|
Tijdens mijn
eerste PASS-Ladies avond (groep voor volwassen vrouwen met een vorm van
autisme) kwamen er wat vragen over HSP (HoogSensitieve Personen/HoogSensitiviteit)
en het mogelijks verband met autisme. Ondertussen
weet ik daar al wat meer over omdat, na een lijdensweg van meer dan 10 jaar depressieve klachten, hoogsensitiviteit ook voor mij een mogelijke
verklaring/oorzaak kon zijn van mijn ellende. Verdere diagnostiek leidde echter
naar ASS :O
Er is al heel
wat geschreven over HSP en autisme maar de meningen lopen nogal uiteen. HSP is niet
opgenomen in de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) want
het is namelijk geen stoornis, maar een karaktertrek of eigenschap. Wanneer
hoogsensitief zijn toch verward wordt met autistisch zijn, dan gaat het steeds
om een milde vorm van autisme, zoals het vroegere syndroom van Asperger of
PPD-NOS. Hoogsensitief zijn wordt dus
nooit verward met kernautisme maar HSP heeft wel veel
kenmerken die overlappen met kenmerken die tekenend zijn voor onder andere
AD(H)D, , MCDD, Borderline, het vroegere Asperger en PDD-NOS (nu gewoon: Autisme).
Het klachtenlijstje van HSP is in ieder geval zeer
herkenbaar:
- -
Moeite met het vinden van ritme in het leven
- -
Moeite met plannen en krijgen van structuur
- -
Vaak een gevoel van onrust door( prikkels van
buitenaf)
- -
Veel tijd nodig om indrukken te verwerken en
weer tot zichzelf te komen (overprikkeld)
- -
Kan zich snel ergens zorgen over maken en is
snel overstuur
- -
Ervaren sneller klachten als stress, spanningen,
angsten en vermoeidheid
- -
Ervaren vaker fysieke klachten als maag en darm
klachten, hoofdpijn en allergieën
- -
Ervaren pijn sterker
- -
Moeite met veranderingen in het leven
- -
Vaak kieskeurig
De kenmerken van HSP
komen wel erg opvallend overeen met de Autisme onderzoeksvragen. Zo vragen ze
ook of je een hekel hebt aan bepaalde dingen, zoals geuren, substanties, geluiden
of andere sensitieve dingen.
HSPers voelen
goed mensen aan zeggen ze zelf. Ik dacht vroeger ook altijd dat ik mensen heel goed
aanvoelde. Als ze me iets vertelden, ging ik onmiddellijk zeggen wat ze er mee
moesten of welke praktische, concrete oplossingen er mogelijk waren. Dat was mijn manier om anderen te laten weten dat ik van hen houdt maar ik gaf eigenlijk
alleen maar mijn mening en als ze mijn goedbedoelde adviezen niet echt volgden dan had ik het daar heel moeilijk mee. Dat is dus niet bepaald iemand aanvoelen.
Omdat ik het zelf al
jaren moeilijk heb, herken ik snel dingen in mensen, vooral als ze in de problemen
zitten of het even niet zien zitten. Ik ben dan vaak een goed luisterend oor maar
ik weet ondertussen wel dat herkennen niet hetzelfde is als aanvoelen.
Ik dacht te weten
wat een ander voelde, maar eigenlijk was het gewoon mijn idee van die
situatie en hoe IK er mee om zou gaan. En soms werkt dat en dan lijkt het net
of je het wel aanvoelt. Maar eigenlijk is dat dan een toevalstreffer...
Hoe kwam ik er dan
achter dat ik me vaak vergistte wat betreft aanvoelen van mensen? Na al die
jaren kom je daar vanzelf achter, als je het maar vaak genoeg verkeerd aanvoelt
en mensen afstand van je nemen.
Dit gebrekkig aanvoelen
van mensen kan gedeeltelijk worden verklaard door een slecht ontwikkeld 'Ik-besef'.
Dit is een ontwikkelingsprobleem dat zich, vooral in de eerste levensjaren, vaak
stelt bij mensen met autisme. Ze zien zich niet als een op zichzelf staand
individu en denken dat anderen hetzelfde voelen en denken als zij. Anderen zien
ze eigenlijk als een 'verlengstuk' van zichzelf omdat ze nog niet doorhebben
dat die een eigen gevoelswereld hebben en anders over bepaalde zaken kunnen denken.
Als iemand de kleur
groen lelijk vindt, denken ze dat iedereen dezelfde mening is toegedaan. Wanneer zijzelf niet
van housemuziek houden, kunnen ze zich niet voorstellen dat anderen dit wel doen.
Als iemand moet huilen om een filmfragment, waar zij doorgaans om moeten
lachen, snappen ze niets van die tranen. Dat brengt ze in de war.
Dit slecht
ontwikkeld 'IK-besef' en gebrek aan perspectief-denken maakt het mensen met
autisme dus moeilijk want hoe kan je jezelf verplaatsen in de gevoelens van
anderen, als je niet in staat bent, die ander los te zien van jezelf?
Bij iemand met autisme ontstaat het 'perspectief-denken' dus een stuk later in
de ontwikkeling en blijft vaak gebrekkig maar kan worden gecompenseerd door het
ontwikkelen van coping strategieën waarmee je steeds beter leert herkennen en
op de juiste manier reageren.
Volgens mij is hoogsensitiviteit
of HSP gewoon een belangrijk onderdeel,symptoom of kenmerk van autisme m.n. de prikkel(over)gevoeligheid
die vooral vrouwen met ASS treft.
To be cont'd.
Bronnen:
·
http://mens-en-samenleving.infonu.nl/psychologie/151095-autisme-en-vriendschap.html
·
https://tallsay.com/page/4294977767/autisme-versus-hsp
|
