an alternative point of view Een bloemlezing van enkele persoonlijke "wetenschappelijke" ervaringen en herinneringen en dit na meer dan een halve eeuw intense bedrijvigheid op het vlak van zowel basiswetenschappen als biowetenschappen. Dit alles gepresenteerd met een vleugje humor maar ook met een scheutje echte, onvervalste wetenschap
09-09-2009
Ten Geleide
TEN GELEIDE
Omschrijving
De blogs "Science & Bioscience" handelen over basiswetenschappen (natuur- en scheikunde inclusief wiskunde) en biowetenschappen (plant- en dierkunde inclusief de dynamische aspecten) zoals zij vroeger d.i. meer dan vijftig jaar geleden, in het onderwijs (primair, secundair en universitair onderwijs) voorgeschoteld werden. De eerste twee blogs hebben betrekking op het primair en secundair onderwijs; de volgende twee op het universitair onderwijs.
De URL- adressen van deze blogs zijn de volgende :
Zoals de titel "Science & Bioscience an alternative point of view-" het aangeeft, handelen deze blogs wel degelijk over wetenschap en biowetenschap, maar dan wel doorweven met autobiografische elementen. Er worden hierbij standpunten ingenomen, die enigzins afwijken van de orthodoxe, officiële visie of versie, die in het klassieke onderwijs aan bod komt. In tegenstelling met wat de goegemeente meent, zijn vele wetenschappers het niet altijd eens met deze officiële visie. Maar zij moeten zwijgen om den brode. Deze officiële versie wordt bepaald door een bepaald paradigma en is om deze reden te sterk dogmatisch gericht.
De bedoeling van deze blogs is nu ook eens deze andere visie aan bod te laten komen. Dit gebeurt dan op basis van eigen bevindingen en levenservaringen. Deze omvatten een halve eeuw intense bedrijvigheid op het vlak van zowel basiswetenschappen als biowetenschappen. Dit alles wordt dan gepresenteerd met een vleugje humor maar ook met een scheutje echte, onvervalste wetenschap.
Leidraad en achtergrond voor de eerste twee blogs
Uit de inhoudsopgave blijkt dat de diverse scholen, die de auteur doorlopen heeft, de leidraad en achtergrond voor dit blog vormen. De onderwijsstructuur evenals de leerprogrammas zijn echter in de loop der jaren herhaaldelijke malen grondig gewijzigd geworden, en kunnen de lezer in verwarring brengen. Het lijkt dus aangewezen even te herinneren aan volgende begrippen:
- met primair onderwijs wordt bedoeld niet alleen het huidig lager onderwijs -leeftijdsgroep: 6 tot 12 jaar- maar ook het (meer uitgebreid lager onderwijs leeftijdsgroep: 12 tot 16 jaar- (MULO of ULO). Dit laatste type onderwijs bestond o.m. in Nederland (sedert 1857) en in Frankrijk (het zogenaamde Enseignement Primaire Supérieur). In Frankrijk werd het E. P. S. afgeschaft in 1941, in Nederland in 1968. In België bestonden er in de Hollandse tijd "Lagere Hoofdscholen", die later als "Ecoles Primaires Supérieures du Gouvernement" zullen betiteld worden en waaruit in 1843 de Rijksmiddelbare school (de zogenaamde "Ecole moyenne") zal ontstaan. Het is deze "Ecole moyenne" die equivalent is met het E.P.S. in Frankrijk en het MULO in Nederland. Naast deze Ecole moyenne was er -voor minder begaafde leerlingen- ook nog een ander soort voortgezet lager onderwijs leeftijdsgroep 12 tot 14 of 16 jaar- dit ten gevolge van de achtereenvolgende verlengingen van de leerplicht tot 14 jaar (1914), tot 15 jaar (1953) en tot 16 jaar. Dit onderricht sloot nauw aan op een eigenlijke vakopleiding (timmerman, metser enz.) en werd verstrekt in de Lagere School (zevende, achtste en negende leerjaar).Vanaf 1983 zal in België de leerplicht opgetrokken worden tot 18 jaar wat aanleiding zal gegeven tot het T.S.O.(Technisch Secundair Onderwijs). Voor wat de leerstof van de Ecole Moyenne, het M.U.L.O. of de Ecole Primaire Supérieure betreft, stemt deze slechts voor een klein gedeelte overeen met deze van het lager secundair onderwijs; in deze scholen werd bvb al veel aandacht geschonken aan het wetenschappelijk (biologie, natuurkunde, scheikunde) en wiskundig (rekenkunde, algebra, meetkunde, trigonometrie) onderricht.
- met secundair onderwijs wordt bedoeld het middelbaar onderwijs, dat voorbereidde tot het hoger onderwijs leeftijdsgroep: 12 tot 18 of 19 jaar-(V.H.M.O. : Voorbereidend Hoger en Middelbaar Onderwijs). Dit onderwijs omvatte toen In België de klassieke humaniora (te vergelijken met het gymnasiumonderwijs in Nederland) en de moderne humaniora (te vergelijken met de H.B.S. in Nederland). In 1970 werd een nieuwe structuur, het V.S.O ingevoerd, gevolgd, in 1988, door het A.S.O., waarbij dan telkens aan de het leerplan en de leerstof gesleuteld werd. Ook in Nederland was dit het geval. De MULO-school als schooltype werd in 1968 vervangen door de MAVO (Middelbaar Algemeen Voortgezet Onderwijs), de H.B.S. door het V.W.O.. Het einddoel od eindtermen van het secundair onderwijs zijn de voorbereiding op het Hoger Onderwijs (Universiteit of Hogeschool).
- met normaal onderwijs wordt bedoeld het onderricht dat vroeger verstrekt werd in de normaalscholen (Nederland: kweekscholen). Deze scholen waren opleidingsinstituten voor onderwijzend personeel en zo kende men de kleuternormaalscholen (vorming van kleuterleiders/-leidsters), de lagere normaalscholen (vorming van onderwijzers/onderwijzeressen) en de middelbare normaalscholen, beter bekend als regentaat. Normaal onderwijs werd vaak als alternatief gezien van een humaniora want dit type onderwijs bereidde immers ook goed voor op ambtenarenexamens. In 1929 werd de normaalschool trouwens gelijkgesteld met de hogere cyclus van een humaniora, zodat men na de normaalschool ook kon doorstoten naar het hoger onderwijs. Bij de hervorming van het hoger onderwijs in 1995 werden de normaalscholen gefuseerd met grotere hogescholen. Thans leveren die het diploma "bachelor onderwijs" af, aangevuld met een afstudeerrichting: lager onderwijs, kleuteronderwijs. In Nederland werden de kweekscholen voor het basisonderwijs (lager onderwijs) vervangen door de Pedagogische Academie voot het Basisonderwijs (PABO) met catastrofale gevolgen ...
Voor wie niet met de leerprogramma's en de evolutie van lager en middelbaar en normaal onderwijs vertrouwd is, zijn bovenstaande verwijzingen een "must".
Inhoudsopgave
Zoals ieder boek, dat zichzelf respecteert, heeft ook een blog zijn eigen inhoudstafel, die weergegeven wordt door het archief, dat zich links bovenaan het blog bevindt (linkerkolom). Dit archief omvat de diverse paragrafen of cursiefjes van het blog en wel in dalende chronologische volgorde d.i. het meest recente cursiefje bovenaan. In de tekstkolom van het blog zijn de cursiefjes, zoals bij een leesboek, echter in stijgende chronologische gerangschikt, zodat men dit blog ook kan lezen als een normaal leesboek, door gewoon naar beneden te "scrollen". Onderaan elk cursiefje vindt men een aantal bijlagen, die men kan aanklikken.
Het is ook mogelijk dit blog cursiefje per cursiefje te lezen door het archief te gebruiken. Aanklikken van een paragraaf in het archief plaatst het aangeklikt cursiefje onmiddellijk bovenaan de tekstkolom. Om een ander uitgekozen cursiefje te lezen, zal men dit aanklikken in het archief, waardoor nu dit laatste cursiefje bovenaan de tekstkolom staat. Deze leesmethode komt overeen met het doorbladeren van een leesboek, waarbij men de diverse hoofdstukken of rubrieken in een zelf gekozen orde leest.
Teneinde het de lezer gemakkelijk te maken werd iedere paragraaf door een specifiek volgnummer aangeduid bvb §2.3 wijst op het derde cursiefje van hoofdstuk 2.
Het eerste blog "Science & Bioscience I" omvat nu volgende hoofdstukken en paragrafen of cursiefjes:
Hoofdstuk 1 Hoe het allemaal begon
- §1.1 Een prille inwijding in de scheikunde - §1.2 Opstarten van een klein chemisch laboratorium - §1.3 Mijn ervaringen in het collège Saint-Louis (1) - §1.4 Mijn ervaringen in het collège Saint-Louis (2) - §1.5 Naar de Cadettenschool - §1.6 Afscheid van het college "Saint Louis"
Hoofdstuk 2 Het Leven in de Cadettenschool van Laken
- §2.1 Brussel in de "Silver Fifties" - §2.2 "Pro Patria crescunt"... - §2.3 Een compromis à la belge - §2.4 "l'esprit militaire" in de Cadettenschool
Hoofdstuk 3 Taal en Cultuur in de Cadettenschool van Laken
- §3.1 Nederlands in de Cadettenschool van Laken - §3.2 Frans en Engels in de Cadettenschool van Laken - §3.3 Latijn in de Cadettenschool van Laken - §3.4 Grieks in de Cadettenschool van Laken - §3.5 Kennismaking met de Helleense Cultuur - §3.6 De Nalatenschap van Hellas
Hoofdstuk 4 Het Leven in de Broedersschool
- §4.2 De Broedersschool in de "Iron Forties" - §4.3 Leren door spelen en ravotten - §4.4 Over Didactiek en Pedagogiek (in voorbereiding)
Hoofdstuk 5 Wiskunde in het Lager Primair Onderwijs
- §5.1 Arithmetiek met Meester Hillewaert - §5.2 Arithmetiek met Meester Berghmans - §5.3 Intuïtieve Vlakke Meetkunde of Planimetrie - §5.4 Aan de andere kant van de ezelsbrug - §5.5 Intuïtieve Ruimtemeetkunde of Stereometrie (in opbouw)
Hoofdstuk 6 Wetenschappen in het Lager Primair Onderwijs
- §6.1 Fysische Mechanica : de eerste schreden (in opbouw)) - §6.2 Natuurkennis: Moeder Natuur als leerschool (in opbouw)
Hoofdstuk 7 Jongens en Wetenschap
- §7.1 Jongens en Wetenschap volgens Speybroek en Fillet - §7.2 De boekenreeks Jongens en Wetenschap - §7.3 Jongens en Scheikunde van een zekere Alders
Hoofdstuk 8 Arithmetiek en Algebra in het Lager Secundair Onderwijs
- §8.1 Over oude schoolboeken ... - §8.2 Rekenen met cijfers ofte Arithmetiek (in opbouw) - §8.4 Rekenen met letters ofte Algebra (in opbouw) - §8.5 Algebra in het Lager Middelbaar (in voorbereiding)
Hoofdstuk 9 Intuïtieve Meetkunde in het Lager Secundair Onderwijs
- §9.1 Enkele meetkundige constructies - §8.2 De stelling van Thales - §9.3 Symmetrie en het beginsel van Cavalieri
Hoofdstuk 10 Deductieve Meetkunde in het Lager Secundair Onderwijs
- §10.1 Planimetrie en Dalle's Eerste en Tweede Boek (in opbouw) - §10.2 Planimetrie en Dalle's Derde en Vierde Boek (in opbouw) - §10.3 Kennismaking met de Trigonometrie (in opbouw) - §10.4 Stereometrie en Dalle's Vijfde Boek (in opbouw) - §10.5 Stereometrie en Dalle's Zesde Boek (I) (in opbouw) - §10.6 Stereometrie en Dalles's Zesde Boek (II) (in opbouw) - §10.7 Stereometrie en Dalle's Zevende Boek (in opbouw) - §10.8 Stereometrie en Dalle'z Achtste Boek (in voorbereiding) - §10.9 Kenismaking met de Sferische Trigonometrie (in voorbereiding)
Hoofdstuk 11 Natuurwetenschappen in het Lager Secundair Onderwijs
- §11.1 Natuurwetenschappen in het Sint Lodewijkscollege - §11.2 Elementaire Plantkunde met Eildert Reinders (I) - §11.3 Elementaire Dierkunde met Ritzema Bos (I)
Hoofdstuk 12 Arithmetiek en Algebra voor het Hoger Primair Onderwijs
- §12.1 Over de Rijksmiddelbare School in Brugge... (in opbouw) - §12.2 Over Systematische encyclopedieën (in opbouw) - §12.3 Spelen met Getallen o.l.v. Fred Schuh (in opbouw) - §12.4 Arithmetiek voor het Hoger Primair Onderwijs (in voorbereiding) - §12.5 Algebra voor het Hoger Primair Onderwijs (in voorbereiding)
Hoofdstuk 13 Practische Meetkunde voor het Hoger Primair Onderwijs
- §13.1 Wat wordt bedoeld met practische meetkunde? (in voorbereiding) - §13.2 Practische Vlakke meetkunde of planimetrie (in voorbereiding) - §13.3 Practische Ruimtemeetkunde of stereometrie (in voorbereiding)
Hoofdstuk 14 Schei- en Natuurkunde voor het Hoger Primair Onderwijs
- §14.1 Scheikunde in het Hoger Primair (in voorbereiding) - §14.2 Natuurkunde in het Hoger Primair (in voorbereiding) - §14.3 Electriciteitsleer in het Hoger Primair (in voorbereiding)
Hoofdstuk 15 Natuurkennis voor het Hoger Primair Onderwijs
- §15.1 Plantkunde voor het Hoger Primair Onderwijs (in voorbereiding) - §15.2 Dierkunde voor het Hoger Primair Onderwijs (in voorbereiding) - §15.3 Geologie voor het Hoger Primair Onderwijs (in voorbereiding)