Vandaag
in de rubriek Zondag Frontpoëziedag
het gedicht Gang zum Schützengraben van
Ernst Toller (1893-1939) Toller, zoon uit een welgesteld joods zakengezin,
studeerde in Grenoble rechten toen de oorlog uitbrak. Hij meldde zich meteen na
zijn terugkomst in de Heimat, op 9
augustus 1914als oorlogsvrijwilliger
in het 1e Beierse regiment Voet-artillerie. Hij werd onder meer
ingezet bij het infame Bois-le-Prêtre ten oosten van Verdun tot hij op eigen
verzoek in augustus 1915 werd overgeplaatst naar de infanterie. In deze periode
begon hij zijn eerste, sterk door het expressionisme beïnvloede oorlogsgedichten te
schrijven waarin hij onder meer afstand nam van zijn aanvankelijke
geestdriftige patriotisme. Na dertien maanden frontdienst, werd de intussen tot
onderofficier bevorderde en onderscheiden Toller in mei 16 gehospitaliseerd
wegens een inzinking die wellicht het gevolg van shellshock was. Hij werd niet
langer geschikt voor de militaire dienst bevonden en verkaste naar Mûnchen waar
hij ging studeren en zich engageerde in pacifistische en uiterst linkse
kringen.
Gang zum Schützengraben
Durch
Granattrichter / Schmutzige Pfützen / Stapfen sie / Über soldaten /.
Frierendim Erdloch / Stolpern sie.
Ratten
huschen pfeifend übern Weg / Sturmregen klopft mit Totenfingern / An faulende
Türen / Leuchtraketen / Pestlanternen .
OVER DE SCHREVE - DEUTSCHE KRIEGSGRÃBERSTÃTTE STEENWERCK
Niet
ver over de grens in Frans-Vlaanderen en ietwat verborgen in de schaduw van de
drukke snelweg A 25 / E42 ligt de Deutsche
Kriegsgräberstätte Steenwerck. De eerste gesneuvelden werden hier begraven
vanaf april 18 toen de Duitse stoottroepen de omgeving hadden ingenomen in het
raam van het grote Lente-offensief. Na de oorlog werd deze site nog uitgebreid
toen de Franse autoriteiten hier gesneuvelden herbegroeven die her en der over
de regio verspreid lagen. Momenteel liggen hier 2.048 Duitse gesneuvelden,
waarvan er slechts 3 niet konden geïdentificeerd worden, wat op zich behoorlijk
uniek is voor een frontbegraafplaats. In 1969 werden hier nog 12 gesneuvelden
bijgezet die waren ontdekt bij bouwwerkzaamheden in de buurt.Met uitzondering van twee joden die een
aparte arduinen zerk met Davidster kregen liggen alle gesneuvelden per twee of
vier begraven onder zwarte ijzeren kruisen. Centraal op deze site staat een met
een gietijzeren kruis getopte octogonale arduinen kolom in een met bruinrode Weser-zandsteen
ommuurd perceeltje.
De Commonwealth War Graves Commission
(CWGC) bracht vorig jaar in een filmpje hulde aan kapitein Clement Robinson,
een militair die werd onderscheiden met de hoogste Britse dapperheidsonderscheiding,
het Victoria Cross. Tijdens de Grote Oorlog werden er 623 Victoria Crosses toegekend,
waarvan 125 voor feiten die zich in ons land, voornamelijk in het Ieperse,
hadden afgespeeld. Het VC van Robertson was het eerste dat werd toegekend aan
een lid van het Tank Corps, het nieuwste wapen op het slagveld. Robertson,
een zoon van een Britse beroepsofficier was op 15 december 1890 on het Zuid-Afrikaanse
Pietermaritzburg geboren. Nadat hij in 1909 was afgestudeerd aan Trinity College in Dublin werkte hij als
een ingenieur in Egypte aan een grootschalig irrigatieproject. Bij het
uitbreken van de oorlog meldde hij zich vrijwel meteen als vrijwilliger en
kreeg hij een aanstelling als luitenant in the
Queens (Royal West Surrey Regiment). Tussen juni 1016 en februari 1917 was
hij afgedeeld bij de Royal Engineers.
Vanaf maart 17 deed hij dienst bij de Heavy
Branch van het Machine Gun Corps,
een eenheid die de nucleus zou vormen van het pas opgerichte Tank Corps. .Op 7 juni 17, in de
openingsfase van de Derde Slag om Ieper, ontsnapte dienstdoend kapitein Robertson
op het nippertje aan de dood toen zijn tank tussen Mesen en Wijtschate werd
getroffen. Robertson sneuvelde op 4 oktober 1917 bij Zonnebeke, toen hij te
voet en zonder acht te slaan op het gevaar, de vier tanks van zijn sectie ten
aanval leidde tussen de Meenseweg en Polygon Wood. Hij kreeg een laatste rustplaats op Oxford Road military cemetery in Wieltje.
Voor het CWGC-filmpje over Clement Robertson VC klik op volgende link:
