Grommert.1840

Alles verdriel me,

'Wijl ik verdrietig ben,

Alles verdriet me.

Tè koud is 't wintertij!

Tè ras de lent' voorbij!

Tè heet de zomernoen!

Wien zou de herfst voldoen?

Brengt hij de muggen niet,

Muggen, mijn kwelverdriet?

Muggen, al wat men ziet!

Dorren als groenen,

'k Haat de saizoenen!

'k Roep bij 't gedruisch in stad:

‘Of ik al buiten zat!’

'k Zucht bij de rust van 't veld:

‘Hoe me die stilte kwelt!’

[p. 124]

'k Mompel, bij elk bezoek:

‘Liever 't vervelendst boek!’

Toch zit ik in mijn' hoek

Dikwerf te kijven:

‘Lamzalig schrijven!’

'k Hon van geen' zouneschijn, -

Moet ik geblakerd zijn?

'k Hon van geen regenvlaag, -

Nat, is te huis mijn plaag:

Mij is de wind te guur,

Mij is het brood te duur,

Mij is de wijn te zuur;

Hierpap of zuivel

Gun ik den duivel!

Ginds wordt gescherist, gespeeld;

Ginds wordt gedanst, gekweeld;

Ginds viert men blijdschap het:

Wis, zijn ze stapel zot!

Hier schijnt, van top tot teen,

Heel het gezelschap steen!

Spreek toch, of ik ga heen:

Liet ge mij komen,

Om te zien droomen?

Waar ik ook ga of sta,

Sluipt me mijn schaduw na,

Altoos vervolgt ze mij:

‘Ergernis! laat me vrij!’

Maar als ze van mij vlugt,

- Dank zij een graauwe lucht! -

Hoe ik dan morre en zucht':

‘Als een blaauw scheentje

Sta 'k in mijn ééntje!’

Alles verdriet me,

'Wijl ik verdrietig hen,

Alles verdriet me!

ludwig bechstein van verre gevolgd. amds^t.

Liederen van Mirza Schaffy. (Friedrich Bodenstedt.)

1874

Uit het boek Zuléikha.

1.

Als eenmaal onder 's hemels zangakkoorden

Het paradijs den vromen opengaat,

En, saâmgeschaard uit alle wereldoorden,

De menigte vol angst en twijfel staat; -

Zal ik alléén, bij al die zondaarsoorten,

Daar zonder vreezen, zonder hopen staan,

Dewijl sinds lang, op aarde, alle poorten

Van 't Paradijs door U mij open staan!

2.

De roos heeft smartelijk getreurd:

‘De geur verdwijnt, de pracht verkleurt,

Die mij de lente had gegeven!’ -

Ik heb de treurende opgebeurd:

‘Weet, dat ge in al mijn liedren geurt,

En U verwierft een eeuwig leven!’ -

3.

Wel weet ik kransen saam te binden

Van bloemen, frisch en zelf geplukt,

Ook wel het rechte woord te vinden,

Ben ik verblijd of neergedrukt.

[p. 148]

Zoolang ik mijn gevoel kan noemen

En meester mijner zinnen ben,

Beschik ik over alle bloemen

En alle geesten, die ik ken. -

Maar bij haar woord, haar kus, haar blikken,

Bij 't zaligst van mijn zalig lot,

In 't vol genot der oogenblikken,

In 't oogenblik van 't vol genot;

Dan kan mijn lied geen toon meer slaken,

Dan zwijgt zelfs nachtegalenslag;

Het hoogste heil is, wat men smaken

Maar met geen woord beschrijven mag.

Wie kan de zuiderzonne malen,

Haar hoogsten gloed, in 't middaglicht?

Wiens oog aanschouwt nog zulke stralen

Van aangezicht tot aangezicht?

4.

Ik zaligste der zaligen! terwijl

De domme wereld in haar wentling zucht,

En iedereen op zijne wijs het heil

Dat voor de voeten ligt, misbruikt, ontvlucht;

Terwijl men paapsch het eigen vleesch kastijdt,

En waant, de hemel zal eens schaadloos stellen

Voor al de op aarde dóórgelegen knië'n,

Of wèl zich aan het profeteeren wijdt

En dingen van de toekomst gaat vertellen,

Die de een zoo min als de ander heeft gezien:

Dan kniel ik voor 't altaar der liefde neder,

En schrijf mijn vreugdedronken lied uit teeder

Vergunnende oogen af; de gouden wijn

Die nevens mij uit fonkelende schalen

Verlokkend geurt, verjaagt alle aardsche pijn.

Ik zeg: men kan in deze tranendalen

Bij liefde en wijn als in den hemel zijn! -

[p. 149]

Uit het boek tot lof van de wijn.

5.

Verbitter U het jonge leven niet,

Versmaad, wat God U heeft gegeven, niet!

Verban der liefde heilige openbaring

En 't nat der druiven uit uw leven niet!

Zie vriend, een schooner loon, dan wijn en liefde

Biedt U deze aarde voor uw streven niet!

Vereer die beiden als uw aardsche goden

En andre goden duld daarneven niet!

De dwazen, die tot nà hun sterven smachten,

Zij laten leven, maar zij leven niet.

De mufti kan met hel en duivel dreigen,

De wijzen hooren dat, en beven niet.

De mufti denkt wel: ik weet alles beter -

Maar Mirza vindt zijn kennis zoo verheven niet. -

Uit het boek der spreuken.

6.

't Is niet moeilijk, een deftige plooi te bewaren

En een deftig gezicht,

En de dingen voor leelijk of mooi te verklaren

Met veel gewicht;

En te zeggen: ‘wat mij bevalt, dat moet wel goed zijn,

Wat mij niet bevalt, niet!’ -

Mocht ge altijd voor zulke kritieken behoed zijn,

Gij en uw lied!

7.

Waaraan herkent ge, vriend de schoonste bloemen?

- Aan vorm en kleur! -

[p. 150]

Waaraan herkent ge, vriend, de beste wijnen?

- Aan smaak en geur! -

Waaraan herkent ge, vriend, de beste menschen?

- Aan hun humeur! -

Waaraan herkent ge, vriend, den scheik en mufti?

- Aan de kapoets! -

Ga, en gebruik uw kennis, vriend, uw antwoord

Heeft zeer veel goeds, -

Uit het boek Tiflis.

8.

De Schach had eens met eigen hand

Een manifest geschreven,

Toen is al 't volk in 't Farzenland

Verwonderd staan gebleven;

Hoe schoon, hoe wijs zijn taal en woord!

Riep 't volk - en tot belooning

Werd overal de kreet gehoord:

Heil, heil den Farzenkoning!

Mirza-Schaffy vroeg, schrikvermand,

Aan wie zoo roepen dorsten:

‘Verwacht men dan in 't Farzenland

Zóó weinig van zijn Vorsten?

Stelt men zoo laag in 't Farzenland,

't Geen Koningen bedrijven,

Dat men dus juicht, als met verstand

Ze eens handelen en schrijven?’

Uit het boek Hafisa.

9.

Ginds staat de Elborus met zijn voet

Als in een lentetuin,

Terwijl de felle sneeuwjacht woedt

En dwarrelt om zijn kruin.

[p. 151]

In zijn verheven wintergloed

Gelijkt die bergtop mij;

De schoone lente, die zijn voet

Met bloemen tooit, zijt gij.

Uit de nieuwe spreuken der wijsheid.

10.

Wie kan van bloemen

De geuren roemen.

Eer hij de bloemen

Geroken heeft?

Wie kan de bloemen

Zijn eigen noemen,

Eer hij de bloemen

Gebroken heeft?

11.

Wel hebben scherpe messen 't meest te lijden; -

Maar zouden botte daarom beter snijden?

Uit de aanhangsels.

12.

Zij zag op straat den wijzen man

En vroeg hem: - kunt gij schrijven? - ja!

- Zoo schrijf voor mij een talisman! -

Kan die uw leed verdrijven? - ja! -

Fluks greep hij naar den kalemdan

- Neen -, sprak zij, kom met mij in huis,

Dáár schrijft ge mij den talisman! -

En mag 'k dan bij u blijven? - ja! -

En in haar woning moest ik gaan....,

Mirza-Schaffy, het duurde lang! -

Doch: schreeft ge haar den talisman,

En hielp het lange blijven? - ja!

Dr. A.Th. van Krieken.

Docent der Rechten aan de Universiteit te Göttingen.

Schetsen uit de Hongaarsche poëzie.

III.
Koloman Tóth.

Bleek een vrouw zijt gij geworden,

Meisje rood en frisch van wangen;

Nauw een schaduw van u zelf meer,

Heeft een zucht uw lach vervangen .....

Hecht is als de rots uw gade,

Gij, het bloempje moet hem eeren;

Gij in 't dal, hij hoog daarboven,

Storm noch onweer kan u deren.

Maar ook 't minnekozend koeltje,

't Zonlicht schijnt hem overbodig.

En geen rust heeft 't vrouwenharte,

't Vrouwenhart heeft liefde noodig.

In uw leege, stille kamers

Sluipen traag voorbij de dagen;

Slechts mijn stem schijnt aan uw hart soms

De oorzaak van uw leed te vragen.

[p. 71]

Gij zijt een dochter van de groote wereld,

Een stil bescheiden kring groet mij als zoon.

Uw lot is onbezorgd, vol weelde en vreugde,

Ik ben aan droef'nis en aan zorg gewoon.

Een krans is uw omgeving, en ik dien u

Als kleine grashalm in dien vollen krans;

Wel heeft hij plaats naast de andren, maar verdort hij,

Welnu, de roos bloeit toch in vollen glans....

Eén woord is noodig maar, opdat gij alles

Wat blinkend is en kostbaar voor u ziet;

Een ruiker zelf bijeengegaarde bloemen,

Een kunstelooze zang is wat ik bied.

Gij wilt ook dien goedgunstig wel aanvaarden,

En glimlacht dan om hem, die tranen vraagt,

Oprecht te voelen is zoo ouderwets ook,

Een mode is 't, die geen salon meer draagt.

'k Ben in uw kring als een verdoolde zwerver,

In 't donker bosch, waar wild gedierte loert.

De wilde dieren zijn mijn wilde smarten. -

O wat heeft ooit mijn weg tot u gevoerd!

Gij straalt omhoog als ster, ik sta omlaag;

Geen gave dan de gave slechts van 't leed

Mag ik van u aanvaarden, zoo 'k niet wil,

Dat ieder tegen u mij schuldig heet.

'k Weet, dat 't geluk slechts zelfverneedring waar,

Ik weet, wij moeten scheiden van elkaar.

 ‘Na den regen’:

Langzaam trekken weg de wolken

Op der bergen top vergaderd;

Nog is 't zonlicht niet gekomen,

Maar men voelt reeds dat het nadert.

't Vooglijn schudt en poetst de veeren,

Die van regendruppels blinken.

Nog is 't stil, maar in zijn binnenst

Zwelt reeds 't lied, dat dra zal klinken.

En een zalige veraadming

Deelt aan bloem en struik zich mede....

Na een twist met mijn geliefde

Sloten we altoos zoo den vrede.

[p. 73]

Zoo verdween de donkre wolk dan,

Die ons aangezicht omhulde,

Tot de zonstraal van 't vertrouwen

Hart en hemel weer vervulde.

En zweeg nog op onze lippen

't Vogelijn van 't minnekoozen.

Beiden voelden wij alree toch

Dat het niet meer lang zou poozen.

Blonk ook in haar oog of 't mijne

Soms een enkle traan ons tegen,

Lachend noemden wij 't een droppel

Van nog niet gedroogden regen.

.

Uit der vlamme rooden gloed

Is geworden zwarte roet,

Is geworden grijze asch.

Wat als warme traan eens vloeide

Werd tot kouden hoonlach ras,

En tot bittren haat ontgloeide,

Wat eens zoete liefde was.

[p. 74]

hij getuigt van haar, dat zij mild was als ‘de avondschemering van een lentedag’; hij klaagt weemoedig:

Zij was de een'ge, die oprecht mij lief had,

Die zonder zelfzucht minde, diep en waar.

Ik weet zelfs niet wat uit haar is geworden,

Maar waar zij moge zijn - God zeeg'ne haar.

 hoe zij op zekeren avond met elkander wandelden:

Men riep naar huis haar weer terug,

't Was wreedheid ons te storen,

Maar o, haar fluistrend: ‘goedennacht’

Hoe klonk 't mij zoet in de ooren.

Wat klank ik ook vergeten moog,

Den klank niet, toen vernomen;

Hij hield mijn hart, dat dwaze kind,

Gewiegd in zoete droomen.

Veel jaren gingen sedert heen,

Maar hoeveel ook vervlogen,

Die oude, schoone, reine tijd

Staat me altoos nog voor oogen.

't Klein meisje is dezelfde nog,

- Ach, ook mijn droom is de oude! -

De gloed, voor haar ontbrand, is niet

Verstijfd in 's levens koude.

[p. 75]

En komt daar soms een enkle dag,

- Gewis die dag mag heeten

Een enkele drup op gansch een zee -

Waarin 'k schijn te vergeten,

Nog nauwelijks ging die dag ter rust,

En zie ik 't maanlicht blinken,

Of 'k hoor dat zoete ‘goedennacht’

Weer door mijn ziele klinken.

: ‘Nachten van koorts’ schetste geen denkbeeldige nachten:

O ijdel zeggen, dat de wonden

Des levens heelen door den tijd.

De tijd bestaat niet slechts uit uren! -

Hoe lang niet is 't reeds, dat ik lijd!

Naar eeuwen schijnt mijn leed te tellen,

Nog eeuwen duurt misschien mijn tocht.

Gij bange, smartvervulde nachten, -

O dat ik slapen, slapen mocht!

Koud schijnt de leege, stille kamer,

Ik huiver bij den warmen haard.

Nu zij de mijne niet kon wezen,

Wat is mij nu de toekomst waard?

Eén glimlach van haar bleeke lippen,

Eén straal van 't oog zoo vaak gezocht -

Te dwaze wensch, waanzinnig smachten! -

O dat ik slapen, slapen mocht!

Maar ach, die vloek rustte op mijn leven,

Dat haat was, waar ik liefde bood,

En dat ik deernis slechts gevoelde,

Waar zich een ziel voor mij ontsloot.

Ach ook voor mij bloedt thans een harte,

Dat trouw zijn lot aan 't mijne vlocht,

Het wacht op mij, en breekt - arm meisje! -

O dat ik slapen, slapen mocht.

[p. 76]

Neen, neen, dit 's niet de dood, wat men zoo noemt,

Wanneer men 't deksel dichtmaakt van de kist.

Neen, neen, de onnoozle heete dit geen dood

Wanneer de rouwkoets ons ten grave draagt.

.

Vaderlandsliefde.1846

Vaderlandsliefde, mijn goeije man!

Die zie ik voor een' oester an;

Die - krijg je hem niet versch en frisch -

Waarachtig een aklig kostjen is; -

Intusschen, mijn' braven landgenooten

Heeft die beschouwing al lang verdroten:

Die zuinige, die bedaarde lui

Geven van mijn vaderlandsliefde den brui.

Ze willen er liever een' haring van maken;

Dien kunnen ze in vaten bewaren en kaken,

En, zag je in het diepste van hun ziel,

'k Geloof dat ze als bokking nog meer hun beviel.

Geheelheid.

Een deftig man met fijnen kop

Wordt overal geprezen,

Zijn mond geeft gouden spreuken op,

Zijn blik heeft menig hart belezen;

Maar als die Heer geen handen had

Hoe zou hij dan een vuistje maken,

En had die edle man geen g.t,

Hoe zou hij ooit op 't kussen raken?

Geen van allen.

Als gij u zelven maakt tot knecht

En 't gaat u slecht,

Beklaagt u niemand, - dat is regt!

Maar maakt ge u zelven tot een heer,

Dat lijkt de lieden ook niet zeer;

En wil je blijven wat je bent,

Dan noemen ze u een domme vent.

Oorspronkelijk.

‘Tot oude of nieuwe school behoorde ik nimmermeer,

Geen meester leeft, die me ooit had in de leer,

Klassiek noch romantiek tot voorbeeld ik begeer,

'k Was steeds mijn eigen leeraar, eigen heer....’

Zoo roept *** en hij zegt (naar mijn verstand):

Ik ben een prul op me eigen hand.

[p. 330]

Bedrog, leef je nog?

Mag men het volk bedriegen?....

Ik zeg het mag niet zijn!

Maar wil je het beliegen,

Doe het dan toch wat fijn:

Men vangt met honig vliegen,

Niet met azijn.

Met alle winden.

Toen eens dat draaijen met alle winden

Bij nacht en bij dag mijn geweten bezwaarde,

En 'k toch maar halfjes vreê kon vinden,

Toen dacht ik aan mijn Moeder de Aarde,

Die, naar men zegt, zich daaglijks draait

En op haar assen ommezwaait: -

‘'t Is mijn bestemming,’ zeî ik toen,

‘Ik doe wat mijn lieve Mama moet doen!’

Gelijk gij wilt.....

Wie steeds op zijn zak wil passen,

Vindt er nergens een op schreef...

Hand wordt slechts door hand gewasschen,

Zoo gij nemen wilt, zoo geef.

Recensent.

Daar had ik onlangs een' vent te gast,

Hij was me niet lief, maar toch ook niet tot last;

Ik had mijn gewoon, mijn dagelijksch eten;

En kijk, hij heeft zich propvol gevreten

Van iederen schotel en flesch die ik had: -

En pas is de kerel behoorelijk zat,

Of 'k hoor van mijn naaste buren verhalen,

Dat hij op mijn kost zit te schimpen en smalen:

‘De soep had krachtiger kunnen zijn,

't Gebraad wat bruiner - wat ouder de wijn!’

Wat een duivelsche vent!

Sla den hond dood; het is een Recensent!

Goethe nagehinkt.

H.

Rei van Aartsengelen.1844

(Uit Göthe's Faust.)

Raphaël.

Weêr heft de zon, als alle dagen,

Meê 't lofakkoord der spheren aan;

Niets kan haar bliksemvaart vertragen

Langs hare in 't ruim geschreven baan.

Haar aanblik kan ook de englen sterken,

Schoon niemand haar doorgronden mag.

Der schepping trotsche wonderwerken

Zijn heerlijk, als op d'eersten dag.

Gabriël.

Met snelheid, die geen oog kan volgen,

Draait de aarde zich, met al haar pracht;

Haar helle lichtglans, haast verzwolgen,

Verkeert in huivringvollen nacht.

De zee schuimt in verdoovend klotsen,

Gebroken aan der rotsen voet.

Der spheren zwaai rukt zee en rotsen

Steeds met zich voort in d'eigen' spoed.

[p. 550]

Michaël.

En stormen gieren heen en weder

Van land naar zee, van zee naar land,

En buigen wat weêrstaat ter neder,

En beuken woedend golf en strand.

Daar vlamt in bliksemende stralen

De bode van den ratelslag! -

Doch uwe boden, Heer! betalen

Hunn' lof der weelde van uw' dag.

Trio.

Die aanblik kan ook de englen sterken,

Schoon niemand U doorgronden mag:

Heer! al uw trotsche wonderwerken

Zijn heerlijk, als op d'eersten dag!

September, 1842.

Open tafel.1841

(Een gezelschapsliedje naar Göthe.)

't Lust mij heden aan mijn' disch

Gast bij gast te onthalen:

Overvloed van wild noch visch,

Spijs noch wijn zal falen.

Allen, die ik nooden liet,

Hebben 't aangenomen! -

Jantje! gluur, of jij ze al ziet,

Kijk eens, of zij komen!

'k Zond bij mooije meisjes 't eerst,

Lieve, bloode zusjes,

Nog zoo simpel, dat ze om 't zeerst

Huiveren voor kusjes;

Geene, die voor 't hoofd mij stiet,

Door ontijdig schromen:

Jantje! gluur, of jij ze al ziet,

Kijk eens, of zij komen!

[p. 447]

'k Vroeg er puik van wijfjes bij!

Huiselijke vrouwen,

Die, wat grompot manlief zij,

Innig van hem houën.

Heuschlijk, als ik nooden liet,

Werd het aangenomen;

Jantje! gluur, of jij ze al ziet,

Kijk eens, of zij komen!

Bij de bloem der jonglingschap,

Trots haar geld, bescheiden,

Niet verwaand, schoon weêrgaas knap,

Deed ik antwoord beiden;

Waar ze ontbreekt daar lacht men niet,

'k Gruw van 't saaije droomen!

Jantje! gluur, of jij ze al ziet,

Kijk eens, of zij komen!

Trouwe mannen noodde ik uit,

Die hunne egâ's eeren,

In de moeder nog de bruid

Van hun jeugd waarderen.

Staatlijk, als ik nooden liet,

Werd het aangenomen:

Jantje! gluur, of jij ze al ziet,

Kijk eens, of zij komen!

[p. 448]

Dichters passen op een feest;

'k Vroeg er dus, wier ooren

And'rer liedekens het meest,

Eig'ne 't minst bekoren;

Niemand, scheen het, kostte 't iet,

De eerzucht in te toomen:

Jantje! gluur, of jij ze al ziet,

Kijk eens, of zij komen!

Maar ik hoor de schel niet gaan,

'k Hoor geen rijtuig rollen,

En de groenten branden aan,

En de soep zal stollen;

Hebben wij het ook, misschien,

Al te naauw genomen?

Jantje! 't baat niet, uit te zien,

Neen, geen ziel zal komen!

Loop, alsof er 't Land aan hing,

Andre gasten vragen,

Nood hen, zonder voorbeding:

Dat zal elk behagen!

Meld de mare wijd en zijd,

En de straat zal stroomen; -

Open, jantje! wagenwijd!

Zie eens, hoe zij komen!

Eene straat in stad.1840

Ik hoù van velden, wouden, stroomen,

Ik heb een zonnig landschop lief,

Ik voel zoo gaarne 't windje komen

Als 't schatting van 't gebloemte hief;

En toch laat me ook de stad niet koel,

Het menschlijke eischt mijn meêgevoel.

[p. 304]

Hoe brengt zij binnen de enge muren

Al de uitersten des levens zaâm, -

Hoe maakt zij hoog en lang geburen

In zuilenrij en tralieraam; -

Hoe paalt de haard van 't braaf gezin

Er aan het hol der wulpsche min!

Ik zie den weelderigen rijke

Hoogmoedig langs haar straten gaan,

Ik zie den arme zijns gelijke

Al hong'rend aan zijn poorte staan,

En mijmer over 't eigen leed

Te huis op stroomat en tapeet.

Al melden toch die weidsche zalen

Ons geen' der jamm'ren, die zij zien,

Al mag geen donzen koets verhalen,

Hoe haar de sluimring pleegt te vliên,

Het zomerzwerk, schoon blaauw en klaar,

Gaat ook van rosse bliksems zwaar.

Tot bij de vaadren der gemeente,

Tot bij de deftigsten der stad,

Verteert een wreede worm 't gebeente,

Schiet iet te kort of faalt iet wat;

Het is als 't was en 't blijft als 't is:

Slechts wee is aller erfenis.

Maar is al 't menschlijke des menschen,

Hoe spreekt dan uit de bonte rij

Een heir van klagten en van wenschen

In gang en blik en zucht tot mij?

Hoe deel ik met bewogen hart

In aller vreugd, in aller smart!

Het Engelsch gevolgd. V. H-t

I. Verbeiding.1837
(Victor Hugo.)

Klim, Eekhoorn! naar dien tak der eiken,

Die tot den hemel schijnt te reiken

En buigt en siddert als een riet; -

Vlieg, Eiber! vlieg van d'ouden toren,

Dien ge u ten nest hebt uitgekoren,

Ter kerkspitse in het zwerk verloren,

Die 't Slot aan hare voeten ziet.

Stijg uit uw rotskloof, Vooglenkoning!

Naar 's grijzen winters eeuwge woning,

Der bergen wit besneeuwden top; -

En gij, dien nooit het uchtendblozen

Op 't mollig legerdons zag poozen,

Verlaat de streek, die geurt van rozen,

Stijg, Leeuwrik! stijg ten hemel op!

En nu - ziet ge uit der eiken toppen

Of van der torens gouden knoppen -

Van 't hoog gebergt' - uit 't luchtgebied,

Waar mist of scheemring de aarde omhuiven,

Geen' vederbos van verre wuiven,

Geen rookend ros, dat 't zand doet stuiven,

Keert nog mijn welbeminde niet?

II. Mary Morison.
(Robert Burns.)

O! laat mij niet aan 't venster beijen,

Daar sloeg het uur door u bepaald! -

Laat me in die blikken mij vermeijen,

Waarbij geen goud in luister haalt!

'k Zou 't zand der woestenij niet vreezen,

Noch 't hevig blaakren van de zon,

Wanneer gij 't loon des togts woudt wezen,

Beminde Mary Morison!

[p. 38]

Wie gistren door 't geluid der snaren

Zich ook ten dans verlokken liet,

'k Zat dáár, - maar zag de blijde paren,

Maar hoorde 't kozend fluistren niet!

Schoon deze lief, die schoon mogt heeten,

En gene 't nog van beide won,

Mijn hart sprak (zou 't u ooit vergeten?)

‘Ge zijt geen Mary Morison!’

Kunt gij hem dan de zielrust rooven,

Die gaarne voor u stierf, schoon Kind!

Den levenslust in 't harte dooven,

Welks feil is, dat het u bemint?

Welkt niet zijn liefde uw wederliefde?

Laaf hem voor 't minst uit meêlij's bron;

Want scherts of blik, die kwetste of griefde,

Viel nooit in Mary Morison!

III. Camille.
(André Chenier.)

'k Zag, hoe eens andren blik, waar liefdes lachje in speelde,

Een' traan van meêgevoel deed rollen langs haar koon -

'k Zag, hoe het honigzoet, dat me op haar lippen streelde,

Ook hem verplaatste bij de Goôn!

En toen op mijn gelaat een plotselinge ontroering

De bittre spijt verried van mijn gefolterd hart,

Verzachtte een steelsche blik, vol teedre zielsvervoering,

In mijn gemoed de wreede smart!

Helaas! de wilde duif, door 's jagers schicht getroffen,

Weêrhoudt in 't sombre bosch voor 't minst haar klagten niet;

De krijgsman vloekt de hand, die hem doet nederploffen: -

Wat deed ik haar, die mij verried?

IV. Lied van den gevangen' jager.
(Walter Scott.)

Mijn jagthond kwijnt door trage rust,

Het vuur mijns valks is uitgebluscht,

Mijn ros verdriet de muffe stal,

En ik ben nog het ziekst van all'!

O, ging ik weêr, gelijk ik plagt,

In 't groene woud op 't hert ter jagt,

Met pijl en boog en brak op zij',

Slechts dat is levensvreugd voor mij!

[p. 39]

'k Haat gindscher klokken dof gebom,

Die somber roepen: 't uur is om!

En 't langs die muren kruipend licht,

Dat wijkend zegt: de middag zwicht!

Mijn vroegmis nam de leeuwrik meê,

De bonte kraai mijn vesperbeê;

Ach! schoon dees burg eens Konings zij,

Hij heeft geen vreugdehal voor mij!

Ik rijs bij 't krieken van den dag,

Noch zie mijn zon in Ellen's lach, -

Noch jaag het wild gelijk zijn schaâuw,

Noch ijl naar huis met d'avonddauw,

Noch hoor haar' blijden welkomstgroet,

Noch leg mijne offers aan haar' voet, -

Te ras was de avond toen voorbij,

Keert ooit die tijd voor haar en mij!

V. De gondelier.
(de la Vigne.)

‘Wil,’ sprak 't meisje, jong en schoon,

‘Mij naar den Rialto roeijen,

En dit halssnoer wordt uw loon:

Zie, hoe hel die steenen gloeijen!’

Doch de gondelier sprak weêr:

‘Neen, blijf zelv' dien schat bewaren,

Wilt gij in mijn bootje varen,

Dan, Gianetta! eisch ik meer!’

‘Wil ik dan,’ dus nam zij 't woord,

‘'t Lied van wie van liefde klagen

Voor u zingen? - laat me aan boord,

Toon en wijs zal u behagen!’

Doch de gondelier sprak weêr:

‘Waant gij, dat men slechts voor zangen

In mijn gondel wordt ontvangen?

Neen, Gianetta! ik eisch meer!’

En zij bood haar' rozenkrans:

‘'k Liet hem door den Bisschop wijën,

't Kruisifiks weêrkaatst van glans,

Non bij non zal 't u benijën!’

Doch de gondelier sprak weêr:

‘Zou ik om dat vrome teeken

Met mijn boot van wal gaan steken?

Neen, Gianetta! ik eisch meer!’

[p. 40]

Toch zag straks de waterbaan

's Jonglings roeispaan opgeheven, -

Lagchend staarde hij haar aan,

Wat had hem die maagd gegeven?

Blozend sloeg zij de oogen neêr, -

Toen ze aan d'oever van hem scheidde,

Dankte zij niet voor 't geleide,

Hield hij woord en vroeg niet meer!

L.R -.

Bloemen der lente.1881

‘Aus der Jugendzeit aus der Jugendzeit
Klingt ein Lied mir immerdar.’
Rückert.

I. Primula veris.

Schoon madeliefje

Reeds bloeide en viool,

En ook een klokje

In 't sneeuwbed reeds school;

Schoon zich de crocus

Alreeds heeft vertoond,

Zijt gij begunstigd.

Met eere gekroond.

Primula Veris,

Van alle gebloemt

Wordt gij slechts ‘Eerstling

Der Lente’ genoemd.

Ook prijst de volksmond

Als ‘Sleutelbloem’ u,

't Heerlijke voorjaar

Heropent ge ons nu.

Bloemen der lente

En zangen der jeugd,

Heil, wien uw weelde

In 't najaar nog heugt.

Klink, o weerklink dan,

Gelijk in 't Verleên,

[p. 342]

Nagalm der jonkheid,

Beziel me als voorheen.

Wees gij als de ‘Eerstling

Der Lente’ in het kruid,

Ook weer een sleutel,

Die harten ontsluit!

II. Lelietje van dalen.

't Is een Meische morgenstond,

Lelietjes van dalen,

Geurend heel mijn kamer rond,

Zie 'k verrast er pralen.

Boven 't blad, dat haast ze omsluit,

Gluren witte kelkjes uit.

Weg, bestoven foliant!

Lelietjes van dalen

Maken, dat nu mijn verstand

Telkens af gaat dwalen.

Boeken, 'k geef van daag u rust:

Bloemengeur wekt zingenslust.

't Bosch herriept gij voor mijn oog,

Lelietjes van dalen!

Waar mij toestroomt van omhoog

Wildzang, zonnestralen,

En gij met uw zust'renrei

Geuren zendt uit mos en hei.

Maar wie bracht u hier toch wel,

Lelietjes van dalen?

Wie lokt me uit mijn studiecel

Weer tot doelloos dwalen?

Niemand is hier nog geziend -

Wacht, toch weet ik het misschien.

[p. 343]

Gistren droeg een lieve maagd

Lelietjes van dalen,

Schoon 'k haar vriendlijk heb gevraagd,

Wou zij niet verhalen,

Waar ze in 't bosch die bloempjes vond.

Of zij me ook dees ruiker zond?

U verklappen wou zij niet,

Lelietjes van dalen!

Daar ze liever zelf me er biedt

Dan me er te doen halen.

'k Loof wie vreugde in 't geven vindt

Van het liefste, dat zij mint.

Rückert

Mooglijk zijt ge al lang verdord,

Lelietjes van dalen,

Eer haar 't lied verneembaar wordt.

Daarom zonder dralen

Breng' voor geur en kleur dees klank

Klein bewijs van grooten dank.

Moge die u heeft geplukt,

Lelietjes van dalen!

Vinden wat haar hart verrukt,

Geen gebloemt haar falen.

Mogen steeds haar levenspaân

Door bebloemde dreven gaan!

III. Viooltje.

Al zijgen

De twijgen

Omlaag van de heg,

Al school je

Viooltje,

Daar gansch onder weg -

[p. 344]

Bespeuren

Wij 't kleuren

Ook niet uwer blaân,

Toch wekt ge,

Toch trekt ge

Onze aandacht bij 't gaan.

Ver beuren

Uw geuren

Op 't koeltje zich rond,

Verraden

De paden

Van waar gij ze ons zondt.

Dus plengt ge,

Dus brengt ge

Uw reukoffer aan:

Waar vulde

Ooit hulde

Fluweeliger blaân?

Geprezen

Wier wezen

Aan gaven zoo rijk,

Bescheiden

Ze spreiden,

Viooltje, u gelijk.

Vriendinne,

Wier minne

Me eens jubelen doo,

Dus streve,

Dus zweve,

Uw gunst me ras toe.

H.K-z.

Verzen.1893

Wir sind die Lieder....
In deines Herzens Tiefen
Stille wir warteten:
Dir gleich ob wir schliefen.
Ibsen. Peer Gynt.

I.
Aan....

Wat heb ik u misdaan... misdaan...

Dat gij mij niet met vree laat gaan

Mijn stille wegen?

Mijn jeugd is lang voorbij... voorbij...

Ach, waarom treedt ge mij terzij

En lacht mij tegen?

Wat wilt gij in uw overmoed,

Als mij uw blik betoovrend groet,

Dat ik beginne?

Gij ziet mijn grijze haren wel...

Ik ben te oud voor 't zoete spel

Der jonge minne!

Het leven lei mij banden aan,

Die kwellende mijn ziel omvaên

't En baat geen spartlen...

Wat komt gij dan te kwader dag,

Om met uw liefsten lonk en lach

Mij wreed te martlen?

[p. 383]

II.
Aan zee.

De zee: - éen onmeetlijk Verlangen,

Waar boven wolken hangen

Van grijze Melancholie...

Op de golven, die willoos schomm'len,

Ligt willoos mijn ziel te domm'len

En te smachten... smachten naar U!

III.
Passie.

'k Heb met mijn passie gespeeld

Als een kind met vuur...

't Is zoo verleidlijk, dat klein-kinderspel

Met een vonk:

Een fijn gloeiende, zacht aangeblazen vonk,

Die groot en grooter wordt en om zich heen vonken doet gloeien

Altoos meer!

Tot plotseling - als een zonnevlam uit een purpren wolk,

Uit een gloedkelk stroomend als vlammenwijn, -

De lichte laaie wild opflakkert...

Ik heb gespeeld met mijn passie,

Als een kind

Met vuur...

Nu is 't te laat.

Nu lig ik neer, geknield voor de hooge vlam,

Die mijn ziel, den roekloozen vlinder, trekt, -

Ik moet mij branden....

[p. 384]

IV.
Tweestrijd.

O - ik verlang naar U!

Wat tot elkaar ons voert, - wie kan het weren? -

Mijn liefde schreeuwt naar u met sterk begeeren...

Toch - ben ik... bang voor u...

O kom - ik zoek naar U!

Wat mijne ziel verbrandt, - ik kan 't niet blusschen;

Ik wil u wild op mond en oogen kussen!...

Dan wellicht... vloek ik u...

Mijn Lief - ik smacht naar U!

Ik voel den passie-band dagelijks hechter,

En weet van uur tot uur mijzelven slechter; -

Liefste,... veracht mij nu!...

V.
Geluk.

Nu hebt gij zoo stil in mijn armen gerust,

Tot mij gelachen zoo mild!...

Ik heb u op mond en oogen gekust

Zoo innig - zoo wild!

Nu heeft uwe hand met liefkoozend gebaar

Zacht mijne wangen gestreeld;

Nu hebben mijn bevende vingers gespeeld

En gewoeld in uw haar...

Kom nu, mijne Liefste, vóor mij staan,

Zie mij aan zoo stil... zoo stil...

Dan nog éen kus, - en zwijgend wil

Ik henengaan...

[p. 385]

O, ga ik nu weer tusschen 't menschengeloop,

Dan zal mijner oogen gloed verraên,

Dat ik van de liefde heb ontvaên

Den heil'gen doop!

VI.
Foltering.

Ik heb mijzelf aan u gegeven

Geheel - geheel...

En krijg van u: o Raadsel-leven,

Een deel - een deel...

O, 'k mag u in uw oogen staren

Met innigheid,

U streelen langs der lange haren

Aanminnigheid!

Ik mag u al mijn leed vertellen,

Mijn twijfel-smart;

U in mijn krachtige armen knellen

Aan 't bonzend hart!

Ik mag u kussen op uw lippen

Zoo vurig... lang...

Maar steeds voel ik uw ziel me ontglippen,

Hoe 'k u omvang!...

O, mag 'k u in mijn armen dragen

Ver - heel ver heen?

En houden u dan al mijn dagen

Voor mij alleen?

'k Wil in uw oogen 't antwoord lezen,

Waar 't hart naar hijgt!...

Zal 't eeuwig een mysterie wezen?

Gij staart - en zwijgt...

[p. 386]

In hoogsten lust mijn diepste ellende,

Dat zult gij zijn:

Ik wilde dat ik nooit u kende,

O Liefste mijn!

VII.
Avond.

Zij zit bij lamplicht voor 't open raam;

Ik loop onder donkere boomen

En noem haar naam...

Zij weet niet van waar, - zij weet niet hoe;

Dan hoort zij dichtbij me komen

En knikt mij toe.

Zij geeft mij zwijgend haar koele hand

En blijft mij stil aanstaren;

Hoe koel... die hand!

Om haar hoofd een stralend aureool;

Geel licht in blonde haren...

O lief idool!

VIII.
Nacht.

O, gaat men door lijden tot heerlijkheid,

Dan zal ik er komen, -

Want van wilde smarten mijn ziele schreit

In waken en droomen!

In der dagen licht en het duister der nacht

Heb ik angstig, onder

Deemoedig opzien de komst verwacht

Van het Liefde-Wonder.

[p. 387]

Maar het laat zich wachten zoo lang... zoo lang...

Het wil niet komen...

Dat maakt mijn leven zoo bang... zoo bang...

Ach - zou 't nooit komen?

O dagen en nachten, wat zijt ge traag

In 't gaan en keeren...

Nu kreun ik zacht in een wilde vlaag

Van fel begeeren!

Dan buig ik weer 't hoofd - hoe mijn ziel ook schreit -

In 't geloof der vromen:

Ja, gaat men door lijden tot heerlijkheid,

Dan moet ìk er komen!

IX.
Ochtend.

De hemel is zoo troosteloos grijs,

Het wil niet dagen...

De wind zingt in de boomen een wijs

Van klagen...

Ik hoor de droppelen nedergaan

In 't neevlig duister, -

Blijf voor mijn open venster staan

En luister...

Zoo stil is 't overal om mij heen

Op donkre wegen...

Alleen het troosteloos geween

Van regen...

X.
Op het strand.

Wat was het strand des Levens zonnig, breed,

Toen ik u zag!... De golven weken staag

[p. 388]

Verder terug; en op mijn vragen schreedt

Gij vriendlijk naast mij voort. Een frissche vlaag

Van levenslust doorstormde ons dan... zoo blij

Als kindren waren wij! Als kindren doen,

Begonnen wij, elkander helpend, toen

Een berg van zand te bouwen, om daar vrij

Te kunnen op staan aan den versten rand

Waar 't ebben staakte. En wij stonden daar

Zoo rustig hand in hand, - en wonderbaar

Klonk ons het branding-breken tegen 't strand...

Ver achter ons was nu het mensch-gewoel:

Wij waren samen met ons hoog gevoel.

Gij hadt aan mijnen schouder 't hoofd geleid,

En peinzend staarden we in de oneindigheid...

Daar kwam de vloed: - wij zagen 't bruisen reeds

Van ver, - 't opsteken van der golven kam,

't Opstuiven van het baren-heir, dat steeds

Met breeder scharen, dreigend nader kwam...

Toen wilde ik de armen om u henen slaan,

En zeggen: ‘Liefste, laat ons blijven staan,

Als wij elkander houden is het goed, -

Al stort ook over ons de passie-vloed!’

Maar gij werdt voor de hooge zee beducht

En naamt de plooien van uw kleed bijeen,

En zijt naar veil'ger strand teruggevlucht

En liet mij op den zandberg heel alleen!

Alleen ben ik gebleven... Onvervaard

Heb ik de wilde golven aangestaard,

Tot onder mij het zand is weggespoeld...

Nooit heb ik zóo verlaten mij gevoeld!

XI.
Vragen.

Ik had zoo gehoopt met u éen te zijn,

Niet langer zoo treurig alleen te zijn,

Te vinden de ziel waar mijn ziel naar schreit,

Want bang is mij 's levens eenzaamheid...

[p. 389]

Gij hebt toch uw hand in de mijne gelegd

En zijt toen een eindweegs mee gegaan:

Waarom mij dan nù al vaarwel gezegd

En trillend van weedom laten staan?

Gij gingt met mij, nièt uit medelij, -

O, zeg me, wat dan toch de reden zij,

Dat ge mij deze wrange smart bereidt

En mij voort laat trekken in eenzaamheid?

XII.
Een droom.

Ik heb gedroomd van u:

Wij waren samen op een steilte, - gij

Te paard, zooals ik u zoo gaarne zie,

Uw sluier wuivend, en het fier gelaat

Uitdagend rondziend met dien blijden trek

André