Vandaag is het 4 oktober 2009, er is geen vuiltje aan de lucht. We leven in een moderne beschaving met enorm veel welvaart. Gevaren lijken er niet te zijn, alvast dat denken we toch. Toch leven we vandaag de dag in een enorme gevaarlijke situatie. Onze aarde is ziek, het heeft de ziekte die men wel eens global warming durft te noemen. Hoe men dit kan genezen? Zo snel mogelijk een injectie duurzame ontwikkeling geven of onze nakomelingen zullen de aarde nooit kennen zoals wij ze hebben gekend.
Maar die injectie duurzame ontwikkeling, wat is dat eigenlijk? Duurzame ontwikkeling is ervoor zorgen dat je genoeg grondstoffen hebt om zelf te overleven, maar zonder de toekomstige generaties in gevaar te brengen. De grondstoffen die deze aarde bezit zijn namelijk niet oneindig. Mede door het overmatig gebruik van deze grondstoffen, komt ons klimaat in gevaar. Nog nooit doorheen de geschiedenis van de aarde is deze evolutie zo snel gegaan. Maar hoe komt het dat mens en natuur zo hard met elkaar botsten? Op deze vraag ga ik een antwoord zoeken tijdens mijn bezoek aan de tentoonstelling Van Kyoto tot Kopenhagen in Brussel. Verder wil ik ook een antwoord vinden op de vraag hoe ik kan bijdragen tot een beter milieu.
Ik vraag me dan wel af waarom men net de naam van Kyoto tot Kopenhagen aan deze tentoonstelling heeft gegeven. Nawat grasduinen vond ik de verklaring voor deze naam.In Kyoto werd het Kyoto verdrag afgesloten, de bedoeling hiervan was dat men besefte dat men dringend de hoeveelheid broeikasgassen die geproduceerd worden moesten verminderen. Niet alleen de grote landen zoals de Verenigde Staten en Japan moeten dit doen. Ook België moet dringend minder broeikasgassen uitstoten: zo een 7, 5 % minder tegen 2012. De cijfers die men neemt als richtcijfer zijn die van 1990.
Uiteraard moeten deze beslissingen in samenwerking met alle betrokken landen gebeuren. De volgende bijeenkomst zal dan ook in 2009 in Kopenhagen zijn. Deze landen zijn verzameld binnen de Conference of Parties en zij nemen de beslissingen binnen het verdrag. Zij willen ervoor zorgen dat de opwarming van de aarde stopt.
Door al deze informatie begrijp ik meer en meer het opzet van deze tentoonstelling. Het is afgeleid van het parcours dat men heeft afgelegd van Kyoto tot de volgende vergadering in Kopenhagen. Deze vergadering maakt deel uit van een klimaatverdrag, maar wat is dit klimaatverdrag in feite?
Dit verdrag werd in 1992 beklonken omdat de Verenigde Naties toen pas actie wouden ondernemen tegen de opwarming van de aarde. Door de uitstoot van de broeikasgassen collectief te doen verminderen, kan er een klimaatsverandering voorkomen worden. Omdat 2009 een sleutelmoment is binnen de milieuproblematiek wilt men op de vergadering in Kopenhagen een nieuw akkoord vinden over een global deal. Willen we samen de aarde nog redden, zelf snel een realistisch akkoord moeten volgen.
In ieder geval, vrijdag bezoek ik de tentoonstelling en zal ik meer kunnen vertellen over wat duurzame ontwikkeling precies is en wat het kan betekenen voor de toekomst van onze aarde. Om af te ronden heb ik ook enkele cartoons (en een wereldkaart) onder aan de blog geplaatst, door middel van de tentoonstelling ga ik deze proberen te verklaren.
De film Gandhi, geregisseerd door Richard Attenborough is een film die op heel wat internationale erkenning kan rekenen. Op briljante wijze wist de regisseur het leven van Gandhi openbaar te maken. Deze film werd bekroond met acht Oscars, waaronder die voor beste film, beste regie, beste scenario en beste acteur.
Bespreking van de film
De film start op 30 januari 1948 te New Delhi in India. Dit is de dag waarop Gandhi brutaal vermoord werd door een extremistische hindoe. Je vraagt je dan ook meteen af, waarom het net een hindoe is die hem vermoord ondanks dat Gandhi ook hindoeïstisch was. Doorheen de film (en deze bespreking) krijg je een antwoord op deze vraag. Wat je wel onmiddellijk zag was dat hij een ware volksheld was. Miljoenen mensen willen hun Bapu (=vader) een laatste keer eren. Ook de commentatoren zijn emotioneel geraakt wat je merkt aan hun woorden:Gandhi stierf zonder geld, zonder bezittingen, zonder officiële titel of ambt. Hij was geen legerleider, wetenschapper of kunstenaar maar een man die zijn land naar de vrijheid leidde. Wanneer iedereen verward was, slaagde hij erin om het geweten van de mensheid te verwoorden.
Maar hoe slaagde hij erin om het geweten van de mensen te verwoorden? Hoe kunnen we verklaren dat hij erin slaagde om op te komen voor de rechten van alle Indiase mensen?Hiervoor moeten we terug in de geschiedenis gaan. Door middel van een flashback keren we terug naar Zuid Afrika 1893. Op dit moment komt Gandhi al in aanraking met racisme. Als gerespecteerde advocaat zijnde, kocht hij een kaartje om in eerste klasse te reizen. Omdat hij gekleurd is, moest hij echter naar de derde klasse verhuizen. Hij weigert dit en ze gooien hem dan ook letterlijk van de trein af. Gandhi trekt op onderzoek uit waarom dit zo is, en hij ontdekt dat het door zijn afkomst is. Indiërs worden als minderwaardig gezien in Zuid - Afrika.Uit onvrede start hij het Indiase Congrespartij van Zuid Afrika op om tegen dit onrecht te werken. Wat belangrijk is om te weten is dat Zuid Afrika, net zoals India, een deel van het Britse rijk was. Men werkte hier met pasjes om de identiteit van de inwoner aan te tonen. In deze tijd werden Indiërs dan ook minderwaardig behandeld en berecht. Gandhi begint als reactie hierop de pasjes te verbranden, met een arrestatie met geweld als gevolg.Verder zie je in de film ook al zijn volharding: wanneer blanken roepen dat hij niet samen met een christen op de stoep mag lopen, wijkt hij niet. Zonder geweld, zijn woord is zijn voornaamste wapen.
Wanneer men de pasjeswet wilt aanpassen, is Gandhi verontwaardigd. Vanaf nu moet van elke Indiër een vingerafdruk genomen worden, christelijke huwelijken worden alleen nog meer aanvaard en elke Indiër zijn huis mag doorzocht worden door een politieman. Hij zet demijnwerkers aan tot protest, waarop de Britse agenten willen reageren met geweld. Uiteindelijk leggen de Indiërs zich op de grond, waardoor de Britten niet kunnen aanvallen. Iets later arresteert men Gandhi.In de gevangenis wilt generaal Smütts spreken met Gandhi. Hij heeft met eigen ogen gezien welke reputatie Gandhi heeft opgebouwd. De generaal sluit een compromis: de wet zal aangepast worden en Gandhi zal voor geen problemen meer zorgen. Hij vertrekt dan ook terug naar zijn geboorteland, India.
In de film volgt dan ook een flashforward naar het jaar 1915: Gandhi komt hier in Bombay aan. Zoals de meesten onder ons wel weten, was er in 1915 een Wereldoorlog aan de gang. India, als kolonie van Groot Brittanië werd verplicht om deel te nemen aan deze oorlog. Toen Gandhi in Zuid Afrika was, hebben ze ook niet stilgezeten in India. Men wou zelfbestuur in India hebben. Maar Gandhi kende zijn geboorteland niet zo goed en wilde het beter leren kennen door een rondreis. Wanneer de Eerste Wereldoorlog is afgelopen (=1918) begint de schreeuw naar Indisch zelfbestuur groter te worden. Op het Indische Nationale Congres eist India zelfbestuur. De leider hiervan is Mr Jinnah, die een moslim is. Tijdens dit congres spreekt ook Gandhi de mensen toe: hoewel de mensen eerst sceptisch tegen hem stonden omdat men alleen zijn verhalen in Zuid Afrika kende en nauwelijks in India was geweest, besefte hij dat men moest rondtrekken om het volk te bereiken. De Britten beseffen dat Gandhi een gevaar aan het worden isvoor de Britse overheersing en onmiddellijk arresteren ze hem. Wanneer ze hem willen berechten, zit de zaal vol met Indiërs. De rechter beslist dat Gandhi de provincie moet verlaten wegens ordeverstoring, hij weigert dit echter en meteen erna spreken ze hem zelf vrij. Voor iedereen is hij nu de held.
Nehru, een medestander van Gandhi wilt met behulp van geweld een onafhankelijkheid eisen. Gandhi daarentegen pleit voor actieve en provocerende reacties van de Indiase mensen. Ondertussen is Bapu, de bijnaam van Gandhi overal gekend. Hij is de vader van de staat en hij wilt zorgen dat elke Indiase persoon, onafhankelijk welk geloof hij of zij ook is, gelukkig is. Hij wilt dan ook onafhankelijkheid bereiken door een dag van gebed en vasten in te lassen. Op deze dag zal er dan niet gewerkt worden. Het leger is razend en schiet op heel veel onschuldige mensen. Dit gebeurde bij Armitsar, en gaat de geschiedenis in alshet bloedbadvan Armitsar. Er werden maar liefst 1516 onschuldige mensen vermoord!
Gandhi bleef inmiddels de tactiek van non coöperatie gebruiken. Hierbij verwerpt hij elke vorm van samenwerking, want India heeft de Britten niet nodig. Hij zegt dan ook het volgende:,, Er is geen enkel volk dat hun eigen slechte regering niet verkiest boven dat van goede vreemden. De Britten moeten vertrekken, want 100 000 Britten kunnen geen 350 miljoen Indiërs controleren. Verder is het ook op opmerkelijk dat hij de zwakheden inzag van zijn eigen natie: de religieuze verdeeldheid die er was tussen hindoes en moslims. De protesten werden alsmaar groter tegenover de Britse bezetting, het nieuws verspreidt zich over de hele wereld. Door de grote censuur die er echter binnen India heerst, weet men ironisch genoeg in het buitenland meer over de situatie. Ondertussen escaleren ook de protesten: wanneer men ziet hoe Indiase mensen worden afgeslagen door politieagenten steekt men het politiebureau in brand en vermoord men deze agenten. Gandhi voelt zich moreel verantwoordelijk voor deze campagne en gaat vasten als boetedoening. Iets later arresteert men hem weer: hij geeft toe dat hij inderdaad de regering wilt omver werpen. De rechter veroordeelt hem, ondanks dat hij dat niet wilt, tot zes jaren gevangenis.
De Britten wouden natuurlijk dat men Gandhi vergat. Dat was uiteraard niet zo en toen hij vrijkwamvocht hij opnieuw voor een vrij India. De wereldwijde pers is inmiddels al op het verhaal over Gandhi gesprongen, wat de Britten uiteraard niet zo leuk vonden. Hij besluit om nogmaals actie te voeren: hij wandelt naar Dandi om hier zout te winnen. Dit was eerder een symbolische daad omdat de Engelsen een monopoly hadden op zout. Door aan te tonen dat dit nu Indisch zout was, erkende hij dat hij de Britten niet meer zag als hun heerser. De Indiase mensen volgen hen met deze zoutwinning, maar iedereen die dit zal onmiddellijk gearresteerd worden.Deze arrestaties gebeurden met geweld. De Indiase mensen willen de volgende dag de zoutfabriek in Dhasserana bezetten door een staking. Ze gaan hier naartoe, en worden hier afgetroefd door de politie. De Indiase mensen vechten echter niet terug. Het belangrijke van deze daad is dat hindoes en moslims naast elkaar liepen met opgeheven hoofd, zonder angst voor verwondingen of de dood. Voor de pers is het Westen het moreel recht over India kwijt.Zoals een Engelse journalist dan ook zegt: ,,India is vrij want ze hebben alles verdragen wat wapens en wreedheden konden brengen en ze hebben niet gebogen noch geweken. In 1930 lijkt er een doorbraak te komen in de Indiase onafhankelijkheid: Gandhi krijgt een uitnodiging voor de rondetafelconferentie te Londen, maar komt zonder akkoord terug. Volgens hen is India te religieus verdeeld.
Maar niet alleen de onafhankelijkheid van India was een zorg voor Groot Brittanië, ook de voorbereiding op de Tweede Wereldoorlog werd een probleem. Hitler, die in Duitsland aan het hoofd stond van de NSDAP werd een bedreiging voor Europa. Gandhi weigerde echter om de oorlog te steunen: waar geweld is, is altijd leed, volgens hem. Terwijl Gandhi nogmaals onder arrestatie komt, kon Jinnah vrijuit spreken. Hij heeft de moslims angst aangejaagd door te vermelden dat hindoes en moslims niet samen konden leven. Omdat de hindoes massaal in de meerderheid waren, was men bang voor een eventuele lynchpartij van hen. In de gevangenis sterft ook zijn vrouw, dit klopt echter historisch gezien niet.
Na de oorlog werd India praktisch onmiddellijk onafhankelijk. Toch kwam Gandhi zijn grote droom niet uit: er werd Pakistan opgericht, waar de moslimmeerderheden woonden en India was voornamelijkbevolkt door de hindoes. Bapu wou echter één gezamenlijk India: moslims en hindoes zijn het linker- en rechteroog van het land. Door het voorstel om Jinnah, een moslim tot premier te maken verliest Gandhi heel wat steun van de Hindoes. Hierdoor kan je verklaren waarom een extremistische hindoe Gandhi neerschot: hij voelde zich verraden. Uiteindelijk werd Jinnah premier van Pakistan, en Gandhis vriend Nehru de eerste premier van India. Door de oprichting van Pakistan treden nu echter de Indiase Pakistaanse verschillen op de voorgrond. Er is heel veel geweld en Gandhi besluit om terug te vasten totde gevechten tot het verleden behoren. Uiteindelijk stoppen deze rellen, maar wanneer Gandhi ging bidden in een publieke ruimte werd hij neergeschoten.
Om deze bespreking af te sluiten, ga ik eindigen met een citaat van Gandhi. Dit citaat is een teken van hoop en een verwijzing naar de Britse onderdrukking.
Als ik wanhoop denk ik eraan dat waarheid en liefde altijd zegevieren in de geschiedenis. Er zijn altijd tirannen geweest, soms lijken ze onoverwinnelijk, maar ze komen altijd ten val. Altijd.
De actualiteit
Wanneer je in de krant bekijkt, zie je regelmatig heel wat aanslagen met religieuze motieven. Toch moeten we dit nuanceren. Door mensen zoals Gandhi is er alvast een dialoog ontstaan tussen mensen uit verschillende godsdiensten. Het loopt pas fout als de politiek zich ermee bemoeid. In ieder geval, Gandhi is één van de grootste mensen op aarde die ooit geleefd heeft. Door middel van een dialoog bracht hij de gemeenschappen dichter bij elkaar. Dat één man dit kon doen is, is echt ongezien. Laten we echter niet naïef zijn: vandaag de dag komen er nog aanslagen voor in India door bepaalde religieuze groepen, en hier moeten we zeker niet doof voor zijn. Maar verder kan je echt niet zeggen dat het werk van Gandhi nutteloos was!
Verder heeft Gandhi ook mede ervoor gezorgd dat de onafhankelijkheidsstrijd geen bloedige strijd werd. In vele landen was de dekolonisatiestrijd een bloedige gebeurtenis, in India viel dat relatief gezien nog mee. Al moeten we uiteraard nuanceren dat er nog steeds te veel onschuldige slachtoffers waren.
Over de film
Deze film is echt een aanrader. Ondanks de lange tijdsduur blijft het je uitermate boeien. Verder is het ook een film die je doet nadenken. Indien je dan ook de kans hebt om deze film te zien, laat deze kans dan niet liggen!
Doorheen de geschiedenis zijn er altijd kantelmomenten. Deze momenten zijn zo belangrijk omdat ze de basis leggen van een bepaalde beschaving. Toen de Grieken begonnen met te koloniseren omtrent 200 voor Christus werd de basis gelegd voor de voortdurende kolonisatie.
Deze kolonies waren de economische steunpilaren van de bloeiende beschavingen. Voornamelijkrond de 13de eeuw werd er wereldwijd gekoloniseerd. De grote landen zoals Frankrijk, Groot - Brittanië en Spanje waren trots op deze kolonies. Wat er echter gebeurde in deze kolonies was niet om trots op te zijn. De lokale inwoners werden vaak gewelddadig onderdrukt en het land werd economisch kapot gemaakt omdat men de grondstoffen bruut afnam.
De grootmacht die ongetwijfeld het meeste kolonies verzamelde was Groot Brittanië. De trots van de Britse kroon was ongetwijfeld het grondstofrijke India dat werd gekoloniseerd in 1858. Men vond hier niet alleen goud, zilver, maar ook Oosterse specerijen, opium en uiteraard werd een deel van de bevolking ook slaaf. Verder lag het ook op een strategische interessante plaats omdat het bij de zee ligt.
Deze kolonisatie zorgde voor grote slachtoffers. Zoals eerder gezegd werd de lokale bevolking uitgebuit. Uiteraard waren deze mensen hier niet tevreden mee. Soms kwamen er dan ook opstanden, maar deze werden vaak gewelddadig onderdrukt. Sinds het einde van de 19de eeuw begonnen de Indiërs echter echt te beseffen dat ze niks gemeen hadden met Groot - Brittanië. Ze wouden onafhankelijkheid! Hiervoor hadden ze een grote leider nodig. Deze vonden ze in Gandhi.
Gandhi werd geboren in Porbandar in India op 2 oktober 1869. Zijn geboortedag wordt gevierd als Gandhi Jayanti wat toch moet betekenen dat hij één van de invloedrijkste personen van Indische afkomst was. Na zijn studies in India besloot hij om te vertrekken naar Engeland. Hier ging hij studeren aan de University College London. Toen hij terugkeerde naar India, wou hij een advocatenkantoor opstarten. Dit werd echter niet zo een succesvol verhaal.
Hij vertrok naar Zuid Afrika (aankomst in 1906), wat hem tekende voor de rest van zijn leven. Zo was in Zuid Afrika het apartheidsregime aanwezig. Dit wilt zeggen dat blanken en zwarten strikt gescheiden moesten leven. Gandhi riep dan ook het volk op zich om te verzetten tegen de pasjeswetgeving. Hij stelde wel duidelijk dat er geen geweld mocht gebruikt worden. In de jaren die hierop volgden werden duizenden mensen in elkaar geslagen, gevangen gezet en vernederd. De Indiërs gebruikten echter geen geweld!
In 1915 keerde hij terug naar India. Enkele jaren later, in 1918, stichtte hij een hindoeïstische gemeenschap en begon hij dorpen te reorganiseren en scholen en ziekenhuizen te bouwen. De reactie van de autoriteiten waren schokkend: Gandhi werd gearresteerd en dit leidde tot ontzettend veel protest. Hierdoor kreeg hij ook zijn bijnaam van Bapu ( de vader).
In 1919 was er de Rowlatt wet die het volk in rep en roer zette. Dit was een wet die de overheid in staat stelde om mensen zonder rechtszaak in de gevangenis te zetten. Onder leiding van Gandhi kwamen hier opstanden tegen. De reactie van het leger onder leiding van de Britten was verkeerd: er vielen veel burgerslachtoffers ondanks dat het een vreedzaam protest was.
De reactie van Gandhi hierop was ook veelzeggend: alle geweld is kwaad volgens hem. Hij realiseerde zich dan ook dat onafhankelijkheid de enige oplossing was voor de problemen op te lossen en hij ging zich inzetten voor zelfbestuur.
In 1920 werd hij voorzitter van de India Home Rule League en in 1921 werd hij voorzitter van de Congrespartij. Onafhankelijkheid was één van de doelen van het partijprogramma. Dit moest echter zonder geweld gebeuren.
Verder vond hij ook dat vrouwen een rol moesten hebben in de onafhankelijkheidsbeweging. Om dit te bereiken riep hij iedereen op om zelf kleding te spinnen. Deze campagne was succesvol maar in 1922 ging het mis toen er geweld gebruikt werd in 1922. Gandhi riep dan ook uit tot beëindiging van de campagne: geweld was de oplossing niet!
Ironisch genoeg geraakte Gandhi zelf in de gevangenis wegens aanzetting tot rebellie. Tijdens zijn afwezigheid werd de Congrespartij in tweeën gesplitst en de samenwerking tussen moslims en hindoes begon ook stroef te lopen.
De Britse autoriteiten probeerden een commissie samen te stellen die de grondwet konden wijzigen, maar deze zou enkel uit Britten bestaan. Uiteraard was Gandhi en de Indiërs hier niet tevreden mee. Hij riep een boycot uit binnen de Indische politiek. India was rijp voor een gedeeltelijke autonomie en op 26 januari 1930 werd door de Indisch Nationaal Congres uitgeroepen als de dag van onafhankelijkheid voor India.
In 1931 werd het Gandhi-Irwin-pact getekend. Dit was ook een succesje voor Gandhi omdat de Britten beloofden alle politieke gevangenen vrij te laten in ruil voor het opschorten van de burgerlijke ongehoorzaamheidbeweging. In 1932 werd door de regering een voorstel gedaan om aparte verkiezingen te organiseren. Ghandi ging in protest en de regering veranderde het plan. In 1933 vastte hij 21 dagen uit protest tegen de Britse onderdrukking.
Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, wouden de Britten dat de Indiërs hen steunden in deze strijd. Ghandi zei echter dat de Indiërs de Britten alleen zou steunen, indien zij onafhankelijkheid kregen. Hij schreef dan ook de Quit India resolutie waarin de Britse regering werd verzocht om India te verlaten.
Deze campagne was de grootste en meest massale beweging voor onafhankelijkheid ooit. Tijdens deze campagnes vonden massa arrestaties en geweld op grote schaal plaats. Duizenden mensen werden gedood en honderdduizenden mensen werden gearresteerd. Gandhi zei dat deze campagne een individueel geval was van de Indiërs geen reden was om de campagne af te gelasten. Toch verkoos hij een geweldloze campagne.
In 1942 werd Gandhi twee jaar vastgehouden in het Aga Khan Paleis. Voor het einde van de oorlog werd hij echter in vrijheid gesteld omdat hij sterk ziek was. Einde 1943 werd de orde hersteld door het geweld van de Britse troepen, maar Quit India was een succes. Tegen het einde van de oorlog maakte de Britse regering duidelijk dat de macht in Indische handen zou komen te liggen. Dit was voor Gandhi de reden om de campagne af te sluiten.
In 1947 werd India dan eindelijk officieel onafhankelijk van de Britten. Maar toch vierde Gandhi de onafhankelijk hij niet, hij rouwde om het geweld tussen de hindoes en moslims. Ironisch genoeg werd de man die streefde voor een revolutie vermoorddoor een extremistische hindoe.
Om me nog verder te verdiepen in dit onderwerp ga ik de film Gandhi bekijken. Deze film is een achtvoudige Oscarwinnaar, dus ik verwacht er wel iets van. Met hulp van de beelden ga ik proberen om de situatie nog beter uit te werken en ga ik nog dieper ingaan op de vraag: wie was Gandhi en wat deed hij?Beelden zeggen meer dan woorden, dus verwacht maar een uitgebreider verslag tegen het einde van de week.