( De oude schrijfwijze is in dit document overgenomen)

Het Departement van Justitie heeft, op het grondgebied der gemeente St Andries, uitgestrekte gebouwen doen oprichten, genoemd “ Rijksweldadigheidsgestichten”, en waar thans, drie verschillende kategories van kostgangers een onderkomen vinden. Deze zijn heden in getal van 303 plus 14 kinderen van minder dan 2 jaar oud welke hunne moeder vergezellen.

Zij zijn onderscheidelijk als volgt:

1 De geïnterneerden van het Toevluchtshuis, overgebracht van Brugge naar St Andries in de maand december 1918.
2 De opgeslotenen van het Bedelaarsgesticht, geplaatst te St Andries, sinds de maand december 1920
3 De afdeeling voor kalme geesteskranken, gesticht door het Koninklijk besluit van 24 Februari 1928

Afzonderlijke lokalen zijn aan ieder der hoogerbedoelde afdeelingen voorbehouden, derwijze dat alle aanrakingen tusschen deze verschillende bevolkingen wordt vermeden.
De twee eerste zijn bestemd tot de interneering  van meisjes en vrouwen, van ten minste 18 jaar oud, en ter beschikking van het Staatsbestuur gesteld, krachtens de wet van 27-11-1891 tot beteugeling der landloperij en bedelarij.

De art. 3-13-14 en 16 van voornoemde wet bepalen het onderscheid volgens hetwelk een vrouw in staat van landloperij of bedelarij bevonden, in het Toevluchtshuis of Bedelaarsgesticht moet worden overgebracht.
De interneering dezer ongelukkige verdwaalden heeft voor doel hunne zedelijke opbeuring te beproeven, en, zoo hun ouderdom en hun aanleg het nog toelaten, hunne sociale herklassering te vergemakkelijken.
In de meeste gevallen, geldt het hier de uitslagen van een onvolledige en soms slechte opvoeding te verbeteren.
Onaangezien de verzedelijkende werking waaraan deze vrouwen zijn onderworpen gedurende hun verblijf te St Andries, ontvangen diegene, die blijk van eenigen aanleg geven, ook een verstandelijke,huishoudelijke en beroepsvorming, die hun doorgaans ontbreekt.
De arbeid is een belangrijke factor tot opbeuring .De organisatie ervan is geregeld door het Koninklijk besluit van 20-1-1894, hetwelk niet gedoogt dat een opgeslotene toto eenig handwerk bekwaam, lui en zedig zou blijven.

Het Gesticht bezoldigt de verscheidene kostgangers voor al het verrichte handwerk: zoodat zij, bij hun vertrek, over eenig geld beschikken dat hun toelaat in hunne eerste noodwendigheden te voorzien.
Het Toevluchtshuis herbergt ook, voorloopig, valiede vrouwen zonder schuilplaats en geldmiddelen, maar belangstelling verdienende: dit, in afwachting  dat hun levensbestaan in de vrije wereld kan worden versterkt.
Voor de zeventigjarigen en gebrekkelijken, vult de interneering in het Toevluchtshuis onder vorm van hospitalisatie, den bijstand aan die hun door de liefdadige besturen is verschuldigd.

Eindelijk, de onverbeterlijke vrouwen die in het Bedelaarsgesticht worden opgenomen tengevolge van omstandigheden voorzien bij art. 13 van voornoemde wet ( vadsigheid, losbandigheid, enz.) worden, door het feit hunner opsluiting, belet last en nadeel te berokkenen aan de maatschappij.

Deze enkele beschouwingen bewijzen het nut van hoogergenoemde Gestichten.
Bedoelde gestichten bevatten een hoeve waar de opgeslotenen zich toeleggen op veefokkerij, plantenteelt, enz.

De produkten worden gebruikt door het Gesticht; daar de hoeveelheid de noodwendigheden overtreft, zoo wordt een vrij aanzienlijk overschot in den handel verkocht.
De inrichting wordt bediend door de zusters der congregatie van St Vincentius à Paulo te Anzegem.

-----------------------------------------------------------------------------------------

Bron:

Uit het boek, Beschrijving der gemeente St Andries – auteur Ridder van Outryve d’Ydewalle
Ter gelegenheid van het eeuwfeest 1930

04-01-2019 om 10:59 geschreven door alidor  

Inventaris van het archief van Sint-Andries-Brugge en rechtsvoorgangers (1815-1992) Overdracht 1999 / J. Buyck en I. Rotthier Publ. 3132 (Rijksarchief Beveren. Inventaris 51).

Beschrijving van het archief:

Identificatie van de toegang:
BE-A0513 / M35

Naam archiefblok:

• Rijksweldadigheidsgestichten te Sint-Andries-Brugge en rechtsvoorgangers (1815-1992). Overdracht 1999.

Periode:
1815-1992

Rubriek
Buitendiensten. Nationaal. Justitie (K0_6)

Laatste inventarisnummer
1586

Omvang geklasseerd
64.9

Archiefbewaarplaats:
Rijksarchief te Brugge

04-01-2019 om 11:19 geschreven door alidor  

Het bedelaarsgesticht de Magdalena kon op het einde van de 19 de eeuw de toestroom van bedelaressen en landloopsters niet langer bolwerken.  Om dit euvel  te verhelpen  bouwde men in het begin van de 20 de  eeuw een nieuw gebouw te Sint-Andries Brugge, nu  gekend als de  refuge of de  oude vrouwengevangenis. 

Naast bedelaressen  en landloopsters  plaatste  de  overheid  er  in  een  aparte  afdeling  delinquente meisjes.  In de jaren 1920-1930 was  het aantal landloopsters en bedelaressen  reeds  stevig  gedaald  en waren de delinquente  meisjes  uit de instelling verwijderd. De vrijgekomen ruimte werd gebruikt om een gesticht voor krankzinnige veroordeelde  vrouwen  en  later een afdeling voor vrouwelijke recidivisten en abnormalen te openen.
De jaren  1940-1946 drukten een eigen stempel op de inrichting.

Men  opende verschillende  afdelingen: 
      een interneringscentrum voor ongewenste vrouwen,
      een  afdeling voor terbeschikkinggestelden van de  Duitse en  Britse       overheid, 
      een  moederzaal
      een strafinrichting.

Van  deze  vijf afdelingen  bleef  na  het  beëindigen  van  de  Tweede Wereldoorlog  de  strafinrichting en de moederzaal bestaan en breidde  daarentegen  uit  o.a.  door  de opname  van  gedetineerden  afkomstig  van t’ Pandreitje. 

In  1981 besliste het ministerie van Justitie het penitentiair complex te Brugge te  bouwen  dat  zou  instaan  voor  de  opvang  van  zowel  mannen (Pandreitje)  als  vrouwen  (refuge). 

De  gebouwen  te  Sint-Andries Brugge kwamen leeg te staan.  Maar niet voor lang. In de jaren 1990 renoveerde de overheid de gebouwen grondig.
 
Vandaag zijn er vier diensten in de refuge aanwezig
De  Federale Politie,  Het Provinciaal Medisch Centrum ( voor de politie),
de nood oproepcentrale en het Centrum voor Illegalen te  Brugge.

Bronnen:
Handelingen van het Genootschap voor geschiedenis - JOHAN BUYCK &  ISABEL ROTTHIER

Zie ook de website:

https://rwg-sint-andries-brugge.be/

11-01-2019 om 00:00 geschreven door alidor  

23-03-2019 om 11:53 geschreven door alidor