|
Zaak: De Zutter komt in de bioscoop in
april 2016!
VICTOR DE LILLE en MALDEGEM komen terug in beeld bij de
verfilming van het boek van KATRIEN RYSERHOVE:
ZAAK: DE ZUTTER. Kwestigen nacht.
Korte inhoud.
Baron Henri d'Udekem d'Acoz (1877 1915), een
kleine man met een bakkebaardje, verdween spoorloos uit zijn kasteel Lakebos te
Ruddervoorde op 25 mei 1915, in t begin
van Wereldoorlog I. Hij werd s morgensvroeg door drie, als Duitsers verklede
mannen meegenomen in een rode wagen,
niet in een politiewagen. Men had in de Kommandantur in Tielt zogezegd
informatie van hem nodig. Hij is nooit aangekomen in Tielt maar verdween
spoorloos.
Eind
augustus gaf Mevrouw
Lippens van Bulskampveld aan de bos- of jachtwachter Camiel (Sassen, naar garde-chasse) Dierickx de opdracht bomen te snoeien in het bos. Camiel Dierickx
verdween echter op 28 augustus 1915 op
onverklaarbare wijze. Camiel Dierickx was pas vijftig jaar oud. Hij werd als
vermist opgegeven zodat zijn echtgenote of weduwe Leonie Cool geen recht had op
een uitkering wat vanzelfsprekend tot wrok en ongenoegen leidde. Zijn
verdwijning werd nooit opgelost, er is nooit een lijk gevonden.
Op 2
september 1915, meer dan drie maanden later waren twee mannen bomen aan het
snoeien in Beernem en ontdekten onder een boom een kleine hoogte van mul zand
waar een mensenhand in staat van ontbinding, uitstak. Aan één van de vingers
bevond zich een fonkelende gouden ring. Het lijk kon niemand anders zijn dan de
verdwenen Baron Henri d'Udekem d'Acoz. Met een schot in de rug werd hij afgemaakt
en waarschijnlijk levend begraven, aangezien hij zijn hand nog had opgestoken om
uit het putje te kruipen of was het een bede om hulp?
De moord werd in de doofpot gestopt en kasteelheer en katholiek ridderburgemeester
Graaf Etienne de Vrière (foto 3) (1857 08 11 1936) van Beernem liet
noteren dat er "een onbekend lijk van het mannelijke geslacht" werd
gevonden in het bos. Over de vondst van de ring en de zakdoek met de geborduurde
initialen "H.d'U.d'A." in de kleren van het lijk, werd niet gerept.
Hoe kwam Baron Henri d'Udekem d'Acoz om het leven?
De echtgenote van de baron, Mevrouw Cécile Van Outryve dYdewalle (1879 - 1925)
was een passionele, kinderloze en knappe vrouw en er werd geroddeld, dat zij een
verhouding had met één of meerdere Duitse officieren die op kasteel Lakebos waren
ingelegerd tijdens Wereldoorlog I. Ook kasteelheer en katholiek ridderburgemeester Graaf Etienne de Vrière was blijkbaar
verliefd op haar. Liet Cécile Van Outryve d'Ydewalle haar echtgenoot ombrengen om vrij spel te
spelen of was een van haar vermeende minnaars de dader? Had Cécile Van Outryve
d'Ydewalle de hoorndrager uit de weg
laten ruimen? Vermoedens werden geuit en
de inwoners van Beernem stelden zich veel vragen.
Ook van Camiel
(Sassen) Dierickx die verdween eind augustus 1915, kwam geen teken van
leven meer. Was hij getuige geweest van de moord op de baron en hadden de
moordenaars van de baron hem het zwijgen opgelegd? Wist hij teveel van de
dubieuze, illegale en verboden praktijken (clandestien dieren slachten tijdens
de oorlog, wild stropen was verboden) van sommige dorpsgenoten in
oorlogstijd? Was hij getuige geweest van
onregelmatigheden in het bos tijdens de oorlog? Die vragen konden jammer genoeg
niet beantwoord worden want hij kwam nooit terug. De mensen vermoedden wel het
een en het ander en uitten ontelbare verdachtmakingen, maar er werd niemand gearresteerd voor de zaak Baron Henri d'Udekem d'Acoz
en Camiel Dierickx werd nooit terug gevonden, hij verzwond van de aardbodem.
Van moord in sensu stricto is geen
sprake bij Camiel Dierickx. ridderburgemeester Etienne de Vrière, de
bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld
nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire
met de vrouw van Baron dUdekem dAcoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de
bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie.
Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te
weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem
hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander.
Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij s avonds
niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart.
De Zaak De Zutter wordt prompt voorpaginanieuws. ridderburgemeester Etienne de Vrière, de
bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld
nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire
met de vrouw van Baron dUdekem dAcoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de
bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie.
Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te
weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem
hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander.
Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij s avonds
niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart.
De Zaak De Zutter wordt prompt voorpaginanieuws. ridderburgemeester Etienne de Vrière, de
bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld
nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire
met de vrouw van Baron dUdekem dAcoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de
bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie.
Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te
weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem
hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander.
Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij s avonds
niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart.
De Zaak De Zutter wordt prompt voorpaginanieuws. ridderburgemeester Etienne de Vrière, de
bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld
nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire
met de vrouw van Baron dUdekem dAcoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de
bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie.
Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te
weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem
hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander.
Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij s avonds
niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart.
De Zaak De Zutter wordt prompt voorpaginanieuws. ridderburgemeester Etienne de Vrière, de
bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn schuld
nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een affaire
met de vrouw van Baron dUdekem dAcoz, dezelfde baron die in 1915 dood in de
bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze historie.
Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren meer te
weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen Beernem
hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en ander.
Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij s avonds
niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse Vaart.
De Zaak De Zutter wordt prompt voorpaginanieuws. Katrien Ryserhove kreeg de passie voor de
beruchte geschiedenis van Beernem met de paplepel mee. Haar vader, Alfons
Ryserhove, deed veertig jaar onderzoek en ontdekte de rode draad tussen de
moorden van Beernem. Zijn verhaal leidde tot de tv-serie De Bossen van
Vlaanderen. Katrien schreef twee boeken over de kwestie. Het is nu uitkijken
naar de film Zaak: De Zutter die in het voorjaar van 2016 zal te zien zijn.
De spannende saga heeft veel te maken met ridderburgemeester Etienne de Vrière,
de bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn
schuld nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een
affaire met de vrouw van Baron dUdekem dAcoz, dezelfde baron die in 1915 dood
in de bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze
historie. Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren
meer te weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen
Beernem hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en
ander. Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij s
avonds niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse
Vaart. De Zaak De Zutter wordt prompt voorpaginanieuws. Er gebeurt iets
unieks in het juridische landschap
. Katrien Ryserhove kreeg de passie voor de
beruchte geschiedenis van Beernem met de paplepel mee. Haar vader, Alfons
Ryserhove, deed veertig jaar onderzoek en ontdekte de rode draad tussen de
moorden van Beernem. Zijn verhaal leidde tot de tv-serie De Bossen van
Vlaanderen. Katrien schreef twee boeken over de kwestie. Het is nu uitkijken
naar de film Zaak: De Zutter die in het voorjaar van 2016 zal te zien zijn.
De spannende saga heeft veel te maken met ridderburgemeester Etienne de Vrière,
de bastaardzoon van koning Leopold II zo wordt gefluisterd. En hoewel zijn
schuld nooit bewezen is, wordt zijn naam steevast genoemd. Hij had immers een
affaire met de vrouw van Baron dUdekem dAcoz, dezelfde baron die in 1915 dood
in de bossen aangetroffen wordt. Het officiële begin van deze mysterieuze
historie. Er volgen nog meer moorden, steevast getuigen of personen die beweren
meer te weten over het drama. Niemand durft de Vrière hardop te beschuldigen
Beernem hult zich in een bang stilzwijgen. Ook Hector De Zutter wist het één en
ander. Tijdens de wijkkermis maakt hij ruzie met de veldwachter en keert hij s
avonds niet naar huis. Op 30 november 1926 vist men zijn lichaam uit de Brugse
Vaart. De Zaak De Zutter wordt prompt voorpaginanieuws. Er gebeurt iets
unieks in het juridische landschap
.
Jaren
na deze twee feiten, de moord en de verdwijning, heerste nog heel veel
wantrouwen in Beernem en werd er heel veel over die moorden gespeculeerd. Er
werden namen gefluisterd, er werden mensen met de vinger gewezen en
beschuldigingen geuit, maar de moordenaar werd nooit gevat. Iedereen wantrouwde
elkaar en de families splitsten zich op, de families van de vermoedelijke
daders en de families van de slachtoffers dreven uit elkaar en zorgden voor een
gespannen, gespleten en onaangename sfeer in het dorp.
Bijna zes jaar later, in de kermisnacht van 15 naar
16 mei 1921 kwam René De Baene op 21-jarige leeftijd jaar in verdachte
omstandigheden om het leven. De man begon meestal onder de invloed van drank te
praten over de verdwijning van Camiel (Sassen) Dierickx en de moord op Baron
Henri dUdekem. Er volgde een heftige caféruzie s avonds aangewakkerd door
drank en kermis losbandigheid, op de wijk Bloemendale in Beernem in de herberg
Den Grooten Beer.
s
Morgens vond men het lijk van René
De Baene aan een bebloede omheining. Het gerecht was van oordeel dat René De
Baene, toen hij over de omheining of het hek probeerde te klimmen, ongelukkig ten val kwam
en de zaak werd officieel geklasseerd. De veldwachter en de plaatselijke arts
omschreven de feiten als een noodlottige val op het hoofd met inwendige
bloeding tot gevolg toen het slachtoffer in dronken toestand over een hek wilde
klimmen. Niet iedereen was het daarmee eens, de geruchten gonsden en verspreidden
zich waarop dan toch een onderzoek gestart werd en enkele mensen verhoord werden,
zonder resultaat.
Tien
jaar na de feiten konden enkele werklui uit een caféruzie opmaken dat enkele collegas
tewerkgesteld in de koolmijnen in Limburg met de moord te maken hadden waarop weer
een onderzoek werd gestart. Het parket liet het lijk opgraven naar aanleiding
van deze geruchten, maar noch het graf, noch het lijk van René De Baene, werd niet meer gevonden. De zaak werd geklasseerd.
De
moord op de baron, de spoorloze verdwijning van Camiel Dierckx, de fatale val
van René De Baene: een eerste balans van de mysterieuze Moorden van Beernem.
Hector De
Zutter was van
t één en t ander van de verdwijning van de jachtwachter Camiel Dierickx op de
hoogte en was niet bang om toespelingen te maken aan het adres van enkele
dorpsgenoten als hij een pintje teveel had gedronken.
De kermis van de "Oude Statie" op 7 november 1926 was weer een
voltreffer. Na een behoorlijk aantal pintjes zocht Hector De Zutter herrie met veldwachter Hector Hoste en met zijn
vriend, herbergier en boomkweker Etienne
Schepers over de verdwijning van "Camiel Dierickx".
Voor Hector De Zutter was het overduidelijk wie de
moordenaar was en hij was niet bang om zijn verdenkingen luidop te uiten. Niets
vermoedend ging hij op die manier zijn doodvonnis tegemoet.
Hector De
Zutter kwam niet thuis na het drinkgelag tijdens de kermis en ook de volgende dagen was er
geen spoor van hem te bekennen. Zijn doodongeruste familie ging overal
informeren, de omgeving en de bossen werden uitgekamd maar alle speurtochten
liepen telkens op een dood spoor.
Zijn zus
Julienne startte vastberaden maar wanhopig een
zoektocht vanaf 8 november, speurhonden werden ingeschakeld maar Hector De
Zutter werd niet gevonden.
De
mysterieuze verdwijning van Hector De Zutter" was voorpaginanieuws in
alle kranten.
In november
1926 stond Beernem op zijn
kop. De moord op Baron Henri dUdekem in 1915, de verdwijning van Camiel
Dierickx ook elf jaar voordien, het verdacht overlijden van René De Baene in
1921 zes jaar later en nu de verdwijning van Hector De Zutter op 7 november
1926 veroorzaakten een immense ontsteltenis, verbijstering en opschudding in
Beernem en omstreken.
Iedereen
verdacht wel iemand. Iedereen had wel iets gezien of gehoord. De argwaan tussen de families
van de verdachten en de families van de slachtoffers werd steeds groter.
We hebben drie verdwijningen in Beernem, twee
worden onder de mat geveegd en één slachtoffer werd niet gevonden.
Iemand had geschreeuw gehoord die nacht op 7 november
1926 in het huis van Etienne Schepers en Ernest
Van Poucke had een lijk zien steken op de mestkar van Etienne Schepers, die
naar de vaart werd gebracht. Iemand had Etienne Schepers een zwaar pak zien
gooien in de vaart. Bovendien was de broek van veldwachter Hector Hoste gescheurd.
Men stond voor angstwekkende en verontrustende raadsels
en het over en weer geroddel en de verdachtmakingen maakten alles maar erger,
voor de verdachten en voor de slachtoffers.
Op 30 november 1926, dus bijna een maand later werd het lichaam van Hector De Zutter aan de Moerbrug uit de Brugse
vaart in Oostkamp, opgevist.
De hoofdwonden en de stalmest aan de kleren van het
lijk leken verdacht maar er werd weinig
of geen onderzoek gedaan. Het Brugse parket verklaarde dat Hector De Zutter
"zelfmoord" had gepleegd omdat hij die kermisnacht gesuggereerd had dat hij zich zou versmoren
(=verdrinken) omdat zijn lief het had uitgemaakt.
Ernest
Van Poucke, de
jongeman die op 28 november de mestkar van bij Etienne Schepers tot aan de
vaart had zien rijden, kwam op 9 mei
1927, dus vijf maanden later, onder verdachte omstandigheden om het leven. Op
weg naar huis van de Brugse Meifoor sukkelde
hij in het kanaal en verdronk.
Opnieuw kwam een malenstroom van verdenkingen op
gang. Enkele mensen hadden hulpkreten gehoord die nacht en hadden één persoon
in volle vaart zien wegrennen. Een
plausibele motivering voor de dood van Ernest Van Poucke werd nooit gevonden.
Moord of verdwijning vijf was een feit in Beernem en
er was geen enkele moordenaar, wat heel veel angst, wrevel, afkeer, wantrouwen
en ruzie opwekte in Beernem.
De nabestaanden van een overledene die vermoord wordt
vinden pas troost in het feit dat de moordenaar gestraft wordt. De families van
de mogelijke daders leefden ook in angstwekkende spanning.
Moord of verdwijning vijf was een feit en er was
geen enkele moordenaar, wat heel veel wrevel, afkeer, wantrouwen en ruzie
opwekte in Beernem. De baron, de jachtwachter, drie mogelijke getuigen verdwenen van het Beernems
toneel.
De
mysterieuze verdwijning van Hector De Zutter" en de vondst van zijn lijk
enkele weken later was voorpaginanieuws in alle kranten.
Nu komt
Maldegem in beeld met Victor De Lille van "t Getrouwe Maldeghem".
Hij begon zijn steunfonds voor moeder De Zutter,
richtte een bedevaart op naar de Sint-Antonius
(patroonheilige van gevonden voorwerpen), parochiekerk te
Balgerhoeke
in en eiste een groot gerechtelijk onderzoek. Daarmee trapte hij op vele tenen
van de plaatselijke aristocratie.
Ridderburgemeester en kasteelheer Etienne de Vrière stond afkerig
tegenover de interventie van journalist-advocaat-uitgever Victor De Lille.
Etienne
de Vrière, de vermoedelijke bastaardzoon van Leopold II, wou ten allen koste de
bemoeienissen van Victor De Lille verhinderen.
De invloed van Etienne
de Vrière op het katholieke West-Vlaanderen was enorm.
De echtgenoot van zijn dochter was voorzitter van
het Brugse gerecht, dus Victor De Lille werd behoorlijk gedwarsboomd maar die
tegenwerking moedigde hem nog meer aan in zijn verbeten strijd. Als echte
Maldegemnaar gaf Victor De Lille niet op!
Dank zij de onvermoeibare, onverzettelijke,
wilskrachtige Victor De Lille, zijn
nauwkeurig speurwerk, zijn blijvende interventie, zijn onvoorwaardelijke steun
en zijn volhardende ijver, werden veldwachter
Hector Hoste, mogelijk de
onwettige en enige zoon van Ridderburgemeester Graaf Etienne de Vrière en de
vriend van Hoste, Etienne Schepers,
herbergier en boomkweker tot twintig jaar gevangenisstraf veroordeeld voor
de moord op Hector De Zutter. Zonder Victor De Lille was ook deze moord onder
de mat geveegd.
Gerechtigheid was geschied. Een mens was vermoord
en de moordenaars werden veroordeeld. De familie van de slachtoffers kon
eindelijk rouwen en definitief afscheid nemen van hun geliefden.
Hector Hoste en Etienne Schepers waren beiden
getrouwd met een zus van Oscar Devos,
een derde verdachte, maar schoonbroer Oscar Devos werd onschuldig verklaard.
Hiermee waren echter niet alle
moordenaars, betichten of daders gevat.
Wie de Baron had vermoord, hoe
jachtwachter Camiel Dierickx van de aardbodem verdween blijft voor altijd een
raadsel.
De precieze omstandigheden van het
overlijden van René De Baene en Ernest Van Poucke werden nooit ten gronde uitgediept, zodat de Moorden van
Beernem een bron blijven van speculatie en onopgeloste zaken.
================================================================.
Alfons Ryserhove was aanvankelijk onderwijzer, nadien diocesaan inspecteur Lager
Onderwijs en genoot vooral bekendheid als heemkundige.
Vooral om
zijn verhalenreeks over de Moorden
van Beernem kreeg hij veel aandacht, over wat zich daar te Beernem afspeelde tussen en tijdens de beide
wereldoorlogen. Hij reisde Vlaanderen af om zijn verhaal aan de man te brengen in een
tijd waar het niet gemakkelijk was om aan informatie te komen.
Vele van dichtbij betrokken mensen durfden - jaren na de feiten - nog
niet te spreken over de gebeurtenissen omwille van een of andere
(familie)verband. Met een situatiekaart aan de muur kon hij de
luisteraars laten inleven in het verleden en hen uren boeiende informatie geven
over de omstandigheden, het sociaal onrecht
uit die tijd, en hoe de verschillende - toen nog niet gescheiden - machten
samenwerkten om een en ander in de doofpot te krijgen.
Hij gaf geestdriftig overal drukbezochte
voordrachten om zijn boeken te promoten en maakte de Moorden van Beernem een actueel en blijvend item.
Het proces Beernem, De Geheimzinnige Zaken van Beernem, Dossier Beernem, Stamboom
van de familie de Vrière, zijn de 4 boekdelen in verband met de moorden van Beernem, die hij in eigen beheer uitgaf. Hij bracht klaarheid in deze tragische
geschiedenis in Beernem.
Zijn dochter Katrien Ryserhove actualiseerde en schematiseerde de drie boeken
van haar vader in één boek en schreef op basis van het gerechtelijk dossier een roman over de moord op Hector De Zutter (foto1) gezien vanuit het
standpunt van een van zijn zusters, Julienne
De Zutter.
De
roman komt tot leven in de prachtige film Zaak: De Zutter; Kwestigen nacht.
Alle boeken werden gedrukt in Drukkerij
Van Hoestenberghe, Boudewijn Lippensstraat, Maldegem.
De foto van Victor De Lille dateert uit 1929 en is
genomen in de voortuin van t Kasteeltje in de Noordstraat, Maldegem.
De oude krantenknipsels komen
uit het weekblad Ons Land van 1926 en
stellen de hoeve van de familie De Zutter voor en een
knipsel van Beernem met zichten op het dorp.
Het bidprentje van Hector De Zutter werd
uitgegeven ter gelegenheid van de bedevaart (1927) naar de Sint-Antonius
parochiekerk in Balgerhoeke. Sint Antonius helpt gelovigen zoeken en vinden en
de gelovigen waren op zoek. (uit de privé collectie van De Tuinvogel).
Bijlagen:
Hector De Zutter.jpg (74.3 KB)
Huis De Zutter.jpg (42.9 KB)
Vaart Beernem verkleind.jpg (255 KB)
Victor De Lille - 1929 verkl..tif (729.9 KB)
21-01-2014 om 00:00
geschreven door Marianne Posman 1
|
