Tijdens mijn
ontdekkingsreis door Groot-Maldegem heb ik verbazingwekkend talent ontdekt,
zoveel energie, zoveel inspiratie, zoveel gevoelens van blijdschap en verdriet
verwoord in beeldende kunsten. De Maldegemse kunstenares Annie Matthijs is een
van de kunstenaars, die toch wel beschikt over bijzonder talent dat bewondering
afdwingt. xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Annie Matthijs werd geboren te Maldegem-Kleit tijdens de
donkere maand december 1939, enkele weken voor kerstmis, enkele maanden voor de
uitbarsting van de tweede wereldoorlog. De tijd gekenmerkt door ontbering en
angst tijdens de Duitse bezetting met daarna de moeizame wederopbouw van
Vlaanderen. De generatie geboren voor de oorlog kreeg niet dezelfde kansen en
mogelijkheden waar zij recht op had maar zij was gesterkt door een innerlijk
verlangen om toch ergens in uit te blinken.
Annie Matthijs beleefde haar jeugdjaren intens en zij
streefde naar de perfectie in alles wat zij ondernam. Zij trouwde, zij had de
kans om een sfeervolle thuis in te richten in een van de mooiste lanen van Maldegem
en te zorgen voor haar echtgenoot en twee knappe kinderen, Bart en Sofie, die
groeiden en bloeiden en haar geluk vervolmaakten. Toen de kinderen ouder en
zelfstandiger werden, kon zij niet meer aan haar innerlijke drang naar
plastische creativiteit ontsnappen en begon zij haar vorming in de teken-,
schilderkunst en zeefdruk. Zij startte haar opleiding aan de academie voor
Schone Kunsten in Eeklo met eminente leraars-kunstenaars. Zij werkte tien jaar
onder leiding van de alom gekende kunstenaar-leraar Dirk Verstraete. Bij
Patrick Ysebaert (nationaal bekend om zijn schilderijenreeks in de catacomben
van Palermo) leerde zij schetsen en tekenen naar levend model. Zij genoot een
kunstopleiding aan de Europese Kunstacademie in Trier en perfectioneerde haar
techniek tijdens internationale workshops en kunstseminaries met oefeningen in
de vrije natuur. Als gewaardeerd kunstenaar vervolmaakt zij tot op heden haar
zeefdruk technieken bij Barbara Verstraete, de dochter van Dirk Verstraete. Zij
kreeg de prijs stad Eeklo voor Toegepaste Grafiek.
Haar
indrukwekkende, ontroerende en artistieke scheppingen stelde zij regelmatig tentoon
tijdens groepstentoonstellingen, in haar zonnig atelier en in privé galerijen.
In 1989
neemt zij deel aan groepstentoonstellingen o.a. in Oudenaarde en Lebbeke.
Zij ging de
confrontatie met het grote publiek aan bij haar individuele tentoonstellingen.
Zij
exposeerde in de Galerij Oud Brughe in oktober 1991.
In 1998,
nam ze deel aan een indrukwekkend project het Kunstbos in Moerbeke-Waas en
exposeerde in Galerij Denise Van de Velde, Aalst.
Haar
schilderijen in olie- en acrylverf hadden uitzonderlijke aandacht in het CC Den
Hoogen Pad Adegem.
In 1999
stonden haar werken ten toon in de Grote Kerk in Veere, Nederland.
In 2002 had
zij een expositie in het Raadhuis Sint-Anna-ter-Muiden, bij Sluis.
In 2003 en
in 2005 stelde zij haar werk tentoon in de Galerie Stadhuis, Plein te Kaprijke
met een kleurrijk en levendig palet, zeezichten, beelden uit het Krekenland en
abstracte bloemenschilderijen.
In 2004 en
2008 neemt ze deel aan het prestigieuze Kunstsalon Sant Brugge, waar ze o.a.
Black 1 brengt, een etstechniek op textiel van plantaardige vezels, die een
transparantie weergeeft van verscheidene beelden in één doek. Voor de
inspiratie van dit werk heeft zij zich gebaseerd op de moviestars uit de
jaren 40 en 50 waarin zij de abstractie wilde projecteren uit enkele van haar
tekeningen.
Zij hield
Open Atelier thuis.
In 2006
waren haar werken met als thema Manna te bewonderen in het Art-Center,
Heilige-Geeststraat Brugge.
In 2008
exposeerde zij zeefdrukken en collages onder de noemer Explosief Rood in de
Passerelle van het gemeentehuis Terneuzen. Een scala aan roodtinten, van
dieprood tot oranjegoud passeerde de revue van collages en zeefdrukken. Grote
oppervlakken, geschilderd of bewerkt met deze tinten, haar speelse composities
zetten de passerelle en de trapopgang van het stadhuis in vuur en vlam. Om
schilderijen te vervaardigen gebruikt men verf, maar soms is de ondergrond doorslaggevend.
Op het basismateriaal, op flinke vellen papier gaat Annie Matthijs aan de slag
met diverse transparante papiersoorten, waaronder Japans papier. Als ondergrond
gebruikt zij een verdeling van diverse vierkanten en rechthoeken, waarop daarna
een cirkel of een speelse vorm wordt aangebracht. Laag na laag bouwt ze haar
werken op, gebruikmakend van verschillende technieken: schilderen, zeefdrukken,
tekenen maar ook naaien met naald en draad om lijnen en vormen te creëren. De
collages krijgen daardoor de vorm van een doorleefde huid, met speelse en
spannende composities, waarin steeds iets nieuws te ontdekken valt. De werken
hangen losjes van de muur, niet ingekaderd, ze lijken soms te zweven.
Flammarion, een serie grote werken doen denken aan een moderne versie van
Oosterse wandtapijten. De warme uitstraling, de werkwijze en het materiaal doen
Oosters aan. Dit geldt ook voor de zeefdrukken op aluminium waarin een
karakterteken te ontdekken valt. Annie creëert dergelijke vormen onbewust want
zelf noemt ze het leven van elke dag en de natuur haar voornaamste
inspiratiebron. Een opvallend collage met zelfportretten in grijstinten vormt
een rustgevend contrast bij al de kracht van explosief rood.
In 2010
exposeerde zij collages en zeefdrukken in het Scheldetheater in Terneuzen.
Haar onstuimig talent, de wil om scheppend bezig te zijn,
haar voorkeur voor bruisend en levendig coloriet getuigen van haar voorkeur
voor de kleuruitbarsting van de zomer en het leven. Met vurig enthousiasme wil
zij gepassioneerd een deel van de wereld stofferen, overdekken, kleuren en
bekleden met verf emotioneel, heftig en breed geborsteld.
Een vertekend realisme, in de letterlijke zin bijna
surrealistisch, weg van of voorbij het realisme dat met felle kleuren wordt
overstegen. De kunstenares maakt zich los van het figuratieve en behoudt
slechts ergens nog een figuratief ankerpunt als een brugje in een uitbundige,
soms bedreigende natuur, een vervormd schuiloord in een overweldigend
landschap. Heel intimistisch en gevoelig toont zij zich in de figuratieve
doeken met het gebruik van een kleurengamma die haar innerlijke gevoelswereld
openhartig openbaart.
Uit de krachtige penseelvoering en de exuberante
kleurstelling spreekt karakter en natuurlijk talent.
Portretten en naakten zijn zeer toegankelijk met raak
getypeerde snel geborstelde momentopnamen, de bloemen zijn net nog herkenbaar
als soort maar tonen de neiging tot abstraheren. De werken zijn explosies van
kleur, uitingen van nauwelijks onderdrukte stemmingen.
De landschapsimpressies, de spontane en beheerste weergave
van de natuur zijn kleurrijk en expressionistisch, met uitsluitend
warmgekleurde vlakken. Een horizon is zichtbaar, de lichtval of de contouren
van de begroeiing is identificeerbaar maar de stemming van het landschap, niet
de precieze afbeelding, is belangrijk. In een Afrikaans landschap probeert zij
het mysterieuze weer te geven. Een tafereel in Marokko is geschilderd met verf
gemengd met gekleurd zand. Bij een ander schilderij gebruikt zij verf en as uit
de kachel of verf met stukjes textiel. Op die manier krijgt alles uit haar
omgeving een tweede leven, een tweede kans om te leven wat een mens niet
krijgt. Het abstraheren van figuratieve elementen of van het totaalbeeld
vervagen in een harmonieuze kleurschakering.
Na 1996 worstelt zij met kleur en compositie in beelden die
verwijzen naar een crucifix, naar het lijden en naar het gehavend lichaam, het
figuratieve zinspeelt en reflecteert een hartverscheurend drama in haar leven.
De beeldschone kunstwerken weerspiegelen de worsteling en verwerking van
persoonlijk leed. (99)
Zij maakt een ontdekkingsreis van realistisch via figuratief
naar abstract. De werken drukken de hunkering uit om de andere kant te kennen
en te voelen, te ontsnappen uit diepe ellende en naar het leven die het haalt
op de dood. Het kleurenpalet en de vorm verwijzen soms naar oeverloos verdriet
en naar ontroostbaar verder leven. Een afwisseling van warme kleuren, rood,
oranje, geel, naar koele kleuren, blauw, groen, paars en naar aardkleuren,
oker, bruin geven diverse stemmingen weer.
In inkt- en pasteltekeningen en op zeefdrukken beeldt zij ook
geabstraheerde figuren uit. Haar tekeningen van naaktmodellen laten zien dat ze
alle stappen tussen exacte uitbeelding en abstractie beheerst. Zij gebruikt
diverse technieken om de grenzen van het kunstwerk af te tasten en verruimt
keer op keer haar scheppingswereld. Zij bewerkt wandtapijten van papier met
verschillende verflagen en zeefdruk waardoor ze een taaiheid van echt leder
krijgen. Het levendige kleurenschema geeft het tapijt een uitzonderlijke
expressieve kracht. Soms deelt ze het werk op in sequenties waardoor binnen
eenzelfde kunstwerk varianten op eenzelfde thema aangebracht worden. Ze kleeft
papier op het canvas om gecombineerd met een verflaag, een subtiele fond te
leggen in het ingetogen beeld. Sommige werken zijn een variatie van mengvorm
van tekening en tekst, van figuratief naar abstract. Je ziet wat het is en je
voelt wat het zou kunnen zijn.
Kunst is haar zuurstof wat weerspiegeld wordt in haar
gevoelige werken waar licht, leven, natuur en kleur een eeuwige en ontroerende
inspiratiebron zijn. De drang naar het creëren neemt steeds toe en haar
kunstverzameling van diverse technieken en vormen is indrukwekkend. Haar
schilderijen zijn geen seriewerk, zij schetst, zij schildert en laat de creatie
groeien. De meeste van haar werken zijn warm, lyrisch en abstract. Het accent
ligt op spontaniteit en expressiviteit en op het effect van grote egale
kleurvakken. Deze frêle nog steeds uitzonderlijk knappe vrouw waar de tijd geen
vat op heeft biedt een boeiende en waardevolle kunstschat. (naar de recensies over haar uitvoerig werk Marianne Posman)
|