free hit counter

Mijn oom Jakob liet me altijd puzzels en raadsels oplossen. Hij kende heel veel leuke puzzels, heel moeilijke puzzels, zonder en met antwoorden, leuke raadsels, leuke raadseltjes, heel moeilijke raadsels, hele moeilijke raadseltjes, wiskundige puzzels, wiskundige raadsels en wiskundige raadseltjes, goede en intelligente raadseltjes, hele moeilijke en heel gemakkelijke kinder puzzels en kinderpuzzels en puzzeltjes voor kinderen, logische puzzels en raadsels over rekenen en logische raadsels en raadseltjes over wie liegt of is de leugenaar en wie vertelt de waarheid of is de waarheidspreker of waarheidsspreker, en vind jij de oplossing van het bekende Einstein raadsel van Einstein of de puzzel van Einstein of Einsteins puzzel of wie heeft de vis of wie houdt de vis, wie kent de oplossing van wie is de vis van Einstein over 5 mannen in 5 verschillende huizen die elk een huisdier hebben en roken, waarvan iemand de mythe heeft gelanceerd dat Einstein dat raadsel in de vorige eeuw heeft bedacht en dat hij dacht dat maar 2% van de wereldbevolking of 5% of 10% dat raadsel zou kunnen oplossen. Heel het internet heeft die mythe overgenomen, maar het blijft een leuk raadsel. Het is trouwens van Lewis Carroll afkomstig, de schrijver van Alice in Wonderland. Hij is een wiskundige die heel veel raadsels heeft ontworpen, waaronder dit raadsel dat zogenaamd van Einstein is en een aantal fantastische gedichten, waaronder Jabberwocky, dat zelfs verfilmd (!) is...

10-02-2007, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

Stuur je antwoorden naar Nils De Waarnemer

Hieronder vind je de eerste twintig leuke puzzels, moeilijke puzzels, zonder en met antwoorden, leuke raadsels, leuke raadseltjes, moeilijke raadsels, moeilijke raadseltjes, wiskundige puzzels, wiskundige raadsels en wiskundige raadseltjes, moeilijke en gemakkelijke kinder puzzels en kinderpuzzels en puzzeltjes, logische puzzels en logische raadsels en raadseltjes over wie liegt of is de leugenaar en wie vertelt de waarheid of is de waarheidspreker of waarheidsspreker, en het Einstein raadsel van Einstein of de puzzel van Einstein of Einsteins puzzel of wie heeft de vis of wie houdt de vis, van wie is de vis, zonder en met antwoorden. Je kunt je antwoorden opsturen. Wie het correcte antwoord geeft, zal hier zijn of haar naam voor eeuwig zien prijken in de Walk of Fame!

1. De lengte van de lijn



Het “Leuke puzzels” logo rechtsboven is ontworpen door een kunstenaar. Het bestaat uit een cirkel met een rechthoek erin. Wat is de lengte van de diagonaal van de rechthoek (de dikke lijn met het vraagteken erbij) als de cirkel een straal heeft van 10 centimeter?

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Als een grootvadersklok zes uur slaat, zitten er 15 sekonden tussen de eerste en de laatste slag. Hoeveel sekonden zitten er tussen de eerste en de laatste slag als de klok middernacht slaat?

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

In 1932 was Jules even oud als de laatste 2 cijfers van zijn geboortejaar. Toen hij dit interessante toeval aan zijn grootvader vertelde, vertelde hij Jules tot zijn verbazing dat hetzelfde ook voor hem gold. In welk jaar waren zij geboren?

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Een eerste glas bevat 50 eetlepels cognac en een tweede glas bevat 50 eetlepels water. Een eetlepel cognac wordt nu van het ene glas naar het andere overgebracht en het mengsel wordt geroerd. Vervolgens brengt men een eetlepel van het mengsel naar het glas cognac over. Is er nu meer cognac in het water of meer water in de cognac?

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Een boekenwurm, die honger heeft, is dolblij als hij de 3 delen van dr. Johnson’s grote Dictionary of the English Language naast elkaar op een plankje van de goed georganiseerde dr. Peterson tegenkomt. Hij begint aan de voorkant van het eerste deel, en boort zich een weg tot hij bij de achterkant van het derde deel is beland. Als de voor- en achterkant van de boekbanden van elk deel elk een halve centimeter dik zijn, en de bladzijden van elk deel 7 centimeter dik, welke afstand legt de boekenwurm dan borend af?

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

"Ik wed om een pond," zegt Karel, "dat als jij me twee pond geeft, ik je drie pond teruggeef." "Goed," zegt Piet. Steven staat erop te kijken. Wie van de drie doet de beste zaak?

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Piet, Karl, Jan en Geert willen een tunnel doorkruisen. De vier gaan niet allemaal even snel: Piet kan de tunnel helemaal doorkruisen in 1 minuut, Karl in 2 minuten, Jan in 5 en Geert in 10 minuten. Ze hebben maar één zaklamp. De tunnel is zo eng dat niemand zonder zaklamp de tunnel durft binnengaan. De tunnel is zo nauw dat ze maximaal met twee personen tegelijk de tunnel kunnen binnengaan. En omdat de tunnel zo eng is lopen ze naast elkaar in de tunnel. De vraag is nu: hoe leggen ze het aan boord om met zijn vieren in 17 minuten aan de andere kant van de tunnel te geraken?

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Hoe kun je voor de tien volgende gevallen rekenkundige operatoren invullen en haakjes plaatsen zodat je steeds 6 verkrijgt. Je mag de volgende operatoren gebruiken: optelling, aftrekking, vermenigvuldiging, deling, wortel trekken, faculteit, logaritme. Je mag telkens zoveel operatoren gebruiken als je wilt. Je mag ook telkens zoveel haakjes gebruiken als je wilt.

1    1    1    =    6

2    2    2    =    6

3    3    3    =    6

4    4    4    =    6

5    5    5    =    6

6    6    6    =    6

7    7    7    =    6

8    8    8    =    6

9    9    9    =    6

10 10 10    =    6

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Je hebt 9 knikkers waarvan je weet dat er 8 even zwaar zijn en 1 zwaarder is. Je hebt een balansweegschaal zonder gewichten. Hoe kun je te weten komen welke knikker de zwaarste is door 2 keer te wegen?

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Je hebt 9 knikkers waarvan je weet dat er 8 even zwaar zijn en 1 ofwel lichter ofwel zwaarder is. Je hebt een balansweegschaal zonder gewichten. Hoe kun je te weten komen welke knikker anders weegt dan de andere 8 door 3 keer te wegen?

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Een fles en een kurk kosten bij elkaar 101 frank en de fles kost 100 meer dan de kurk. Hoeveel kosten ze apart?

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Schrijf 6 keer 1 en 3 keer + op één rij zodat je 24 bekomt.

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Hoe verdeel je de volgende cijfers in paren zodat de sommen van elk paar aan elkaar gelijk zijn?

1 2 3 4 5 6 7 8

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Kun je elk van de getallen 0 tot 10 schrijven met behulp van telkens precies 5 cijfers 2. Je mag enkel + - * / en haakjes gebruiken.

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Kun je elk van de getallen 1 tot 10 schrijven met behulp van telkens precies 4 cijfers 4. Je mag enkel + - * / en haakjes gebruiken.

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

16. Wie heeft de vis (met dank aan Geert De Koninck, OLV-Lombeek)

Van de onderstaande puzzel wordt heel dikwijls gezegd en geschreven (kijk maar op internet) dat het een puzzel van Einstein is en dat Einstein zou gezegd hebben dat 90% van de bevolking de puzzel niet kan oplossen. Dit is een mythe (zoals er zoveel mythes zijn over Einstein: hij was dom op school, hij heeft geen diploma behaald, hij kon niet rekenen, hij had dyslexie, hij had dyscalculie, hij heeft de atoombom uitgevonden, hij heeft de vierde dimensie uitgevonden, hij plagieerde... ): de puzzel is in werkelijkheid gebaseerd op een puzzel van Lewis Carroll, de schrijver van "Alice in Wonderland".

Vijf mannen wonen elk in een huis van een verschillende kleur. Ze roken elk een verschillend merk sigaretten, drinken elk een verschillende soort drank, en houden een verschillend huisdier. Wie houdt de vis als je de volgende tips krijgt:

- de Brit leeft in het rode huis
- de Zweed heeft honden
- de Deen drinkt thee
- het groene huis is links van het witte huis
- de eigenaar van het groene huis drinkt koffie
- hij die Pall Mall rookt, kweekt vogels
- de eigenaar van het gele huis rookt Dunhill
- de bewoner van het middelste huis drinkt melk
- de Noor bewoont het eerste huis
- hij die Blends rookt, woont naast diegene die katten houdt
- hij die paarden houdt, woont naast diegene die Dunhill rookt
- diegene die Blue Master rookt, drinkt bier
- de Duitser rookt Prince
- de Noor woont naast het blauwe huis
- diegene die Blends rookt, heeft een water drinkende buur.

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

17. Rangschik de getallen van 0 tot 9

Rangschik de getallen van 0 tot 9 en gebruik wat rekenkundige symbolen zodat je 100 verkrijgt.

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Als de helft, eenderde en driemaal drie,

geteld worden bij jaren mijn,

Zal de uitkomst dertien tientallen zijn,

Vind eens uit wat mijn leeftijd mag zijn.

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Karel merkte eens op dat op zijn huwelijksverjaardag de verhouding tussen zijn eigen leeftijd en die van vrouw 3 tot 1 was, maar vijftien jaar later was de verhouding tussen hun leeftijden 2 tot 1. Hoe oud waren ze toen ze trouwden?

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

Geert bezit een vat met 12 liter wijn. Sympathiek als hij is, wil hij de wijn verdelen in 6  liter voor zichzelf en 6 liter voor Daniel. Hij heeft echter alleen een kan van 5 liter en een van 7 liter. Hoe lost hij dit op? 

Klik hier om te zien wie op deze vraag een correct antwoord gaf.

09-02-2007, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

Neen, uw blog moet niet dagelijks worden bijgewerkt.  Het is gewoon zoals je het zélf wenst.  Indien je geen tijd hebt om dit dagelijks te doen, maar bvb. enkele keren per week, is dit ook goed.  Het is op jouw eigen tempo, met andere woorden: vele keren per dag mag dus ook zeker en vast, 1 keer per week ook.

Er hangt geen echte verplichting aan de regelmaat.  Enkel is het zo hoe regelmatiger je het blog bijwerkt, hoe meer je bezoekers zullen terugkomen en hoe meer bezoekers je krijgt uiteraard. 

27-09-2005, 16:32 geschreven door Albert Einstein  

Het maken van een blog en het onderhouden is eenvoudig.  Hier wordt uitgelegd hoe u dit dient te doen.

Als eerste dient u een blog aan te maken- dit kan sinds 2023 niet meer.

Op die pagina dient u enkele gegevens in te geven. Dit duurt nog geen minuut om dit in te geven. Druk vervolgens op "Volgende pagina".

Nu is uw blog bijna aangemaakt. Ga nu naar uw e-mail en wacht totdat u van Bloggen.be een e-mailtje heeft ontvangen.  In dat e-mailtje dient u op het unieke internetadres te klikken.

Nu is uw blog aangemaakt.  Maar wat nu???!

Lees dit in het volgende bericht hieronder!

27-09-2005, 16:32 geschreven door Albert Einstein  

Het wordt steeds ingewikkelder met de straling. Er bestaan blijkbaar verschillende soorten straling. We hebben in de eerste plaats elektromagnetische straling. Een deel ervan kunnen we zien, dat is het zichtbare licht tussen rood en violet; dat zijn letterlijk alle kleuren van de regenboog. Het grootste deel van de elektromagnetische straling kunnen we niet zien. Daar zitten bijvoorbeeld de radiogolven: ze zijn er wel maar we kunnen ze niet zien.

We hebben dan straling die geen elektromagnetische straling is. Kathodestralen bijvoorbeeld. Een paar jaar geleden bleken kathodestralen elektronen te zijn. Kathodestralen zijn dus een stroom kleine elektrisch geladen kogeltjes.

Radioactieve stralen zijn nog een ander soort stralen. Er blijken zelfs drie soorten radioactieve stralen te bestaan: alfa-straling, beta-straling en gamma-straling. Het is ondertussen duidelijk geworden dat beta-stralen ook uit een stroom van elektronen bestaat.

En het verhaal is nog niet gedaan. Er zijn ook nog die X-stralen of Röntgenstralen waarvan niet duidelijk is wat ze zijn. Sommigen zeggen dat het elektromagnetische stralen zijn. Anderen beweren dan weer van niet.

Enkele dingen weten we ondertussen wel met grote mate van zekerheid. In de eerste plaats hebben de ontdekking van de elektronen door Thomson en het Zeeman-effect de meeste wetenschappers ervan overtuigd dat elektronen een onderdeeltje van atomen zijn. En, wat daarmee te maken heeft, dat straling ontstaat omdat elektronen in atomen op een of andere manier naar een lager energieniveau gaan en dat verschil in energie op een of andere manier in stralingsenergie omzetten. Die “een of andere manier” mag je heel ruim opvatten. Geen kat weet hoe hoe die “een of andere manier” eruit ziet. Het is een groot raadsel en het gaat het begrip van alle wetenschappers te boven.

Het is ook meer en meer duidelijk geworden dat die radioactiviteit die in 1896 is ontdekt te maken heeft met splitsbare atomen. Dat is wat Marie Curie eerder dit jaar heeft geschreven. Jawel, een vrouw. Een heel fijne vrouw overigens; ik wil haar best leren kennen Volgens haar zijn atomen vanuit chemish standpunt (dus vanuit het standpunt van chemische reacties waarbij stoffen in andere stoffen worden omgezet) onsplitsbaar.  Bij radioactieve stoffen zijn ze echter wel splitsbaar.

De discussie over het bestaan van atomen is trouwens nog steeds aan de gang. Er zijn nu drie groepen wetenschappers. De eerste groep bestaat uit mensen zoals Ostwald en Mach die helemaal niet in atomen geloven. Hun aantal wordt echter steeds kleiner en ze zijn met uitsterven bedreigd. Het is nog slechts een kwestie van jaren. De tweede groep gelooft in atomen als ondeelbare dingen. De derde groep bestaat uit mensen zoals J.J. Thomson en Marie Curie en Rutherford die wel in splitsbare atomen geloven.

12-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

Ik heb ook een belangrijke mijlpaal bereikt: ik heb mijn eerste wetenschappelijke artikel geschreven en ik heb het naar het tijdschrift Annalen der Physik gestuurd. Het heeft te maken met mijn hersenspinsels op het gebied van thermodynamica en statistische en kinetische theorie, meer bepaald met intermoleculaire krachten. Dat zijn de onderlinge aantrekkingskrachten en afstotingskrachten tussen moleculen. Die krachten zorgen bijvoorbeeld voor oppervlaktespanning en capillariteit bij vloeistoffen.

De oppervlaktespanning bij vloeistoffen zorgt ervoor dat het lijkt alsof er een vliesje op het vloeistofoppervlak ligt. Je kan dat op verschillende manieren merken. Als je een glas met water vult, dan kun je het glas tot iets boven de rand van het glas vullen zonder dat het overloopt. En als je heel voorzichtig bent, kun je een naald op het vloeistofoppervlak leggen en de naald zal blijven drijven. En als je een waterjuffer bekijkt die op het water rondloopt dan lijkt het inderdaad alsof ze op een vliesje loopt.

Capillariteit is het verschijnsel dat de vloeistof in een fijn buisje dat je rechtop in een vloeistof in een glas zet, hoger of lager in dat buisje klimt dan de vloeistof in het glas. Overigens, of de vloeistof hoger of lager klimt, heeft te maken met het feit of de moleculen van de vloeistof en het buisje elkaar aantrekken of afstoten.

Ik heb in mijn artikel een hypothese onderzocht om intermoleculaire krachten experimenteel te kunnen aantonen. Ik baseer mij op gelijkenissen met de zwaartekracht. Om eerlijk te zijn: zonder dat ik weet of die gelijkenissen kloppen. Maar zo gaat het nu eenmaal in de fysica. Men redeneert op een bepaalde manier, men stelt hierbij hypotheses op, men gebruikt die hypotheses in een theorie, op basis van die theorie doet men voorspellingen over het resultaat van experimenten. En als die experimenten worden uitgevoerd, kan men de resultaten ervan gebruiken om geloofwaardigheid over de theorie op te bouwen, of ze naar de prullenmand te verwijzen.

Op basis van gekende experimentele gegevens kan ik mijn theorie aan de werkelijkheid toetsen. Voor bepaalde zwaardere chemische koolstofverbindingen lijkt ze te kloppen, maar niet voor lichtere verbindingen. Voor water bijvoorbeeld zit ik er mijlenver naast.

Waarom ik trouwens gelijkenissen met de zwaartekracht zoek? Ik weet het niet. Of toch, ik weet het wel. Ik voel een inwendige drang om grote principes te zoeken. Grote universele principes die aan de basis van verschillende fysische verschijnselen liggen. Ik zoek eenheid in de veelheid. Ik ben er namelijk van overtuigd dat een klein aantal grote principes de volledige natuur beheersen. En ik wil die grote principes ontdekken.

11-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

Zijn formule E=hf zegt dus dat energie (dat is die E uit de formule) gelijk is aan een bepaald vast getal dat voor alle frequenties gelijk is (die h) vermenigvuldigd met de frequentie (die f). Ze zegt dus dat de straling van een bepaalde frequentie uit gelijke pakketjes energie bestaat. Die pakketjes hebben een andere grootte dan de pakketjes van een andere frequentie. Het getal h moet heel klein zijn, dus die pakketjes energie zijn ook heel klein. Hoe klein weet Planck nog niet want hij weet niet hoe groot dat getal h is. Die formule zegt ook dat de pakketjes energie van straling van een hogere frequentie groter zijn dan de pakketjes energie van straling van een lagere frequentie. Bijvoorbeeld de pakketjes energie die bij blauw licht horen, zijn groter dan de pakketjes energie die bij rood licht horen.

Planck heeft nog eens herhaald dat hij zich niet gelukkig voelt met zijn resultaat omdat die kleine pakketjes energie niet oneindig klein zijn. Dat betekent dus bijvoorbeeld dat je een strijkijzer alleen in sprongetjes kunt opwarmen. Want elk sprongetje bestaat er dan in dat je de kleinst mogelijke hoeveelheid warmte toevoegt en je kunt geen halve hoeveelheid warmte toevoegen. En dat is dikke onzin natuurlijk, zegt Planck zelf, want het is toch overduidelijk dat energie wel continu moet zijn. Dat wil zeggen dat je een bepaalde hoeveelheid energie wel kunt blijven opdelen in kleinere hoeveelheden energie tot je er een punthoofd van krijgt. Net zoals je tijd kunt blijven opdelen. Je kunt een sekonde opdelen in tien tienden van een sekonde. Een tiende van een sekonde kun je opdelen in tien honderdsten van een sekonde. Een honderdste kun je weer opdelen in tien duizendsten. En dat kun je blijven doen. En dat zou ook met energie zo moeten zijn.

Maar zo is het dus blijkbaar niet. Om die stralingswet van Planck met de experimenten te doen kloppen, moet je veronderstellen dat energie uit een hoop onbreekbare knikkers bestaat. Je kunt tien knikkers hebben, of één knikker of tien miljoen zevenhonderd drieëntachtigduizend tweehonderd tweeëntwintig. Maar geen twee en halve knikkers, of één en driekwart, of twee en zeven duizendsten van een knikker.

Planck zegt zelf dat zijn theorie ooit wel door iets beter zal vervangen worden, waarbij de energie wel continu is en dus niet gekwantiseerd. Ik ben benieuwd. Heel benieuwd.

10-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

09-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

De tovenaar van dienst: Max Planck. Deze Duitse wetenschapper heeft vandaag aan het Berlijns Natuurkundig Genootschap zijn oplossing, zijn stralingswet voor de straling van zwarte voorwerpen, van dat buitengewone probleem voorgesteld. Die oplossing is zo buitengewoon dat Planck ze met een heel grote terughoudendheid heeft voorgesteld. Planck zelf vindt het idee achter zijn oplossing, namelijk de kwantisering van de energie, maar niets. Maar anderzijds klopt ze perfect met de resultaten van alle experimenten die in het verleden zijn uitgevoerd.

Zowel de uiteindelijke oplossing als de manier waarop Planck het probleem heeft opgelost, zijn uitermate origineel. Vergeef me overigens deze stortvloed van superlatieven maar we hebben het hier werkelijk over een kleine stap voor een mens maar een enorme sprong voor de mensheid. We kunnen gerust zeggen: een kwantumsprong.

De oplossing van Planck is origineel omdat ze indruist tegen het gezond verstand en tegen de huidige wetenschappen. De manier waarop Planck het probleem heeft opgelost, is origineel omdat ze steunt op een combinatie van wetenschappen die op het eerste gezicht niets met elkaar te maken hebben en omdat ze steunt op een aantal veronderstellingen die tegen het gezond verstand indruisen.

Wat de oplossing betreft: Planck veronderstelt dat zwarte voorwerpen met elektrische oscillatoren bedekt zijn. Oscillatoren zijn dingetjes die trillen. Planck veronderstelt verder dat die oscillatoren harder gaan trillen naarmate de temperatuur van het zwarte voorwerp hoger is. Dat is een plausibele veronderstelling omdat warmte energie is en beweging ook.

Planck is een van de weinigen die goed vertrouwd is met de elektromagnetische theorie van Maxwell en hiermee kon hij berekenen hoe die oscillatoren straling uitzenden en straling opslorpen. Maar Planck is ook een specialist op het gebied van de thermodynamica. En hij gebruikte uit die thermodynamica een aantal ideeën die hem hielpen om te berekenen hoe de energie over die oscillatoren verdeeld is, met andere woorden: hoeveel energie elk van die oscillatoren uitstraalt of opslorpt. Hij vond zelf (en vindt dat trouwens nog steeds) dat hij hierbij een wanhoopsdaad moest doen om de uiteindelijke formule met de resulaten van de experimenten te doen kloppen. Hij gebruikte namelijk het trucje dat de uitgestraalde of opgeslorpte energie uit kleine pakketjes bestaat. Dat is klinkklare onzin natuurlijk want energie bestaat niet uit pakketjes.

Maar wonder boven wonder, aan het einde van zijn berekeningen bekwam hij een wiskundige formule die perfect met de experimenten van de straling van zwarte voorwerpen overeenkomt. Zijn formule zegt meer bepaald dat de totale hoeveelheid energie die een zwart voorwerp uitstraalt of opslorpt, gelijk is aan een groot aantal keer een klein pakketje energie. Dat was aanvankelijk wat hem betreft een wiskundig trucje. Want in zijn hoofd zat dan het plan om naderhand te bewijzen dat je dat pakketje energie zo klein kunt maken als je wilt. En dat is logisch want ons gezond verstand en ons inzicht in de werking van de natuur vertellen ons dat energie iets continu is: energie bestaat niet uit pakketjes; je kunt een zo kleine hoeveelheid energie nemen als je maar wilt. Elke hoeveelheid energie kun je immers blijven en blijven opdelen in steeds kleinere stukjes.

Om zijn formule met de experimenten te doen kloppen, moest hij verder veronderstellen dat de pakketjes energie niet voor alle frequenties van de straling gelijk zijn. Alle pakketjes die bij een bepaalde frequentie van straling horen, zijn aan elkaar zijn. Maar ze zijn niet even groot als de pakketjes van een andere frequentie.

Hij veronderstelde verder dat de grootte van de pakketjes energie voor een bepaalde frequentie evenredig is met die frequentie. Hoe hoger de frequentie, hoe groter de pakketjes energie voor die frequentie. Je kunt dat anders zeggen door te zeggen dat een pakketje energie gelijk is aan een bepaald vast getal vermenigvuldigd met de frequentie. Dat bepaald vast getal is dus gelijk voor alle frequenties. Maar omdat Planck er vanuit ging dat hij de pakketjes energie zo klein kon maken als hij wilde, ging hij er dus ook van uit dat je dat getal zo klein kunt maken als je maar wilt.

Maar wat bleek nu toe zijn grote verrassing, zeg maar ontsteltenis? Om de resultaten te laten kloppen met de experimenten, kun je dat getal niet zo klein maken als je maar wilt! Dat was voor Planck een ijskoude douche, want dat betekent dus dat je een hoeveelheid energie niet in steeds kleinere stukjes kunt opdelen. Er bestaat dus een kleinste hoeveelheid energie en die kun je niet verder opdelen. Energie gaat in gehele stapjes vooruit! Er bestaan geen halve stapjes of tiendes van stapjes! Dat is nog erger dan besluiten dat de zon wel rond de aarde draait. Of dat de amoebes van de mens afstammen. Of dat roken heel gezond is. Of dat je een baby beter met whisky dan met melk opvoedt. Planck is een traditioneel wetenschapper en hij heeft het met zijn eigen conclusie heel moeilijk.

Alles is nog niet opgelost trouwens. Planck zegt wel dat er blijkbaar dat bepaald vast getal bestaat, een getal dat we de constante van Planck kunnen noemen, maar hij weet niet hoe groot (of beter: hoe klein) dat getal dan wel is. In elk geval, vandaag is het de geboorte van de stralingswet van Planck. De langgezochte wet die precies zegt hoe de straling van zwarte voorwerpen eruit ziet en die perfect met de experimenten overeenkomt. Maar die wel gebaseerd is op een wereldschokkende gedachte: energie bestaat uit pakketjes die je niet oneindig klein kunt maken. Om het anders te zeggen: energie is gekwantiseerd. Energie bestaat dus uit kwanta. Kwanta is het meervoud van kwantum. Een kwantum is een kleine hoeveelheid energie die je niet verder kunt opdelen. Vandaag is dan ook de kwantumfysica geboren, de fysica van kwanta. Of de kwantumtheorie. De theorie van kwanten. Men had dat ook de kwantummechanica kunnen noemen, maar niet dus. Misschien gaat men dat later doen, maar vandaag dus niet. Vandaag kennen we enkel de kwantumfysica.

08-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

Hetzelfde vinden we ook terug in de elektromagnetische wetten van Maxwell. Deze vier wetten leggen heel duidelijke verbanden tussen elektrische en magnetische verschijnselen. Het toppunt van integratie tussen die twee vinden we terug in de elektromagnetische golven. Deze golven bestaan uit een combinatie van een elektrische golf en een magnetische golf. Is dat niet prachtig allemaal?

07-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

06-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

Ik heb vandaag een brief geschreven aan professor Hurwitz. Ik heb hem geschreven dat mijn vriend Ehrat mij vertelde dat zijn assistent, de assistent van Hurwitz dus, een andere job aangenomen heeft. En dat ik hem vraag of er kans bestaat dat ik zijn plaats kan innemen. Ik heb er bij gezegd dat ik dit enkel durf vragen omdat ik het burgerschap van Zurich zou willen verkrijgen maar dat dit slechts kan wanneer ik een vaste job heb.

05-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

Ik had zo gehoopt om assistent te worden. Wat moet ik nu aanvangen. Ik moet toch geen leraar worden zeker.

04-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

03-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

Mijn vader heeft me ook op de vingers getikt. Dat is uitzonderlijk want meestal laat hij dergelijke zaken aan mijn moeder over.

Ik heb aan Mileva geschreven dat ze bij haar familie over ons moet zwijgen om te vermijden dat zij zelf ook problemen krijgt.

02-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

01-04-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

31-03-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

30-03-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

29-03-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein  

In 1879 stelde Jozef Spefan op basis van experimentele feiten vast dat de totale uitgestraalde energie van een heet voorwerp (dus het geheel van energie van alle frequenties samen) evenredig is met de temperatuur in Kelvin tot de vierde macht van dat hete voorwerp. Dus als je de temperatuur in Kelvin twee keer groter maakt, dan wordt de uitgestraalde energie twee tot de macht vier (dat is twee maal twee maal twee maal twee of dus zestien) keer groter. Maak je de temperatuur in Kelvin drie keer zo groot, dan wordt de uitgestraalde energie drie tot de macht vier, dus 81, keer groter.

Stefan dacht nog dat dit zo was voor alle voorwerpen, en dus niet enkel voor zwarte voorwerpen. In 1884 echter kwam Ludwig Boltzmann tot dezelfde conclusie, maar nu op basis van de wetten van Maxwell en de thermodynamica. Boltzmann gaf in 1884 de correcte wet van Stefan door te bewijzen dat ze alleen klopt voor zwarte voorwerpen. Die wet van de vierde macht noemt men nu de wet van Stefan-Boltzmann.

In 1896, dus amper vier jaar geleden, gaf Wilhelm Wien een gedeeltelijke theoretische oplossing voor het wiskundige verband tussen de energie, de frequenties en de temperatuur die klopte met de experimentele gegevens. Die theoretische oplossing klopt echter slechts gedeeltelijk: ze klopt niet voor alle frequenties. Ze klopt meer bepaald niet in het verre infrarode gebied, dat wil dus zeggen voor frequenties die veel lager zijn dan die van het zichtbare licht. Heinrich Rubens en Ferdinand Kurlbaum hebben die theoretische oplossing later met experimenten bevestigd.

En tot op de dag van vandaag is er niemand die wel het volledige en goede verband kan geven tussen de energie, de frequentie en de temperatuur. Met volledig bedoelen we: voor alle temperaturen en voor alle frequenties. En dat is dus één van de grootste raadsels van de fysica en de wetenschappen in het algemeen.

28-03-1967, 00:00 geschreven door Albert Einstein