Het is weer tijd om een 3-tal dagen op de boerderij te helpen, deze week van donderdag tot zaterdag. Gisteren rond 22 uur kreeg ik een berichtje dat de moto van Edmond in panne is en hij me niet met zijn moto kan komen ophalen, de vorige keer had ik gezegd dat het absoluut niet nodig is om mij met de auto op te halen, dit is geldverspilling want de auto verbruikt meer benzine dan de motor en ik hamer erop om alles te economiseren, één van mijn taken is nazien hoe we zaken anders kunnen aanpakken om zo de kosten te reduceren dus wil ik zeker niet opgehaald worden met de auto, ik ben geen koningin noch wil ik dat ze speciaal voor mij kosten maken. Uiteraard begrijp ik wel dat ze mij in de watten willen leggen maar ik heb op het hart gedrukt dat dit absoluut niet nodig is, ik ben hier om te helpen en wil geen speciale voorkeursbehandeling. Edmond stelt voor dat hij ergens een moto huurt of leent van iemand om mij op te halen. Ik heb een betere oplossing, ik trek wel mijn plan en ga met de Zem naar de boerderij. De Zem is het meest gebruikte vervoersmiddel in Bénin, dit is een moto-taxi, je kan ze herkennen aan het gele vestje dat de chauffeurs aanhebben of een ander kleur volgens de stad waarin ze rijden. Een heel makkelijk vervoersmiddel dat ik de vorige keer heel vaak gebruikt heb, overal kan je die nemen zonder halteplaatsen, ongeacht waar je staat langs de weg kan je opstappen, je zegt waar je naartoe wil en je onderhandelt over de prijs. . Er zijn ook nog andere vervoersmiddelen dan de Zem. De busjes, dit zijn minibusje die volgepropt worden, ook hier kan je overal opstappen en uitstappen en dien je over de prijs te onderhandelen, er is wel een nadeel aan, soms stopt die heel vaak dit afhankelijk van de passagiers, het gebeurt ook dat ze lang stoppen in een grotere stad om zoveel mogelijk mensen mee te nemen. Een 3^e transportmiddel is de auto-taxi, dit zijn mensen die met hun auto rond rijden als taxi, je deelt de auto met verschillende mensen, en kan net zoals de andere vervoersmiddelen overal instappen en uitstappen, je staat aan de rand van de weg en steekt je hand omhoog ten teken dat je een auto zoekt. Voor degene die wat luxe willen zijn er ook privé-taxi’s die je voor jou alleen huurt, hiervan heb ik nog geen gebruik gemaakt en ben het ook niet echt van plan, ik hou ervan om me net zoals de lokale bevolking te verplaatsen me volledig onder te dompelen in het land waarin ik verblijf waar ik te gast ben.

Dus plan ik om zelf mijn vervoer te zoeken naar de boerderij, wanneer ik dit vertel aan Josias kijkt hij nogal angstig, ga je dit echt doen, ben je niet bang, de zem is toch wel wat gevaarlijk … ze zijn hier heel bezorgd om mijn veiligheid … Ik verzeker hem dat ik voorzichtig zal zijn, dat het niet de eerste keer is dat ik de Zem neem. Ook Edmond vraagt me of ik zeker ben en wil dat ik hem een berichtje stuur als ik vertrek.

Rond iets voor 8 uur ben ik klaar om te vertrekken, Josias drukt me nog op het hart om aan de Zem te zeggen dat ze voorzichtig moeten rijden en zeker een bericht te sturen van zodra ik aangekomen ben. Wanneer ik vertrek staat Jeckosias (de broer van Josias die ook in het huis woont) net klaar om te vertrekken naar de universiteit, hij geeft daar les als “Doctor” in de geologie, net als de anderen vraagt hij me of ik wel zeker ben dat ik de zem zal nemen en stapt mee met mij tot aan de straat waar ik een Zem kan vinden, onmiddellijk stopt er één, na wat discussiëren over de prijs ben ik klaar om te vertrekken, maar niet voordat ik nog wel eens bevestig dat ik deze Zem wil nemen, “vertrouw je de chauffeur, anders zoek ik wel een andere voor je”.

Het eerste stukje is met de Zem tot aan de hoofdweg richting Pahou, daar moet ik een volgend vervoersmiddel nemen. Het idee was een 2^e Zem te nemen tot in Pahou, maar er stopt ook een auto die bijna volzet is en na wat onderhandelen over de prijs kan ik mee. Het onderhandelen van de  prijs is iets wat ik ook wel leuk vind, vooral daar ik de prijzen ondertussen wel wat ken en zo weet hoe ik moet onderhandelen. De auto naar Pahou kost 500 FCFA (0,76€), daar ik een “Jovo” (blanke) ben proberen ze meestal eerst een Jovo-prijs te vragen, deze keer was hun prijs 1000 fcfa , het dubbele van de prijs, ik kijk hen lachend aan en zeg , meen je dat ik betaal 400 , ze kijken mij aan en ik zie in hun blik dat ze door hebben dat ik de prijs ken, oké 500 en stap in is hun antwoord. De auto waarmee ik nu reis is vol volgens onze westerse normen, 3 op de achterbank  en één op de passagierszetel vooraan, maar dit is niet vol voor de Afrikaanse normen, ietsje verder stoppen we nog een keer en neemt de chauffeur nog een extra passagier mee, met 2 volwassenen zitten ze samengepropt op de passagiersstoel. Soms is het nog erger, ik heb al meegereisd in een auto waar we met 4 volwassenen op de achterbank zaten en 2 op de passagiersstoel, in Afrika vinden ze altijd wel nog een extra plaatsje.

In Pahou aangekomen neem ik een volgende Zem die me naar de boerderij brengt, ja een hele weg af te leggen met het “openbaar vervoer”, dit is een klein avontuurtje op zich dat ik wel kan appreciëren.

Wanneer ik op de boerderij aankom verwittig ik plichtsbewust iedereen zodat ze gerust zijn, ik merk ook op dat de meeste Zem-chauffeurs waarmee ik meega toch wel extra voorzichtig zijn, ik heb de indruk dat ze voor een Jovo extra aandacht hebben en er alles aan doen opdat er me niets overkomt.

Het verkeer hier in Bénin is behoorlijk hectisch , iedereen rijdt waar en hoe hij wil, regels zijn er wel maar die worden absoluut niet gevolgd, het meest gebruikte item van elk vervoersmiddel is de claxon, ondanks alle chaos lijkt het met toch behoorlijk veilig, ik heb nog bijna nooit een ongeval gezien, dus weten ze wel wat ze doen.

Op de boerderij aangekomen help ik direct mee met de dagelijkse klusjes, eieren rapen en kuisen daar ben ik ondertussen heel goed in en ook het opdraaien van de komkommers wat voor hen nog wat nieuw is probeer ik goed op te volgen en te tonen waar ze meer dienen op te letten. Rond 13 uur eten we samen de lunch.

Na de lunch is het tijd voor een pauze, de jongens en vooral Judicaël zijn heel gretig om verder te lezen in het boek van Pocahontas, hij weet nog perfect met welke pagina we de vorige geëindigd zijn en begint direct te lezen. Pagina per pagina lezen we verder in het boek, de tekeningen maken veel duidelijk, met mijn eigen woorden probeer ik het verhaal ook wat te kaderen. Het is een week geleden dat we het eerste deel lazen maar ze zijn het duidelijk niet vergeten, ze weten nog perfect wat voorafging. Nu en dan neem ik er mijn digitale woordenboek bij om de woorden correct te vertalen, ik begrijp het verhaal maar ken niet alle Franse woorden en wil het toch wel correct aan hen uitleggen, dus ook ja ik leer hier veel bij. Judicaël leest bijna alle bladzijden, hij vind het duidelijk leuk, en is gretig om bij te leren, ook Eric luistert gepassioneerd en vindt de tekeningen schitterend. We lezen toch wel bijna anderhalf uur zonder dat het gaat vervelen of zonder dat ze het vermoeiend vinden, ze zijn benieuwd naar het einde van het verhaal dat is duidelijk. In elk sprookje zit een stukje levensles vervat, ik probeer hen dit ook mee te geven. Het lezen van het boek neemt wat tijd in beslag, hun leestempo is uiteraard traag , hier en daar hernemen ze een zin omdat ze er niet direct uitraken of omdat ze van bepaalde woorden niet weten hoe die uit te spreken, elke bladzijde lees ik zin per zin nog eens opnieuw met wat uitleg erbij wat er juist gebeurt in het verhaal, na elke bladzijde bekijken ze uiteraard ook de tekeningen, het lezen van dit boek is duidelijk een hele nieuwe ontdekking en belevenis voor hen. Nadat we klaar zijn met lezen kijkt Eric me aan en hij zegt “dit boek lezen, voelde aan net alsof ik een film bekeek”. En ja zo beleefden ze het, zo is het geschreven , ze hebben er zo intens van genoten, ik sta er nog een beetje versteld van hoe 2 bijna volwassen jongens voor de eerste keer in hun leven een verhaal leven en daar met volle teugen van genieten, het maakt je klein en nederig, dit is waarvoor ik naar hier gekomen ben, om op mijn kleine simpele manier hen iets te geven.

Na de ontspanning is het terug werken geblazen, om 16 uur beginnen de jongens aan hun namiddag taken en gaan Edmond en ik nog wat werken aan de administratie van de boerderij, wat ook één van mijn doelstellingen van deze reis is, uitleggen hoe de administratie op een vlotte manier kan gebeuren. Rond 18u30 vertrekt Edmond naar huis en help ik nog wat met de jongens. Naar goede gewoonte koken ze voor mij en zichzelf, hier in Afrika eet men ’s avonds best wel laat, het is niet uitzonderlijk als je om 21 of 22 uur je avondeten verorbert. Daar we ’s morgens al vroeg beginnen gaan we ’s avonds ook niet te laat gaan slapen, na het eten is het tijd om te douchen en naar bed te gaan. De jongens zijn super behulpzaam voor mij, ik kan zelf wel de emmer met water vullen en naar mijn “douche-hoekje” brengen maar ze staan er echt op om dit voor mij te doen.

De kippen maken me al vroeg wakker met hun gekakel, dus sta ik op om mee te helpen met de ochtend taken. Raar maar waar voor de eerste keer gaan we nu ook eens ontbijten, de jongens hebben pap van maïs gemaakt als ontbijt, dit nuttigen we niet ’s ochtends vroeg maar na de eerste taken rond 9 uur.  Het smaakt echt wel lekker, de pap wordt gemaakt van bloem van maïs die ze in water koken tot het wat ingedikt is, in het water wordt ook wat citroengras meegekookt, hier en daar op de boerderij hebben ze wat citroengras voor eigen gebruik aangeplant, daarna voegen ze er wat melkpoeder aan toe. Een simpel, gezond en voedzaam ontbijt op een mooi plaatsje dat je jongens vooraf nog eens extra mooi geveegd hebben, ja ook de onverharde delen de aarde wordt hier overal netjes gehouden.

Na het ontbijt gaan we terug aan de slag, zaaibedden voor de wortels klaar maken, een lastige karwei , hard labeur. Eric neemt de zware taak op zich, hij kapt de aarde los en verwijdert de stenen, wortels van planten en onkruid, vervolgens wordt het fijnere werk gedaan met een hark dit is de taak van Judicaël. Ze vragen mij , en ziet het er goed uit is het een beetje professioneel zo, zeker en vast ze doen goed hun best en ik help met het verwijderen van de stenen, wortel van planten en onkruid. We maken een 3-tal plantbedden klaar voor wortels en vervolgens maken we er nog een paar klaar om basilicum in te planten.

Wanneer Edmond in de voormiddag op de boerderij arriveert ziet hij er niet zo best uit, hij vertelt dat hij deze nacht vernam dat zijn oom overleden is, het zou ten gevolge van Corona zijn, maandag was hij niet goed en ging naar het ziekenhuis, donderdag is hij reeds overleden. Het is de eerste keer dat ik hier iets over corona hoor. Zijn oom was een belangrijke persoon in zijn leven, het is dankzij hem dat hij kon studeren, hij heeft zijn studies betaald. In Bénin zijn de begrafenissen een grote gebeurtenis van verschillende dagen en iedereen gaat het lichaam nog een laatste keer groeten, omwille van Covid is dit nu verboden ze mogen het lichaam niet meer zien, in hun cultuur is het belangrijk dat ze afscheid kunnen nemen van het lichaam, dit maakt alles nog zo veel moeilijker. Covid heeft naast de vele zieken ook al heel veel emotioneel leed aangebracht, hier bij ons en overal ter wereld.

Rond 13u30 is het tijd voor de lunch, tijdens de lunch krijg ik telefoon van het thuisfront, de communicatie via Whatsapp werkt hier behoorlijk tot heel goed, een videogesprek tussen België en Bénin lukt perfect en zo kunnen de jongens ook kennismaken met hun grootmoeder, wanneer ik hen zeg dat mijn moeder aan de tefefoon is spreken ze haar spontaan aan met “grand-mère” ja ze heeft er nu een paar extra kleinkinderen bij. En om eerlijk te zijn , met trots toon ik de boerderij, de kippen, de komkommers, mijn plaatsje voor “douche-brousse”. Ook mijn broer die van opleiding tuinbouwer is en nu de frambozenkwekerij uitbaat, kijkt mee en beiden geven me nog wat tips vanuit hun jarenlange ervaring in de tuinbouw.

Na de lunch werken we nog wat verder, we hebben vastgesteld dat wanneer we water geven aan de komkommers dit wegvloeit in plaats van echt in de grond indringt, dus gaan we kuiltjes maken rond elke plant zodat het water meer bij de plant blijft. Edmond en Judicaël maken de kuiltjes en Eric en ik geven het water aan de planten.

Als we ongeveer drie kwart gedaan hebben blijkt het water op te zijn, oeps vergeten om de tank bij te vullen, ook de reservetank die er is , is niet helemaal bijgevuld. Ik druk hen op het hart dat ze zeker iedere keer wanneer ze water geven en de batterij van de zonnepanelen opgeladen is, de tank moeten bijvullen en ook de reservetank dient steeds gevuld te zijn voor noodgevallen, het kan niet dat we geen water hebben voor de dieren of de planten

 ’s Avonds komen er wat wolken en al lachend daag ik Eric uit om een regendans te doen zodat ze morgen minder werk hebben om water te geven, als geboren entertainer begint hij direct met dansen.

Na het eten kruip ik in mijn tentje, het is dan reeds bijna 22:00 na een lange drukke dag, ietsje later voel ik wat regendruppels en beslis om mijn buitentent te plaatsen voor de zekerheid. Rond middernacht wordt ik wakker van regendruppels die op mijn tent tikken, de wind die mijn tent heen en weer schud, met andere woorden de regendans van Eric werkt echt, hij heeft een heus onweer opgeroepen. Het onweer duurt toch wel een paar uur, gaat gepaard met heel veel regen en wind, donder en bliksem, maar ik blijf lekker droog in mijn knus tentje.

Wanneer ik ’s ochtends opsta krijg ik direct de vraag van de jongens of ik kon slapen en alles droog gebleven is met het onweer, ze zijn wat verwonderd dat zo’n klein tentje daartegen bestand is. Het onweer van deze nacht heeft zijn voor en nadeel, het voordeel is dat we deze ochtend de planten geen water moeten geven, het nadeel is dat een aantal van de takken die de augurken vasthouden wat schuin gezakt zijn dus hou ik mij bezig met het terug recht zetten van de takken. Een ander nadeel is dat door de hevige wind het binnen geregend heeft in het kippenhok, een paar dagen geleden had ik nochtans gezegd dat we een zeil nodig hebben voor het geval dat het regent, ik heb dus gelijk gekregen. Gelukkig moesten we deze week toch het schaafsel vervangen in het kippenhok dus wordt dit een werkje voor vandaag in plaats van de komende week want we kunnen de kippen niet in de modder laten. Aansluitend hangen ze een plastiek aan het de wanden van het kippenhok dat opgerold wordt, bij een volgende regenbui kunnen ze dit neerlaten om zo te vermijden dat er nog eens regen in het kippenhok valt.

Terwijl ik wat rondloop op de boerderij valt het me op dat er overal wat afval rondslingert, ik zie harken en schoppen liggen op de grond, ongekuist na het werk van gisteren, ik zie kledij kletsnat buiten liggen, ik tref van alles aan die ‘s avonds niet opgeruimd werd, tijd om in te grijpen want als je geen zorg draagt voor het materiaal zal het snel kapot gaan. Ik roep iedereen bijeen en toon alles die rondslingert en die daar niet mag liggen, ik leg uit dat het materiaal zal roesten als het niet na elk gebruik gereinigd wordt, ’s avonds mag er niets buiten blijven zeker nu het kleine regenseizoen start. Eén voor één toon ik de zaken die niet op hun plaats liggen, toon ik welke gevolgen dit kan hebben, ze worden er wat stil van als ik alles opsom en hen zeg dat ze op die manier geld weggooien, vermoedelijk is de boodschap doorgedrongen.

Tijd voor de lunch, rijst met een eitje erbij en als dessert drinken we “yoghurt” van baobab, dit is het poeder van de baobab gemengd met water en suiker deze keer voegen we er nog wat melkpoeder bij tot het een dikke brij wordt.

Na het eten gaan Edmond en Eric wat rusten, ikzelf begin op te ruimen daar ik zeker wil zijn dat de boerderij er proper bij ligt, Judicaël komt direct helpen en samen kuisen we alles op. We zoeken een plekje om alle afval te stockeren, leggen er een kring van stenen rond, verzamelen alle werkmateriaal wassen dit af, na een paar uur ziet alles er toch veel properder uit. Judicaël is heel gretig om dit samen met mij te doen, ik merk op dat hij me veel vraagt en goed naar mijn adviezen luistert hij wil bijleren en werkt hard, ik druk hem op het hart als hij zo verder doet hij zeker een goede baan zal vinden want hij is gemotiveerd luistert en werkt hard.

Als we klaar zijn met opruimen is het tijd om de namiddag klusjes te doen, de eerste oogst van de komkommers en augurken staat ook op het programma, heel veel zijn het er nog niet, het is een begin.

Tijdens het werk vragen de jongens mij honderd uit, soms wel vreemde dingen, ik krijg de vraag of ik een crème gebruik en welke zeep ik gebruik, blijkbaar ruik ik lekker, ook de kledij die ik meebracht ruikt voor hen lekker.  Ze willen ook mijn handen zien, en vergelijken deze langs alle kanten met hun eigen handen, volgens hen zien mijn handen er super proper en netjes uit, zaken waar wij niet op letten. Eric wil dat ik hem leer hoe hij zijn nieuwe kleren mooi kan opplooien, het is grappig om te zien hoe hij telkens aan de kledij ruikt en zegt “mmmmm de geur van België” . Hij is trots op zijn nieuwe kledij dat ik meebracht en als hij de stapel ziet zegt hij, ik ben rijk, ik heb nog nooit zoveel kledij gehad ik kan nu zelfs deftig naar de stad gaan. De kleine simpele dingen maken hen overgelukkig.

De tijd vliegt en het is al snel terug avond en tijd om te vertrekken met de belofte dat ik volgende week terug een 3-tal dagen zal komen helpen.

11-03-2021, 00:00 geschreven door Veerle Devlieghere  

Bijlagen:
VID_20210306_183006_640x360.mp4 (4.1 MB)   
VID_20210306_183031_640x360.mp4 (2.4 MB)