De adel in het hertogdom Brabant
Centrum Brabantse geschiedenis
UFSAL Brussel

Enkele notities uit dit werk :

In de Middeleeuwen werden de mensen ingedeeld in drie klassen :
de bellatores : zij die vochten
de oratores : zij die baden
de laboratores : zij die handenarbeid verrichten
In West Europa ontstond de adel uit een versmelting van de senatoriale stand van grootgrondbezitters uit de Gallo – Romeinse tijd ende Frankische adel.
In de Merovingische periode was er een bevoorrechte klasse van invloedrijke en machtige grondeigenaars.
Oude adel : A.Warlop De Vlaamse adel voor 1300, 3 delen Handzame 1968
Brabantse adel  lag achterop t.o.v. Vlaamse adel, want het hertogdom Brabant trad maar eerst in 1106 naar voor, een eeuw later dan Vlaanderen.

J.Lindemans stelde voor de oorkonden en Cartularia van de abdijen systematisch te excerperen.

De namen van personen uit het Cartularium van 1132 tot1243 (huidige gemeente Meise)
1149 Gerardus de Wolvertem
1154 Gerardus de Mensa
1162 Testes … Gerardus de Mensa
1204 Testes : … Arnoldus de Mensa
1214 Johannes resignavit terciam partem decime in Strumbecca, quam jure feodali tenuit a domino suo viro nobili Arnoldo de Menze
1217 Johannes de Menz, Walterus de Menz

1154 Wilhelmus de Ophem
Aloldus de Ophem, Herwoldus, Walterus, Giselbertus, filii sui
1215 Testes : … Adam de Ophem
1218 Testes : Adam de Ophem, Adam de Scoudebruc, milites

1154 Gerardus de Wolverthem, vir ingenuus allodium suum  dedit
1154 Haec facta sunt in ecclesia de Wolverthem, presentibus testibus Gerardo de Wolverthem, Wenemaro et Alardo de Beingem, Arnoldo de Itengem, Rasone de Wolverthem
1170 Testes : … Gerardi de Wolverthem
1215 Testes : … Egebertus de Wolverthem et Henricus plebanus de Wolverthem

1218 Viri nobiles Obinus de Beinghem et mater ejus, Berta de Impde, ipsius Berte secundus maritus, Boidinus de Belsele cum liberis suis.

Uit deze steekproef onthouden wij :
- de titels die de heren van Grimbergen achtereenvolgend gebruiken vanaf 1132 to 1223.  Zij hebben ook een eigen hofhouding, curia, castellanus, villici en milites.
- reeds vroeg voert een aantal families uit de streek van Grimbergen de titel dominus, nobilis, vir ingenuus, vir nobilis, nobilis mulier, illustrissimus miles, nobilis matrona.
- in elk dorp is een miles, soms zijn er meerdere