Driemaandelijkse heemkundige publicatie voor Opwijk en Mazenzele
Blog van Heemkring Opwijk-Mazenzele (HOM)
Vereniging
voor heemkunde, plaatselijke geschiedenis, genealogie en familiekunde, erfgoedzorg,... voor Opwijk en Mazenzele (België, provincie Vlaams-Brabant).
28-11-2005
Een winkelstraat op het vroegere Kerkhof bij de Sint-Pauluskerk?
Aan het gemeentebestuur van Opwijk t.a.v. de Communicatieambtenaar Gemeentehuis 1745 Opwijk
Mevrouw, Mijnheer, Met onze brief van 7 augustus 2005 maakten wij, in het kader van het openbaar onderzoek, aan het College van Burgemeester en Schepenen van Opwijk onze opmerkingen over in verband met de bouwaanvraag tussen de Marktstraat en de Singel (Vanderlinden-Moens). In onze brief vroegen wij aan het College ons op de hoogte te stellen van haar beslissingen betreffende deze bouwaanvraag. Wij ontvingen tot hiertoe, na bijna 3 maanden, nog geen enkel antwoord ! In het kader van het Vlaams decreet van 26 maart 2004 en de ministeriële omzendbrief VR 2004/26 van 4 juni 2004 betreffende openbaarheid van bestuur, vragen wij hierbij inzage van alle bestuursdocumenten waarover u beschikt (volledig dossier) in verband met deze bouwaanvraag en het gevolg dat er tot hiertoe aan gegeven werd (met inbegrip van de beslissingen, de briefwisseling, het gemotiveerd advies van het Schepencollege, ). Na inzage van de documenten zullen wij meedelen van welke specifieke stukken wij een afschrift (kopie) wensen. Met de meeste hoogachting, voor het HOM-bestuur,
Maurice WILLOCX Ingo LUYPAERT bestuurder voorzitter
De Heemkring Opwijk-Mazenzele (HOM) is een onafhankelijke en maatschappelijk geëngageerde vereniging. Anders dan bij vele andere (heemkundige) organisaties probeert de HOM haar werking vanuit de actualiteit te realiseren. Er wordt veel aandacht besteed aan wat heden ten dage in onze fysieke leefomgeving gebeurt en hoe de geschiedenis (en ons collectief erfgoed) voor de toekomst bewaard blijft. Onze toekomstige geschiedenis wordt immers vandaag geschreven!
Voor een deel van haar werking doet de HOM beroep op de specifieke regelgeving omtrent erfgoedbewaring (monumenten, landschappen, dorpsgezichten, archeologie, archiefwezen en ander onroerend erfgoed), straatnaamgeving, ruimtelijke ordening, buurt- en andere landelijke wegen, openbaarheid van bestuur, motiveringsplicht bestuurshandelingen, begraafplaatsen en funerair erfgoed,
Wij plaatsten op een websitepagina een gedetailleerde lijst met links naar de respectievelijke geldende wetten, decreten, besluiten, omzendbrieven en reglementen allerhande in verband met deze aspecten van onze verenigingswerking en die ongetwijfeld ook voor heel wat mensen van nut kunnen zijn. Surf naar www.heemkringopwijk.be/fr/regelgeving.htm.
Zoekfunctie in meerdere streekgenealogieën gelijkertijd
Op de site van Heemkring Opwijk-Mazenzele staat een lijst met links naar sites met genealogieën (stambomen, parentelen, kwartierstaten, ) met een zeker belang voor Opwijk-Mazenzele en onmiddellijke omgeving (noordwest Vlaams-Brabant, zuidoost Oost-Vlaanderen, zuidwest Antwerpen).
Wie helpt ons deze lijst te actualiseren en verder uit te bouwen? Alle tips, verbeteringen en voorstellen kunnen ons bezorgd worden met
Aan het College van Burgemeester en Schepenen van de gemeente Opwijk Gemeentehuis 1745 Opwijk
Mevrouw de Burgemeester, Heren Schepenen,
In het kader van het Vlaams decreet van 26 maart 2004 en de ministeriële omzendbrief VR 2004/26 van 4 juni 2004 betreffende openbaarheid van bestuur, vroegen wij aan uw gemeentebestuur de lijst met de graven van lokaal historische, artistieke, volkskundige of socio-culturele belang, waarvan sprake in Hoofdstuk VIII. van het Besluit van de Vlaamse regering van 14 mei 2004 (B.S. 28 juni 2004), met de gegevens vermeld in art. 47 van dit besluit (met inbegrip van het plan), voor elk van de drie gemeentelijke begraafplaatsen.
De documenten die het diensthoofd van de Dienst Burgerzaken ons kon voorleggen betroffen in hoofdzaak informatie in verband met de aangekondigde gedeeltelijke ontruiming van de begraafplaats van Opwijk-Centrum. Onze vraag ging nochtans duidelijk over de lijst, waarvan sprake in Hoofdstuk VIII. van het Besluit van de Vlaamse regering van 14 mei 2004, voor elk van de drie gemeentelijke begraafplaatsen. Wij stelden trouwens vast dat in geen enkel van de documenten (bijvoorbeeld bij de overwegingen voor de beslissingen), sprake is van dit Besluit van de Vlaamse regering van 14 mei 2004 (wel van het Vlaams decreet van 26 maart 2004)!
De lijst met de graven van lokaal historische, artistieke, volkskundige of socio-culturele belang (met beschrijving, nadere informatie, foto, plan, ), besproken in Hoofdstuk VIII. van het Besluit van de Vlaamse regering van 14 mei 2004, is blijkbaar nog voor geen enkele van de drie Opwijkse gemeentelijke begraafplaatsen voorhanden! Hierbij vragen wij aan het gemeentebestuur dat wij zouden op de hoogte gesteld worden zodra er één of meer van deze lijsten klaar zijn.
Wij menen dat het tot de verantwoordelijkheid behoort van het gemeentebestuur zorg te dragen voor de goede instandhouding van deze graven van lokaal historische, artistieke, volkskundige of socio-culturele belang, eventueel door tussenkomst van de concessiehouder van het betrokken graf. Hierbij sommen wij reeds drie graven op die zeker tot de betrokken lijst zullen behoren en die dringend vakkundige restauratie en onderhoud vergen:
- het grafmonument van de familie Wijnants-Crick op de begraafplaats van Opwijk-Centrum (in t bijzonder het kruis bovenaan) - het authentiek heldenhuldezerkje (model Joe English) op de begraafplaats van Opwijk-Centrum (de gemeentelijke diensten kunnen niet zeggen wie er begraven ligt!) - het grafmonument van pastoor Pissens op de begraafplaats van Mazenzele.
Naar onze mening dient niet gewacht te worden tot de opstelling, de afwerking en de goedkeuring van de betrokken lijsten om deze grafstenen te restaureren en in orde te brengen, eventueel met betrokkenheid van de concessiehouders.
Onze heemkundige vereniging hoopt dat, op basis van de huidige regelgeving van de Vlaamse gemeenschap, het Opwijks gemeentebestuur ruim zal meewerken aan de herwaardering van het ons nog weinig resterend funerair erfgoed.
Met de meeste hoogachting,
voor het HOM-bestuur,
Maurice WILLOCX Ingo LUYPAERT bestuurder voorzitter
Gegevens parochieregisters van Opwijk, Mazenzele en omliggende dorpen
Wie aan familiekunde en genealogie doet weet dat hij vlug vanonder zijn eigen kerktoren moet en gegevens nodig heeft van de oude parochies van andere dorpen. Vandaar de idee en het werk van Luc Allaert (Steenhuffel) om de essentiële gegevens van de parochieregisters van een aantal min of meer aaneengesloten dorpen op een eenvormige wijze in te voeren op computer en te verspreiden via internet. Zijn werkgebied is de streek van noordwest Vlaams-Brabant, zuidoost Oost-Vlaanderen en zuidwest Antwerpen ('Klein-Brabant').
Het geheel van het werk beslaat samen vele duizenden pagina's. Er werd afgesproken deze te verdelen en beschikbaar te stellen op de website van enkele geïnteresseerde plaatselijke heemkringen. Op de website van Heemkring Opwijk-Mazenzele (HOM) vindt men zo de gegevens van de parochies Opwijk, Mazenzele, Baardegem, Merchtem, Mollem en Bollebeek, Brussegem en Hamme, Wemmel, Zellik. Andere parochies volgen nog. Webadres: www.heemkringopwijk.be/fr/parochieregisters.htm.
Voor de gegevens van de parochieregisters en van andere bronnen van diverse andere dorpen verwijzen wij naar de specifieke webpagina's van de Heemkring Londerzeel GHKL en van Heemkring Ter Palen - Buggenhout (http://www.terpalen.be/genea.htm).
De Atlas der Buurtwegen is een onmisbaar instrument voor iedereen die met trage wegen bezig is. Gezien de respectabele leeftijd ervan (de boeken dateren uit 1843-1845), wil de Provincie Oost-Vlaanderen de verdere aantasting en aftakeling van dit bestuursdocument tegengaan en worden de 297 Oost-Vlaamse atlasboeken gedigitaliseerd en veilig opgeborgen. In de toekomst zal de atlas enkel nog digitaal kunnen worden geraadpleegd, dit in de kantoren van de provincie of via het internet. Begin 2006 zijn alle overzichtskaarten en detailkaarten in digitale versie beschikbaar.
Opgelet! De oorspronkelijke atlassen hebben wijzigingen ondergaan: buurtwegen werden aangelegd, gewijzigd of afgeschaft. Voorlopig staan enkel de oorspronkelijke atlaskaarten op het internet en niet de wijzigingen. Deze worden later aangeboden.
Zelf raadplegen Op de provinciale GIS-webpagina, GIS-Oost, kan je vanaf nu reeds de eerste kaartbladen raadplegen. Dat gaat heel eenvoudig. 1° Ga naar het internetadres www.gisoost.be/atlasbw/ 2° Duid een gebied aan (één gemeente, maar je kan meteen de hele provincie aanduiden) 3° Klik op de blauwe kader die het gewenste kaartblad aanduidt 4° Je krijgt nu een melding om het programma te installeren waarmee je de kaartbladen kan bekijken. Installeer het programma. 5° Vervolgens komt het bestand van het gewenste kaartblad op jouw harde schijf terecht.
De kaartbladen zijn op een zeer hoge resolutie ingescand en vertonen heel veel details. Met deze toepassing is de provincie Oost-Vlaanderen een pionier in het aanbieden van dergelijke informatie via het internet. Proficiat!
Voor Opwijk is de beschikbare kaart van onze noordelijke buurgemeente Buggenhout uiteraard van belang. Een aantal van de Buggenhoutse wegen sluiten uiteraard aan op deze van Opwijk.
Hopelijk neemt ook onze provincie Vlaams-Brabant zo vlug mogelijk dergelijk lovenswaardig initiatief.
Onze vereniging beschikt over de gepaste apparatuur (met grote opslagcapaciteit) en programmatuur en de nodige kennis om een digitaal heemkundig archief uit te bouwen. Er werden zo al duizenden fotos (ook van dias en fotonegatieven) en andere documenten gescand en op de computer opgeslagen. Uiteraard wordt hierbij prioriteit gegeven aan documenten die wij slechts tijdelijk in bruikleen hebben en aan actuele momentopnamen van het dorpsbeeld.
De veilig opgeslagen bestanden, worden op een aangepaste wijze georganiseerd en gearchiveerd. Zij kunnen te allen tijde verder bewerkt worden: onder meer om de leesbaarheid te vergroten, om ze te retoucheren of de afmetingen ervan te wijzigen in functie van het gebruiksdoel. De beelden kunnen rechtstreeks ingevoerd worden in onze website (documentatie en illustraties,...), in ons HOM-tijdschrift of in andere publicaties, afgedrukt worden bijvoorbeeld voor tentoonstellingen of eenvoudig op beeldscherm geraadpleegd worden.
Wie ons wil helpen ons digitaal archief te verruimen kan ons zijn fotos of heemkundige documenten ter beschikking stellen. Zij worden op een absoluut veilige wijze, zonder enig gevaar voor beschadiging, gescand en gegarandeerd binnen enkele dagen terugbezorgd.
Verenigingsorganisatie en -structuur, heemkundige kalender, gegevens en cijfers en geschiedenis van Opwijk, kaarten en plannen van Opwijk, plaatselijke ruimtelijke ordening, heemkundige bijdragen, genealogische schetsen, erfgoed- en monumentenzorg, heemkundige wandelingen in Opwijk en Mazenzele, HOM-archief en documentatie, literatuurlijst Opwijk, HOM-tijdschrift en andere publicaties, relevante links, specifieke zoek- en ontsluitingsmiddelen,
Bewerkte Opwijkse bronnenbestanden op het internet
Op de HOM-internetsite zijn reeds een behoorlijk aantal heemkundige en genealogische-familiekundige bijdragen beschikbaar. Zij zijn vrij raadpleegbaar, uiteraard mits respect voor de auteurs- en eigendomsrechten zoals vermeld op de startpagina van de site.
Sinds 1 november 2003 hebben onze HOM-leden (abonnees HOM-tijdschrift) exclusief toegang tot een afzonderlijk deel van deze website waarop een aantal (deels bewerkte) belangrijke heemkundige en genealogische Opwijkse bronnenbestanden staan.
Deze toegang kan slechts gebeuren na een registratie bij de Heemkring Opwijk-Mazenzele, waarbij een loginnaam wordt toegekend, en met gebruik van een wachtwoord uit een recent nummer van het HOM-tijdschrift.
De inleidende paginas zijn wel toegankelijk voor alle geïnteresseerden, dus ook door de niet-geregistreerde.
Tot op heden (november 2005), zijn er een 60 HOM-leden geregistreerd en maken vrij regelmatig gebruik van deze bijzondere dienstverlening.
In een eerste fase werden volgende bewerkte bronnenbestanden beschikbaar (in stappen):
-
de gegevens van enkele duizenden rouwbrieven (doodsbrieven)
-
de gegevens van enkele duizenden bidprentjes (doodsprentjes)
-
de gegevens van het Kohier 20ste penning (1571)
-
de resultaten van de volkstelling van 1796 (jaar IV) van Opwijk en Mazenzele
-
de gegevens van de legger bij de kadastrale plannen P.C. Popp (ca. 1860) van Opwijk en Mazenzele
-
de gegevens van de Opwijkse kiezerslijsten van 1928 (mannen)
De lijsten van de bidprentjes en van de rouwbrieven wordt regelmatig aangevuld. De gegevens worden systematisch uitgebreid (o.m. met de namen van de vermelde families). Regelmatig de lijsten opnieuw raadplegen is dus belangrijk.
