3. De insekten. In tegenstelling tot wat velen denken, zijn de insekten veel gevaarlijker en vooral lastiger dan de andere wilde dieren in het Amazonewoud. Dit komt omdat de insekten wel degelijk aanvallen en de andere wilde dieren zich steeds uit de voeten maken zolang ze niet bejaagd of in het nauw gedreven worden. In volgorde van gevaar zal hier een beschrijving volgen.
a) De wilde bijen. Al of niet van Afrikaanse afkomst; het zijn uiterst gevaarlijke beestjes. Wanneer men bij het doorkruisen van het woud een bijennest stoort, wordt men zowieso achtervolgd door de bijen. Men moet zeer veel geluk hebben om dan aan de zeer pijnlijke steken te ontsnappen. Om zich een weg te banen moeten dikwijls takken of stammetjes weggeduwd worden. Wanneer het nest hieraan bevestigd is zal men dit vlug voelen. Belangrijke tip: wordt men door bijen of wespen achtervolgd, loop dan door een zo dicht mogelijk begroeid struikgewas of bos. De weggeduwde takken met bladeren zijn een echte gesel voor deze diertjes en ze zullen de achtervolging snel staken. Langs open wegen of paadjes zullen de bijen of wespen u zeer gemakkelijk kunnen volgen en ook steken als ze kunnen. Bij indianen uit het Amazonewoud heb ik het belang van deze tip aan de lijve kunnen ondervinden.
b) De muskieten en muggen. - De muskieten zijn niet echt gevaarlijk doch wel zeer vervelend tot zeer lastig. Gelukkig krijgt men er niet zoveel mee te doen zolang men vaart. Dit komt omdat de kleine windverplaatsing door het varen, reeds voldoende is om deze kleine insekten in hun normale gedrag te hinderen. Van zodra men echter aan wal gaat of de boot verankert aan de oever (om te vissen bijvoorbeeld) is er geen houden meer aan. De muskietendruk heeft hoogtes en laagtes. Bij het opkomen van onweer en tegen het vallen van de duisternis kan het soms zo erg zijn dat men best beroep doet op hulpmiddelen zoals zijnde: plastiek wegwerphandschoenen en een speciaal voor het hoofd ontworpen muskietennet. Het spreekt vanzelf dat alle andere lichaamsdelen zorgvuldig bedekt moeten zijn door één of ander kledingstuk. Stel je voor: in de tropen en ingepakt van kop tot teen!!! De muskieten worden weinig afgeschrikt door muggenmelk. Vooral de kleinste muskieten zijn een echte kwaal. De beten ervan zijn niet alleen pijnlijker maar deze kleintjes worden niet weerhouden door een klassieke klamboe, soms ten onrechte "muskietennet" genoemd. Het weze ook opgemerkt dat men niet voelt wanneer de muskieten op u neerstrijken. Eenmaal men ze gewaarwordt, is het te laat en is de beet zichtbaar aan een klein bloedplekje op de huid. Om deze zeer kleine kwelduivels af te weren heeft men een zelfgemaakt muskietennet nodig van afgedankte fijnmazige gordijnen. Zulk muskietennet wordt dan zorgvuldig boven de hangmat of binnentent gehangen. De beten van de muskieten zijn minder erg dan die van de muggen of teken, in die zin dat zij sneller verdwijnen op voorwaarde dat er geen wondje overblijft na het krabben. Dit laatste is dan weer moeilijker te vermijden omdat de jeuk erger is dan bij andere insektenbeten. Laat ons ten slotte nog vermelden dat de muskieten volledig verdwijnen zodra de duisternis invalt. Pas dan kan er gebaad worden in de rivier, al besteed men er niet veel tijd aan vanwege de muggen die dan hun intrede doen en men er toch niet altijd gerust in is door de aanwezigheid van piranhas, sidderalen en staartroggen. Over de kaaimannen gaan we het dan niet hebben. Het "gevaar" van deze waterdieren wordt later beschreven. - Onder de muggen bestaan ook vele variëteiten. De meest beduchte is de malaria-mug ook anofeles-mug genoemd. Gelukkig is zij ook niet altijd aanwezig en moet zij daarenboven zowel van het vrouwelijke geslacht zijn alsook reeds besmet met het malaria-virus. Dit wil zeggen dat zij reeds eerder een besmet persoon heeft bezocht. De aanwezigheid van de malaria-mug is ook sterk afhankelijk van andere omstandigheden. De belangrijkste zijn: veel regen, overstromingen. Er bestaan meren of vroegere stukken afgesloten rivierarmen die zodanig veel water ontvangen dat zij tijdelijk terug met de rivier verbonden worden. Dan is het werkelijk oppassen geblazen voor malaria-besmetting. De junlge-bewoners voelen dit goed aan doch blijven hieraan blootgesteld. Zij beschikken niet over de medicamenten die malaria kunnen voorkomen. Bij een zoveelste malaria-besmetting zijn zij aangewezen op kinine-medicamenten bekomen in één of andere hulppost van een nabijgelegen dorpje. Voor de westerlingen zijn er uiteraard medicamenten die preventief werken zoals Lariam en Malarone. Ze zijn echter duur en sommige kunnen ongelukkige nevenwerkingen vertonen. Daarenboven wordt de laatste tijd beweerd dat malaria te genezen is. Natuurlijk is het beter te voorkomen dan te genezen. Ieder heeft hierover zijn mening. Persoonlijk betrouw ik op de tips van de plaatselijke bevolking en dit heeft tot gevolg dat ik meestal trek zonder medicatie althans wat malaria-preventie betreft.
|