De handelszaak rond de familie van HECTOR CAUWELS
draait bijna een eeuw lang op volle toeren in hartje Maldegem.

Centrum Hector Cauwels Deel XI a.


https://picasaweb.google.com/116688562905656264433/HectorCauwelsHandelszaakHartjeCentrumMaldegem?authuser=0&feat=directlink

(De link verwijst naar de foto's in verband met de handelszaak rond Hector Cauwels).

De familie van MARGRIET CAUWELS leidde bijna een eeuw lang een drukke dagbladhandel in de Markstraat in Maldegem. Hector Cauwels startte een handelszaak hartje centrum vanaf 1922, Margriet Cauwels nam de zaak van haar oom Hector Cauwels over in mei 1959 en waakt tot op heden over het reilen en zeilen van haar oogappel.

De ouders van Margriet waren afkomstig van Moerhuize en de Noordstraat, Maldegem. Zij groeide er op en vestigde zich later definitief in het centrum. Heel haar leven bleef zij innig verbonden met alle familieleden en de namen Cauwels, De Smet, de aanverwante families Van Caeseele, Thijs, Verstringhe enz. Deze families bleven een belangrijke, ondernemende gemeenschap in Maldegem en omstreken met sterke familiebanden.

Het relaas over de familie van Margriet is in haar geheugen gegrift en alle herinneringen doen haar glimlachen, soms met weemoed als zij denkt aan de voorouders en de talrijke nakomelingen die wijd en zijd verspreid zijn in heel Vlaanderen tot in de Verenigde Staten toe.

De grootvader van Margriet, Hippoliet Cauwels was de zoon van Bernard Cauwels en Joanna Devroe uit Lissewege.

Hippoliet Cauwels (09 07 1843 - 26 02 1940) was getrouwd met  Amelie Rabout (05 02 1858 - 26 01 1941) uit Middelburg en ze woonden in de Noordstraat toen nr. 142.  Zij hadden 4 kinderen: Cyriel, Hector, Alice en Emma Cauwels. Cyriel, Hector en Alice hadden een gekende handelszaak in Maldegem die jarenlang stand hield.

Op foto 2 zitten Hippoliete Cauwels en Amelie Rabout fier achteraan met drie kleinkinderen, die intussen de driekwart eeuw in leeftijd ver voorbij zijn. De krullebol links is Hulin Cauwels, vooraan Berthil, de broers van Margriet en opzij, Adelin De Smet, zoon van Omer (1902 - 1983) en Alice Cauwels (1896 - 1996). Tussen het echtpaar staat een enorme ruiker bloemen, wellicht werd de foto genomen ter gelegenheid van hun huwelijksjubileum.

De grootvader van Margriet, Hippoliet Cauwels was klompenmaker en had zeven knechten in dienst voor de Eerste Wereldoorlog. Klompen waren belangrijk in die tijd. Een halve eeuw en langer geleden droegen arbeiders en landbouwers houten klompen op het platteland. De mannen droegen grote stevige klompen, de dames deden de huishoudelijke karweien met lichtere en sierlijke modellen. Ook de kinderen trokken naar school of speelden buiten met klompen. Ik herinner me dat je irriterende geluidjes kon produceren met die klompjes op de voetplank van de schoolbanken wat leidde tot berispingen en soms wel tot straf. Iedereen kon er mee stappen in de stallen, op de voetpaadjes, op de verharde wegen en in de velden. Wij kunnen ons dat nu niet echt meer voorstellen hoe je met houten schoeisel door ’t leven stapte maar vroeger ging dat dus wel degelijk, ook in de winter. De sneeuw bleef soms aan de klompen kleven en dan moest je eens hard kloppen met de voeten om die er af te krijgen. ’s Zondags werden de klompen ingesmeerd met schoensmeer om de versieringen goed te laten uitkomen. De klompen werden gehakt, geschaafd, uitgehold, afgewerkt, versierd, gevernist of beschilderd door de klompenmaker, allemaal handmatig. Nu zie je enkel nog klompen op het platteland en in de souvenierindustrie. Er werden ook klompsokken gemaakt in leder of in een ander stevig materiaal. Het vervaardigen van klompen was een belangrijk ambacht dat geld in ’t laadje bracht bij heel wat zaakvoerders.

Hippoliet was de oudere broer van Eduard Cauwels (14 02 1855 - 20 09 1950) en Leonie Roels (06 06 1865 - 19 03 1937), die het café “De Tramstilstand” op ’t Hoekje van ’t Molentje uitbaatten in de Noordstraat toen nr. 163. Het is heel lang een herberg gebleven, de naam veranderde slechts in o.a. Bonanza en ’t Nachtlichtje. Het heeft daarna nog functies gehad maar de laatste jaren is het de drukbeklante, fraaie, gerenoveerde dagbladhandel ‘t Hoekje.

Eduard Cauwels en Leonie Roels hadden 12 kinderen. De oudste dochter was Octavie (12 02 1887), dan was er Magdalena (1888), getrouwd met Medard De Rocker. Zij trokken naar de Verenigde Staten. Celesta geboren op 1 november 1891, stierf op negenjarige leeftijd in 1900. Medard (1892) was tabaksbewerker en trok naar Kortrijk, Maria (1895) trouwde met Henri Nagel en ook zij emigreerden samen naar de Verenigde Staten. Maria Cauwels overleed in Moline, Illinois in 1972. Zoon Alfons Cauwels (1896) was getrouwd met Esther Willems, winkelier Georges (1899) was getrouwd met Pelagie Hoste, zij woonden in de Noordstraat toen nr. 158. Een tweede Celesta werd geboren in 1901 maar stierf 25 jaar later in 1926. De borduurster Laura Cauwels (1904), was getrouwd met André De Brée (1903), machinist, kachel- en brandstofhandelaar op de Schouwburgplaats toen Canadezenplein nr.12. Dochter Jeannette Cauwels (1907) getrouwd met schoenmaker Armand Buysse woonde in de Markstraat toen nr. 63, rechtover de winkels van haar neef Hector Cauwels en haar nicht Alice Cauwels. Jeannette en Armand hadden drie zonen en een dochter. Hun dochter Jeanno trouwde en ging in de Biezen wonen ten oosten van Eede tegen de Belgisch-Nederlandse grens aan, in de gemeente Sluis. Eigenlijk wel belangrijk om Eduard te vermelden want zijn hoekhuis - herberg is nu de dagbladhandel ’t Hoekje (foto 2) in de Noordstraat en is een blijvertje in het straatbeeld. Hippoliet en Eduard Cauwels hadden samen zestien kinderen, dus zij hebben voor een hele reeks nakomelingen Cauwels en aanverwante families gezorgd in Vlaanderen tot in de Verenigde Staten.

De grootouders van Margriet Cauwels, Hippoliet Cauwels en  Amelie Rabout hadden vier kinderen. Cyriel, Hector, Alice en Emma Cauwels. Emma Cauwels (1891) woonde in de Katsweg nr. 4 en was getrouwd met  Ernest Cools. Alice Cauwels (1896) was getrouwd met Omer De Smet en zij hadden een handel van klompen en vislijnen in ’t centrum. Hector en Cyriel waren aparte verhalen.

Cyriel Cauwels (10 02 1889 – 20 05 1984) trouwde met Euphrasie De Smet (24 04 1892 – 05 10 1970) op 28 mei 1919. Cyriel was klompenmaker, postbode, winkelier en waard van de herberg “’t Molentjesplein” in de Oude Aardenburgseweg toen nr. 1. Dat is al twee cafés op vijf stappen van elkaar. Vroeger waren er in elke straat tientallen cafés, van het centrum naar het platteland. Blijkbaar gingen de mensen vroeger meer in het café zitten of hadden zij meer dorst en zin voor sociaal contact.

Cyriel en Euphrasie hadden 5 kinderen: Charline, Margriet (1923), Hulin (1925), Gisèle (28 01 1930) en Berthil Cauwels (1931 – 2012). De twee knappe dames op foto 3 zijn Margriet Cauwels en haar moeder Euphrasie De Smet.

Een van de kinderen van Cyriel, Gisèle was een heel knap, verstandig meisje, maar had panische angsten doorstaan tijdens de Tweede Wereldoorlog en had een psychisch trauma opgelopen als gevolg van de extreem beangstigende omstandigheden. Zij herstelde nooit, wat groot verdriet in het gezin veroorzaakte. De oorlog bracht vrees, vernieling en chaos mee, ook in Maldegem. Gisèle kreeg alle liefde van haar gezin maar gaf ook veel liefde. Iedereen wist dat en was begaan met het lot van het vriendelijke meisje Gisèle. Cyrils zoon, handelsreiziger Hulin Cauwels, zijn echtgenote Roza Verbeke en zoon Danny hadden een handelszaak van chocolade, snoep en suikerbonen in de Burgemeester Charles Rotsart de Hertainglaan dicht bij het bos Reesinge in Maldegem. Berthil was ploegbaas bij ingenieur Leopold D’Aubioul (1916), zoon van Alfons D’Aubioul (1888) en Emma Van Kerschaever, broer van Frans en Espérance D’Aubioul, toen Markt 40. Leopold D’Aubioul was de eerste ingenieur in Maldegem en was getrouwd met Charline Cauwels. Later werd Berthil kantonnier van de gemeente en gekend en gerespecteerd in Maldegem om zijn bereidwilligheid en zijn deskundig leidinggevend beleid. Hij trouwde met Monica Bracke uit Moerhuize en ze hadden vijf kinderen. Ze woonden in de Bloemestraat.

De moeder van Margriet, de echtgenote van Cyriel Cauwels, Euphrasie De Smet was een soort verzetsstrijdster tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914 – 1918).

Euphrasie De Smet (1892) woonde toen nog in het ouderlijk huis met haar ouders Eduard De Smet (1849) en Julie De Coninck (1851 – 1918) en haar oudere  broers en zussen in een laag huisje, achter de huidige woning van Valère De Smet (foto 5), op het einde van de Rapenbrugstraat Noord, rechts.

Haar oudste broer, Honoré De Smet (1877 - 1963) was getrouwd met Barbara De Roo en woonde in de Kwadestraat 5. Toen stonden daar maar drie woningen, nl. de landbouwbedrijfjes van Emiel Van den Bussche en Martha Wille, van Richard en Blanca Timmerman - Posman en van Honoré en Barbara De Smet – De Roo.

De zus van Euphrasie, Sidonie De Smet was getrouwd met Camiel Verstringhe. Zus Leonie De Smet (1880 – 11 10 1918) was getrouwd met Hippoliet Van Caeseele, daarna was er August (1883), dan Theofiel De Smet (1887) die getrouwd was met Augusta Keirsbilck, Rapenbrugstraat toen nr. 29 en Camiel De Smet (1889) getrouwd met Clementine Savat (1886 -1954). Camiel en Clementine waren de ouders van Valère De Smet, in de Rapenbrugstraat toen nr. 27, het voorlaatste huis voor de Rapenbrug, rechts. Vier kinderen van Eduard De Smet en Julie De Coninck, August, de eerste Camiel, Hector en Henri stierven als baby. Vier kinderen die vroeg overleden in één gezin, dat zal zwaar doorgewogen hebben.

Achter de huidige woning van Valère De Smet (02 03 1920), het voorlaatste huis van de Rapenbrugstraat Noord (foto 5), stond vroeger een laag, breed huis. Het diende als opslagplaats voor maïs, meel, ander veevoeder en meststoffen die Valère De Smet als zelfstandige verkocht en leverde bij de landbouwers maar eigenlijk was het vroeger een café, de ouderlijke woning van de grootouders en de ouders van Valère De Smet. Ik heb dit huisje heel goed gekend. Het was een magisch speelterrein voor de vele kinderen in de buurt, met open haard, bijkeuken, voutekamer en trap naar de zolder. Het leek me heerlijk om zo’n echt huisje in de achtertuin te hebben. Ik denk dat het afgebroken werd toen Valère een grote loods of hangar liet bouwen voor zijn vrachtwagen en zijn handelswaren. Opzij van die loods boven de kippenhokken, had hij duivenhokken die zijn vrouw Laura Goethals regelmatig schoonmaakte. Laura kwam altijd putwater bij ons halen voor de duiven. Op die manier wisten wij wat er zich rondom ons afspeelde. Tussen Laura Goethals en mijn moeder Bertha Cochuyt was er een opmerkelijke vriendschapsrelatie die geduurd heeft tot op het eind van hun leven in 1995. Ook het vermelden waard is dat de neef van Margriet Cauwels, Valère De Smet als twintigjarige, vier jaar werd tewerkgesteld in Duitsland tijdens W.O. II en jarenlang nadien moest herstellen van de doorstane ontberingen. Zijn ouders Camiel De Smet en Clementine Savat moeten echt geleden hebben toen hun enige zoon de hele oorlog in Duitsland verbleef. De ouderlijke woning van de familie van Euphrasie De Smet bevond zich dus achter het voorlaatste huis voor de Rapenbrug, rechts in de Rapenbrugstraat Noord, gemeenzaam “Moerhuize” genoemd. De weg van ’t Molentje tot ’t einde van Moerhuize noemde vroeger immers volledig, de Moerhuizestraat.

Euphrasie ’s zuster, Leonie De Smet was getrouwd met Hippoliet Van Caeseele, “DEN DJAAK”( 29 12 1880 – 22 04 1951), zoon van Jacob Van Caeseele en Amelie Verstringe. ……………………( wordt vervolgd, Centrum Hector Cauwels deel XI a).

Link naar foto's: https://plus.google.com/photos/116688562905656264433/albums/5987355095522194401

en https://plus.google.com/photos/116688562905656264433/albums/5987355497568736801

Tekst verwoord aan de hand van de foto’s, de herinneringen en de informatie van Mevr. Margriet Cauwels, het Archief Maldegem en de dorpsbewoners die ik ontmoet in het centrum. Het hele verhaal rond “Den Djaak” staat uitvoerig beschreven in een van de Jaarboeken, het Ambacht Maldegem. Zie ook www.bloggen.be/marianne_posman_in_maldegem

Bijlagen:
Euphrasie De Smet en Margriet Cauwels.jpg (99.5 KB)   

De voordracht, ‘HOE BOUW JE ADEMPAUZES IN?’

georganiseerd door de KVLV MALDEGEM

op zondag 6 maart was een enorm succes.

De Lentebijeenkomst van de KVLV Maldegem werd, na een welkomstwoordje van Mevrouw Urbaan Van Deynse en een stemmig gedichtje van Mevrouw Annie Van Deynse, ingeleid door een voordracht over ‘Mantelzorg’ en ‘Adempauze voor de mantelzorger.’ met sprekend filmpje en PowerPoint presentatie.

Mensen nemen al eeuwenlang de zorg voor hun zorgbehoevende ouders, partner of kinderen op zich. Vroeger bestond daar geen woord voor, sinds enkele jaren noemt men dit ‘mantelzorg’. Dag in dag uit intensief voor een hulpbehoevende ouder, partner of kind zorgen is voor mantelzorgers heel vanzelfsprekend, maar vergt vooral veel energie en draagkracht. Af en toe een korte adempauze inschakelen om zelf te recupereren is geen overbodige luxe. Hoe kan je als mantelzorger je evenwicht bewaren in je dagelijkse zorg? Waarom is een adempauze zo belangrijk? Hoe bouw je adempauzes in? Wie kan je daar bij helpen? Mevrouw Leen Cool van Ons Zorgnetwerk (telefoon 24 uur op 24 uur: 0470 29 11 16) gaf uitgebreid informatie.

Waar vroeger iedereen het normaal vond dat de volwassenen zorg droegen voor de kleinkinderen, hun bejaarde ouders, hun kinderen met een beperking en andere familieleden wel eens bijsprongen in de zorg, is niet meer zo vanzelf sprekend. Mannen èn vrouwen werken vaak heel lang buitenshuis, de pensioenleeftijd werd hoog opgetrokken, de zorgverleners worden ook ouder als zij mantelzorg opnemen, heel wat 55plussers zijn gescheiden, zodat de zorg complexer en moeilijker wordt.  Soms komen de bejaarde ouders en kinderen met een beperking in een zorginstelling terecht omdat het niet anders kan.

Hier en daar zijn er toch nog volwassenen die hun  zorgbehoevende familielid liefdevol thuis, in eigen familiekring willen opvangen en verzorgen, wat heel wat van hun tijd, hun energie  en hun krachten vergt. Ook heel veel grootouders

zorgen jarenlang geduldig voor de kleinkinderen. Allen mantelzorgers.

Heel veel instanties bieden hulp aan deze mantelzorgers: thuiszorgwinkels, poetsdiensten, oppasdiensten, maaltijdbezorgers, vrijwilligers  zodat al heel wat werk verzet wordt en de mantelzorger toch wat ontlast wordt. Er zijn heel wat hulpmiddelen voorhanden. Bovendien kan een ouder persoon, een zieke of een hulpbehoevend kind tijdelijk opgevangen worden door een zorginstelling. Dit gebeurt soms op halve dagen, een volledige dag of soms gedurende een paar weken, zodat de  mantelzorger de batterijen kan opladen of eens op reis kan gaan. Een adempauze inlassen is geen overbodige luxe.

Op die manier wordt mantelzorg draaglijk en haalbaar voor velen. De overheid moedigt mantelzorg trouwens aan en biedt talrijke alternatieven. Een zorgbehoevende volledig overdragen aan een zorginstelling kost heel veel geld voor beide partijen. Daar waar vroeger religieuzen in stonden voor heel veel taken, is die gratis dienstverlening  weggevallen en wordt nu vervangen door deskundige professionelen die heel veel werk verzetten maar ook veel kosten voor de zorgbehoevende.

Mantelzorgers moeten ondersteund worden, gewaardeerd worden en er moet iemand bereid zijn om ook af en toe eens naar hen te luisteren.

‘ONS ZORGNETWERK’ (telefoon 0470 29 11 16) biedt tal van mogelijkheden 24 uur op 24 uur.

De boodschap van de spreekster was duidelijk: “Draag vooral goed zorg voor jezelf, fysisch, psychisch en emotioneel, zodat je mantelzorger kan blijven.”

De boeiende presentatie werd afgesloten met een gezellige koffietafel met heerlijke ovenkoeken en beleg, een tombola bezorgde elk lid van de KVLV een leuk cadeautje en de ‘mantelzorgers’ werden in de bloemetjes gezet. Het was een leerrijke ‘lentebijeenkomst’ van de KVLV, Maldegem. (Marianne Posman)

08-03-2014 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

De handelszaak rond de familie van HECTOR CAUWELS draait bijna een eeuw lang op volle toeren in hartje Maldegem.

Centrum Hector Cauwels Deel XI b.

De familie van MARGRIET CAUWELS leidde bijna een eeuw lang een drukke handelszaak, gestart in 1922 door Hector Cauwels in het centrum van Maldegem. Margriet Cauwels zette de zaak van haar oom Hector Cauwels verder vanaf mei 1959 en geniet nu nog steeds van het welvaren van haar onderneming.

De ouders van Margriet waren afkomstig van Moerhuize en de Noordstraat. Heel haar leven bleef Margriet innig verbonden met alle familieleden. De namen Cauwels, De Smet en de aanverwante gezinnen Van Caeseele, Thijs, Verstringhe enz. bleven een ondernemende gemeenschap met sterke familiebanden.

Het relaas over haar familie doet Margriet glimlachen, soms met melancholie als zij denkt aan de voorouders en de talrijke nakomelingen die overal verspreid zijn in Vlaanderen tot in de Verenigde Staten toe.

Margriet was de dochter van Cyriel Cauwels en Euphrasie De Smet, een soort verzetsstrijdster tijdens W.O.I.

Euphrasie ’s zuster, Leonie De Smet was getrouwd met Hippoliet Van Caeseele, “DEN DJAAK”( 29 12 1880 – 22 04 1951), zoon van Jacob Van Caeseele en Amelie Verstringe.

Leonie De Smet en Hippoliet Van Caeseele hadden 5 kinderen: de jong overleden Martha Van Caeseele (1902 - 1917), Yvonne Van Caeseele (1915) getrouwd met veldwachter Adelin Rotsaert (1911) uit de Burgemeester Charles Rotsart de Hertainglaan toen nr. 16, Marcella Van Caeseele getrouwd met Richard De Mulder, commissaris in Gent, Honoré Van Caeseele (1907) en Bertha Van Caeseele (1901 - 1960), getrouwd met Honoré Thijs (1898).

Honoré Thijs en Bertha Van Caseele woonden in het lage, oude huis achteraan op het Hof van Remi Van Deynse in Moerhuize. Ze hadden een winkeltje en verkochten o.a. tabak, zegt mijn neef Valère Claeys (1926). Ik heb dit huis daar nog weten staan. Later verhuisden ze naar de Bloemestraat toen nr. 21. Ze hadden drie kinderen: de veldwachter Roger Thijs, Odette Thijs en de postbode Willy Thijs.

Honoré Thijs was de broer van Emiel, Marie en Celina Thijs. Emiel Thijs (1891) was opperwachtmeester van de gendarmerie, later bankbediende. Honoré Thijs en zijn echtgenote Germaine Devynck woonden naast onderwijzer Emiel Baetens (1903) en Julienne Verbeke in de Aardenburgkalseide toen nr. 254B. Die twee huizen staan er nog, rechts voor de verkeerslichten. Marie Thijs en Richard Impens woonden in Broekhuize naast mijn grootouders August Cochuyt en Livina Colman, later in de Moerhuizestraat nr. 35, rechtover het café “In ’t Groene Woud” of het gewezen Populierenhof en Georges (nu Vera) Boes. Het huisje is afgebroken enkel tientallen  jaren geleden. Celina Thijs en schoenmaker René Posman woonden op ’t Molentje.

De echtgenoot van Leonie De Smet, Hippoliet Van Caeseele, “Den Djaak” leefde ondergedoken tijdens de oorlog maar bracht briefwisseling en inlichtingen over van bezet België naar neutraal Nederland tijdens W.O. I, via “Den Draad”, waar normaal niemand levend doorheen kon. De kilometerslange en levensgevaarlijke grens of prikkeldraadversperring onder stroom, de “Dodendraad” was er geplaatst door de Duitsers om het verkeer tussen bezet België en neutraal Nederland te verhinderen.

Euphrasie De Smet noch “Den Djaaks” dochter, Bertha Van Caeseele lieten iets los tijdens de talrijke pijnlijke verhoren van de Duitse bezetters die de activiteiten van de verzetsman in de gaten hielden en absoluut de schuilplaats van den Djaak wilden kennen. Niemand loste een woord, ook niet toen ze met de dood werden bedreigd. Den Djaak werd pas op het einde van de oorlog opgepakt en geïnterneerd. Zijn dochter Martha, zijn moeder Amelie Verstringe en zijn echtgenote Leonie De Smet stierven tijdens zijn gevangenschap.

Een prachtige reportage over het verzet tijdens W.O.I en de rol van Hippoliet Van Caeseele en zijn schoonzuster Euphrasie De Smet, staat uitvoerig beschreven in het Jaarboek 1997 “Het Ambacht”. Dit verhaal werd verteld door de toen 80 jarige Cyriel Cauwels, vader van Gisèle, Hulin, Berthil, Margriet en Charline Cauwels en verwoord door Albert Willems die al de verhalen publiceerde in ’t Vrij Maldegem rond  1971. De foto (2) van “Den Draad” geeft een duidelijk beeld van de levensgevaarlijke versperring, waar toch honderden mensen doorheen konden vluchten gedurende de jarenlange bezetting. De foto komt uit een studie van Prof. Dr. A. Vanneste 'Het eerste ijzeren gordijn', Archief Maldegem.

Euphrasie De Smet was erg sociaal en hield contact met al haar familieleden. De nichtjes en de neefjes van “den buiten” die schoolliepen in het centrum mochten bij haar ’s middags hun lunch verorberen tijdens de lange wintermaanden. Haar deur stond wagenwijd open voor alle familieleden, vrienden en kennissen. De mensen waren vroeger socialer en bereidwilliger tegenover hun medemens. Haar achternichtje Nadine De Smet, dochter van Valère De Smet uit de Rapenbrugstraat, mijn buurmeisje uit mijn kinderjaren, herinnert zich nog altijd de heerlijke soep die haar groottante Euphrasie klaarmaakte.

Het lijkt misschien allemaal verwarrend maar alle inwoners van Maldegem herinneren zich die namen. De families De Smet, Cauwels, Thijs, Van Caeseele, Verstringhe waren druk in de weer om hun gezin te onderhouden. Er was leven, familie en commerce in het dorp.

De oom van Margriet Cauwels, HECTOR CAUWELS stond aan de basis van een bloeiende handelszaak in het centrum van Maldegem.

HECTOR CAUWELS was de zoon van Hippoliet Cauwels en  Amelie Rabout. Hij was geboren op 2 september 1887 en is overleden op 18 juni 1969. Hij was in heel Maldegem gekend omdat hij, in 1890 als driejarig jongentje onder de tram terechtkwam in de Noordstraat en zijn benen tot onder de knie werden afgereden.

Zijn moeder Amelie Rabout had het tuinhekje vergeten sluiten. Hectorke maakte daar gebruik van om eens op het voetpad te lopen. Aan de overkant van de straat liep een garnaal leurster die de mensen buiten lokte met haar schelle stem en “Verse garnalen te koop!” Hectorke had best zin in garnaaltjes en liep naar haar toe, toen zij hem er enkele aanbood. De tram kwam er juist aan en zijn beentjes werden afgereden. Heel Maldegem was geschokt door dit ontstellend drama maar had bewondering voor het dappere gezin dat de jongen hielp met alle mogelijke middelen om een volwaardig bestaan op te bouwen.

Heel hun leven hebben de ouders zich schuldig gevoeld door die tragedie, maar Hector was een moedig overlever. Hij deed goed zijn best op school. Hij studeerde hard en volgde een kantooropleiding. Hij kon heel goed schrijven, hij hield van taal. Hij startte een loopbaan als bureelbediende in ’t Getrouwe Maldegem.

In 1922 opende hij de handelszaak “BIJ TORKE CAUWELS” in het centrum. De zuster van Hector Cauwels, Alice Cauwels (1896 – 1996), was getrouwd met Omer De Smet (1902), zoon van de vlasbewerker Honoré De Smet en Barbara De Roo uit de Kwadestraat nr. 5. Zij hadden naast Hector Cauwels een handelszaak voor klompen, fraaie fantasieklompen, klompensokken, vislijnen en lederen boekentassen. Beatrice De Meyere was de voorlaatste eigenares van deze woningen van Alice en Hector Cauwels. Op de bovenverdieping was een soort tabaksnijderij of - fabriekje. Livina De Windt (1875) en bakker Theodoor Spiegelaere hadden er ooit nog gewoond voor ze  naast ’t Hof van Brussel gingen wonen.

Hector droeg lederen zolen en speciale kousen en kon zich redden als de beste. Hij had een aangepaste driewieler waar hij mee rond reed in het dorp. Op de foto (3) van Hector op de driewieler, zie je duidelijk Huize - brouwerij Potvliege links en zijn winkel rechts, met uitstalramen.

Hector was best een knappe man en hij trouwde met Pharaïlde Bourgonjon (03 11 1887) op 21 augustus 1924.

De dagblad - en tabakshandel van Hector Cauwels en Pharaïlde Bourgonjon, toen Markt 5, was gekend in Maldegem. Wie kocht er geen inkt, pennen, pennenhouders, leien en griffels en andere kantoor- of schoolbenodigdheden bij hen? Ze verkochten prentkaarten van Maldegem maar in de etalage (foto 4) van hun handelszaak lagen sierlijke pijpen, uitgelezen alcoholische dranken van bekende merken, sjaals, herenhemden, hemdencols die je afzonderlijk kon kopen, bretellen, manchetknopen, fraaie dassen, hoeden, horlogebandjes en zakhorloges. De pop in de etalage draagt een “kiel” en een pet, dus Hector verkocht ook werkkledij. Hector was een actief en een gewaardeerd lid van de dorpsgemeenschap en nam vaak deel aan uitstappen naar de kust en naar Nederland. Wie gevreesd had dat hij niet lang zou leven, kwam bedrogen uit. Hij werd 82 jaar, mede dank zij de goede zorgen van zijn echtgenote Pharaïlde Bourgonjon.

Beide handelszaken van Hector en Alice Cauwels  en het café – restaurant Velodrom, waren meteen de laatste woningen van de Markstraat in de bocht naar de Noordstraat. Je kan dit duidelijk zien op de prentkaart 5. Er zijn twee verschillende woningen met verschillende zonnestores, tussen Huize Potvliege en café – restaurant Velodrom, nu Praatcafé De Filosoof.

Op de prentkaarten 5 / 6  zie je dat er rechtover nog een voetpad is en enkele woningen. Die straat met links de brouwerij en domein Tijtgadt overgenomen door de familie  Verkindere, was een doorgang voor de tram, een tramstraatje. De herberg Sinte Barbara bij A. Clijncke was toen nog niet afgebroken om plaats te maken voor het Schouwburgplein. Die prentkaart dateert van begin jaren 30, dus het zicht oogt zoals meer dan 85 jaar geleden.

Van de familie De Smet uit Moerhuize, naar de familie Cauwels in de Noordstraat, naar de families Cauwels – De Smet in de Markstraat is een hele omwenteling maar de locatie van een handelsruimte is belangrijk voor een zaakvoerder.

Binnen enkele jaren bestaat “Bij Torke Cauwels”, deze goedgelegen handelszaak in het centrum 100 jaar. Bijna één eeuw - oude, drukke, gezellige onderneming in het centrum, gestart door Hector Cauwels, verdergezet door zijn nichtje Margriet Cauwels, door haar dochter Christine De Vlieger en door Maxim Vandemoere, de zoon van Christine, vier generaties lang. De huidige dagbladhandel Maxim omvat dus twee woningen samengevoegd tot één en bestaat bijna 100 jaar. Margriet Cauwels (28 04 1923) zal het nog meemaken. Zij kent nog de volledige geschiedenis van haar zaak, het verhaal van de belangrijkste familiebanden en alle wetenswaardigheden van de hele buurt. Zij oogt nog altijd fris en gezond en is begaan met haar handelszaak in het “centrum”. (wordt vervolgd, Hector Cauwels deel XI b,  Centrum )

Link naar foto's: https://plus.google.com/photos/116688562905656264433/albums/5987355095522194401 

en https://plus.google.com/photos/116688562905656264433/albums/5987355497568736801

Met dank voor de foto’s, de herinneringen en de informatie aan Mevrouw Margriet Cauwels, het Archief Maldegem en Rya De Smet.

08-03-2014 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

De handelszaak rond de familie van HECTOR CAUWELS draait bijna een eeuw lang in hartje Maldegem.

 Hector Cauwels Centrum Deel XI c.

MARGRIET CAUWELS was de dochter van Cyriel Cauwels (10 02 1889) en Euphrasie De Smet (24 04 1892), uit de Oude Aardenburgseweg nr.1. Cyriel was de broer van Hector Cauwels, zaakvoerder van de dagbladhandel in de Markstraat. Margriet werkte als kantoorbediende bij de Firma Van de Putte, weverij en Frans De Vlieger werkte er als meestergast. Op die manier leerden Margriet en Frans elkaar kennen.

In mei 1959 namen Margriet Cauwels (28 04 1923) en haar echtgenoot Frans De Vlieger (14 01 1919  -  02 06 2012) de handelszaken Cauwels over, die tot op heden worden uitgebaat door de kleinzoon van Margriet, Maxim Vandemoere. Margriet en Frans hielden jarenlang de zaak draaiende maar vergaten niet regelmatig van het leven te genieten. Zij volgden de dansschool van Rose De Leyn en zij gingen dertig jaar lang regelmatig op reis naar Spanje (foto 1). Frans had als professor in het krulbollen zijn vaste stekjes in Maldegem en omstreken.

Het aanbod handelswaren evolueerde in de loop van de jaren, volgens de behoeften en de smaken van de consument. Een uitgebreid assortiment van dagbladen, tijdschriften, strips, boeken, wenskaarten, papier - en tabakswaren, bretellen, hoofddeksels, sjaals, paraplu’s voor heren en dames, handtassen, portemonnees, portefeuilles en eersteklas reiskoffers van gekende merken werd aangeboden. De handelswaren werden langzamerhand uitgebreid en gepresenteerd tot één stijlvolle, aantrekkelijke centrumwinkel.

De relatie tussen de families Cauwels - De Smet en de aanverwante families Verstringhe, Van Caeseele en Thijs was innig en vreugdevol. De interessante links wijzen op een nauwe verbondenheid, gemoedelijkheid en vertrouwen tot op heden. Het is interessant om hen te vermelden want die families vormden een hechte clan die hun talenten bundelden en de familiebanden hoog in het vaandel droegen. De knappe dochter van Margriet en Frans, Christine De Vlieger (foto 2) staat vrolijk lachend voor de woning van haar achternicht Jeannette Cauwels, echtgenote Armand Buysse. Tevens heb je een mooi zicht op de zijgevel van de woning van Van Nieuwenhuyze en de vroegere centrumwinkels rechts aan deze kant van de Markstraat.

Valeer De Smet, zoon van Camiel De Smet, is de neef van Margriet Cauwels, dochter van Euphrasie De Smet en ook de neef van Honoré Verstringhe, de zoon van hun tante Sidonie De Smet.

De ondernemingszin van Sidonie De Smet en Camiel Verstringhe leidde het gezin naar de kuststad Knokke en verder tot in het buitenland. Sidonie De Smet en Camiel Verstringhe uit Middelburg hadden 3 kinderen: Honoré (26 11 1911 – 15 02 2000) (foto 3), Robert en Marcella. De kinderen Verstringhe kwamen als baby terecht in de Kwadestraat nr. 3, bij Richard Timmerman en Blanca Posman, die het op zich namen om kleine kinderen te “kweken” terwijl de ouders dag en nacht werkten tijdens het seizoen aan de kust. Dat gebeurde vroeger wel meer. Ik herinner mij daar nog wat van. Die goedgeklede volwassen “kwekelingen” kwamen later soms op bezoek bij mijn tante Blanca, bij hun kinder-opvang-vervang-moeder en het ging er altijd gezellig en hartelijk aan toe. Ik zeg “goedgeklede” omdat je kon zien dat zij geen kledingstukken droegen die wij gewoonlijk zagen in ons dorp. De stof was van een andere kwaliteit, print en kleur, van Knokke - Zoute in dit geval. Er zijn wel meer kinderen opgegroeid bij mijn tante Blanca Posman omdat hun ouders het te druk hadden, er geen of weinig opvang bestond en niet iedereen over een wagen beschikte. In die tijd was dit eigenlijk uniek, zo’n kinderopvang. De meeste kinderen konden altijd terecht bij familie. Nu is het normaal dat kinderen bij vreemden worden opgevoed. Camiel Verstringhe en Sidonie De Smet baatten ondertussen een hotel met 100 kamers uit in “De Claridge” in Knokke - Zoute. Zoon Honoré Verstringhe (foto 3) stapte ook in het hotelwezen en had jarenlang een hotel in Knokke samen met zijn vrouw Suzanne Scheerens. Honoré en Suzanne Scheerens hadden twee zonen: René en Marc Verstringhe. Na het overlijden van zijn eerste echtgenote, hertrouwde Honoré met zijn nicht Suzanna De Smet, dochter van Theofiel De Smet en Augusta Keirsbilck. Zij kwamen vaak op bezoek bij hun ouders in het laatste huisje rechts voor de Rapenbrug (foto 4) in “Moerhuize” en hun elegante kleren en chique auto’s trokken altijd de aandacht van de buren en de voorbijgangers. De andere kinderen van Theofiel De Smet waren: Marcel, die getrouwd was met Julienne Haemerlinck, Yvonne, die op latere leeftijd trouwde en verongelukte samen met haar man Maurice op huwelijksreis in Duitsland en Clara De Smet die getrouwd was met de buschauffeur Achilles Wille.

René Verstringhe werd een gekend advocaat in Knokke en Marc Verstringhe ging in London wonen. (Achter) nichtjes en (achter) neefjes van Maldegem gingen in het hotel werken tijdens de vakantie. Rya en Nadine De Smet, dochters van Valère De Smet en Laura Goethals hebben een paar zomers doorgebracht aan de kust in het hotel in Knokke - Zoute en Nadine De Smet ging naar Engeland bij de familie van Marc Verstringhe om Engels te leren.

Ik ga terug naar de familie De Smet. Honoré De Smet was de peter van zijn achternichtje Nadine De Smet. Hij woonde in de Kwadestraat nr. 5. Hij had drie kinderen: Omer De Smet getrouwd met Alice Cauwels, Theofiel De Smet gestorven toen hij uit het leger kwam en Camiel De Smet getrouwd met Agnes Van Landschoot die later het ouderlijk huis betrokken (voordien Leiestraat 3). De dochter van Camiel De Smet, Lutgarde De Smet en haar echtgenoot Freddy Savat lieten een huis bouwen naast het huis van de ouders, Kwadestraat 7. Een van de kleinzonen van Camiel De Smet, Frederik Savat woont nu nog in het huis op een groot perceel grond van zijn grootvader, in de Kwadestraat nr.5.

In de buurt van de dagbladhandel van Hector Cauwels waren nog enkele belangrijke handelszaken. Vanaf het Ballingstraatje in de Marktstraat vlakbij “Torke Cauwels”, had je Huize Potvliege met de ingang van de brouwerij in de Noordstraat, de winkels van Hector en Alice Cauwels en het café – restaurant de Velodrom. Rechtover de Velodrom in de Noordstraat staat het eeuwenoud zestiende-eeuws schuin ingeplant hoekhuis met voortrapgeveltje, rechthoekige bovenvensters en halfcirkelvormige venstertjes en “hoogkamer” dat ooit een “Hof de Commerce” was of een “Koophandelsgasthof”, een hotel voor commerçanten. Heel lang geleden was dit huis dus een herberg - hotel, de aanlegplaats voor de paarden van de reiskoetsen. De paarden werden verzorgd op het domein erachter en de voerlui konden eten en overnachten in de herberg. In de zijdeur met opstapje langs de Mevrouw Courtmanslaan werden de postpakketten verzameld en opgestapeld om te verzenden via de tram die er langskwam.

Het gezin Edmond De Coninck en Palmyre Anneman woonde in het café op de hoek waar nu Dokter Dimitri Van Landegem woont, dus op het einde van dit stukje Mevrouw Courtmanslaan. Edmond reed met de duiven naar Frankrijk en onderweg leerde hij zijn echtgenote kennen, die op die manier hier in ons dorp terechtkwam. Edmond De Coninck en zijn familie hadden er een café, voor Hector Borgonjon en Suzanne Van Landegem en voor Oscar Andries, die er ook het café uitbaatten.

De mooie hoekwoning (foto 5) werd eigendom van Edmond De Coninck, de vader van Adèle (1886), Angèle (1884), Clementine, Albert (1890), Adelin (1893) en Georges (1902) De Coninck. De ongetrouwde zussen Adèle en Angèle De Coninck startten een schortenwinkeltje in de herberg van hun vader en verhuisden later naar de hoekwinkel waar ze een lingerie- en linnenzaak De Duizend Schorten, Noordstraat nr.1 opzetten. Adelin De Coninck 1893 trouwde met Lemiengre Pharaïlde uit Meulebeke. Zij baatten het Café De Schouwburg uit van 1938 tot 1944. De vader van Hedwige was de eerste uitbater van de Schouwburg. Hedwige speelde piano achter het doek van de cinemazaal op de eerste verdieping. Adelin De Coninck had twee dochters, Hedwige (1927) en Myrna. Zij woonden in de Mevrouw Courtmanslaan 4 en Hedwige De Coninck woont nog altijd in het huis van haar ouders. Albert De Coninck had de eigendom ernaast, die werd gekocht door Hedwige De Coninck die het huis altijd verhuurde, twee woningen nrs. 4 en 6 met ertussen een gemeenschappelijke inrijpoort. Myrna De Coninck erfde het stijlvolle hoekhuis Noordstraat nr. 1 en nam de winkel van de tantjes over. Na het overlijden van Myrna waren er diverse handelszaken o.a. een Pittahuis. Het mooie gevelhuis staat nu leeg maar wordt opgeknapt. Het volgende, stijlvolle, hoge, brede huis (foto ) tussen het hoekhuis en de woning van Hedwige De Coninck was eigendom van de broer van Adelin namelijk van Fotograaf Georges De Coninck. Het werd voor de oorlog verhuurd aan de Boekhouders Vlierinck - Standaert en vanaf 1950 aan de zaakvoerders van de school – en kantoorbenodigdheden René (23 04 1901) en Maria Verhoeye – Van den Berghe. Het huis heeft intussen vele andere huurders gehad maar is nu een woonhuis, geen handelszaak.

De drukte, de levendigheid en de detailhandel verdwijnen langzamerhand uit het dorpsbeeld. Het consumptiepatroon is veranderd en de mensen gaan op de rand van het dorp shoppen in de megastores en jongere mensen bestellen met een paar muisklikken zoveel mogelijk online. Consumenten besteden niet zoveel tijd meer aan winkelen. Bovendien zijn de dorpskernen overwoekerd door flatgebouwen. Meer en meer oudere mensen kunnen de hoge energiekosten en de kostprijs van renovatie en het onderhoud van huis en tuin niet meer aan en laten zich overtuigen om hun laatste jaren te gaan slijten in duivenhokken van 60 vierkante meter en een beetje meer, overgeleverd aan syndici die meestal deel uitmaken van een immobedrijf met eigen verzekeringskantoor, eigen bank, eigen door hun organisatie opgemaakte contracten en aanbevolen tarieven enz. zodat de gemeenschappelijke kosten de pan uitrijzen. Maar dat is een verhaal apart.

Gelukkig hebben onze nieuwe, oudere centrumbewoners niet zoveel meer nodig en kunnen zij nog terecht bij de enkele handeldrijvende, enthousiaste zelfstandigen die zich toespitsen op deze consument die het moeilijk vindt om per auto inkopen te doen. Hector Cauwels centrum deel XI c.

Link naar foto's: https://plus.google.com/photos/116688562905656264433/albums/5987355095522194401

en https://plus.google.com/photos/116688562905656264433/albums/5987355497568736801

Met dank voor de foto’s, de herinneringen en de informatie, aan Mevr. Margriet Cauwels, het Archief Maldegem, Godelieve Van Landegem en Rya De Smet.

Bijlagen:
Hof van commerce.jpg (36.1 KB)   

05-03-2014 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1

04-03-2014 om 00:00 geschreven door Marianne Posman 1