamen opgespurt. Volgens de leiding hadden ze die nacht maar enkele uurtjes geslapen maar dat was alleszins niet te merken. Welkom aan de JCW-ers!
Keitof museumspel voor kinderen van 6 tot 12 jaar!
In De Kolonie, Archeologisch en Historisch Museum, vliegen we terug in de tijd. Samen met Vlieg beginnen we onze zoektocht in de 19de eeuw, gaan dan kijken hoe de Teuten leefden en tenslotte komen we terecht bij Het Volk van de Raaf in de oertijd.Waarin bewaarden de Teuten hun splint ? Wat gebruikten de mensen in de oude steentijd als kleurstof ? Welke kostbare schat zat in de arme bodem van de Kempen ? Kom naar De Kolonie en zoek samen met Vlieg de antwoorden, en win je speurneusdiploma. Hierop staat een unieke code waarmee je op de website van 'Vlieg Vermist' superleuke prijzen kan winnen.
De eerste opgravingsploeg van JCW werkte vandaag de laatste dag op de Maatheide. Hier zien we Pieter Jan, Wim en Fleur onder leiding van Jan aan het werk bij de motorzeef. Bedankt, jongens en meisjes, voor de hulp! Morgen nog een bezoek aan De Kolonie, Archeologisch en Historisch Museum, en een zwempartij in het Blauwe Meer en dan kan je weer genieten van moeders keuken (want over het culinaire aanbod in Lommel waren ze niet te spreken). Volgende week komt de tweede ploeg. Deze groep telt vijftien jongeren en drie begeleiders. Het zal er stuiven op de Maatheide!