Op de HOM-internetsite zijn reeds een behoorlijk aantal heemkundige en genealogische-familiekundige bijdragen beschikbaar. Zij zijn vrij raadpleegbaar, uiteraard mits respect voor de auteurs- en eigendomsrechten zoals vermeld op de startpagina van de site.

Sinds 1 november 2003 hebben onze HOM-leden (abonnees HOM-tijdschrift) exclusief toegang tot een afzonderlijk deel van deze website waarop een aantal (deels bewerkte) belangrijke heemkundige en genealogische Opwijkse bronnenbestanden staan.

Deze toegang kan slechts gebeuren na een registratie bij de Heemkring Opwijk-Mazenzele, waarbij een loginnaam wordt toegekend, en met gebruik van een wachtwoord uit een recent nummer van het HOM-tijdschrift.

De inleidende pagina’s zijn wel toegankelijk voor alle geïnteresseerden, dus ook door de niet-geregistreerde.

Tot op heden (november 2005), zijn er een 60 HOM-leden geregistreerd en maken vrij regelmatig gebruik van deze bijzondere dienstverlening.

In een eerste fase werden volgende bewerkte bronnenbestanden beschikbaar (in stappen):

-	de gegevens van enkele duizenden rouwbrieven (doodsbrieven)
-	de gegevens van enkele duizenden bidprentjes (doodsprentjes)
-	de gegevens van het Kohier 20ste penning (1571)
-	de resultaten van de volkstelling van 1796 (jaar IV) van Opwijk en Mazenzele
-	de gegevens van de legger bij de kadastrale plannen P.C. Popp (ca. 1860) van Opwijk en Mazenzele
-	de gegevens van de Opwijkse kiezerslijsten van 1928 (mannen)

De lijsten van de bidprentjes en van de rouwbrieven wordt regelmatig aangevuld. De gegevens worden systematisch uitgebreid (o.m. met de namen van de vermelde families). Regelmatig de lijsten opnieuw raadplegen is dus belangrijk.

30-10-2005 om 17:55 geschreven door heemkringopwijk  

Begin december 2005 verschijnt een nieuw nummer van het HOM-tijdschrift, met onder meer een bijdrage 'Stamboom en enkele wetenswaardigheden over de familie Geeurickx-Moens - Deel II.: Voorouders Moens-Miers', een aflevering van het Opwijks meting- en kaartboek 1725-'26 - kaart 7-4 (en het overzicht met de indexen voor de ganse kaart 7), Meester Jan vertelt... (wijlen Jan De Ridder, 'Jan van Gielen'), Oude liedjes en spreuken en een aantal heemkundige sprokkels over Opwijk en Mazenzele.

In informatieve rubrieken komen het heemkundig archief en de documentatieverzameling, diverse heemkundige actualiteiten en ook de activiteiten en mededelingen van de vereniging aan bod.

Men kan zich (her)abonneren voor deze driemaandelijkse publicatie door storting van 9,00 euro (+ 2,00 € verzendkosten voor de inschrijvers van buiten de gemeente), op rekening nr. 068-2164258-21 van HOM-Opwijk, of rechtstreeks bij een HOM-bestuurder. Losse nummers kosten 3,00 euro. + event. verzendkosten.

De HOM-abonnees (leden) genieten een heemkundige dienstverlening, krijgen bijzondere voorwaarden bij diverse evenementen en bij nieuwe publicaties van de vereniging en hebben exclusief toegang tot bewerkte Opwijkse bronnenbestanden op internet.

Contactadres (waar ook vrijblijvend een proefnummer uit een vorige jaargang kan bekomen worden): M. Willocx, Bolstraat 93, Opwijk - tel. 052-35 50 27.

Meer info over het HOM-tijdschrift: http://www.heemkringopwijk.be/fr/tijdschrift.htm.

21-10-2005 om 18:46 geschreven door heemkringopwijk  

Sinds 2001, internationaal jaar van de vrijwilliger, wordt elk jaar een 'Projectoproep 20 x 1250 euro' gelanceerd aan vrijwilligersverenigingen voor educatieve en sensibilisatieprojecten in de sector monumenten en landschappen. Eén van de doelstellingen is het vergroten van het maatschappelijke draagvlak voor monumenten- en landschapszorg. Hierdoor dient de ganse gemeenschap, via het middenveld (vrijwilligersverenigingen), nauwer bij de erfgoedzorg betrokken te worden. Uitsluitend nog te realiseren projecten kwamen in aanmerking.

De organisatie, coördinatie en uitwerking van deze projectoproep wordt elk jaar toevertrouwd aan VCM-Contactforum voor Erfgoedverenigingen vzw.

Dit jaar diende onze vereniging opnieuw een project in rond haar initiatief en programma voor de realisatie van Open Monumentendag 2005 in Opwijk.

De Heemkring Opwijk-Mazenzele werd met dit educatief en sensibilisatieproject door Vlaams minister Dirk Van Mechelen, bevoegd voor monumenten en landschapszorg, als laureaat erkend.

De officiële bekendmaking van de laureaten, gebeurde op zaterdag 15 oktober 2005 door de minister zelf. De plechtigheid had plaats op het Stadhuis van de erfgoedstad Hoogstraten.

Meer info op http://www.heemkringopwijk.be/fr/omd-2005_20x1250.htm.

21-10-2005 om 18:43 geschreven door heemkringopwijk  

                                               Opwijk, 8 september 2005

College van Burgemeester en                                            
Schepenen van de gemeente Opwijk 
Gemeentehuis 
1745  OPWIJK

Mevrouw de burgemeester, Heren Schepenen,

                  Betreft:  nieuwe straatnaam voor de verkaveling aan de Neerveldstraat.

 
                  In het kader van openbaar onderzoek (tot 8 september 2005) wensen wij hierbij onze opmerkingen en voostellen te geven in verband met de naam voor de nieuwe straat (straatdelen) van de verkaveling tussen de Neerveldstraat en de spoorwegbedding (percelen A 734-739).

                Het verheugt ons dat het College in haar voorstel duidelijk koos voor een toponymische naam, die verwijst naar de geschiedenis van de betrokken plaats, overeenkomstig het (gewijzigd) decreet van 28 januari 1977 tot bescherming van de namen van de openbare wegen en pleinen voorziet, art. 2. §1: 'Bij het vaststellen van de naam van openbare wegen en pleinen of het wijzigen van deze naam wordt bij voorkeur geput uit gegevens van de plaatselijke geschiedenis, het kunst- en cultuurleven, de toponymie en de volkskunde'.

                Het voorstel 'Galgeveld':

                  -  de publicatie 'Toponymie van Opwijk' door dr. Jan Lindemans, 1930, vermeldt hierover:

                      393.   Galgeveld (G 4) :  't  Galgheveldt, C.  1725 (alleen aldaar). — Partij bouwland in 't Broek van Neervelde. De plaatsnaam schijnt niet zeer oud. Het blijkt uit geene enkele historische   bron   dat   te   Opwijk   terechtstellingen   geschiedden. Misschien is het een herinnering aan strafuitvoering gedurende de oorlogen van Lodewijk XIV. (Een soldaat in Spaanschen dienst, Abraham Tummer, uit Sittard, werd er in 1677 opgehangen op bevel van zijn overheid).

                  -  de publicatie 'Geschiedenis van Opwijk' door dr. Jan Lindemans (1937-'39), pag. 74, leert ons:

                      In de middeleeuwen werd heel wat strenger opgetreden tegen dieven en baanstroopers dan thans; allerlei lichamelijke straffen, geesselingen, afkappen van een hand of een voet, brandmerken, enz. werden gereedelijk uitgesproken; verdach­ten werden op de pijnbank gelegd totdat ze bekenden; de galg of de brandstapel waren dan het treurig einde. De terechtstellingen werden voltrokken ter plaats van de misdaad. Het Galgeveld (een perceel in 't Broek van Neervelde) is wellicht de plaats waar te Opwijk de strafuitvoeringen plaats hadden ⁵¹).

                                            ⁵¹ De galg van Merchten stond op Galgkouter, vlak tegen de Opwijksche grens (Bremt, Kruisveld).

                  -  in het kaart en metingboek 1725-1726 vinden wij de betrokken percelen 'Galgeveld' terug onder de nummers 245 tot 252 van de kaart nr. 15, langs de zuidoostzijde van de (nu niet meer bestaande weg) die de Heirbaan verbond met onze huidige Meerweg en langs deze Meerweg- zie uittreksels uit het metingboek (perceelsbeschrijving) hierbijgevoegd. De percelen die tot het Galgeveld behoren staan in het geel aangeduid op een uittreksel van een kopie van de reproductie van de kaart nr. 15 van 1725-'26. Deze percelen liggen in 't Broek van Neervelde.

                      Het doodlopend gedeelte (tegen de spoorweg) van onze Neerveldstraat is de verlenging van de toegangsweg naar het Hof te Neervelde vanuit onze huidige Neerveldstraat en die dan aansluiting gaf aan onze bestaande Meerweg. Deze verlenging gebeurde dwars door Hof te Neervelde – zie kopie van een reproductie van de kaart nr. 14 van 1725-'26.
De verkaveling waarvoor nu een naam dient vastgesteld te worden ligt volledig ten noordwesten van deze baan, in het kaartblad 14 van het kaartboek 1725-'26.

                      Wij verwijzen ook naar de kleurenfoto met een uittreksel van een toponymische kaart (door ir. Paul Lindemans, op basis van gegevens van dr. Jan Lindemans). Men ziet hierop nog het Hof te Neervelde met de toegangsweg vanuit de Neerveldstraat, de spoorweg,  de Neerveldstraat (maar nog niet de verlenging door en voorbij het Hof), de Meerweg, de Heirbaan-Eeksken,…, maar uiteraard nog niet de wijziging van Heirbaan-Eeksken tengevolge van de aanleg van de viaduct.

                      Het Galgeveld ligt in het Broek van Neervelde (beige). De verkaveling ligt aan de overzijde van de huidige Neerveldstraat, bij het Hof te Neerveld, in het Foksveld (blauw). Waar zich nu de wijk 'Ravensveld' bevindt is het gedeeltelijk Hof te Neervelde en gedeeltelijk Kiekenhof (lichtbruin). Het Raven(s)veld  (rood) bevindt zich meer noortoostwaarts, tegen de Neerveldstraat (schrijnwerkerij Roggeman, wijkschooltje 'Neerveldje',…), met het Klein Raven(s)veld langs de overzijde van de Neerveldstraat.

                      Zie ook de publicatie Toponymie van Opwijk, pag 167 en 169 in het hoofdstuk II. Kadastrale ligging der besproken toponiemen.

                      Conclusie: de naam Galgeveld (of Galgenveld) is geen juiste benaming voor de straat van de nieuwe verkaveling omdat dit veld zich ruim achter de overzijde van de Neerveldstraat bevindt, aan de huidige Meerweg.

            Voorstel van Heemkring Opwijk-Mazenzele:

                De verkaveling ligt in de toponymische plaats Hof te Neervelde dat zich, op zijn beurt, samen met het Klein Foksveld en de Foksput in het grotere geheel van het Foksveld bevindt.
Een naam met 'Neerveld' geven aan de verkavelingstraat lijkt ons niet haalbaar, rekening houdende met de bestaande Neerveldstraat.

Wij stellen dan voor de nieuwe verkavelingsstraat (met straatdelen) 'Foksveldstraat' te noemen, met het aanduiding 'straat' omdat het slechts een deel van het grotere Foksveld betreft.
Deze Foksveldstraat is dan te beschouwen als een straat in het Foksveld.

                  Wij vragen dit voorstel integraal (met bijlagen) in het dossier te voegen dat beschikbaar is voor de bevolking in het kader van het openbaar onderzoek betreffende deze straatnaamgeving.

                  Met de meeste hoogachting,

voor het HOM-bestuur,

                  Maurice WILLOCX                                           Ingo LUYPAERT

                  bestuurder                                                           voorzitter

21-10-2005 om 09:23 geschreven door heemkringopwijk  

   Opendeurdag OCMW-Opwijk

Geleide sociale wandeltocht 

Bij de geleide sociale wandeltocht en werkbezoeken in het kader van de Opendeurdag OCMW-Opwijk geeft de Heemkring informatie bij een aantal heemkundig en historisch belangrijke plaatsen langsheen het traject.

Bijzondere aandacht zal geschonken worden aan de huidige Nijdropsite. Met behulp van divers fotomateriaal zal de erg belangrijke sociale en maatschappelijke geschiedenis die zich daar, op de hoek van de Gasthuisstraat en de Marktstraat, tussen 1842 en 1972 afspeelde, geschetst worden (Gasthuis en Godshuis, het eerste klooster, armenschool, weeshuis, vrije- en gemeentelijke lagere school, Huishoudschool,…).

Er zijn 2 startmomenten: 14 uur en 15.30 uur, telkens samenkomst aan het Woon- en Zorgcentrum ‘De Oase’, Kloosterstraat 41B.

Meer info op www.heemkringopwijk.be.

20-10-2005 om 20:43 geschreven door heemkringopwijk