6 (54) Kasteel te Meysse
In de Plantentuin stond een tweede kasteel, vooraan
aan de Oranjerievijver, inkom Meise.
Onder de "Vriendschaptempel" die onlangs gerestaureerd werd, bevindt
zich de ijskelder van dat kasteel.
Enkele historische data Hof te Meysse :
Volgens de bronnen verschillen de data nogal eens op enkele jaren na.
Deze gegevens plukten wij uit "Meise" van Achiel Bettesone, 3de
uitgave "Schoon Meise" van Vakantiegenoegens Meise 1997. Ik
ondervond dat deze uitgave vrij exacte gegevens biedt. Alles is uiteraard
onderhevig aan kwaliteitsverbetering.
Wij durven suggereren om aan de plaats van het verdwenen kasteel enkele foto's
aan te brengen.
XIIIde eeuw Er werd aangenomen dat het Oud Hof te Meysse in de 13de
eeuw werd gebouwd.
1211 De schepenbank was gevestigd in het Hof te Meysse
1212 De ridders Rengot en Arnold de Menza werden vermeld als heren van Meysse
of van het hof van Meysse, waar ook de schepenbank gevestigd was. Ze kwamen toen getuigen in een diploma van
Gerard Van Grimbergen. Armand van
Grimbergen zou door zijn huwelijk met Gisèle verwant geweest zijn met de heren
van Kraainem, een bastaardtak van de hertogen van Brabant. 1294-1312 Op het einde van de XIIIde eeuw kwam t
Hof te Meysse in t bezit van Arnold Van Lier, heer van Immersele. Hij was ook heer van Wommelgem die dat
geworden was door hertog Jan I van Brabant. Hij had het hof gekocht van de heren van
Meise. Hierdoor kreeg het hof een nieuwe
naam : het hof van Immersele.
De zoon van Arnold Van Immersele, Jan, huwde met Margareta van Bouchout.
De heren Van Immersele verkochten het hof later aan de heren van der Ee.
1401 Godfried van Lier, zoon van Jan van Lier en Margaretha van Boechout had
met zijn tweede vrouw, Beatrijs van Duffel, een zoon Walter van Immersele
genoemd die in 1401 in het bezit was van het Hof te Meysse of t Hof te
Immersele.
1474 Het Hof te Meysse was toen eigendom van Karel van Immersele. Nadien droeg Adrienne van Immersele door haar
huwelijk met Arnold van den Werve het Hof te Meysse over aan de Van den
Werves. Hun zoon Jan die later Karel
werd genoemd, bekwam het Hof te Meysse, maar deze laatste liet het over aan
zijn zus Margaretha die gehuwd was met Hendrik van Berchem (verhef van
11.6.1544)
1500 Toen Melchior Roose, baron van Boechout, huwde met Marie Francisca van
der Linden dHoogvorst van t Hof te Meysse, kregen de bezitters van Boechout ook toelating om in de crypte langs de evangeliekant, in de kerk van Meise,te worden begraven.
552 Margaretha van de Werven huwde met ridder Hendrik Van Berchem 1553 Uit de Toponymic van Meise i.v.m. Bassevelt
werd vernoemen dat Jan Vander Ee hierbij ontvangsten had.
1556 Op 30 juni (verhef van 30.6.1556), volgens andere bronnen op 30 maart
1554, verkochten Hendrik van Berchem (een afstammeling van de Berthouts) en
Margaretha van de Werve, zijn echtgenote, het Hof te Meysse met toestemming van Margaretha
Cheyffs, de weduwe van Karel van de Werve, aan Jan Vander Ee, zoon van meester
Lambrecht Vander Ee, heer van Sint Stevens Woluwe en aan zijn echtgenote Anne
van Boechout, gesproten uit een bastaardtak van de heren van Boechout, Laurent
(vader en grootvader hadden dezelfde naam) en die daardoor bezittingen had in
het feodaal Hof van Meise (afbeelding en beschrijving). Hun zoon Jean François Van der Ee (+1645) werd erfgenaam van het hof. Hij was gehuwd met Maria Elvira Alvarado(+ 6 juni 1634).
1589 Op 12 januari werd Jan vander Ee benoemd tot burgervader van Brussel in de
plaats van Antoon van Os (+1607). Hij
was de zoon van Jan vander Ee en Anne van Boechout. 1593 Jan van der Ee, ammam van Brussel en
kasteelheer van t Hof te Meysse, steunde de restauratie van de kerk van Meise.
1607 Jan vander Ee, ridder, burgervader van Brussel, overleed en Jean François vander Ee erfde het Hof van Meise.
1645 Jean François Van der Ee (zie ets naar een
schilderij van Jan Van dijck) burgervader van Brussel sedert 9.1.1608 , heer
van t Hof van Meysse, overleed op 17 maart (zie grafsteen in de St.-Martinuskerk
: D.O.M. etaeterna memoriae d. Joes Franciscus Vander Ee, H.S.E. cum conjuge sua d; Maria Elvira Alvarado obiere , illa
anno Christi MDCXLV, mensis junii die VI
(6 juni 1634) viato, beatam illis
requiem apprecarte sequeris.
Zijn vrouw Marie Elvira Alvarado (de Aguilar) overleed dus op 6 juni 1634. De zus van Jean Fraçois Vander Ee, Anne vander
Ee, dochter van Jan, dame van Lanenburgh had schuldenlast en het Hof van Meise
werd in beslag genomen en op 12 november 1671 toegewezen aan Barbe van der
Linden, dame van Staye, weduwe van raadsheer Bougeois. 1663 Jean Filips Vander Linden d' Hoogvorst werd door Filips IV van Spanje tot baron verheven. Hij was door zijn tante Barbera Vander Linden aangeduid als erfgenaam van het Hof te Meysse. 1665 Jan Filip Vander Linden (enig overblijvende
zoon van Filip Vander Linden, baron d Hoogvorst, neef van Barbe werd erfgenaam
van laatstgenoemde op 11 december. Indien
hij zonder wettelijke erfgenamen zou sterven zouden zijn zusters Barbe-Marie,
Anne-Ermance en Marie-Françoise erfgenamen worden. Dit zou echter niet gebeuren. Jan Filip trouwde met Anne-Albertine d
Ognies en kreeg als nakomeling Jean François Joseph Ignace, baron d Hoogvorst
(24 augustus 1690). 1694 Zicht op het oude kasteel van Meysse en bijgebouwen aan de zuid-oostzijde. Op het voorplein naast de fontein en op de brug enkele edellieden - ook het wapen van de heren van Meise (Vander Ee 's) (Zie afbeelding anno 1556naar een tekening van Jan Van der Croes en ets van Harrewijn - H. 0,103, Br. 0, 207). Uitgave Le Roy 1694 en latere " Castella et Praetorea Nobiléum Brabantiae" - Antwerpen H. Thieullier. 1696 Gravure van het Hof te Meysse in de uitgave van Leroy,
1699 S.A.B. 1051 tot dezer (Vander Ee)
heerlijckheit hoert toe aan een selve motte (t Waterken Berla) tweemaal
entwaart ende pleeck hier voortijds te staen een schoon hys twelck genoemt was
thuys van Immerzele ende nu al vergaen
maar daerop blijven staend een cleyn steynen huysken.
Hieruit mag worden afgeleid dat t Hof te Meysse werd voor die tijd werd herbouwd. 1733 Toen Melchior Roose, baron van Boechout, voor de tweede maal huwde met Maria Francisca Vander Linden
dHoogvorst van t Hof te Meysse, kregen de bezitters van het kasteel van Boechout eveneens de toelating om in de crypte bijgezet te worden langs de evangeliekant. Deze crypte is onder het koor ca 1500 gebouwd door de bezitters van 't Hof te Meysse zoals Jan Vander Ee, baljuw van de stad Brussel en heer van Meise. Deze crypte is niet toegankelijk, maar werd reeds verschillende keren bezocht i.v.m. historisch onderzoek en restauratie van de kerk.
1758 Op 6 juni werd Jan Jozef Ghislain Vander
Linden over de doopvont gehouden in de
sint-Martinuskerk van Meise door Jan Jozef Vander Linden, heer van hombeke,
ridder van de orde van malta en door Maria Francisca Vander Linden, douarrière
van melchior Roose. Hij was de zoon van
Catharina Philipotte Ghislaine de Brune en echtgenoot Jozef Ignace Antoon
Vander Linden , baron d Hoogvorst van t Hof te Meysse. Eigenaardig was wel dat de bevalling ge beurde
in het kasteel van Boechout. 1794 1795 Het Hof te Meysse en het kasteel van Boechout werden in beslag
genomen. Er werd veel geplunderd en onder de leiding van Heger verdween alles war waardevol was. Heger werd uiteindelijk onnozel verklaard! Tijdens die periode maakten de Fransen een einde aan de feodale instellingen.
1809 Emmanuel Vander Linden d Hoogvorst erfde
het kasteel van Meise. 1814 Baron Emmanuel dHoogvorst verschafte Meise werk door zijn kasteel (Hof te
Meysse) te laten afbreken en er een nieuw te bouwen dat in Meise bekend werd
als t wit kasteel
1818 Na de afbraak van 't oud kasteel van Meise liet Emmanuel Vander Linden d' Hoogvorst een splinternieuw kasteel bouwen (zie afbeelding).
1853 Leon Van der Linden dHoogvorst keerde na de dood van zijn vader naar
het Hof te Meysse terug en volgde hem op als burgemeester van Meise gedurende
25 jaar. Hij verkocht zijn patrimonium
aan zijn neef Edmond d Hoogvorst.
Hij overleed op 30 maart 1891 en werd begraven in de
crypte.
1881 Het kasteel van Meise werd eigendom van Edmond Vander Linden d' Hoogvorst, zoon van Emmanuel en neef van Leon. Deze Edmond verkocht het Hof te Meysse aan keizerin Charlotte, zuster van Leopold
II (akte van 16 april 1881, verleden door notaris Van Halteren).
1944 Op 2 december viel er op nieuw een vliegende
bom viel in de buurt van het Hof te
Meysse dat toen bezet was door Engelse soldaten. Naar men vermoedt ontstond hierbij een
kortsluiting en het kasteel brandde uit door een kortsluiting (beschrijving).
Foto
: Prospectus Castelle Meys 1670
Het kasteel van Meysse, reeds in de 13de eeuw bekend onder de naam
"'t Hof te Meys" en ook "'t Hof van Immersele" behoorde aan
de familie Immersele, opvolgers van de eerste Heren van Meysse.
In 1544 werd het kasteel verkocht aan de Vanderee's. In de
doopvont der kerk bevindt zich een zeer schoone grafsteen van Jan Frans
Vanderee, "amman te Bruessele", van 1608 tot 1645 en in dit ambt,
opvolger zijns vaders.
Barbara Vanderlinden bezat het kasteel in 1671 en vermaakte het aan
haren neef Jan Vanderlinden, baron d'Hoogvorst.
Het kasteel onderging een totale verandering in 1818.
Baron d' Hoogvorst verkocht het aan Z.M.Leopold II en in 1883 werd het
domein van Meysse ingelijfd bij het koninklijk domein Bouchout. Het
kasteel werd door de dignitarissen van H.M.Keizerin Charlotte bewoond tot 1927.
Wie de tekening van Harrewyn, uit het belangrijk werk van J.Le Roy 1696
gadeslaat, kan zich zonder veel moeite, de bekoorlijkheid van het voormalig hof
voorstellen, met water omgeven en in den dichten loovermantel der domeinen
"Meys" en "Bouchaut" gehuld.
Edwin Ganz
Uitgave A. Van Praet, Meysse Nadruk
verboden
Ik
heb en gebruik ook een foto van het kasteel van 31 maart 1891 opgenomen
in CD-rom M34 en gepubliceerd in "Meise, onder de toren van
St.-Martinus van Jef De Cuyper uitgeverij Het Streekboek.
Meise van Achiel Bettesone 1968 bevat gegevens en fotos van pag. 4 tot14.
Het hof te Meise, Barbara Van der Linden (dHoogvorst) tot keizerin Charlotte
(Boechout) van A.Bettesone Pasar 2011
XIIIde eeuw Arnold Van Lier
Jan Van Lier
Godfried Van Lier
1474 Karel Van Immersele
Arnold Van de Werve
1544 Hendrik Van Berchem
1554 Jan Van der Ee en Anna Van Boechout
1671 Van der Linden
1818 nieuw Emmanuel Van der Linden dHoogvorst
1866 Leon
1891 Edmond
1884 keizerin Charlotte Cdt Luit. Kolonel Tillier
1938 Belgische staat
1944 afgebrand
Tekst bij de foto van
het kasteel in de Plantentuin naast de gingko biloba
Tijdens de nacht van 2 op 3 december 1944 viel een V1 bom in de Nationale Plantentuin, op ongeveer 800 m van het kasteel van Meise. Er
was veel schade , maar een kortsluiting ten gevolge van de trillingen was
waarschijnlijk de aanleiding van de brand die het witte kasteel, een groot
rechthoekig blok met een 100tal vensters en 82 vertrekken in empirische stijl
totaal vernielde.
284 Retroroute Meise
De Cultuurraad van Meise lanceerde een niet onaardig
initiatief, dat vroeger reeds in andere vormen opwag maakte.
Op een uitgestippelde route staan panelen, waarop een oude foto, prentkaart of
tekening met een verklarende tekst. Bij de bronnen op de circulaire vinden wij
o.a. blog erfgoedmeise door Jef De Cuyper.
Hier had beter gestaan : http://blog.seniorennet.be/erfgoedmeise. Om mijn lezers de kans te geven de teksten te
vergelijken met het blog, geef ik hier de referenties :
Parochie Originele
Naam nr. blog Meise, Circulaire
o.d.t.v.St.-M.
Meise
Kasteel van Meysse 54-56 19,20
De keuze van de gebouwen roept vragen op.
Ware het niet beter geweest zich te baseren op de top 21 van de
historische panden in Meise aflevering 128 Gemeentewonderen ?
|