Terwijl onze bouw vordert trachten we zelf ook ons steentje bij te dragen, of deze week was dat ons steentje af te breken. We recupereren zoveel mogelijk van de originele natuursteen om later opnieuw te gebruiken. Dat is een uitgelezen werk voor zelfbouw. Je kan weinig mis doen, met vele handen wordt elk werk licht en het lastigste karwei wordt een feestje als je het in groep kan doen.
Dat merken we tijdens de talrijke klusdagen waaraan de toekomstige bewoners vrijwillig kunnen deelnemen. In de vakantieperiodes (Pasen en zomervakantie) organiseren we al 3 jaar heuse bouwkampen. Gedurende de week wordt er gekookt voor de dapperen die komen opdagen. Wie enkel s middags of s avonds even wil langslopen pikt een stukje mee van de sfeer. In de eerste jaren,voordat de hoeve een echte bouwwerf werd konden de kinderen mee genieten van de ambiance en binnen hun mogelijkheden mee helpen.
En er werd op die manier toch al heel veel werk verzet. Afbraak en opkuis maakt het voornaamste deel uit van deze klusdagen en bouwkampen.
We ruimen puin, breken daken af, ontdoen delen van de gebouwen van bekleding en verouderde leidingen, metsen muurtjes op, bewerken de tuin, verzagen massas hout voor later, verleggen het, herleggen het, verleggen het opnieuw, kortom we weten altijd wel wat doen.
Doordat de ruwbouwwerken in fasen verlopen, vleugel na vleugel, kunnen wij ondertussen nog elders verder mee werken aan onze cohousing zonder de aannemers voor de voeten te lopen. En na de ruwbouw valt er in de afwerkingsfase ook nog heel wat te doen in zelfbouw.
Voor alle ruwbouw en voor de afwerking van de gemeenschappelijke delen doen we zoveel we kunnen. Dit komt aan iedereen ten goede vermits de ruwbouw gemeenschappelijk wordt betaald (in verhouding tot de oppervlakte van de eigen woonst).
Voor de afwerking van de privé-woonsten zal zelfbouw naar eigen keuze gebeuren.
En nu ga ik even mijn rug laten masseren, t is hard nodig.
We hebben er erg naar uitgekeken dat de bouwwerken gingen starten. En we verwachtten dan ook om meteen allerlei vormen te zien ontspruiten aan de aarde. Vergeet het. Om op te bouwen moet je eerst afbreken.
En dat zullen we geweten hebben. Onze reeds gehavende hoeve werd met de dag nog troostelozer naarmate de eerste werken vorderden.
Vanaf juni ging eerst de Noordvleugel tegen de vlakte.
Daarna verloor de Westvleugel (straatzijde) zijn bovenste verdieping.
En tenslotte verdween gisteren het varkenshok.
Wel om dit alles later des te mooier weer uit het puin te laten herrijzen in solide, goed isolerende muren. Maar toch doet het ons iets. De hoeve wordt opnieuw opgebouwd naar de bestaande volumes en in de geest van de plek.
Voor de Westvleugel gaan we binnenkort al de resultaten zien. De heropbouw van de Noordvleugel begint pas in februari. We kijken hier erg naar uit en houden je zeker verder op de hoogte.
Binnenkort starten de ruwbouwwerken van twee vleugels, de schuur en de paardenstal. Maar dat wil niet zeggen dat er nog niets gebeurd is. Er zijn al de opruimingswerken en de lichte afbraakwerken die we als bewoners zelf hebben gedaan in vele weekends en vakantiedagen. Ook werd de Noordvleugel grotendeels afgebroken om daarna opnieuw te worden herbouwd.
En in maart zijn de stabilisatiewerken gestart, hoofdzakelijk in de schuur. De hele constructie is verstevigd door bovengrondse en ondergrondse betonnen balken, een hele klus voor de aannemers. Ook is de oprijweg aangelegd en wordt de parking verstevigd.
Onze architect Hugo Vanderstadt heeft uitmuntende mensen uitgezocht om ons te begeleiden en voor de uitvoering, ingenieur, veiligheidscoördinator, aannemers, stuk voor stuk degelijke en toegewijde mensen. Een afgevaardigd comité van bewoners, de 'Werkgroep Bouw' verzorgt de communicatie tussen de 21 eigenaars en de professionelen, en elke week is er een werfvergadering waaraan twee leden van de bewonersgroep 'La Grande Cense' deelnemen.
Mensen die graag willen wonen in een woongemeenschap lopen vaak vele jaren rond met het idee, met de zin om anders te wonen. Zo ook met ons. Ons, dat is Marie (mijn vrouw), Frans (haar broer) en ikzelf (Luk). Toen wij er in 1999 concreet wilden aan beginnen, was ons idee nog ongevormd.
Er bestonden in ons land wel een tiental plekken waar aan 'Centraal Wonen' wordt gedaan. De meest bekende zijn de 'Molen van Rotselaar', 'Cotékanal' in Brussel en de 'Haringrokerij in Antwerpen. Bij Centraal Wonen heeft elk gezin zijn volledig privé-huis (of appartement) en beschikt over gemeenschappelijke ruimte, zoals de tuin, een fietsenberging, een washok en soms ook een soort wijklokaal (voor vergaderingen, feestjes of expositieruimte). Daarnaast bestonden er ook 'Leefgemeenschappen', de meeste maar niet alle uit christelijke inspiratie. Daar is de gemeenschappelijkheid groot, de meeste maaltijden worden gezamenlijk genomen, elke bewoner heeft enkel zijn slaapkamer en vaak ook een salon. (meer info : www.samenhuizen.be )
Dan stuitten we op het boek 'Cohousing, a contemporary approach to housing ourselves' van McCamant en Durrett, een architectenpaar dat het Cohousing model in Denemarken ontdekte en het exporteerde naar de Verenigde Staten. Daar, en ook in vele andere landen heeft het sindsdien een groeiende bijval gekend. (meer info : www.cohousing.org )
Bij Cohousing zit je in het midden van veel gemeenschappelijkheid en veel privacy. En dat sprak ons meteen aan. Toen we onze zoektocht naar een locatie begonnen in de zomer van 2000 hadden we ons model kant en klaar, en beproefd in de praktijk sinds eind jaren 80.
de toekomstige bewoners van Cohousing 'La Grande Cense' in Clabrecq
Het Cohousing concept laat zich definieren door zijn voornaamste kenmerken :
a.Eigen beheer
De bewoners zelf nemen deel aan het plannen en ontwerpen van hun op te richten gemeenschap, zij plannen en ontwerpen hun eigen woonomgeving. Alle professionals worden aangetrokken, een coördinator kan worden ingehuurd, maar het project wordt gevoerd door de bewoners. Dit is bepalend voor het succes van het project. Ook bij bewoning blijft het dagelijks beheer in eigen handen.
b.Ruimtelijk ontwerp voor uitwisseling en privacy
Het ruimtelijk ontwerp bevordert langs de ene kant zoveel mogelijk gemeenschapsgevoel en maakt uitwisselingen tussen de buren mogelijk. Langs de andere kant waarborgt het tegelijk de privacy vande bewoners.
c.Privé-woningen plus gemeenschappelijke delen
De privé-woningen zijn voldoende uitgerust om volledig autonoom te zijn (keuken, badkamer, living, ...). De gemeenschappelijke voorzieningen zijn uitgebreid en ontworpen voor dagelijks gebruik. Zij zijn het verlengde van de individuele woonruimte. De gemeenschappelijke delen en voorzieningen zijn uitgebreid en omvatten o.a. eetzaal en keuken, zithoek, wasruimte, kinderspeelruimte, hobby-atelier, werkatelier, gastenkamers. Verder ook de tuin met speelveld, moestuin, boomgaard, en de parking, fietsenberging, speeltuin, enz...
d.Democratische besluitvorming
De gemeenschap heeft geen leider, maar leidinggevende taken worden opgenomen door de bewoners en vaak profileren er zich voortrekkers, elk met hun talent (administratie, feesten, tuin, ...). Bij beslissingen wordt er steeds gestreefd naar consensus, en als dit niet lukt wordt er gestemd.
e.Cohousing zorgt niet voor inkomens
In cohousing gemeenschappen worden geen gemeenschappelijke commerciële projecten opgezet. Iedere deelnemer zorgt voor zijn eigen broodwinning en wordt niet verplicht tot financiële solidariteit.
Met deze grondbeginselen zijn we aan de slag gegaan en nu, na 8 jaar hard werken, vallen en opstaan, organiseren en bijleren, start de bouw van de eerste Cohousing buurt van België. Met 21 gezinnen bouwen wij letterlijk onze buurt.
We willen jullie graag laten mee genieten van onze belevenissen, daarom deze blog. We geloven dat het Cohousing model ons de levendige aangename 'ouderwetse buurt van de toekomst' zal bieden en willen dan ook heel graag tot inspiratie dienen voor anderen die dezelfde weg willen bewandelen.
Na een lange opstartperiode gaat Cohousing La Grande Cense de laatste rechte lijn in.
De bouwaanvraag is toegekend, de definitieve raming is goedgekeurd, met nog 4 van de 21 woonsten te verkopen staan we safe en sinds meer dan een jaar lopen we mooi op schema. We verbouwen een grote vierkantshoeve aan de rand van het Waals dorpje Clabecq, net bij de taalgrens op 6 km van Halle. Dit wordt de stek van de eerste Cohousing van België. (zie : www.lagrandecense.be )
Cohousing is een vernieuwend woonconcept, oorspronkelijk ontwikkeld in Denemarken, dat in de loop van de laatste 15 jaar in vele landen zijn sporen heeft verdiend. Naast de eigen autonome privé-woning met keuken en sanitair beschikken de bewoners over uitgebreide gemeenschappelijke delen, zoals de eetzaal, een grote keuken, een wasserette, kinderspeelruimte, hobbyruimte, tuin (speelveld, moestuin, boomgaard, ...), parking, binnenkoer, enz
De bedoeling is een warm sociaal kader te scheppen en vereenzaming tegen te gaan. Voor de groepssamenhang spelen gezamenlijke maaltijden een grote rol.
Zoals elk cohousing project wordt ook het onze voorbereid, opgericht en beheerd door de bewoners zelf. Democratische besluitvorming en het ontbreken van gemeenschappelijke commerciële projecten horen ook bij het concept.
Op zaterdag 23 augustus 2008 werd de eerste steen gelegd. Het werd een plechtige en tegelijk gezellige en ludieke dag. De schepen van urbanisatie van Tubize, Mr Rosenoer mocht de eerste steen inmetselen. Het publiek bestaande uit vrienden, familie, buren en sympathisanten werd vergast op een drankje en een hapje, op live muziek en een dansje en tussen de mensen door enkele straat-acts. De ongedwongen, open en leuke sfeer is een voorbode van wat we in onze cohousing betrachten. Mensen dichter bij elkaar brengen.