dé website met alle info over de West-Vlaamse processies Kaderend in het project van Heemkunde West-Vlaanderen willen we hier zoveel mogelijk informatie plaatsen, zodat iedereen wat kan terugvinden over processies in zijn eigen gemeente/regio. Via "zoeken in blog" (links op het scherm) kan je de juiste informatie terugvinden (probeer zowel met en zonder hoofdletter). Beschik je zelf over informatie, stuur dit dan op via e-mail, en we zetten het zo snel mogelijk op de blog. Een bijzondere aandacht is er voor krantenartikels. Een overzicht van systematisch doorgenomen kranten kan je vinden door "krantenoverzicht" in te tikken. Hoe meer artikels er op staan, hoe sneller er ook iets over jouw gemeente/regio terug te vinden zal zijn.
21-01-2012
Uit 't Getrouwe Maldeghem, 15 mei 1898
Brugge. De H. Bloedprocessie. De H. Bloeddag
is dees jaar een schoone feestdag geweest voor Brugge. Deze processie die rond
11 ure is uitgegaan, werd door een prachtig weer begunstigd. Deze vermaarde
stoet die sedert 1150 bestaat, verwekt steeds de bewondering der duizende
nieuwsgierigen. Pogingen zullen gedaan worden om die processie geschiedkundig
te maken, hetgeen haar een eigenzelvig karakter zou geven. Naar ik herneem
[sic: verneem?], zal in 1900 de 750e verjaardag der inhaling te
Brugge van het Heilig bloed met ongemeene pracht gevierd worden.
De beweging der reizigers is sedert zondag en maandag zeer
aanzienlijk geweest. In de statie heeft men gedurende deze twee dagen 22,379
kaarten ontvangen, waarvan 5502 voor zondag, uit verschillende richtingen, en
16,877 op H. Bloeddag (maandag) en verdeeld als volgt: 2227 van de lijn
Oostende, 1186 van de lijn Heyst, 4570 van Gent-zuid, 2030 van de lijn
Gent-Eecloo, en 6864 van de lijn van West-Vlaanderen.
Er waren duizend reizigers meer dan verleden jaar.
Er dient bijgevoegd dat in deze cijfers niet zijn begrepen
de reizigers, die met de stoomtrams, stoombooten, rijtuigen van alle slach naar
Brugge zijn gekomen en die het getal van 22,379 ten allerminste verdubbeld
hebben.
Niets bijzonders te melden dan de aanhouding van
verschillige gauwdieven, die veel slachtoffers gemaakt hebben.
Brugge. Heilig Bloedfeest en processie. De
jaarlijksche vijftiendaagsche plechtigheid van het H. Bloed zal aanvang nemen
den dinsdag 3 mei, feestdag van het H. Bloed, en gesloten worden den 19 mei
inbegrepen, feestdag van Onzes Heeren Hemelvaart.
Den maandag 9 mei 1898
viert Brugge de 748e verjarign der heugelijke aankomst van het H.
Bloed binnen onze muren. Op dezen dag zal die weergalooze schat in luisterlijke
stoet rondgedragen worden langs de gewone straten.
Op zondag 15 mei zal de algemeene Bedevaart gedaan worden.
Oostende. De zeewijding. << Met meer
luister dan op andere jaren, had zondag, de plechtige zeewijding plaats. Dank
zij de medewerking van het gemeentebestuur, was de Groote Markt met vlaggen en
bloemen versierd. Er stonden eerebogen opgericht, terwijl aan alle hotels en
aan andere gebouwen de vlag wapperde.
<<Nevens den ruimen en schoonen altaar, die op den
dijk was opgericht, had het militair muziek post gevat. Als naar gewoonte,
werden op het havenhoofd, tijdens de zegening, 21 kanonschoten gelot.
<<Eene ingetogen menigte volgde de godsdienstige
plechtigheid met evenveel eerbied, als belangstelling, en meer dan eenen zeerob
pinkte eenen traan uit dooge weg, toen het Allerheiligste zegenende over den
wijden waterplas werd opgeheven.>>
Oostende. De Zeewijding zal plaats hebben den 2n
zondag van Juni; ze zal met bijzondere plechtigheid geschieden en door Z. D. H.
den bisschop van Brugge gedaan worden. In verband daarmee is besloten premiën
toe te kennen aan de schoonst met vlagge versierde vischbooten, die tijdens die
godsdienstige plechtigheid vóór de haven zullen heen en weer varen, iets wat,
bij fraai weer, ongetwijfeld een verrukkelijk zicht zal opleveren. Bovendien
zullen er dien dag en den daaropvolgende, verschillige volksfeesten plaats
hebben, onder andere een zeilwedstrijd voor open en gedekte
visschervaartuigjes.
Tot Brugge was er op H. Bloeddag veel volk en vele
beurzesnijders want die zoeken t gewoel. Het velopad door Maldeghem is ruim
door 600 wielrijders bereden.
Brugge. Nog
nooit is er zoo veel volk naar de Heiligbloedprocessie gekomen als dit jaar. In
de Spoorhalle heeft men 16702 kaarten ontvangen. tegen 16292 in 96 en 15310 in t jaar 95.
t Is wederom de maatschappij van West-Vlaanderen die diepst
in de koek heeft mogen bijten: 6330 van hare reiskaarten zijn maandag ontvangen
geweest.
Beurzesnijders.
Dit volk is nergens afwezig. Zij komen bijzonderlijk geerne van Brussel naar
Brugge, die doode stad! zeggen de
Brusseleers.
Maandag zijn er 4 geknipt geweest, die nu op het Pandreitje verblijven in t hotel van
minister Begèrem. Een van de vier, op heeter daad betrapt, beweert dat hij den
geldbeugel uit den zak van eene dame ziende vallen hem aanstonds opnam om hem
weder te geven, en de policie durft toen nog zeggen dat hij dief is. t Is
wreed!
Een tweede werd geknipt door den policiecommissaris der
spoorhalle op den oogenblik dat hij den zak geopend had van Mad. Bouquaere van
Gent. Men vond op hem eene somme van 56.06 fr. en twee vrouwenringen.
Nog eene aanhouding is te danken aan twee fransche
priesters, die boven aan eene der vensters stonden van jufvrouw Pattyn, op de
Burgplaats. De geestelijken bemerkten de loensche handelwijze van eenen gast,
die van den eenen mensch naar den anderen ging en zij vervolgden hem met de
oogen; eensklaps zagen zij hem de hand steken in de zakken van een persoon: Een pick pocket, riepen zij uit de
hoogte en de menschen, door het geroep der priesters aandachtig gemaakt, grepen
den gauwdief en leverden hem in de handen der policie, die het gestolen goed in
zijn bezit had.
H. Bloedfeest en
processie. De vijftiendaagsche plechtigheid ter eere van het Heilig Bloed
te Brugge, begint dit jaar den 3 Mei, en zal den dinsdag 18 Mei gesloten
worden.
Den maandag 3 Mei, zal het H. Bloed in luisterlijken stoet
rondgedregen worden, gevolgd door den pauselijken nuntius Mgr. Rinaldini en
andere bisschoppen.
De algemeene bedevaart naar het H. Bloed, zal gehouden
worden op Zondag 9 Mei, op de gewone wijze door de straten van Brugge. Om 10
ure, zal de bedevaartmis ter Burgplaats beginnen.
A. VERSTRYNGHE, voerman, maakt bekend dat hij op 3 Mei naar Brugge naar de processie zal
rijden voor 70 centiemen weg en weer; vertrekt om 7 uren op het Westeindeken
bij B. Baert en ten half achten bij Marie Boes aan de Kroone. Er zal plaats
zijn voor 60 mannen. Zondag den 9en zullen wij ook rijden
Zeehaven
De schoone hoofstad van
West-Vlaanderen heeft weer haar feestdos aangetrokken.
Reeds van zaterdag, verjaardag der
Gulden Sporen, waren de feestelijkheden in gang. Vóór de voeten van Breidel en
De Coninck zagen wij Maandag nog de bloemenkransen, die de Brugsche jeugd er
zaterdag avond had nedergelegd.
Den zondag moesten de Bruggelingen
zich verdeelen. In de Lieve-vrouwkerk werd eene mis gedaan voor de gesneuvelde
Vlamingen van 1302, met vaderlandsch sermoen door priester DeLaere en op
hetzelfde oogenblik had de overbrenging plaats der beenderen der Zaligen
Idesbaldus Van der Gracht uit de kleine Potteriekerk naar de kerk van het
Seminarie.
Daar werd door den Bisschop de
hoogmis gezongen, waarna, in tegenwoordigheid van den overblijvende edele
familien aan den gelukzalige verwant (gelijk Baron Rotsart dHertaing, de
kasteelheer van Maldeghem) de kist werd opengebroken. Het geraamte lag op een
wit kussen vast met zijden draden. De Bisschop nam er eene ribbe uit en schonk ze
aan den pastoor van Sinte Walburga te Veurne, waar Idesbaldus abt was geweest.
Toen het vereerd gebeente aan het
talrijk volk getoond werd, waren er velen die luidop weenden van aandoening.
Pater Van Langermeersch, die, als
hij drie jaar oud was, dank aan Idesbaldus, wonderbaar genas, deed s namiddags
een treffende sermoen en ten 6 ure werd de rijve in ommegang naar de hoofdkerk
gevoerd en de menschen stonden blootshoofds op den weg.
Eindelijk Maandag de stoet.
De verwachtingen dien stoet was zoo
groot niet als dezen voor Karel den Goede. Het was van te voren gezeid: t ging
meer een geestelijke ommegang zijn, maar dewijl iedere dekenij en voorname
bedevaartsplaats uit het bisdom van Brugge het hare gezonden had, was een
talrijke menigte medegekomen.
Uit het Gentsche kwamen er echter
ook veel menschen: 1622 met den staatspoorweg en 1467 met onze lijn. veel
velopedisten en tamelijk veel buitenmenschen uit de buurte te voet.
De Steenstrate propt. De stoet
wordt gevormd in de zijstraten van aan Simon Stevens naar de markt, vanwaar hij
moet beginnen. De rijven der heiligen zijn hier en daar reeds op voorhand in
huizen der Steenstraat gedragen, om effenaan bij den voorbijgaanden stoet
vervoegd te worden.
Vóór de kathedraal, op een verhoog,
zitten de bisschoppen, Mgr. Waffelaert in t midden met den pauzelijken gezant
van Brussel. Mgr. Stillemans komt maar laat toe; zijn daar nog Mgr. De
Crolière, bisschop van Doornik, de nieuwe en eerste bisschop van den Congo,
Mgr. Roelens, met zijnen grooten baard en Mgr. Christiaans met zijnen grijzen
knevel, bisschop in China, die over acht dagen, zoo plechtig ingehaald werd in
Thielt, zijne geboorteplaats, alsmede Mgr. Vandenbosch, aartsbisschop in
Engelsch Indië, worden vooral opgemerkt.
Daarbij zijn aanwezig de gemijterde
abten van het land; het geldt immers eenen hunner voorgangers, abt Idesbaldus,
en zoo zien wij de abdijen van Averbode, Tongerloo, Afflighem, Dendermonde,
Bornhem, Westvletteren, Scourmont, Rochefort en Catsberg door hunne abten met
mijter en staf hier bijeen, De oudste en wel de voornaamste is er niet: de abt
der trappisten van Westmalle; hij lag juist op t hemelvaren en stierf des
nachts in zijne abdij na 52 jaar bestier!
Recht vóór de bisschoppen is het
schoonste staan, want hier houdt de stoet zich op zijn beste en t zingt en
speelt wat zingen of spelen moet. Ook is het hier in t begin een onstuimige
zee van volk. De gendarms, die den stoet openen, moeten eerst en vooral den weg
openen door het volk, want t zou anders niet gaan.
t Muziek van de piotten jaagt alle
herten op. (De lanciers zijn naar t kamp en we hebben geen van Gent gezien.)
t Eerst is t vertoog der
wapenschilden der Bisdommen van Teremberg (Frankrijk) Yper en Brugge die in den
tijd het huidige bisdom van Brugge beheerden.
Dan volgen de wapenschilden van al
de bisschoppen van Brugge en nummer 3 was dat van Matthias Lambrecht, die te
Sint-Laureins geboren werd, een fellen man, wel trekkende op zijnen achterneef
den nog altijd beweenden bisschop Lambrecht van Gent.
Nu zouden we wel moeten nog eens
het program van den stoet herdrukken en nog wel het getal en omstandigheden en
dat ware te lang. We zullen enkel zeggen dat de peerdegasten van Oostkamp, die
gelukzaligen Robrecht van Gruuthuse begeleiden, ferm uitkwamen, zoowel als deze
van Thourout en Veurne. Men weet dat het zware Vlaamsche boerepeerd nog
hetzelfde is gebleven van over honderde jaren. Daarom past het best in
historisch stoeten en t Laatste Nieuws van Brussel mag lachen zooveel het wil,
wie zich belachelijk maakt is deze die zegt dat de aartshertogin Isabella op
een peerd reed uit de brouwerij van Lapscheure als wanneer er te Lapscheure
geen brouwerij en is!
Nevens het vlaamsche boerevolk
prijkte onze rijke burgerij en de adel.
De stad Thielt zond een paar dozijn
engelen in zijde en satijn zoo schoon, zoo schitterend dat de bisschoppelijke
tribuun en met haar al het volk in toejuiching losbrak. Voor geen ander werd
zoo gejuicht; we denken dat het bisschop Christiaens is geweest die zoon salve
voor zijne vaderstad verwekte en dat mocht hij.
In dien stoet van gelukzaligen, die
hulde brachten aan hunnen landgenoot Idesbaldus, muntten nog uit Desiderius van
Kortrijk, Torphimus van ter Doest en Walter van Brugge. Oostkerke bracht
St-Guthago, den kluizenaar, Poperinghe St-Bertinus, Thourout St-Amand,
Diksmuide St-Thomas.
We vreesden erg dat het een
ommegang zou geweest zijn met herhaaldelijk kruis en vaandels, gelijk in t H.
Bloed, maar er was zeer veel verscheidenheid; men voelde tastbaar eene hand,
die alles bestierd had, om in kleedij, verbeelding en omvang altijd iets nieuws
en den aantrekkelijksten kant ervan te vertoonen.
Eenige muzieken als deze van
Thourout, Iseghem en Yperen, terecht ook toegejuicht, brachten daar ook het
hunne bij.
Hier zijn we nu aan de rijven der
heiligen.
De eerste is Sinte Godelieve van
Ghistel.
De zoo roerende geschiedenis van
haren ongelukkigen trouw met Bertulf, hare verwurging, dan Bertulf haar man die
haar doen vermoorden had, nu als boetedoener, als pater, als stichter van een
klooster. Tot tranen toe is het volk bewogen. Een ruwe vent achter ons staande
roept met eene versmoorde stem: H. Godelieve, bid voor ons!
Het is eene gansche stoet van
kostelijke relikwiekassen die daarop volgt, afgewisseld met de treffende
legenden als deze van Ste Walburga en hare beide heilige broeders Wilibald en
Wunibald, van St-Tilo, Iseghem, St-Bertulf, Harelleke [sic: Harelbeke],
St-Arnolf, Tieghem, St-Chrysolius, Comen enz. enz.; één ervan is bijzonder
eerbiedweerdig, ze is noch van goud of zilver, maar van zwart been, omnageld
met ijzeren latten. Gent met de bedevaart naar St-Lievens-Hautem is hier ook en
het levert den eenigen wagen, dien in den stoet te zien is: de pest met Sinte
Macarius; een melaatsche gansch in de bruine pij gedoken, gaat vooraf met den
lanteern en kleppert met een houten klepperken.
Onder de groepen door de stad
Brugge ingericht muntten uit deze van den H. Ignatius de Loyola, stichter der
Jesuieten, een prachtige ruiterstoet.
Bij het voorbijgaan der
verschillige parochiekerken van Brugge begon het sommigen te vervelen, niet
omdat het al niet schoon was, maar te lang in de heete brandende zonne.
Men was nog altijd aan het eerste
deel wat moest het tweede deel, het historische dan niet nog duren?
Machtig en indrukwekkend begon dit
tweede deel, groot en genoeg voor een gansch nieuwen stoet.
Het waren de zangers van het
Beevaartslied van Guido Gezelle, een echte zegemarsch, door meester Reyns op
toon gezet en door hem zelf nu bestierd.
De tusschenzang werd eerst door
kinder en mannen-stemmen gezongen, die daarna met begeleiding van 6 Thebaansche
trompetten, die voorafgingen, herhaald werd in harmonie met de fanfaren der
Burgersgilde die op de zangers volgden.
Hierop kwam de schitterendste
ruitersstoet, dien men uitdenken kan; het was de vader van Idesbald die naar t
heilig land trekt en wordt verbeeld door zijnen naneef den edelen heer van den
Gracht van Eeghem.
t Is nu al eêldom dat men ziet:
prins en prinses van Croy verbeelden graaf Diederik en gravin Sybilla, bij wien
Idesbald leermeester was, Mevr. en Mej. Arent. de Beerteghem, Heer en Mevr.
Rotsart dHertaing en tal van edelen rijden in den stoet van Aartshertogin
Isabella, die naar Veurne Idesbalds overblijfselen gaat vereeren.
Eenige historische gedenkenissen
over Idesbald en de abdij der Duinen, en eindelijk de kostelijke groote rijve
van den gelukzaligen vormen den laatsten groepn.
Daarachter namen de bisschoppen en
abten plaats die al gaande de menigte zegenden.
De stoet was zoo lang dat het
moeilijk was om hem tweemaal te zien, alhoewel de weg langs de statie terug
naar de markt al voorbij de Halve Maan om naar de Potteriereie trok.
Het heerlijkste weder verhoogde nog
den luister van den stoet.
Zeker zal heden zondag het getal
bezoekers wel dubbel groot zijn.
A. VERSTRYNGE maakt bekend dat hij
op den 13 en 19 Juli, naar Brugge naar de feeste rijdt, aan 70 centiemen weg en
weer. Vertrek om 12 uren op de markt.
s Namiddags kan men nog uit Gent
vertrekken met den gewonen trein om 12,33.
Alleen
den Maandag 13 Juli: Brugge, vertek, 7,58 s avonds; Maldeghem, 8,28; Eecloo,
8,43; Gent (Dampoort), aankomst 0,15.
Alleen
den Zondag 19 Juli: Brugge, vertek 8,15 s avonds; Maldeghem, 8,45; Eecloo,
9,05; Gent (Dampoort), aankomst 9,40.
(Zonder stilstand in de andere
statiën.)
Men kan nog terugkeeren met de
dagelijksche treinen, vertrekkende uit Brugge om 6,08 en om 6,35 s avonds, en
den Zondag 19 Juli met den
expresstrein van 8,00 s avonds.
Al de hier bovengemelde treinen
zijn samengesteld uit rijtuigen der drie klassen.
BERICHT. Op Maandag 13 Juli, zullen de koopwarentreinen vertrekkende uit Brugge
om 12,32 en uit Gent om 1,53 s namiddags, afgeschaft zijn.
trefwoorden: Brugge, Idesbaldusprocessie, 19de eeuw
Den zondag 12 juli zal in de kerk van het groot seminarie,
waar het lichaam van Z. Idesbald verscheidene eeuwen is bewaard geweest, de
verheffing der Relikwiën plaats hebben. Na den pontificalen dienst zal Z.H. de
bisschop van Brugge de HH. overblijfsels van Z. Idesbaldus aan het volk
vertoonen.
Dan wordt de looden kist wederom toegelast, de
bisschoppenlijken zegel erop geslagen, het proces verbaal afgelezen, en rond 6
ure zal met plechtigen geestelijken stoet de heilige schat naar de Hoofdkerke
overgevoerd worden voor het feest van s anderdaags.
s Anderdaags, den Maandag, 13 Juli, zal dan de stoet
uitgaan. Er is een schoon boekje voor gemaakt met de verbeelding van al de
groepen (die wij verleden week reeds opgaven.)
Dan zondag daarop volgende, tweede uitgang van den stoet.
Vervolg is een levensbeschrijving van Idesbaldus
trefwoorden: Brugge, Idesbaldusprocessie, 19de eeuw
Hieronder geven wij, eenigzins besnoeid, het programma van
den stoet die te Brugge zal uitgaan ter eere van den gelukzaligen Idesbald van
der Gracht, op de dagen 13 en 19 Juli aanstaande. Het plakkaat welk dit
programma behelst, is een meesterstuk geteekend door den bouwkundige M. De
Wulf, van Brugge, uitgevoerd door t vermaard huis Vande Vyvere-Petyt, van
zelfde stad.
Wapenschilden der
Bisdommen van Teremburg, Yper en Brugge.
Wapenschilden der
XXII Bisschoppen van Brugge.
EERSTE DEEL.
De Heiligen en Gelukzaligen die in Vlaanderen hebben
geleefd, of wier relikwieën er berustende zijn, komen hulde brengen aan Zaligen
Idesbald.
1. De
gelukzalige Robrecht van Gruuthuse.
Groep te peerde. OOSTCAMP.
2. De gelukzalige
Torphimus, Bisschop van Hamaria, in Noorwegen, overleden in t klooster van ter Doest.
3. De gelukzalige
Desiderius van Kortrijk, Bisschop van Teremburg; historische groep. KORTRYK.
4. De gelukzalige
Walter van Brugge, Franciscaan, Bisschop van Poitiers, Historische groep Seraphijnsche School, BRUGGE.
Standbeelden en mindere Relikwieën.
5. St-Michiel,
godsdienstige groep, Thielt.
6. St-Guthago,
kluizenaar te Oostkerke-bij-Brugge, Historische groep. Oostkerke.
7. St-Bertinus,
historische groep. Poperinghe
8. De
gelukzalige Joannes van Waasten, bisschop van Terembrug.
9 10 11. St-Amand;
St-Anscharius en St Rembertus, bisschoppen van Bremen, Historische groepen te
peerde. Thourout.
12. St-Tomas Becket, aartsbisschop van Cantelburg. Dixmude.
Rijven en groote Relikwieën.
13. Rijven van Ste-Godelieve (Ghistel en Brugge.) Historische groep. Ghistel.
14-15. Rijve der HH. Nereus,
Achilleus en Pancratius, naar Veurne overgebracht, terwijl de Gelukzaligen
Idesbald aldaar kanonik was. Rijve van St. Walburga en hare broeders, St-Willibald
en St-Wunibald. Historische groepen te peerde. Veurne.
16. Rijve van den H.
Tillo, eersten apostel van Iseghem. Iseghem.
17. Rijve van St-Bertulf,
abt van Renty, Harelbeke, en St
Lodewijkss Collegie, Brugge.
18. Rijven St Arnold (Oudenburg en Tieghem,) geboortig van Tieghem. Historische groep. Tieghem en Avelghem.
19. Rijve van den H.
Chrijsolius, bisschop, gemarteld te Comen. Comen.
20 21. Rijven van de HH.
Maximus en Humfried, bisschoppen van Tieremburg. Historische groepen. IJper.
22 23. Rijven van
St-Eleutherius, bisschop, en van verscheidene andere heiligen Doornijk.
24 25. Rijven van St Livinus
en van den H. Macarius. Historische groepen. Gent.
Groepen door de stad Brugge ingericht.
26. Relikwiekas van den
H. Franciscus Xaverius, door het magistraat van Brugge als patroon tegen de
pest gekozen (1666) Groep te peerd. Xaverianen.
27. Relikwie van den H.
Ignatius van Loyola, die te Brugge verbleef in 1529 en 1531. Groep te peerde. EE. PP. Jesuieten.
28. Rijve van St-Eloi. Gilde der Ambachten.
29. Rijde van den
gelukzaligen Karel-den-Goede. Historische groep. Burgersgilde.
30. Relikwiekassen van
HH. Basilius en Johannes Chrysostomus. Broederschap
H. Bloed.
31. Rijve van Sint Trudo.
Groep te peerde. Parochie H. Magdalena.
32. Rijve van Sint Leo,
martelaar. Groep te peerde. Sint Leos
Gesticht en parochie Sinte Anne.
33. Relikwiekas van
Ste-Walburga. Parochie van Ste-Walburga.
34. Relikwiekas van
Sint-Gillis. Historische groep. Parochie van St-Gillis.
35. Relikwiekas van de H.
Barbara. Parochie van Sint-Jacobs.
36. Rijve van den H.
Bonifacius. Parochie van Onze Lieve Vrouw.
37. Rijve van
Sint-Donaas. Groep te peerde. Parochie van Sint
Salvators.
TWEEDE DEEL.
De Gelukzaligen Idesbaldus van
der Gracht. bijzondere stoet.
1. Wapenschilden der
Abten van ter Duinen.
2. De vader van Zaligen
Idesbald, in optocht naar het H. Land. Groep te peerde. Eeghem
3. Zaligen Idesbald aan
het Hof van Boudewijn Hapken. Historische groep. St-Lodewijks Colegie.
4. Zaligen Idesbald,
kanonik van het Kapittel van Sinte-Walburga te Veurne. Stad Veurne.
5. Zaligen Idesblad,
met het betuur van he [sic] graafschap belast. Diederik van den Elzas en
gravinne Sibylla trekken met de vlaamsche kruisvaarders naar Jerusalem. Groep
te peerde. St-Lodewijks Collegie.
6. Zaligen Idesbald,
abt ter Duinen; verschillige vrienden
van den Gelukzalige. Seminarie.
7. Aartshertogin
Isabella komt het lichaam van den Gelukzalige vereeren, dat men ongeschonden
vond in 1624. Groep te peerde. Familie
van der Gracht.
8. Historische
gedenkenissen: beeltenis van Zaligen Idesbald. De abdij der Duinen;
schilderij van Pourbus. Staf van den H. Bernardus. Relikwie van den H.
Benediktus. Benedictijnen van Steenbrugge.
9. RIJVE VAN DEN
GELUKZALIGEN IDESBALD EN GODSDIENSTIGE GROEP. Potterie.
10.Kloosterorden; wereldlijke
geestelijkheid; zeer eerweerde Abten; Hunnen Hoogweerdigheden de
Bisschoppen.
trefwoorden: Brugge, Idesbaldusprocessie, 19de eeuw
Oostende. Zeewijding. Zooals te voorzien was had
deze aloude plechtigheid die sedert 1710 op den feestdag der HH. Petrus en
Paulus gehouden wordt, ditmaal den grooten toeloop niet, die ze telken jare
naar onze stad deed stroomen. Wel waren alle treinen van volk goed voorzien,
maar er waren er merkelijk midner, er waren namelijk slechts drie
pleziertreinen tegen zeven of acht op andere jaren. Het getal reizigers met den
spoorweg alleen aangekomen bedroeg 3207 tegen 8670 op 30 juni 1895.
In alle andere opzichten was de plechtigheid buitengewoon
welgelukt. Zelden werd de plechtigheid met een heerlijker weer begunstigd
terwijl ook de samenstelling van den prachtigen processiestoet, het
indrukwekkende der ceremoniën op den zeedijk niets te wenschen over lieten.
Het is en blijft besloten; de feesten ter eere van den
gelukzaligen Idesbaldus zullen plaats hebben den 12, den 13 en den 19 Juli.
Zondag den 12 plechtige dienst voor de verheffing der
eerbiedweerdige overblijfsels van den Gelukzalige: in den namiddag, rond 6
uren, zullen die HH. Relikwieën plechtiglijk overgevoerd worden naar de
Hoofdkerk.
Maandag den 13 ten 10 ure pontificale Hoogmis, waarna de
lofrede van den Gelukzalige. Het is tot hiertoe niet gekend wie de lofrede zal
uitspreken, niet dat er schaarschheid is van vlaamsche gewijde redenaars in het
Brugsche.
s Namiddags ten 3 ure, ommegang van den geestelijken
historischen stoet. Zoo er reeds over eene maand in t Vlaamsche Volk te lezen stond zal deze niet moeten onderdoen
voor den onvergeetbaren heerlijken stoet van Zaligen Graaf Karel den Goede. Dank
aan de nieuwe en gansch eigenaardige opvattingen en verbeeldingen zal hij even
veel, zoo niet meer, eenieders bewondering en verwondering verwekken.
Zeven en veertig groepen, allen nieuw en rijk, waaronder elf
met peerden, zullen er deel van maken. Al de heilige schatten van gansch het
roemrijke Vlaanderen zullen te Brugge vereenigd zijn. Prachtige relikwiekassen,
wegende van rijkdom, zullen op rijk versierde praalwagens vervoerd worden.
Den Zondag 19den Juli, zal de stoet voor de
tweede maal uitgaan, dezelfde ure als op den Maandag.
Telkens zullen verscheidene bisschoppen den prachtigen stoet
door hunne vereerende tegenwoordigheid opluisteren.
Reeds is men aan het drukken van den feestwijzer die gansch
België rond en naar verschillige steden van Holland en Frankrijk zal gestuurd
worden.
Het opstellen van het boeksken, dat men op zijn italiaansch
libretto noemt, en waarin de uitleg van het programma te lezen staat, is op
getouw gezet. Deze uitlegboek zal een prachtigen album uitmaken versierd met 4
grooten en bovenmatige kunstige teekeningen van den Brugschen teekenaar Van
Acker, waarin men geheel het gedacht van den stoet, zoo hij nu is vastgesteld
en uitgevoerd moet worden, zal kunnen vinden. Iedereen zal dezen album willen
in zijn bezit hebben, en nadien hem nu en dan eens uit de boekenkas halen of
hem om van de mode te zijn, op tafel in de ontvangstzal leggen om wederom met
voldoening den brugschen stoet te herdenken en met vrienden te bespreken.
trefwoorden: Brugge, Idesbaldusprocessie, 19de eeuw
Feesten ter
verheerlijking van den gelukzaligen Idesbald.
Paasch- en Meifeesten hebben voor eenige dagen het werk
onderbroken van de leden van het berek, die met het schikken der feesten belast
zijn, ter eere van zaligen Idesbaldus
Tegenwoordig is men volop aan t bereiden, hier te Brugge,
en in alle gewesten van Vlaanderen; en wij moeten getuigen dat de stoet eene
heerlijke betooging zijn zal, waaraan geheel het vlaamsche land met iever en
edelmoedigheid zal deelnemen..
Buiten Brugge zullen de dekenijen van het bisdom
verscheidene groepen inrichten ter eere van de Heiligen die nauw in verband
staan met hunne streek.
Van nu reeds zijn er meer als twintig groepen geschikt die,
op bijzondere wijze, aandacht en bewondering zullen verwekken door de
afwisseling van vaderlandsche en godsdienstige zinnebeelden, die t grootsch en
christen verleden van Vlaanderen zullen doen herleven.
In den groep van Dixmude, onder andere, zal de kasuifel en
de kelk gedregen worden die de H. Thomas van Cantorbery bezigde voor de H. Mis.
als hij na zijn ballingschap in Engeland onze streek doorreisde.
Ghistel bereidt eenen groep ter eere van St-Godelieve,
waarvan de eeredienst zoo levendig onder ons volk wordt bewaard. Die groep zal
eenen geheelen stoet uitmaken, die het leven der Heilige verbeeldt, en zal
gevolgd zijn van de kostelijke rijven die te Brugge en te Ghistel berusten.
Thielt zal den aartsengel Michaël, den leidsman van s
Heeren legerscharen, in eenen prachtigen en kunstigen groep vereeren.
De dekenij van Avelghem verdient den meesten lof voor t
inrichten van den groep van Sint Arnold, den apostel van Vlaanderen, die hier,
ten tijde van Robrecht den Fries, rust en vrede stichtte, als het land in
onrust en beroerte verkeerde. Dank aan de welwillende medewerking van den
edelmoedigen weldoener van Tiegem, (waar Sint Arnolf geboren wierd) heer Vitaal
Moreels, zal die groep, uit ter mate rijke en kunstmatig geschikt, den stoet
buitengewonen luister bijzetten. Ter gelegenheid der aanstaande feesten heeft
de ieverige weldoener eene nieuwe rijve doen maken bij M. Bourdon, den
welbekenden Gentschen kunstenaar. De groep zal sluiten met de rijve die te
Oudenburg wordt bewaard, waar S. Arnolf eene abdij van Benediktijnen stichtte,
en waar hij stierf ten jare 1087.
Veurne, waar zalige Idesbald verbleef, als lid van het
kapittel van Sinte Walburga, vooraleer hij naar het kloostar [sic] der Duinen
ging. Veurne zal ons drie merkweerdige groepen zenden: de eerste zal de rijve
begeleiden der HH. Nereus en Aquileus, die naar Veurne werd overgebracht,
terwijl Idesbald aldaar kanonik was; de tweede zal de rijve dragen van Sinte
Walburga, en hare broeders Willibald en Wunnibald; de derde zal den
gelukzaligen Idesbald voorenstellen als kanonik te Veurne. Die groep zal
natuurlijk plaats nemen in dit gedeelte van den stoet, dat uitsluitelijk wordt
bestemd om het leven van den gelukzalige te verbeelden.
De groep van Yper zal ook veel belang verwekken: hij zal het
tijdstip verbeelden waarop de zetel van het bisdom van Therouanen naar Yper
wierd verdregen (1562). en de rijven dragen der HH. Maximus en Humfried,
bisschoppen Teremberg.
Terwijl wij heden bijzonderlijk van de rijven spreken, moeten
wij nog de rijve vermelden die te Iseghem berust, de rijve van den H Tillo,
eersten apostel dezer stede; de rijve van den H. Chrysolius, die te Komen de
marteldood stierf, enz. enz.
Wij vernemen daarbij dat de leden van het bestuur vol hope
zijn van te gelukken om de rijve te bekomen van den H. Livinus die te Gent
berust, de rijve van den H. Eleutherius, die te Doornijk wordt bewaard, en de
rijve van Sint Trudo, den stichter der abdij van den Eeckhoute.
Ongetwijfeld zal de stoet, door die prachtige en menigvuldige
rijven opgeluisterd, een bijzondere stempel dragen, eigenaardig en grootsch, en
buitengewoon veel bijval vinde[n.] Het zijn oprecht al de Heiligen van
Vlaanderen die hunnen nieuwen broeder komen groeten en vereeren. Het verleden
zal glanzend schoon voor ons oprijzen in waarheid en christen grootheid, en zal
meer indruk maken op ons herte als het voorbijtrekken van praalwagens en
historische zinnebeelden, gelijk er zoovele te ziene waren in ons land, sedert
eenige jaren van hier.
In t korte zullen wij de gelegenheid hebben de groepen te
bespreken die te Brugge zelve gevormd worden.
Intusschen mogen wij met genoegen getuigen dat de
voorbereidsels tot den stoet rap en goed vooruitgaan, dat al de medewerkers met
iever en edelmoedigheid bezield, noch tijd noch moeite spraren om Zaligen
Idesbaldus weerdig te verheerlijken, zoodat wij, reeds van nu, het welgelukken
onzer groote vlaamsche feeste mogen voorspellen. Gaz. v. Brugge.
trefwoorden: Brugge, Idesbaldusprocessie, 19de eeuw
H.Haarprocessie op 17 Mei te Kortrijk. Ziehier de zegemarsch <<De optocht van het H. Haar>> die, aan het hoofd van den Stoet door de 100 leden van de Turnafdeeling der Ambachtsgilde, in nieuwe
krijgskleedij, zal uitgevoerd worden, met begeleiding van klaroenen, trommels en het muziek der H. Geestschool: O volk van hier en andere streken, maakt plaats! en uit den weg geweken! Met eerbied en met blij gemoed, met dankbaarheid den schat begroet, den schat dien Kortrijk mocht bewaren: den schat van s Heeren Heilig Haren. Herdenkt, o volk, een groot verleden! zoo t eertijds was, zoo moet het heden!... O vrome liên uit Vlaandrenland, de straten langs! Begroet den pand, die aan den Grave wierd geschonken omdat zijn moed had uitgeblonken. Voor God alleen den knie gebogen, De ziel in geestdrift opgetogen! Met stalen wil en ijzren hand, verdedigt Kerk en Vaderland! En blijft hetgeen uw vaadren waren: vol eerbied voor de Heilig Haren! O volk, voor uw verwonderde oogen zal men den zegepraal vertoogen van uw geloof. In beeld en taal begrijpt het treffende verhaal van hen die goed en bloed en leven, die alles voor den Heere geven. O Kortrijk, stad der Gulden Sporen, toch nooit, uw godsdienstzin verloren! Volherdt met kracht en heldenmoed in t geen gij voor t Geloove doet; en bij den schat der Heilig Haren. zoo zult gij uw geluk bewaren. trefwoorden: Kortrijk, H. Haar, 19de eeuw
Oostende. Zeewijding. De plechtigheid der
zeewijding zal dit jaar den zondag 14 Juni gebeuren, in plaats van den eerste
zondag van Juli, op welken dag er kiezingis [sic] voor de wetgevende Kamers.
Deze jaarlijksche Processie is en blijft gesteld, op den
Zondag na O.H. Hemelvaart, s namiddags ten 4 ure. Dit jaar valt die dag op 17
Mei, dag op dag dus 36 jaar na de laatste Processie, die opgeluisterd wierd
door de tegenwoordigheid van Mgr. J.B. Malou.
Men verzekert dat de Processie prachtig en overschoon zal
zijn.
Uit oude oorkonden blijkt het dat er reeds eene processie
van het H. Haar bestond in 1578. Dit jaar, immers, zo lezen wij, den 20
augusti, wierd zij opgeluisterd door Zijne Doorluchtige Hoogweerdigheid, Mgr
Michiel dEsne, bisschop van Doornijk.
In het jaar 1686, treffen wij het verslag aan van de
prachtige en weergalooze processie, die, uitging den 13 Juni, op aanvraag van
den heer burgemeester, Frans Tayaert en den heer schepen, J.B. Steyt.
Het was drie jaar nadien, ten jare 1689. dat de Processie
als Jaarlijksche Processie wierd ingericht, door Z.D.H. Mgr Gilbert de
Choyscul, bisschop van Doornijk, Sedert dien ging zij jaarlijks uit met eene
ongehoorde pracht en onder eenen toeloop van duizende vreemdelingen. Het was
alleenlijk door de Fransche Omwenteling, dat deze jaarlijksche plechtigheid
wierd afgeschaft. De laatste ommegang was deze van het jaar 1790.
Den 17 mei van het jaar 1860 wierd de kostbare Relikwie
verheven door Z.D.H. Mgr. Joannes-Baptiste Malou, bisschop van Brugge, die, ter
gelegenheid, de wonderschoone processie vergezelde, waarover onze bejaarde
stadsgenooten, nog spreken, met eene onbegrensde bewondering en eene
rechtmatige fierheid.
Ongelukkiglijk, en niettegenstaande den uitdrukkelijken
wensch van H.D.H. Mgr. Malou en Mgr Delbecque, bisschop van Gent, wierd deze
processie maar ingesteld voor éénen enkelen keer. Het is dus nu dat die
billijke wenschen zullen voldaan worden. Zijne Doorluchtige Hoogweerdigheid
Mgr. Gustavus-Josephus Waffelaert, bisschop van Brugge, heeft de Processie, met
eene eerbiedweerdige welwillendheid, voor alle jaren, weêrom toegelaten.
Oostende. Zeewijding. Sedert vele jaren heeft
men te Oostende geen toeloop van volk gezien als er zondag aldaar toegestroomd
was ter gelegenheid der zeewijding. Alle aankomende treinen en stoomtrams waren
proppensvol. Zes pleziertreinen brachten elk van acht tot elf honderd bezoekers
aan; met die van Kortrijk nagenoeg 13,000 reizigers met den ijzerenweg
aangekomen. Hierbij te rekenen een goed paar duizenden door de stoomtrams en
postbooten toegevoerd, alsmede 4000 daags te voren reeds aangekomen. Dit alles
maakt een getal uit dat in andere jaren slechts op een buitengewone dag, als
b.v. den 16 Oogst bereikt werd.
De indrukwekkende plechtigheid der zeewijding, door alle
omstandigheden begunstigd, was volkomen gelukt en de processie die andermaal
met verscheide nieuwe groepen vermeerderd was, verwekten de bewondering der
menigte.
>>Zooals bijna onvermijdelijk het geval is bij eenen
grooten toeloop van volk, heeft men ook van beuzesnijders gehoord; onder ander
werden twee buitenvrouwen elk hunne geldbeurs ontstollen, de eene 22 fr. en
reiskartje, de andere met 12 fr. Een man was zijne beurs met 10 fr. 50 kwijt;
enz.
