Weinig groepen zijn in hun carrière zo geëvolueerd als Anathema.   Begonnen als een doom-metalband (zie daarvoor de woede in het magnum opus A dying wish), volgde een periode waarin de gruntstemmen werden afgezworen en meer emotionele rock gemaakt werd (met als hoogtepunt de even verslavend als depressieve cd's Alternative 4 en Judgement), om uiteindelijk te verworden tot een band die de epiek van Pink Floyd en Radiohead benadert in immer emotionele maar steeds meer romantische songs (op hun laatste aangevuld met elektronische drums zoals in het titelnummer).   Eén constante: in tegenstelling tot de bands die ze steeds meer als voorbeeld namen is geen enkele Anathemaplaat een tegenvaller.   Of mag het sterker gesteld worden: een voor een zijn het waarlijk hoogtepunten.

Persoonlijk boeit de periode van de woede, de grunts en de metal mij niet zo.   Toen de weg genomen werd naar de meer mainstream rock werden ze dan wel verguisd door de metalheads, ongetwijfeld kregen ze er veel meer fans bij dan ze verloren.  Er volgden platen die grossierden in angst, depressie, waanzin, verval en moedeloosheid.  Misschien te donker voor veel muziekliefhebbers, maar anderzijds kan ik mij moeilijk een groep inbeelden die deze universele gevoelens beter (en mooier) vertolkt dan Anathema.   Na A natural disaster volgde een periode van zeven jaren stilte.  Geruchten deden de ronde als zouden ze geen platencontract meer vinden en in geldnood zitten.   Maar ze keerden terug, met het drieluik 'We're here because we're here', 'weather systems' en 'distant satellites'.   Een drietal waarin nieuwe horizonten werden verkend.   Anathema liet plots een hoopvol geluid horen vol romantiek, wat hen in een betere wereld aan het verdiende succes zou helpen.    De songs werden minder somber, de gitaren nog beter afgesteld en met de toevoeging van lieflijke synthesizers, violen en nu zelfs elektronische beats spelen ze volop de kaart van het geluid dat anno 2014 populair is.  Niet voor niets worden deze dagen de referenties Radiohead en Pink Floyd aangevuld met Coldplay (de oen die Within Temptation durfde te vernoemen riskeert dan weer een pak slaag).   Het illustreert dat Anathema een veel grotere groep zou kunnen en moeten zijn dan nu het geval is.   Maar wie uit een undergroundscene opduikt (in casu metal) heeft blijkbaar nooit recht op commercieel succes en dient altijd in de marge te blijven (bestaat er een grote groep die zijn sporen verdiende in de metalscene of gothic die niet Within Temptation heet ?).    Een straf van de wereld voor wie al te averechts is.

De eerlijkheid gebiedt mij evenwel te zeggen dat het tekstueel allemaal wat mager is.   Niet dat teksten ooit een sterk punt waren van de groep, maar de clichés die op Distant satellites verzameld worden zijn zelfs voor een doorwinterd niet-tekst-luisteraar als ik soms een brug te ver.   "I found you in the dark".  Gezien elke gerespecteerde gothicgroep deze frase hanteert ga ik er vanuit dat ze allemaal de liefde vinden in een doorzwete kelder op een gothicfuif.   "But we laughed, we cried, we fought and we tried, and we failed but I loved you".  Tja.  Het ligt aan mij.   Ik sta simpelweg wantrouwig tegen romantiek.    20 jaar miserie in de liefde, ik geloof er niet in.   20 jaar dolverliefd, ik geloof er niet in.   Ik geloof het niet wanneer een allesoverheersende liefde iemand jaar na jaar verteert.   Ik geloof niet in het patent dat muzikanten hebben op het herhaaldelijk afgewezen worden , om vervolgens uiteraard opnieuw hopeloos verliefd te worden.    Liefde kan je stoppen als ze te veel wordt.   Stopt vanzelf als ze te veel wordt.  En wordt de vleselijke liefde na verloop van tijd niet sowieso vervangen door pakweg de liefde voor je kinderen, die van een andere, alleszins minder hormonale orde is ?   En waarom zijn er dan zo weinig songs over de onvoorwaardelijke liefde voor je eigen nageslacht ?   Of over de veroudering die je immer laat balanceren in het aanschijn des doods ?   De enige pijn vinden in de liefde: ik geloof er niet in.   Het enige geluk vinden in de liefde: ik geloof er niet in.

Detailkritiek, als het Anathema toelaat hun nummers muzikaal op deze manier te blijven ontwikkelen.