Net als vorige week ga ik op woensdag en donderdag terug helpen op de boerderij. Waarom deze dagen, voor mij maakt het niet uit welke dagen, ik vraag vooraf welke dagen het beste passen wanneer er wat extra handen nodig zijn en ik wil ook wel dat Edmond die de boerderij leidt er ook is zodat we samen wat administratie kunnen doen. Het zijn de 2 jongens die 7 op 7 en 24h op 24h op de boerderij zijn. Edmond slaapt er niet, er is op dit moment geen extra slaapplaats en hij doet ook de boodschappen voor de boerderij, waardoor hij niet altijd aanwezig is, bovendien klust hij nog wat bij als dierenarts (o.a. inentingen, vaccinaties, …). Waarom bijklussen, het gaat jullie misschien verbazen maar op dit ogenblik wordt er geen salaris uitbetaald aan Edmond, een eigen boerderij en het sociale luik was een droom van hem, om deze te kunnen verwezenlijken heeft hij van bij de start zelf gezegd ik hoef geen loon in het begin, ik probeer wat bij te klussen zodat ik voldoende heb om te leven, dit alles tot de boerderij goed draait en we voldoende verdienen om een loon te betalen. Een boerderij opstarten in Afrika is niet evident, bovendien gaat onze prioriteit uit naar de opvang en begeleiding van onze jongeren, maar toch vind ik het mooi gebaar en opoffering om dit zo te doen, chapeau hiervoor.

Gisteren liet Edmond mij weten dat hij me uiterlijk om 10uur zou ophalen, om eerlijk te zijn vind ik dit laat, dit wil zeggen dat het al 11uur zal zijn voor ik iets kan doen, dus in mijn ogen verloren tijd, daar moeten we toch nog eens over praten. Nog voor 10 uur ben ik als westerling met een horloge klaar, de tijd verstrijkt, en verstrijkt en verstrijkt, … om 11u stuur ik bericht “wanneer kom je me ophalen”, geen antwoord, wachten, wachten, wachten, nog een bericht versturen, mijn geduld wordt hier heel sterk op de proef gesteld, … Uiteindelijk is het al meer dan 12u30 als ik opgehaald wordt en arriveer ik pas om 13u38 op de boerderij. In mijn ogen kan dit niet, dus wordt er hierover gediscussieerd, tja ik neem hier geen blad voor mijn mond, ik begrijp wel dat de mentaliteit hier anders is dan bij ons, maar er zijn toch wel wat grenzen. Ik vind het vooral heel jammer dat ik terug een halve dag verloren heb, een halve dag dat ik kon helpen, de jongeren wat bijbrengen.

Maar ja, wie in Afrika iets wil doen, moet dit erbij nemen, wat niet altijd evident is, en zo gaat er hier heel veel tijd verloren, en in mijn ogen daardoor ook veel geld, dus probeer ik dit beetje bij beetje duidelijk te maken in de hoop dat ze er toch iets uit leren.

De lachende gezichten van Judicël en Eric, hen zien komen aanlopen letterlijk met open armen doet me mijn westerse ongeduldheid wat vergeten.

Ze zijn bezig met het opbinden van de komkommers, maar ik zie dat dit op een nogal bizarre manier gebeurt. Ze binden een touwtje vast een de plant, soms te strak waardoor de plant beschadigd is, bladeren en vanalles ertussen, en dan wordt dit aan de bambou vastgemaakt. Als de plant wat verder gegroeid is nemen ze een nieuw stukje touw om een ander stuk plant op te binden. Voor mij heel bizar, vooral daar ik opgegroeid ben in een tuinbouwbedrijf en ik van kinds af aan de planten heb helpen opbinden. Wij namen 1 lange touw per plant, bonden deze onderaan aan de plant vast en bovenaan aan een ijzer, vervolgens wordt de plant errond gedraaid en steunt ze op de bladeren zonder de plant noch de bloemen en vruchten te beschadigen. Ik toon hen hoe wij dit in de “professionele” tuinbouwbedrijven in België doen, ze staan nogal versteld van de techniek ook de manier om een touwtje aan de plant te binden is nieuw, maar ze zien al heel gouw in dat dit wel een goede techniek is. Ik leg uit dat ze dan elke dag of om de paar dagen de plant een paar keer rond het touw moeten draaien en dit is alles. Algauw zijn ze mee met de techniek en samen binden we de planten vast, ik kijk goed na wat en hoe ze het doen en probeer waar nodig hen bij te sturen en uit te leggen waarom. Ik toon ook dat hun techniek de planten veel beschadigd. Ze zijn fier dat ze iets nieuws geleerd hebben, het werk ziet er goed en professioneel uit, ze zijn er trots op. En ikzelf ben look heel tevreden dat ik ze iets kan bijleren.

Alle komkommerplanten opbinden een ook nog de bamboe plaatsen is een heel karwei en zal nog een aantal dagen duren, ik probeer ze ook uit te leggen dat ze daar de volgende keer vroeger mee moeten starten dan gaat het makkelijker nu zijn de planten al wat groot om het te doen en dan is het moeilijker en meer werk. Elke dag leren we bij van elkaar, ik leer hen wat maar omgekeerd leer ik ook bij.  Omdat er heel veel werk is wordt er vandaag geen pauze genomen en werken we de hele namiddag door.

Vorige week hebben ze de planten behandeld tegen insecten, oa rupsen die de bladeren opaten maar ook wat wij “witte vliegen” noemen, terwijl ik de koorden aanbindt vind ik er nog veel op de achterkanten van de bladeren. Dus moeten de planten volgende week nog eens behandeld worden, ik leg ze uit dat ze ook dagelijks eens naar de achterkanten van de bladeren moeten kijken want de insecten nestelen zich daar.

We werken door tot het donker is, uiteraard worden de kippen ook niet vergeten en krijgen ze hun eten rapen we de eieren, geven we de planten water, heel veel te doen en dan vliegt de tijd voorbij.

Eric is de kok van dienst vandaag, hij kookt rijst met bonen en een sausje erbij, op het laatst legt hij er nog een paar eieren in en zo worden die in dezelfde pot gegaard, je moet hier wat inventief zijn daar alles op één klein vuurtje gebuurt gestookt met hout dat ze ter plaatse vinden, er kan ook gekookt worden op houtskool maar dit moet je aankopen, voorlopig vinden we op het domein en langs de weg meer dan voldoende hout dus gebruiken ze dit om het vuur te stoken.

Bij het eten drinken we “sap of yoghurt van Baobab”, dit is op basis van poeder van de vruchten van de baobab , hierbij wordt wat suiker gevoegd en water, goed roeren en het is klaar. Het zien er niet super appetijtelijk uit, het is een soort dik papje, maar eens je proeft smaakt het heerlijk, je smaakt echt een fruitsmaak, weer iets nieuws uit de lokale keuken dat ik hier proef.

Na het eten en de afwas is het al behoorlijk laat, dus tijd voor de “brousse-douche”, ik neem mijn emmer met water naar een uithoekje en was mij op deze manier, het voelt toch verkwikkend, luxe is niet altijd nodig.

Ik kruip in mijn tentje en de jongens gaan zich ook nog wassen en daarna slapen want morgen is het terug vroeg dag en veel werk voor de boeg.

Om 6u30 zijn de jongens al in de weer met het eten geven voor de kippen, ik sta dan ook op , en na een kattenwasje ben ik klaar om hen te helpen. Zelfde karweitjes als gisteren, de kippen verzorgen, eieren rapen, eieren kuisen, water geven aan de planten, en dan de rest van de voormiddag de komkommers opbinden.

Tussendoor praat ik wat met de jongens, over hun leven hier en vroeger, ik pak dit voorzichtig aan want ze hebben het niet altijd makkelijk gehad in hun jeugd. Ik zie dat Judicaël “mankt” als hij stapt en vraag hem of hij ergens pijn heeft, “ja, ik heb altijd pijn aan mijn been”, toen hij de school moest verlaten om financiële redenen, heeft hij een stage of werk gedaan bij een aannemer daar heeft hij zich bezeerd en zoals het hier heel vaak gebeurt , is de wonde of de breuk niet op een goede manier behandeld , meestal door gebrek aan geld om naar het hospitaal te gaan, hierdoor zal hij de rest van zijn leven pijn aan zijn been hebben en wat mank lopen, ook hierdoor heeft hij zijn stage en werk in de bouw moeten opgeven en belande hij zo op straat. Chapeau dat hij ondanks zijn dagelijkse pijn zo hard werkt en doorbijt, niet opgeeft

Judicaël vraagt me of ze na hun opleiding een attest zullen krijgen en of ikzelf dit attest zal schrijven en onderteken, wanneer ik hierop bevestigend antwoord is hij dolblij, wauw ik zal een attest hebben uit België, ik zie de trotsheid op zijn gezicht verschijnen, snel gaat hij dit ook aan Eric vertellen die op zijn beurt spontaan een vreugdedansje begint …. Dat zijn heerlijke momenten, de kleine dingen die hen zo blij maken doen me echt goed, hiervoor doe ik het, om hen iets te bieden, in onze westerse ogen iets kleins maar voor hen zo belangrijk en waardevol.

Het is al rond 13 uur als we eten, persoonlijk vind ik dit voor de jongeren niet goed, ze hebben gans de dag nog niets gegeten en vraag hen dan ook wanneer ze normaal eten. Als er geen extra werk is eten ze rond 10 uur iets , en dan nog eens iets rond 13 à 14 uur en ’s avonds rond 20 uur de 3^e maaltijd, Edmond probeert met uit te leggen dat ze niet aten omdat er veel werk is, maar ik protesteer wat. Ook als er veel werk is mogen ze het eten niet achterwege laten, het zijn jongeren nog in volle groei, een goede maaltijd is zeker noodzakelijk vooral met al het werk dat ze verrichten.

Wat me ook opvalt is dat ze bijna niets drinken, als ik hier werk heb ik veel dorst en drink veel water, maar zij zijn blijkbaar gewoon aan de hitte en drinken niet veel, ik druk hen op het hart om toch ook regelmatig te drinken want te weinig drinken in deze omstandigheden is niet goed.

Ik neem me voor om deze zaken toch goed op te volgen en vraag aan Edmond om in de weekrapporten ook te noteren wanneer en wat er gegeten wordt.

Na het eten houden we een pauze en uiteraard is het dan tijd om voor wat amusement, het spel Uno wordt bovengehaald, maar ik zeg hen leg het maar terug weg want ik heb nog een paar andere spelletjes mee. Een rubiks kubus heb ik meegebracht, een leuk spelletje om de tijd te doden en ook goed voor de hersens, je moet er een beetje voor logisch denken. Naast de kubus heb ik nog een 2^e smartpuzzle mee. Samen proberen we enkele puzzels te maken, elk kunnen ze met een spelletje bezig zijn en ik probeer hen te helpen en uit te leggen hoe het moet, al spelenderwijs leren ze ook ander zaken bij, logisch denken – ruimtelijk inzicht – oplossingen zoeken …. Het leuke is dat dit niet als leren aanvoelt maar een spel is.

Om 16u is de pret voorbij en dient er terug gewerkt te worden, de jongeren werken verder aan de komkommers en geven water, Edmond en ik werken wat aan de administratie. Tot op heden werd alles bijgehouden in verschillende schriftjes wat het ingewikkeld maakte en ook tijdrovend is. Bedoeling is dat we nu alles bijhouden op de computer, dit zou veel sneller en makkelijker moeten gaan.

Rond 19 uur stoppen we met werken, het is tijd om terug naar huis te gaan. Ik spreek af dat ze me laten weten welke dagen ik volgende week kan komen helpen en stel voor om dit keer 3 dagen te helpen zo kan ik iets meer doen en kunnen we meer tijd samen doorbrengen.

Wat foto’s van de activiteiten :

Hun manier van opbinden van komkommers :

Nieuwe manier van opbinden van komkommers :

Nog veel werk voor de boeg :

Eten koken :

Lekkere en gezellige maaltijd :

Afwas na de maaltijd :

Onkruid wieden :

Mijn slaapplekje :

Drinkbakken voor de kippen wassen :

Vegen van de boerderij :