|
Chiro 1945 1958
De Chirojeugd van
Meise werd opgericht in 1945, onmiddellijk na de 2de
wereldoorlog. Chiro kwam al sedert 1934
langzaam tot stand, met duidelijke idealen.
Als je in oude
films over Duitsland de jeugd ziet opstappen, zie je veel gelijkenis met de
uniformen van de Chiro toen : bruin hemd, gele das, donker-blauwe korte broek,
2 paar grijze kousen en hoge schoenen.
Dat bracht in Meise zo kort na de oorlog, heel wat herrie teweeg. De stichters hadden uiteraard alleen de
positieve elementen van jeugdwerking overgenomen, maar de link werd toch
gelegd. Het mag een meesterzet genoemd
worden dat E.H.Verstraeten de kinderen van Jean De Cuyper uit de Rozenboom in
de Chiro kreeg, en zo de roddels stopte.
Mijn vader runde het lokaal van de Oud Soldaten, een gelegenheidsfanfare
waarin de beide fanfares samen speelden.
Die luisterde de Vaderlandse plechtigheden van de Oud Strijders
op. Ik herinner mij dat als de Chiro
voorbij marcheerde, klanten in de herberg riepen : de zwarten zijn
daar. Zwarten was de scheldnaam voor
collaborateurs. Mijn vader zette die
oproerkraaiers prompt op straat.
E.H.Verstraeten,
onderpastoor, stichtte Chirogroep -
jongens St.-Martinus Meise. Het
waren toen vooral de onderpastoors in de parochies die het initiatief
namen. De leiding werd toen nog bestuur
genoemd en er was in feite geen hoofdleider zoals nu.
In het begin waren er 2 vendels:
De vossen: Frans Keppens, Emiel Van Campenhout, Miel Vanderveken
De leeuwen: Jean Huysmans, René Jacobs, Xavier Olbrechts
Dat bestuur bestond
uit : Frans Keppens, Xavier Olbrechts (+), René Jacobs (+), Emile Van der
Veken, Jean Huysmans, Roger Lafon, Jean Robijn (kwam er later bij), Emile Van
Campenhout
(Verslagboek 11.4.1946 tot 29.1.1948).
E.H. Pastoor
Teophile Brams hield zich met de meisjes bezig.
In 1944 waren dat eerder samenkomsten van de Eukaristische kruistochten
(retraites en spelnamiddagen). Maar op
het einde van 1945 vroegen de meisjes zelf om Chiro te worden, wat ook
gebeurde. Zij sloten zelfs officiëel
vroeger aan in 1946, eerder dan de jongens in 1947. Liza De Smedt (onderwijzeres in St.-Maarten),
Paula Huygens, Clairette Huygens, Ghislena Keppens, Jeanine Leemans, Clothilde Maes, Lina Verbelen, Denise Van Campenhout, Leona
Verhest, Christiane Keymolen, Josén Moerenhout,
namen het voortouw.
De jongens hebben
een tijd lang een huis van Jan Van Gijsel kunnen gebruiken. Dat werd echter afgebroken toen de A12 gelegd
werd. De meisjes pendelden tussen
klassen, schoolzolder, gehuurde huisjes, de kelder onder de parochiezaal, enz.
In het begin gingen
ze samen op bivak met de groep uit Wezembeek Oppem. Mijn eerste bivak was toen ik 6 jaar was. Mijn moeder had een uitzondering op de
leeftijd kunnen verkrijgen, om zo van haar jongste bengel 10 dagen verlost te
zijn. Tijdens het nachtspel was er
paniek. Men vond mij niet meer. Ze hebben toen het bos uitgekamd, maar tot
hun grote verrassing vonden, ze mij in de armen van de bivakmoeder in de
kooktent. Die vond mij te klein en had
zich zo om mij bekommerd.
De bivakken gingen
door in 1945 in Bonheiden, 1946 Brasschaat, 1947 Godinne, 1948 Bövingen
(GR.H.Luxemburg), 1949 Gompel, 1950 Laforêt Vresse, 1951 Rijmenam, 1952
,
1953 Sart-lez-Spa,
Ik herinner mij ook
de bivakplaats in Godinne aan de Maas.
Wij moesten ons wassen in de stroom en er werd gegeten op de grond op de
koer van de school, waarin wij sliepen.
Bij een uitstap in
Liezele vochten ze een zeeslag uit in bootjes op de vijver. Onderpastoor Verstraeten waagde zich in de
boot en hij werd in de vijver gekiept.
Wij kwamen er wel achter dat hij onder een lichte zwarte regenjas ( de
priesters hadden toen nog een zwart kleed) een zwembroek aan had. Het was allemaal opgezet spel.
Naar het eerste
bivak gingen de meisjes nog met de tram in Wezembeek Oppem. De lijst van de volgende bivakken verzamelen
wij op een excel-database.
In 1952 stuurde onderpastoor Verstraeten Guido
De Cock naar de Vebrande brug bij
pastoor De Brie om de Chiro er terug bovenop te helpen. Hij was toen 16 jaar en deed dat gedurende
anderhalf jaar.
De opeenvolgende
groepsleiders waren : Frans Keppens, Rik
Leemans, Miel Van der Veken en Paul Van Gompel tot 1958. Bij de meisjes was het Liza De Smedt
opgevolgd door Paula Huygens tot de jaren 60.
Chiro Meise 1958 1968
De enorme bloei van de Chiro in die periode, was te
danken aan de nieuwe onderpastoor en proost Herman Boon pr.
Foto Herman Boon pr .aan de kapel
Als zoon van de directeur generaal van de BRT
kreeg hij van huis uit een uitstekende culturele bagage mee. Hij was een charismatische persoonlijkheid
met een onuitputtelijke werkkracht : dag en nacht zette hij zich in voor zijn
Chiro. Hij zou de jeugd van onze parochie op een hoger niveau tillen. Op
zijn kamer stond een beeldje van een gekende kunstenaar, dat symbool stond voor
zijn doel : ons omvormen tot jonge, bewuste, stijlvolle,
katholieke Vlamingen.
De vorige generatie leiders staat enigszins kritisch
tegenover hem. Zij nemen hem
klaarblijkelijk de drastische hervormingen kwalijk, die hij doorvoerde. Enkele oude getrouwen ruimden zo plaats voor
een nieuwe generatie.
Als jonge belhamels protesteerden wij toen tegen de
toch wel strakke discipline die ons opgelegd werd. Op bivak in Lommel protesteerden wij tijdens
de ouderbezoekdag door op de deurtjes van onze slaapplaatsen opschriften aan te
brengen met stalag
. Dat werd niet in
dank aanvaard.
Mijn broer Frans De Cuyper werd groepsleider
opgevolgd door Kor Van Schel in 1967 en bij de meisjes was dat José Maes die
opgevolgd werd door Jos De Ridder,
Gilberte Leemans, Rita Peeters..
Het levenswerk van Herman Boon pr. is natuurlijk de
bouw van het Chiroheem. Op die plaats
stond een kleine boerderij waarin de klokkenluider bezembinder woonde. Op die
25 are grond van de kerkfabriek voltrok hij op anderhalf jaar , wat velen
onmogelijk achtten. Het Chiroheem werd een feit van 31.3.1958 tot 13.9.1959.
In het eerste plan zou het lemen huisje dat er stond
geïntegreerd worden, maar dat bleek irreëel. Alle werken werden door
vrijwilligers uitgevoerd, met de hulp van vermogende aannemers en
industriëlen. Voor het speelplein werd de afbraak van het Congopaviljoen
van Expo 58 aangevoerd. De afwerking en verfraaiïng liet hij uitvoeren
door plaatselijke kunstenaars en vrienden uit het artistieke milieu. Op
de gevel zien wij nu nog zijn ideaal : de voorstelling in smeedwerk van Karel
Meert uit Asse van twee jonge mannen die hun armen reiken naar
Jezus Christus. De oorspronkelijke tekening, die een jongen en een meisje
bevatte, was van Luk Craye sj. en werd hertekend door Willem Rosiers en Eugeen
Van den Broeck. De Chiro was toen nog niet gemengd en vandaar die
wijziging van het origineel.
Het heem is onmiskenbaar zijn grootste realisatie
in Meise, waarbij hij de hele parochie, gelovigen en ongelovigen achter zich
kreeg. Hij zei zelf :
"Ik
ben eraan begonnen, niet omdat ik een jonge idealist ben. Maar omdat ik
een priester ben, een gewijde leerling van de Heer. Ik was en ben er zeker
van dat Hij alles kan. Ik had geen frank. Dank zij al de hulp zal
dit heem ons slechts een half miljoen kosten. Er zijn reeds 200.000
fr. betaald. Herman Boon pr."
Bij de bouw van het Chiroheem voorzag Herman Boon
pr. elk lokaal van prachtige religieuze kunst, uitgevoerd door
toen hedendaagse, jonge en oudere kunstenaars.
De zwart-wit muurschildering van het laatste avondmaal, waarop
Maria de tafel dekt voor de 12 apostelen, hing in het
aspirantenlokaal. Bij de verbouwing werd
het helaas overpleisterd in Jeugdklub Knodde. De schetsen werden gelukkig
gered.
Wie waren die twaalf apostelen in die periode ? Het schilderij stond op de muur van het
lokaal van de aspirant - leiders. Volgens mij waren dat : Jan Bogaerts, Roger
Cooreman, Jos Van Nieuwenhuyzen, Raf Meyskens, Jef De Cuyper, Frans Heyvaert,
Oscar Wellens, Jef Van Gompel, Wilfried De Goeyse, Jean Potums, Hugo Ooms en Paul Van de Velde.
Wij speelden in die periode eens het
passiespel. Ik was in dat stuk de
apostel Joannes. Mijn broer Piet
beschrijft in zijn : Toneelleven in Meise zeker deze opvoering. Of de andere apostelen ook een rol speelden
en wie van de twaalf, zou ik graag achterhalen.
Het vlaggenschip is zeker de muurschildering van
"Het Laatste oordeel" volgens het Nieuw Testament - God
is Liefde - in het leiderslokaal. Herman Boon kon de
jonge Jan Beekman overhalen om dat uit te voeren. Het is
monumentaal en verdient zeker aandachtige bescherming. Jan Beekman heeft
het ondertussen gemaakt in Amerika en deze muurschildering kreeg zo een
onschatbare waarde. Het biedt een antwoord op de afschrikwekkende oude
muurschildering in de St.-Martinuskerk volgens het Oud Testament : de
vergelding. Ik vernam
dat Jan Beekman via www.beekman-foudation.com
contact nam om herstellingen uit te voeren.
Jan beloofde dat toen wij hem ontmoetten in Kruishoutem met Dries en co.
In het lokaal van de Jongknapen was een kruisbeeld in brons van Hein
Pohlenz. De Burchtknapen, in het laatste lokaal, kregen een
kruisbeeld in ceramiek van Joost Maréchal en een Lieve Vrouw
in opaline van M.W.Plettenberg. In het lokaal
ernaast van de Knapen, een kruisbeeld in ceramiek van Van de
Weghe en een Lieve Vrouw in ceramiek van Joost Maréchal.
In het lokaal van de Kerels, naast het leiderslokaal, een kruisbeeld van R.
de Pelsmaecker, een Lieve Vrouw op glas geschilderd door Kamiel
Cauwenbergh en een fakkel met siertekst op de muur geschilderd door Willem
Rosiers.
"Het tehuis en de versiering
moeten zelf reeds opvoeden.
Langs hun zintuigen onze jonge mensen met schoonheid voeden. Langs de
schoonheid en de goedheid komen zij tot het stellen van daden, die hen brengen
tot de werkelijke ontmoeting met God, die de goedheid en de schoonheid zelf is,
want Liefde.
Een schone Chirogroep in een schoon heem. Zo leren zij schoon leven."
Herman Boon pr.
Ik was toen 17 en dat viel samen met de aspirant
leiders. Wij waren met een zo grote
groep, dat wij door Herman Boon pr. per twee uitgestuurd werden op missie. Zo startte Raf Meyskens met Hendrik Rosiers
de afdeling in Eversem. Ik werd naar
Strombeek gestuurd met Nick Sidderé, die daar bleef. Daarna mocht ik de Chiro van Humbeek opnieuw
opstarten.
In 1965 trok Herman Boon pr. de jeugdwerking open
voor alle jongeren van onze gemeente (toen parochies Meise en Rode). De Jeugdraad werd voor het eerst
opgericht. Die bestaat dus 46 jaar in Meise en geen 25, zoals
gevierd. Drie nieuwe verenigingen werden
opgestart in het kader van de open jeugdzorg, maar nauw verbonden met de
Chiro. Ik vond persoonlijk dat onze
proost alles te veel bekeek door de bril van de Chiro. Voor hem was alles Chiro en stond de open
jeugdzorg in functie van de Chiro.
Patclub stond voor jongeren van 6 tot 14 jaar. Jongerenklubs stond open voor 14 tot 18
jarigen. Jeugdgemeenschap voltooide de
kringloop met 18 tot 25 jarigen (nu is dat Jeugdclub Knodde). In deze periode trok Herman Boon pr. met de oudsten
naar Aosta in Italië. Deze kampen werden
onvergetelijk ingebrand in het geheugen van wie het meemaakte.
Ik kan zo nog een hele encyclopedie vullen met
herinneringen aan deze periode. Maar dat
zou ons te ver leiden. Surf eens
naar http://blog.seniorennet.be/Hermanboonpr
en bekijk het uitgebreide filmarsenaal uit die periode. Een mini geschiedenis met oude fotos staat
in Meise, onder de toren van St.-Martinus (helaas uitgeput maar beschikbaar
op CD-rom).
Ondertussen is er een filmpresentatie en een fotopresentatie gemaakt in de
reeks Sib. Ze kan bekeken worden op
aanvraag in t Moment van Meise.
Jef De Cuyper, oud Chiroleider
|
