Charlotte was de dochter van Leopold II. Zij
werd geboren in het kasteel van Laken op 7 januari 1840. In 1856 ontmoette
zij aartshertog Maximiliaan von Habsburg, broer van de keizer Frans Jozef van
Oostenrijk. Ze huwden op 27 juli 1857.
Er waren troebelen in Mexico. Een monarchistische groep kwam op het
kasteel van Miramar bij Triëste en slaagde erin de aartshertogen te overtuigen
de troon te bestijgen. Maximiliaan en de aartshertogin scheepten in naar
Vera Cruz op 28 mei 1864 en werden gekroond op 12 juni 1864.
Een guerillaoorlog brak uit in Mexico en het Franse leger ontscheepte in Mexico
waar ze aan de zijde van de Belgische troepen streden. Onder bedreigingen
van de U.S.A. trok Napoleon III zijn troepen terug en liet de jonge keizerin in
de steek. Keizerin Charlotte trok in 1866 naar Parijs om tevergeefs hulp
te vragen aan de keizer van Frankrijk. Twee nieuwe ontmoetingen kondigden
haar mentale instorting aan. Haar ontmoeting met paus Pius IX werd nog
tragischer. De keizerin ging er mentaal aan onderuit.
Ondertussen werd keizer Maximiliaan gefusilleerd door de opstandelingen in
Queretaro op 19 juni 1867. De ongelukkige keizerin werd later van Triëste,
waar ze door Franz-Joseh opgesloten werd, overgebracht naar België door koningin Marie
Henriette en generaal baron Goffinet. Zij werd ondergebracht in het
kasteel van Tervuren op 6 augustus 1867. Na een brand op 3 maart
1879 kwam de hoogwaardige zieke naar het kasteel van Boechout in Meise op 5
april 1879, nadat ze 5 weken in Laken was. Zij werd er omringd door haar
hofhouding met de tederste zorgen o.l.v. baron Goffinet, de
tussenpersoon met de koning.
Leopold II zou het geld van Charlotte gebruikt hebben voor zijn Congo-avontuur.
Hier begint het verhaal van Madeleine, de dochter van de teeltoverste Johannes
De Cuyper, die vanaf 1921 tot de dood van de keizerin op 19 januari 1927
ooggetuige was en als kind de keizerin kon benaderen. Haar verhaal dat
grondig geverifieerd werd verscheen in "De waanzin van Charlotte"
uitgegeven bij Epo in 2000. De werk(st)ers op het kasteel getuigden ook
van hun kortstondige ontmoetingen met de keizerin. Een collectie geschenken
van de keizerin aan de familie De Cuyper staat tentoon gesteld in een glazen
schrijn in de bibliotheek van Meise.
Over de keizerin werden verschillende boeken geschreven, waarvan de meeste in
Mexico in de Spaanse taal.
Bibliografie :
Charlotte de Belgique van Comtesse H. de Reinach Foussemagne Libr. Plon Paris
1925
Het koninklijk domein van Boechout van Edwin Ganz 1941 (oorspr. F en vert. N)
De waanzin van Charlotte van Jos Pauwels (red.) uitgegeven bij Epo in 2000
De keizerin van Mexico van Patrick Bernauw Davidsfonds 1999
Verzameling Sib Meise Charlotte was rood van Patricia Galeana geschiedkundige
van de Autonome Universiteit van Mexico (UNAM)
Nieuw licht op Leopold I & Leopold II Het archief Goffinet Koning
Boudewijnstichting 1997
Tijdschrift Berla publiceerde :
Prinses Charlotte, keizerin van Mexico 168 93.34.10
Charlotte en Maximiliaan van Julia Cornelissen 331 00.61.09
De waanzin van Charlotte Pauwels e.a. 342 01.63.03
Limpératrice Charlotte Le soleil de la mélancholie Dominique Paoli Perrin
De kinderen van de koning alle erfgenamen van Leopold I Reinout Goddijn
El castillo encantado de Maximilano y Carlota
Leven en liefdes van Leopold I Henriette Claessens
Op 5 april 1999 ging er een historische evocatie
door in het kasteel van Boechout.
De ambassade van Mexico richtte haar 3de colloquium "Ontmoeting van
liberalismes" in op 14 en 15 april 2003 in Hertoginnedal in Brussel en de
groep bezocht het kasteel van Boechout in Meise.
Bij deze doen wij een oproep om via deze bron Sib te informeren over alles wat
met de keizerin te maken heeft, om haar verzameling uit te breiden.
Carlos Monsiváis
Aires de familia. Cultura y sociedad en América Latina. Barcelona, Ed.
Anagrama, Collección Argumentos, 2000
Ignacio Díaz Ruiz. America l : apuntes para el fin del sigloatina in Patricia
Galeana (coördinatrice). Latinoamérica
en la concienciaeuropea. Europa en la
conciencia latinoamericano. Mexico, AGN,
CCYDEL-UNAM, FFyL-UNAM, CONACULTA, FCE, 1999
Emile de Kératry. Lélévation de la
chute de lempereur Maximilien.
Intervention française au Mexique, 1861-1867. Paris, Librairie Internationale, 1867
André Castelot. Maximiliano y
Carlota. La tragedia de la ambición,
Mexico, Edamex, 1985
José C.Valdés. Maximiliano y Carlota en
México. Historia del Segundo Imperio. Mexico, Diana, 1993
Martin Quirarte. Histografía sobre el
Imperio de Maximiliano. Mexico, UNAM,
1970.
Suzanne Desternes y Henriette Chandet. Maximiliano
y Carlota. 2de uitgave,
Mexico, Diana, 1968.
Emmanuel Masseras. Ensayo de un imperio
en México. Libros del Bachiller Sanson Carrasco, 1985.
Emile de Kératry. Elevación y caídadel
emperador Maximiliano. Intervencion
francesa en México. 1861-1867. Mexico. Imprenta del comercio, 1870.
Emmanuel Domenech. Recuerdos
de la época de la Intervención. México
tal cual es (1866)
Querétaro. Demetrio Contreras, editor, 1922.
Francisco de Paula de Arrangoiz. México
desde 1808 hasta 1867. Mexico, Porrúa,
1968.
José Luis Blasio. Maximiliano íntimo; el
emperador y su Corte (Memorias de un secretario particular). Paris/Mexico, Vda. De Ch. Bouret, 1905.
Patricia Galeana. Monarquía o
Repùblica?, México y su Historia (1855-1867), deel 7 Los Tratados de
Miramar.Mexico, UTEHA, 1984.
Archief
José C. Valadés. Archief van Wenen
vertaald in het Spaans. Correspondencia sostenida entre el emperador Napoleón
III, la emperatriz Eugenia, el archiduque Maximiliano y la archiduquesa
Carlota, de octubre de 1861 a el 8 noviembre de 1866.
Niceto de Zamacois. Historia de Méjico,
deel XVII, Barcelona/Mexico, J.F.Parres, Editor, 1881.
Jesús García Guttiérrez. La Iglesia
Mexicana durante el Segundo Imperio.
Mexico. Editorial Campeador,
1955.
Andrew N. Cleven. The ecclesiastical
Policy of Maximiliano of Mexico, in The Hispanic American Review, Duke
University Press, 1929.
Egon Conte Conti. Maximiliano y Carlota.
Vertaling van Vicente Caridad, Mexico, FCE, 1944.
Armand Praviel. La vida tragica de la
emperatriz Carlota. 1937 Serie Vidas Extraordinarias.1932 Buenos Aires Madrid Espasa Calpe.
Alfred Jackson Hanna en Katryn Abbey Hanna.
Napoleon III y Mexico. Mexico,
FCE, 1973.
Decretos y reglamentos(
) del Imperio Mexicano.
Mexico,
Imprenta de Andrada en Escalante, 1865.
Pierre de la Gorce. Histoire du Second
Empire. Paris, 1874.
Vicente Riva Palacio. Antología. Mexico, UNAM, Biblioteca del Estudiante
Universitario, 1976.
287
tot 290
In
de biografie van onze betreurde
keizerin van de hand van Mia Kerckhove Charlotte Van Laken tot Mexico :
biografie van een keizerin, uitgegeven bij Lannoo vertelt de schrijfster over
de keizerin in Meise van 5 april 1879.
Einde juli 1867 terug in Tervuren
3 maart 1879 kasteel Tervuren brandt af
5 weken in Laken
5 april 1879
Koning Leopold II kocht van graaf de Beauffort het kasteel van Boechout en van
baron dHoogvorst het kasteel van Meysse. Bijna een halve eeuw woont Charlotte
in het versterkt kasteel.
In de biografie staat vermeld dat Maurice
Van Laer hoofdtuinier was van Boechout.
De kleine Maurice was misdienaar en mocht s zondags de mis dienen,
uitgerust in prachtige zijde. Als
tijdens de consecratie het belletje rinkelde, riep de keizerin : Entendez vous
le canon?.
Rosalieke was vanaf haar 16 in
dienst van de keizerin. Zij mocht het
fijne linnen strijken en werkte van zeven tot zes, met een middagpauze van twee
uur.
Vader Vandiest stond 35 jaar lang in
dienst van het kasteel. Hij was lakei en
nam plaats naast de koetsier voor ritjes in het park.
Julie Doyen was kamermeid en maakte
het herhaaldelijk mee dat de keizerin woedend werd als ze de afbeelding zag van
Frans-Jozef.
Eens in het jaar op 15 augustus konden de
Meisenaarts tijdens de Mariaprocessie de keizerin zien. Er werd dan snoepgoed uitgedeeld aan de
kinderen. Mij werd verteld dat het hier
om de St.-Annaprocessie ging. De
keizerin verscheen toen op het balkon, waaronder een altaartje werd opgericht
en waar de pastoor de monstrans even kon laten rusten.
Op de eerste dag van elke maand gaat zij even in een
bootje zitten dat in de slotgracht aangemeerd ligt (foto)
Op 18 januari 1927 overlijdt zij ten gevolge van complicaties bij een
griep. Er bestaan fotos op haar
sterfbed en van haar begrafenismis in de kerk van St.-Martinus.
Enkele uittreksels uit de biografie :
Pag.50 Huwelijkslijst van Charlotte : 6 dozijn
slaapmutsen, 18 dozijn zakdoekjes, 44 japonnen (groen, zwart en paars fluweel),
Brusselse en Gentse kant.
Pag. 157 Chef pâtissier Le Grève was in 1924 in dienst van de keizerin
Pag. 168 Zij moet het gemis aan een kind zeer pijnlijk aangevoeld hebben en had
een adoptieplan Iturbide Augustin
Pag.176 Leopold I met gezwollen voeten wandelt hij nog eens richting Meise +
10.12.1865
Pag. 215 Ontzettend jammer is het dat Charlotte geen kind heeft. Wellicht zou dit voor haar een laatste
houvast betekenen, een betrachting, gewetensvol zoals zij is, de nodige
levensmoed zou kunnen vinden.
Pag. 217 Rapport van de graaf van Vlaanderen door dr. Riedel en Jilek waanzin
Pag. 269 Moniteur belge 10 januari 1867 Lettre de Vienne : Wij vernemen dat de
geneesheren die keizerin Charlotte behandelen, haar volledige genezing hebben vastgesteld.
Habanera
gezongen door Cub. Concta Mendoza
La paloma
Als zich toevallig bij je raam
Een duifje neerzet
Wees er dan lief voor
Want ik ben het
O, Chiquita, zeg ja,
zeg dat je mij liefde geeft.
O, kom bij mij Chiquita
Daar waar mijn hart voor jou sluit.
Kardinaal Sterckx zegende het huwelijk in van
Leopold I x Louise-Marie op 9.8.1832
In 1856 zong hij het Te Deum n.a.v. de verloving van prinses Charlotte.
Leo I Vlaams station Aalter 1843
Een aantal inwoners van Meise en omstreken werkten op het kasteel ten tijde van de
keizerin. Volgende gegevens zijn verzameld via getuigenissen :
De Cuyper Johannes : teeltoverste, in de volksmond boer van Boechout
Van Buggenhout, grootvader van Paul Van de Velde : portier
Van Nieuwenhove
Van Diest Rozeke, tante van Jean Van Diest : strijkster
Anicet Fréderique : bediende
Van Praet Jaak : chef hovenier
Van Campenhout Frans, De Donder Cesar, Luypaert Emile en Olbrechts Jean
Baptiste : soldaten in Meise
Millet Georges (molen) : cdt Infanterie
Van Eeckhout Petrus Anton : kolonel
Dewever : ordonnans
Bas, Geuth en De Brandenère Germaine : gezelschapsdames
Echtpaar De Vreught : controleurs
Dupuis
Krokaert Gustaaf
Torrekens Théophile : koetsier
Royer en Vandiest Michel : hulpkoetsiers
Struelens Felix(vader van Jeanne) : bediende
Verhaeghe : dokter
Brands Felix
Hubain : kok
Verbaanderd Frans, De Doncker Jean en Potloot Louis
|