De tentoonstelling Controverses in Botanique onthult het verhaal achter het
beeld en doet dat met veel bravoure. De meest bekende foto's passeren de revue
en laten je ontdekken wat ze echt beroemd hebben gemaakt.
Controverses deed onlangs heel wat stof opwaaien in Parijs.
De puriteinen in de lichtstad vinden een naakte tienjarige Brooke
Shields immers iets te veel van het goede en bestempelen het werk als
kinderporno. In Brussel hangt de foto zonder veel poeha naast die van een man
met een zweep in zijn aars. Zo zie je maar, puriteinen heb je in alle soorten.
Van Wilde tot artistiek naakt
En zo wordt meteen de toon gezet van deze tentoonstelling die de
geschiedenis van de fotografie weergeeft in een tachtigtal schandalen.
Chronologisch geordend gidsen de foto's je doorheen het beeldgeheugen van de
wereld.
De controverse start al bij het prille begin van de fotografie. Wanneer de
Ierse schrijver Oscar Wilde zich laat fotograferen door Napoleon
Sarony en deze foto ettelijke malen wordt gekopieerd, gaat de bal goed
aan het rollen. Meneer Sarony wil namelijk geld zien en eist erkend te worden
als auteur van de foto. Na veel vijven en zessen verwerft de fotografie aan het
eind van de 19de eeuw de status van kunst. Maar daarmee is de kous nog niet af.
Wat doe je met foto's die gecensureerd worden? Waar trek je de grens tussen
kunst en het louter vastleggen van feiten?
Het beeld is ook op allerlei manieren misbruikt geweest. Wordt er een foto
gevonden van soldaten die staan te pronken met afgehakte hoofden? Maak er de
tegenpartij maar eens flink beschaamd mee. Ben je je partijvoorzitter opeens
beu? Even retoucheren en de man bestaat niet meer. Wil je wat gevoelens
losweken bij het publiek? Ensceneer een tragische situatie en de hele wereld
plengt zowaar een traan.
De reeks sluit af met - hoe kan het ook anders - de blote mensen van Spencer
Tunick. Spencer maakt kunst, terwijl een persfotograaf die het
gebeuren meevolgt een proces aan zijn been krijgt voor het fotograferen van
(aangeklede!) deelnemers.
Context telt
Een afwisseling tussen kunst -en persfotografie zorgt ervoor dat het geheel
nooit louter als een beknopte geschiedenis van de twintigste eeuw wordt
ervaren. Er wordt evenveel belang gehecht aan een foto die een obscene Barbie
mixt als aan een foto van de vlag van de Sovjet-Unie op de verwoeste Reichstag
in Berlijn. Leuk is ook dat je het verhaal achter bekende foto's te weten komt.
Of heb je je nooit afgevraagd welke fotograaf er mee voor heeft gezorgd dat het
bekende Che Guevara-hoofd een icoon is geworden?
Wie de moeite niet neemt om de begeleidende teksten bij de foto's te lezen,
zal niets aan deze tentoonstelling hebben. Want voor één keer is het de context
die in de kijker staat, en niet de foto zelf. Het mooie aan Controverses is dat
het ook de toeschouwer dwingt om vragen te stellen bij de juridische of
ethische kwesties die fotografie soms opwerpt.
Ik blader door de krant en
daar staat het: Controverses. Een expo over foto's die geleid hebben tot
opspraak, controverses en processen. De tentoonstelling spreekt mij zeer aan en
beter laat dan nooit gaan we deze met een groepje bezoeken.
Het is koud en de bomen verliezen hun bladeren door de harde wind die ook nog
eens mijn haar in de war brengt of zeg maar, in de lucht. Met een groepje vrienden
vertrekken we naar Brussel en stappen we afin het Noord station, wat betekend dat we enkele strip-clubs voorbij
moeten. Het was weer eens iets anders dan de zwart-witte gevlekte koeien naast
mij in de wei. Alhoewel, ik heb me wel even zo gevoeld wanneer we onze weg niet
meer vonden en noodgedwongen voorbijgangers moesten aanspreken, geen van hen
reageerde.
Gelukkig kwamen we dankzij
een vriendelijke man met ons vieren toe in een mooie tuin midden in de drukte.
Heel vreemd, maar rustgevend. Je hoort de autos nog, maar het lijkt wel alsof
ze bij het decor horen, alles om je heen lijkt er weg te vallen.
Na even rond te lopen en luchtfotos
proberen te nemen van onszelf, wat niet lukt trouwens, gaan we beginnen aan het
serieuze werk: de expo.
We komen terecht in een zaal die begint met het ontstaan van de fotografie tot
en met de hedendaagse kunst en veel mensen die eromheen draaien, vreselijk! De
fotos waren steeds voorzien van uitleg, zeer interessant, maar ook vaak
hetzelfde. Want elke foto heeft namelijk geleid tot controverse, op zijn eigen
manier. Neem nu bijvoorbeeld de foto van de eerste landing op de maan of was
het: in de studio? Het is namelijk nog steeds niet duidelijk of de foto wel
degelijk genomen is op de maan of in een studio. De wapperende vlag, er is geen
wind op de maan, en de schaduwen tonen aan dat er reden is tot twijfelen, maar
er is nog steeds geen sluitend antwoord. Wat mij ook is bijgebleven, is een naaktfoto
van een tienjarig meisje, waarbij haar mama de toestemming had gegeven om deze
te publiceren. Ik vind dit schandalig, kunst of geen kunst. Deze heeft dan ook
geleid tot heel wat opspraak, terecht volgens mij.
Ik heb zeer veel
bijgeleerd op de uitstap, het was vermoeiend, maar zeker de moeite waard. op
naar de volgende!
Neill
Blomkamp bewijst dat blockbusters mateloos entertainend, visueel verbluffend én
intellectueel uitdagend kunnen zijn. Bloed en ingewanden spatten schaamteloos
in het rond, de satirische inslag deed ons meermaals luidop lachen en de
belevenissen van de protagonist raakten ons in het diepst van ons hart. Mikus
(Sharlto Copley) moet een groep buitenaardse wezens die jaren terug in
Johannesburg strandde van een armtierige sloppenwijk naar een nieuw kamp
verhuizen. Pas wanneer deze missie misloopt, ontpopt hij zich tot de coolste
antiheld die we in tijden tegenkwamen. Eindelijk nog eens een prent waarvan je
niet elke verhaalbocht kan voorspellen. De actiesequenties en speciale effecten
ogen indrukwekkender dan het plastieken plezier dat Hollywood dezer dagen
uitspuwt, de verwijzingen naar het apartheidregime prikkelen de hersenen en de
mix van mockumentarybeelden, nieuwsfootage en klassieke fotografie voelt voor
de verandering niet geforceerd aan.
Zaterdag 31 oktober is het eindelijk zover, we gaan beginnen aan onze eerste opdracht voor esthetica. Aangekomen in het station van Brussel is er al discussie waar de UGC ligt. Uiteindelijk had ik het fout, Brussel ken ik alleen maar voor het shoppen vrees ik. Dus na enkele voorbijgangers te hebben aangesproken zijn we nog net op tijd voor de film District 9. De film heeft vrij hoge recensies, dat zag er al veelbelovend uit.
grensverleggend? Zeker! Normaal kijk ik veel cliché-films en komedies, maar ik heb nog geen enkele film over aliens gezien. De film vond ik achteraf wel een kleine teleurstelling omdat hij zo langdradig was, ik heb zéér vaak naar mijn horloge gekeken en het einde was flauw. De hele film draaide rond het terugkeren van de aliens naar hun eigen planeet, maar op het einde is de situatie nog steeds hetzelfde: de aliens zitten nog altijd vast in District 9, een vluchtelingenkamp in Zuid-Afrika dat opgericht is om de aliens onder te brengen. Tijdens de film heb ik ook enkele keren mijn hoofd weggedraaid omdat ik niet goed tegen de beelden kon. Ik kan dus niet geloven dat kinderen hier ook binnen mogen of ben ik nu echt zo'n duts? :) De UGC en de zaal vond ik wel super, veel gezelliger dan de Kinopolis. Volgende keer weer.
Deze film ga ik zeker geen twee keer bekijken, maar het was wel eens leuk om van mijn cliché-films af te stappen en iets helemaal anders te gaan bekijken. Misschien doe ik het nu wel eens meer, maar dan een minder langdradige film graag.
