Olifanten zijn toegevoegd aan het lijstje van dieren met een
emotioneel inlevingsvermogen. Waar de meeste mensen het kunnen aanvoelen
wanneer iemand een knuffel nodig heeft, kunnen olifanten dit net zo
goed. Eerder was deze zeldzame gave al bij mensapen en hondachtigen
ontdekt.Dit is onderzocht door een groep van 26 Aziatische olifanten
een jaar lang te volgen in hun reservaat in Thailand.
Wanneer een olifant schikt of gestresst raakt, door
bijvoorbeeld een voorbijlopende hond, draait hij zijn oren naar buiten
om groter te lijken, zet zijn staart rechtop en maakt een soort grommend
geluid. Dikwijls doen ze dan ook schijnaanvallen.
Wanneer
een olifant dit gedrag vertoonde, zagen de verzorgers dat de andere
olifanten hierop reageerden door naar de gestreste olifant toe te gaan.
Vervolgens geven ze deze olifant een knuffel door hem zacht in het
gezicht aan te raken met hun slurf of deze zelfs in hun mond te stoppen.
Ook maakt de olifant dan een troostend, hoog geluid. Zoals mensen vaak
tegen puppys of babys praten. Dit gedrag is niet te zien wanneer de
groep ontspannen is. Dit is vergelijkbaar met een knuffel of handen
schudden. Dit is een erg kwetsbare positie om jezelf in te begeven
omdat je gebeten zou kunnen worden. Het zou een signaal kunnen geven dat
zegt, Stil maar, het is oké, zegt onderzoeker dr. Plotnik in een
persbericht van Emory University.
Het
onderzoek is wel uitgevoerd met olifanten in gevangenschap, deze
reageren mogelijk anders dan wilde olifanten. Plotnik zou het onderzoek
dan ook graag opnieuw uitvoeren met een wilde groep, maar dit is
moeilijk aangezien deze zeldzaam zijn door bedreiging.
Dat de tijger een bedreigde diersoort is
hoeft helemaal geen betoog meer. Nu hebben wetenschappers uit Engeland
samen met Indische collega's een computerprogramma ontwikkeld dat de
herkenning van het unieke strepenpatroon van de tijgers vereenvoudigd.
Waar vroeger men al vlug enige uren zoet was om een dier te herkennen op
foto aan zijn strepenpatroon is dit nu een klus die in enkele minuten
wordt geklaard. Men hoeft zelfs niet
een gans beeld te hebben van het dier. Dit is een grote stap vooruit in
de bescherming van de diersoort. Nu kunnen vellen van tijgers worden
gebruikt om te vergeleken worden met de gegevens die men heeft van
foto's van de dieren oa. gemaakt met cameravallen. Zo weet men snel om
wel dier het gaat en in welke regio het gestroopt is.
Bron: A tiger
cannot change its stripes: using a three-dimensional model to match
images of living tigers and tiger skins by Lex Hilby, Phil Lovell, Narendra Patil, N. Samba Kumar, Arjun M. Gopalaswamy en K. Ullas Karanth in Biology Letters, Royal Society Publishing
Begin
september konden vrijwilligers met behulp van een cameraval een jonge
Boommarter filmen in het natuurgebied Lovenhoek in Vorselaar. Dat is
goed nieuws, want het is de eerste keer dat de zeldzame marterachtige
er met zekerheid gezien werd. Om de soort alle kansen te geven om
terug te keren naar Vlaanderen zijn vooral grote, aaneengesloten
bosgebieden nodig. (woensdag
20 november 2013)
2. Recordaantal dode bruinvissen in 2013
Op de Belgische stranden zijn dit jaar 128 Bruinvissen dood
aangespoeld. Nooit eerder was dat aantal zo hoog. Een belangrijke
doodsoorzaak is bijvangst tijdens het vissen met zogenoemde warrel- en
kieuwnetten. Natuurpunt vraagt van de Vlaamse regering een onmiddellijk
verbod op het gebruik van zulke netten door sportvissers. Voor
professionele vissers eist de natuurvereniging dringend maatregelen om
de dodelijke bijvangst te beperken. (maandag 30 januari 2013)
3.
Huiskat temde zichzelf
De
huiskat is goed bezig als het aankomt op overleving en verspreiding.
Het meest opvallende: ze heeft haar sporen zelf verdiend. Ten tijde
van de eerste landbouwers sloot ze een bondgenootschap met de mens.
Ze ving muizen uit de graanschuur en bewees zo een welkome dienst
voor de mens. Een slimme zet, zo blijkt tienduizend jaar later.
Maar de huiskat heeft intussen ook haar invloed op het ecosysteem.
Haar grote verspreiding zorgt voor hyperpredatie en ze is
voedselconcurrent van heel wat inheemse zoogdieren en grote
roofvogels. De positieve kant van de zaak: haar vangsten vormen een
belangrijke bron van informatie voor zoogdierenexperts. (woensdag
4 december 2013)
4.
Eekhoorns krijgen verbindingsbruggen?
Door
de hoge verkeersintensiteit en het dichte verkeersnet belanden in
Vlaanderen jaarlijks veel dieren onder de wielen. Na een analyse van
het tel- en registratieproject " dieren onder de wielen" probeert Natuurpunt nu concrete maatregelen te
treffen om het aantal verkeersslachtoffers terug te dringen. Voor
eekhoorns kan het plaatsen van een eekhoornbrug, een verbinding
tussen twee boomkruinen aan beide zijden van de weg, doeltreffend
zijn om overstekende dieren van een gewisse dood te redden. De eerste
voorstellen van Natuurpunt om bruggen ter hoogte van de gekende
knelpunten te plaatsen, werden enthousiast onthaald door steden en
gemeenten. Gloort er hoop aan de eekhoornhorizon?( vrijdag
22 november 2013)
Verzameling korte berichten van www.Natuurberichten.be, meer info op deze site.
Wist je dat....rubriek met weetjes over zoogdieren
Wist je dat en.....ratten
1. Een zwarte rat en een orka
meer gemeen hebben dan je denkt!! Beiden zijn zéér intelligente dieren en bij
beiden treft men een basis van 'cultuur' aan. Dit wil zeggen een vorm van
gedrag dat niet instinctief bepaald is en binnen beperkte populaties doorgegeven
wordt van ouder op jong.
Zo hebben studies aan het licht gebracht dat zwarte ratten zéér
inventief zijn in het vinden van voedselbronnen en er binnen sommige familiegroepen methodes bestaan om het voedsel te bemachtigen die uniek zijn . Die
methode wordt aan de familieleden doorgegeven van bv. van
moeder op kind. Dit is geen aangeboren gedrag, vreemde ratten uit andere
gebieden kennen dit niet. Van
orka's die in verschillende
familiegroepen over gans de wereld voorkomen is geweten dat ze zich voeden met een specifeke prooi zoals haring of inktvis of
zeehonden. Ook hier heeft men een soortgelijk fenomeen ontdekt. De
jachttechnieken van de orka's aan de kusten van Patagonie, die de robben af het strand plukken, zijn zo uniek dat ze
niet gekend zijn door bv. zwervende orka's die afkomstig zijn van gebieden rond
de zuidpool en die op vis jagen.
2. De bruine rat hielp de mens bij het bestrijden van de pest in de
middeleeuwen zonder dat ze het wilden! De bruine rat die veel dominanter is dan de zwarte verdreef deze,
weg van de mens, door hun plek in te nemen. Zo werd de zwarte rat,drager van de Yerisnia pestis of de pestbacil, weggehouden van de mens en verminderde het aantal besmettingen.
3. Beide soorten zijn afkomstig uit Azie maar wel met bijna 1000 jaar
verschil tussen beide soorten. De zwarte rat (huisrat,
pestrat) kwam oorspronkelijk uit Zuidwest India en
spreidde zich met de handelsroutes uit naar het Midden Oosten in de Romeinse tijd. In de 8ste eeuw bereikte hij Europa.De bruine rat (rioolrat, proefdierrat) rat kwam
alleen in Azië voor, maar in de 18de eeuw (vanaf 1700) is hij
waarschijnlijk via schepen vanuit Siberië en China ingevoerd in Europa. Beiden
zijn cultuurvolgers en hebben zich samen met de Europese
ontdekkingsreizigers en kolonisten, verder over de wereld te verspreidt. Door
hun gedrag zijn ratten overdragers of vectoren van infectieziekten.
Ondanks
het moeilijke uur daagden er toch een 8-tal gegadigden op voor deze
avond.Deze was opgesplitst in in 2 delen van een drietal kwartier.De
eerste spreker was Sam Puls die ons wegwijs maakte door de groepen van
dieren die momenteel actueel zijn zoals marterachtigen en muizen. Zo
kwamen we te weten dat niet alle muizen echte muizen zijn. Maar wegens
hun gelijkenis met de muizen kregen ze ook de naam muis. Zo zijn de
spitsmuizen geen knaagdieren zoals de huismuis maar insecteneters zoals
mol en egel. De Veldmuis is ondanks de naam, eigenlijk familie van de
woelratten zoals de 'waterrat' (=dialectnaam voor de woelrat).
De slaapmuizen zoals de eikelmuis of fruitrat zijn verwant aan de
eekhoorn. Tenslotte de marterachtigen.De verschillen tussen steenmarter
en de boommarter werden naast elkaar gezet. Ook volgden bever en
vleermuizen. In het tweede deel behandelde Karel T., de coördinator,
soorten als het jachtwild: ree en edelhert, wild zwijn, haas en konijn
en predatoren zoals wilde kat, vos en wolf. Afgerond werd er met de
zeezoogdieren: dolfijnen en zeehonden omdat deze dieren als maar
actueler worden in de media door het aanspoelen van kadavers of
gestrande dieren. Lees meer erover in dit blog
Kunnen dieren liegen of niet? Van meer dierensoorten is geweten dat ze
soms misbruik maken van instinctieve eigenschappen om hun mede soortgenoten te
misleiden. Bij Pallas eekhoorns en enkele vogelsoorten was vastgesteld dat een
lagere in rang nadat ze gepaard hadden, de groep misleidde door met een
alarmkreet een vluchtreactie uit te lokken, zo voorkwamen ze dat de concurrentie
ook paarde met het vrouwtje. Maar soms worden deze trucs ook gebruikt om eten te bemachtigen.
Brandon Wheeler, bioloog deed hier een onderzoek naar bij kapucijnenapen.
Het resultaat was verbazingwekkend, sommige laaggeplaatste kapucijnapen misleidden hun groepsgenoten om een lekker hapje in
te kunnen pikken.
De hapjes waren stukken groenten en fruit die de onderzoekers aanboden in vierkante korven. Liegen loont blijkbaar als je een laaggeplaatste kapucijnaap
bent. Is hiermee nu echt bewezen dat dieren doelbewust liegen? Eigenlijk niet,
en dat claimt Wheeler ook niet. Liegen betekent dat je een ander bewust op het
verkeerde been zet, dat je weet wat die ander denkt. Dat hoeft hier niet het
geval te zijn. De leugenaars hoeven feitelijk alleen een verband aan te leren
tussen vals alarm slaan en extra eten bemachtigen (Pavlov reactie). Ze misleiden
hun soortgenoten gewoon door gebruik te maken van een instinctieve overlevingsreflex.
Want niet reageren kan tot de dood leiden. Dit onderzoek werd in juli 2014 ook op tv uitgezonden.
Bronnen :
Brandon C. Wheeler: Monkeys crying wolf? Tufted
capuchin monkeys use anti-predator calls to usurp resources from conspecifics, Proceedings of the Royal Society B, 3 juni 2009
Natuurbericht.be is een samenwerking tussen natuurbericht.nl en Natuurpunt. Het geeft tips en info over allerlei activiteiten in de natuur, ook die van de zoogdieren.Net als op het blog staat het vol van verder uitgewerkte wetenswaardigheden . Deze zijn dikwijls aan de periode van het jaar aangepast zodat je er als natuurliefhebber direct voordeel kan bij doen. Daarom vanaf nu een rubriek in ons blog met een verzameling korte berichten die verwijzen naar de meest opvallende feiten over zoogdieren op de site www.natuurbericht.be of www.natuurbericht.nl.
1.
Laatste bolwerk van de hamster in Vlaanderen bedreigt.
Het lijkt erop dat de
Europese hamster bijna helemaal verdwenen is uit Vlaanderen. Een
grootschalige zoekactie in en rond een van de twee laatste bolwerken
van de soort, op het akkerplateau tussen Bertem en Korbeek-Dijle,
leverde niets op. Zijn we te laat om de Bertemse Hamster nog te
redden? In de negentiger jaren van vorige eeuw waren er nog 4
bolwerken van de hamster in Vlaanderen waaronder 2 in Limburg en 2 in
Vlaams Brabant maar door de veranderende landbouwmethoden kwamen de
voedselzekerheid en winteroverlevering in gevaar. In deze eeuw bleven
maar twee bolwerken over. Nu lijkt ook het Bertemse te zijn
gesneuveld. Willen we de hamster nog redden dan zal dit veel
politieke goodwill vereisen zoals in Nederland. Vraag is of dit in
Vlaanderen ook kan?? (woensdag
9 oktober 2013)
2.
Steenmarterjongen vliegen het huis uit.
In het najaar, als jonge
Steenmarters ongeveer een half jaar oud zijn, worden ze door het
vrouwtje weggejaagd en moeten ze hun eigen leefplek zoeken. Jonge
vrouwtjes worden meestal het eerst weggejaagd. Jonge mannetjes worden
iets langer getolereerd. De periodes dat jonge dieren hun geboortegebied verlaten om zich elders te gaan vestigen is ook een tijd van grote sterfte onder de jongen vanwege de gevaren zoals het drukke verkeer. (maandag
16 september 2013)
3. Mini muizen tellen
De
Dwergmuis is 8 cm groot, 12 gram zwaar en is voorzien van een
onmiskenbare, soepele grijpstaart. Ze is de kleinste muis van België:
een minimuis met een maxi-look. Maar echt vaak wordt dit beestje niet
gespot.En toch komen Dwergmuizen verspreid over gans
Vlaanderen voor. Hoog gras, ruigtes, graan- en rietvelden: voor de
Dwergmuis is het allemaal best. Belangrijkste voorwaarde:
kruidenrijke ruigtes. Ook goed ontwikkelde bosranden met flinke
braamstruwelen vinden ze prima. Op zich lijkt de soort dus niet zon
hoge eisen te stellen aan haar leefgebied. Och zijn ze moeilijk te
inventariseren. Makkelijkste is hun typische bolvormige netsen te
tellen. (donderdag 8 augustus 2013)
4.Dassen als verkeersslachtoffer in 2013
Doodgereden
dassen in Sint-Niklaas, Liedekerke en Peer (2). Vier
Dassen werden het afgelopen jaar door een auto aangereden ver buiten
de periferie van hun bezette leefgebied. Het bewijst dat de dieren
zich in Vlaanderen steeds verder verspreiden en mogelijk ook nieuwe
burchten bouwen. Het enige wat hen hierbij in de weg staat is het
dichte Vlaamse verkeersnet, dat veel slachtoffers eist.
Verzameling korte berichten van www.Natuurberichten.be, meer info op deze site.
Twee procent van de Vlaamse Vossen
is besmet met de - ook voor de mens gevaarlijke - Vossenlintworm. De
besmettingen zijn verspreid over alle provincies, op Antwerpen na. Dat blijkt
uit cijfers van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), dat in het najaar van
2012 Vossen verzameld heeft uit alle provincies van Vlaanderen. De Vossenlintworm (Echinococcus multilocularis) is een
kleine parasitaire lintworm (1,2 mm 6 mm) met een typische parasitaire cyclus
met één tussengastheer. Vossen en honden zijn de eindgastheer,
In Vlaanderen blijkt 2% van de
dieren besmet te zijn.
Het risico
op besmetting is in Vlaanderen zeer klein in vergelijking met
Wallonië.
Het istoch goed om preventieve maatregelen te nemen
om besmetting te vermijden (ANB).
Was
bosvruchten, zelfgeplukte paddestoelen en valfruit eerst grondig en kook ze
indien mogelijk voor gebruik.
(10 minuten
op 60°C, 5 minuten op 70°C of 1 minuut op 100°C )
Vermijd
bessen te eten lager dan 50 cm hoogte.
Was je handen goed na het tuinieren en andere grondwerkzaamheden.
Neem vossen (aangeschoten of gedood) alleen vast met handschoenen.
Vervoer ze in goed afgesloten plastic
zakken.(vergunning van ANB vereist!!)
Ontworm de (jacht)hondenelke 3 à 4
weken, zeker in de Ardennen
Laat
huisdieren regelmatig controleren door een dierenarts.
Op waarnemingen.be
werd de voorbije junimaand alvast een duidelijke piek aan dode mollen
geregistreerd. Opmerkelijk: deze piek tekent zich niet enkel in 2013 af maar
kon ook vorige jaren worden vastgesteld. Er zit dus een duidelijk patroon in.
Het waarom van deze mollensterfte heeft iets te maken met de ecologie van
deze illustere gangengraver. Het zijn meestal jonge dieren die gevonden worden.
De reden hiervoor is dat nadat de dieren, één maand oud, zijn verstoten door de
moeder uit haar territorium ze nog niet in staat zijn ondergronds te jagen.
Daardoor zijn ze zéér kwetsbaar voor predatie door vogels, honden en katten en
marterachtigen. Na 3 maanden zijn ze wel sterk genoeg om ondergronds te leven.
De everzwijnen
rukken op in Vlaanderen, tot ergernis van de landbouwers en zelfs van
natuurbeheerders. Echte varkens zijn het en ze kunnen een serieuze ravage
teweegbrengen in keurig beheerde vochtige graslanden. Maar er is ook positief
nieuws. In de vallei van de Zwarte Beek, een gekende hotspot voor everzwijnen,
maken de nieuwkomers het veld vrij voor bijzondere vegetaties van zeldzame
algen. Verder woelen ze bosbodems om zodat die zo verlucht worden en
doorlaatbaar blijven.Natuurlijk wordt het een dilemma als de dieren te dicht in de buurt van menselijke aanwezigheid komen en er ernstige problemen kunnen ontstaan zoals nu in het oosten van Nederland.
Als we de
onderzoekers moeten geloven zou de pardellynx, een neefje van de
Europese lynx met uitsterven
bedreigt zijn. De wetenschappers geloven dat dit zal gebeuren tussen
nu en 50 jaar. Als bedreiging zien ze het veranderende klimaat, het
verlies van biotoop, de expansieve wegenaanleg en toenemende
stroperij. Logisch als je weet dat dit met nog 250 exemplaren de
zeldzaamste katachtige ter wereld is. Daarbij komt nog het verlies
aan prooi. De myxomatose heeft de konijnenpopulatie sterk
gedecimeerd. Daarna gevolgd door een virale ziekte waardoor het konijnenbestand tot bijna 20% overlevenden terugviel.De pardellynx of Iberische lynx is geen ondersoort van de Europese soort. Het is een verwante soort, hun
leefgebied is beperkt tot het Iberisch schiereiland.
Daarom worden er
nu kweekprogramma's opgezet maar men vreest dat dit te laat zal zijn. Een drietal kweekdieren stierf onlangs aan een chronische nieraandoening. Op gans de populatie is dit een ramp. Daarnaast experimenteert men met in-vitro technieken het aantal lynxen op peil te houden met wisselend succes.
Na de waarneming
in juli van een jonge wolf te Gedinne door de tv-ploeg vanDieren in Nesten werd er veel
aandacht in de media aan gegeven. Aanvankelijk
twijfelde de ploeg of het om een wolf of een wolfshond ging. Maar de Franse
wolvendeskundige Erik Marboutin neemt die twijfels resoluut weg. Volgens hem heeft
het dier alle typische kenmerken van een wolf, terwijl een wolfshond die nooit
allemaal heeft. Al is het nog maar voor 99% zeker dat het om een wolf gaat en
moet verder DNA onderzoek de waarneming nog bevestigen maar er zijn geen haren
of uitwerpselen gevonden. Er is hier
waarschijnlijk sprake van een zogeheten dwaalgast, een relatief jonge wolf die
na twee jaar zijn roedel heeft verlaten en letterlijk alle kanten omzwerft, op
zoek naar een nieuwe leefplek.
De dichtstbijzijnde wolvenroedels bevinden zich vierhonderd kilometer van de
Belgisch-Nederlandse grens in het buitengebied van het Duitse Saksen en
Brandenburg. In ons land is al
meer dan een eeuw geen wolf waargenomen. De laatste Belgische wolfwerd gedood in 1898 te Virton. Intussen is de wolf een
beschermde soort en mogen ze dus niet gedood worden. Maar een cruciale
vraag die zich opdringt is of de wolf als soort nog kans heeft in België?
Direct ontstonden
ertegengestelde meningen van mensen pro
en contra. Zelfs uit wetenschappelijke hoek.!! De ecoloog Hugh
Jansman trok uit vergelijking van verschillende studies de conclusie dat
inteelt een groot gevaar kan vormen voor de wolvenpopulaties door de
beperkte uitwisselingsmogelijkheden inonze geïndustrialiseerde wereld. Wolvenroedels
hebben territoria van gemiddeld 200 km² tot 1000 km² afhankelijk van het
voedselaanbod. (De minimum
grootte van een territorium voor de Europese wolf wordt op 120 km² gesteld.)
In in het hoge
Noorden van de Scandinavische landen hadden de Lappen , hun graasweiden
wolvenvrij gekregen door medewerking van jagers en anderen Het gevolg
was dat er geen uitwisseling meer plaats vond van genetisch materiaal vanuit
Finland en de Zweedse populatie onder druk kwam. De populatie nam af. Als oplossing
werden er niet verwante dieren ingevoerd die al snel werden geaccepteerd. Ook in Oost Europa
wordt de wolf ,al dan niet legaal, vervolgdmaar het enorme aanpassingsvermogen van de soort heeft er erger voorkomen .
België kent een
grote bevolkingsdichtheid, ongeveer 11 miljoen wettelijke inwoners, waarvan er
9 miljoen leven in Vlaanderen en in Wallonië boven Samber en Maas. Onder deze
grens is de populatiedichtheid beduidend minder. Hier bevinden zich ook de
meeste bosrijke gebieden van België en werd ook de
laatste wolf geschoten (1898).
De pro-wolf
georiënteerde groepen o.a. natuurbewegingen, wetenschappers, ecologisch bewuste
geesten en mensen met een hart voor al wat leeft, zien hierin een aanwinst en
een verbetering van ons milieu. De 'contra wolf '
groepen zijn de jagers, de landbouwers,enkele paardenfokkers en mensen met
het Roodkapje syndroom dit is de onverklaarbare angst en afkeer van een voor mythisch wezen, de wolf.De landbouwers
zien de wolf als een schadepost voor hun overgesubsidiëerde broodwinning. De jagers zien hem als een concurrent
voor hen en hun hobby. Kijk maar naar de
hetze die er al jaren woedt in België rond de vos. De wolf voedt
zich o.a. met groot wild: edelhert, ree,everzwijn enz... en sommige invloedrijke
politici zijn fervente jagers, dat geeft onvermijdelijk conflicten. Dat wolven een
directe bedreiging zouden zijn voor het jachtwild wordt door verschillende Europese
studies tegengesproken. Feit is dat wolven
hun prooipopulatie in optimale toestand houden en het natuurlijke evenwicht
behouden of herstellen maar dat met de jacht populaties kunnen worden uitgeroeid. De aanwezigheid
van de wolf heeft nauwelijks invloed op de prooipopulaties in tegenstelling
tot de jacht en het verkeer met zijn slachtoffers. Nog erger is de toenemende verkeersintensiteit soms een echte
barrière optrekt voor sommige diersoorten, ook de wolf. Daarbij nog de
mensen met het Roodkapjesyndroom, de omvang ervanis misschien groter dan gedacht. Allen zijn we
opgegroeid in een door de mens beheerste omgeving. Nu wordt dit plots
verstoord door een dier dat de mensheid in onze contreien al eeuwenlang een
panische angst bezorgde omdat het gelijk stond met de dood. Een
oerinstinct, het lijfsbehoud, krijgt terug de overhand en rationeel redeneren wordt onmogelijk. Het argument dat
elke door een wolf gedode mens een dode teveel is komt steeds naar voor. Maar dat er
dagelijks vele mensen sneuvelen door menselijke activiteiten o.a.
verkeersdoden, oorlogsslachtoffers, enz......heeft nog nooit geleid tot
drastische maatregelen die herhaling in de toekomst zouden voorkomen. Hier dringt een
totale mentaliteitswijziging zich op. Een enorme uitdaging kondigt zich aan.
Ook is het gedrag
van de mens zelf bepalend. Bijvoorbeeld het aanbrengen van afrasteringen voor slapend
vee, gebruik van kudde bewakende honden en laten liggen van (ge)dood vee omdat
anders de wolven instinctief een andere prooi gaan zoeken voorkomt vele problemen. Dataf en toe een rund of schaap wordt gedood is
onvermijdelijk maar kan worden gecompenseerd door het toekennen van een
schadevergoeding zoals in Zweden en onze buurlanden. Israël
heeft positieve ervaringen met kadaverlocaties en wolven. De dieren
mijden er de bewoonde wereld en fungeren als natuurlijke opruimdienst., (Noot: In Spanje had
hetgecontroleerd laten liggen van
kadavers van vee een positieve invloed op het gierenbestand . Maar een
Europese richtlijn gooide hier roet in het eten. Kadavers moesten omwille van
hygiënische redenen worden opgeruimd en dit had dit een nefaste invloed op
de gierenpopulaties. Ze namen catastrofaal af. De richtlijn werd ondertussen aangepast.)
Tenslotte is er
een enorme versnippering van het landschap in ons land door een
historisch ongebreidelde ruimtelijke ordening, gedirigeerd door de
verschillende belangengroepen zoals landbouw, projectontwikkelaars,
industrie,etc.... Alle ruimtelijke
structuurplannen,ecologische netwerken en natuurontwikkelingsprojecten ten
spijt zal dit niet verbeteren, zeker niet in tijden van economische crisis waar
andere belangen dan het natuurbehoud en de natuurbescherming doorslaggevend
zijn.
Besluit: de terugkeer van de wolf is niet te
stuiten maar het zal nog even duren alvorens een gezonde populatie van
familiegroepen (roedels) zich zal kunnen opbouwen. Intussen staat de soort er
alleen voor. Doch de kans is klein. Hopelijk halen ze
het . Tot slot geldt dit
verhaal evenzeer voor de andere soorten die aan een terugkeer bezig zijn zoals Europese lynx,
Bruine beeren boom - en steenmarter. Update: anno 2023 zijn er roedels wolven in België en Nederland gevestigd. Kwestie zal nu het samenleven met de wolf zijn.
Bronnen: Leo
Theunissen- tijdschrift Los Vast 2-2011
www.deredactie.be/vrt nieuws
www.wolveninnederland.nl
www.trouw.nl
De wolf, dierenmonografieën,
Elsevier uitgeverij
Noot: Donderdagochtend 4 juli 2013, in Luttelgeest in het noorden van
Nederland wordt een dode wolf gevonden langs de kant van de weg. Het nieuws slaat in als een
bom en de gekte voor de wolf slaat toe in Nederland. Meer dan drie maanden
later blijkt het te gaan om een geschoten exemplaar uit Polen dat in
Luttelgeest door een grappenmaker werd neergelegd. Nadat
onderzoekers van DWHC van de
universiteit Utrecht en instellingen Alterra en Naturalis eerst het
nieuws in de media hadden
verspreidt dat het om een wild dier ging, moesten ze schaamrood
toegeven te vroege conclusies te hebben getrokken toen uit DNA onderzoek
bleek dat het om een dier afkomstig uit Polen ging en de resten van de prooi in de maag gevonden behoorden tot de Poolse beverpopulatie. Meer
dan 900 km hier vandaan. Volgens Jos de Bruin, wolvendeskundige is dit te ver voor een solitair dier om zover een nieuw territorium te gaan opzoeken.
Feiten over wolven
In tegenstelling wat in sprookjes wordt verteld zijn wolven ongevaarlijk voor de mens. Wij vormen immers geen onderdeel van hun menu.Ze zijn immers bang van ons en vluchten weg als ze de mens voelen aankomen. Vee en wilde dieren moeten dan wel weer opletten! Normaal doodt een wolf zijn prooi en keert ie de volgende dagen terug om te eten van de resten. In Gedinne maakte men de cruciale fout om de kadavers te verwijderen wat uiteindelijk resulteerde in 8 slachtoffers.
De wolf is een beschermde soortin België en de meeste EU landen.
De otter is terug of.....misschien nooit van weg geweest??
Op 26 april en 9 mei 2012 fotografeerde Kristijn Swinnen, bioloog in het kader van zijn doctoraatstudie tot tweemaal toe een otter met zijn cameravallen. Dit op 2 plaatsen die op 100 km van elkaar verwijderd liggen namelijk Willebroek, rupelstreek en het Smeetshofreservaat in Bocholt, Limburg. Dat het om éénzelfde dier zou gaan is hoogst onwaarschijnlijk. Otters hebben aangepaste verbindingswegen nodig om te reizen. Tot 1980 was de Maasstreek een laatst bekende plek in Vlaanderen waar de otter overleefde. Otters hebben een rustig gebied nodig rijk aan vis en zuiver water. Dit ontbrak praktisch helemaal in Vlaanderen vanaf 1980. Toch is het best mogelijk dat er hier en daar dieren hebben weten te overleven. Deels omdat de otter een nachtdier is en daarom minder gezien wordt. Cameravallen ontsluierden mee het raadsel.
Na 160 jaar is er weer goed nieuws over de Wilde kat (Felis Silvestris). Nadat ze was verdwenen in Vlaanderen was er bij de restpopulaties in de Ardennen en het Duitse Eifel een revival. Van hieruit zwermden dieren uit naar omgevende regio's als Vlaanderen. Nadat ze eerst werd ontdekt met een cameraval tijdens een onderzoek in het natuurgbied Smeetshof in Bocholt-waar ook de otter gefilmd werd- is er nu ook een tweede lokatie in Vlaanderen waar deze soort werd gespot namelijk de Voerstreek. Al ligt deze streek geografisch gescheiden van Vlaanderen toch behoort ze politiek en adminstratief tot de regio Vlaanderen.
Zoals te zien op de foto is de wilde kat onderscheidt de soort zich van een huiskat door de dikke staart met
zwarte eindpunt en ca. 5 donkere ringen. De rugstreep van de Wilde kat
loopt niet door over staart en op de flanken. Op de borst vertoont de vacht vage
strepen. Ondanks de soms duidelijke kenmerken blijft het heel moeilijk om deze soort te determineren omdat ze kruist met verwilderde katten.
Vleermuizen zijn in de actualiteit deze dagen soms is het
positief nieuws en soms negatief zoals deze twee persberichten.
Houthakkers
hebben in de Elzas een vleermuizenkolonie uit haar winterslaap gerukt. De ruim
200 kleine zoogdieren (Nyctalus noctula) hadden zich in de holle stam van een
plataan in Straatsburg teruggetrokken, totdat de meer dan 100 jaar oude
boom wegens bouwwerken geveld werd. (nvdr. blijkbaar herkende
de auteur de soort niet als rosse vleermuis of vroegvlieger ).
De schrille kreten van de in paniek ontwaakte diertjes liet omwonenden en de
vogelbescherming opdraven. Helpers met zaklampen verzamelden de slaapdronken
vleermuizen, die in verwarring rondkropen op de takken en de stam. Een
woordvoerder van de stad bevestigde vandaag dat vele diertjes gered konden
worden. Maar diverse werden echter door voorbijrijdende auto's doodgereden,
zegden dierenbeschermers. Het was de grootst bekende vleermuizenkolonie in de
Elzas. De onder bescherming van de biodiversiteit staande vleermuizen zijn in
heel Europa verspreid.(Bron : Belga news, (Oliver Mehlis)
Het moet schrikken geweest zijn voor de arbeiders die
op 20 maart 2013 het gebouw in de Kortrijkse stationsbuurt aan het afbreken
waren: achter de piepschuimen isolatiepanelen tussen de binnenwanden en de
buitenmuren bleken enkele honderden dwergvleermuizen (foto) te schuilen. Een
pientere arbeider nam contact met het Opvangcentrum voor vogels en wilde dieren
(VOC) in Beernem. Uiteindelijk overleefden 304 diertjes van de totaal 338. Een
sterftecijfer van 10% dat overeenkomt met een natuurlijke sterfte. Het nieuws
haalde zelfs het VRT Journaal.
eDNA als onderzoeksmethode bij waterspitsmuis en Noordse woelmuis
Het
in kaart brengen van de verspreiding van kleine zoogdieren kost
meestal veel tijd, en dus geld. Voor soorten die (deels) in het water
leven is er sinds kort een nieuwe efficiënte methode: environmental
DNA (eDNA). Onderzoekers van de Zoogdiervereniging, RAVON en SPYGEN
hebben in het kader van het Netwerk Ecologische Monitoring een experimenteel onderzoek
uitgevoerd naar het gebruik van eDNA bij het opsporen van noordse
woelmuis en waterspitsmuis. Dit
DNA is afkomstig van zogenaamde uitscheidingsproducten zoals uitwerpselen,
urine,speeksel en zelfs afgestorven lichaamscellen (huid) die in het
water terecht komen.
Wel
moet de methode nog worden uitgewerkt want op plaatsen waar men eDNA
vond van Noordse woelmuizen werden er op dat ogenblik geen vangsten
gedaan. Dit is belangrijk bij de besluittrekking.
Een visser is doodgebeten door een bever toen ie probeerde om een
foto te maken.De man was op een visreis op Lake Shestakov in
Wit-Rusland met twee vrienden toen ze het dier zagen op de kant van
de weg.Hij stopte zodat hij kon een foto te maken, maar toen hij
dichterbij kwam stortte de bever het zich op hem en beet hem in
de dij.Zijn vrienden probeerden om het bloed te stoppen dat
uit de wond stroomde, maar de beet van het dier had een hoofdslagader
doorboord en de man die afkomstig was uit Brest, bloedde dood.Bever
aanvallen zijn zeldzaam en volgens deskundigen de dieren die wel gaan
voor de mens zijn meestal rabiaat (=besmet door rabiës of
hondsdolheid).Zij zien echter niet zo uit.Eerder deze week
werd een video gepost op YouTube die een man toont in de Tver- regio,
ten noordwesten van Moskou, waarbij een bever uitviel naar hem toen
hij aan het filmen was in het gebied.Vorig jaar werden in de VS
twee meisjes aangevallen door een bever in een meer in Virginia
tijdens het zwemmen. Ze kwamen er vanaf met een ernstige beet en
krabwonden.
Een man werd ook aangevallen in de staat New York en een bejaarde
vrouw in de staat Washington.In 2003 werden in Wit-Rusland een
boerderij manager en boerenknecht gebeten door een dolle bever toen
ze probeerde het dier te verjagen uit een schuur. Ze overleefden de
aanval. Bevers zijn de tweede grootste knaagdieren ter wereld na de
capibara.
Niets is allemaal zo
onschuldig als het lijkt.
Daarom is het altijd aangewezen om wilde dieren zo weinig mogelijk
te verstoren, ook al lijken ze ongevaarlijk.
Vraag
is, hoe groot de kans is in de Benelux landen op zulk voorval nu de
bever aan zijn opmars toe is??
Deze is miniem
omdat deze dieren meestal s'nachts actief zijn.
Maar nu de lange
zomerdagen voor de deur staan is het wel mogelijk ze bij valavond te
spotten.
Een gezonde bever
ontvlucht altijd de mens, hondsdolle dieren daarentegen verliezen
deze angst
en
kunnen daarom ook in volle dag worden waargenomen.
Zulke waarnemingen
moeten altijd met de nodige voorzichtigheid worden afgehandeld.
Al is de kans op
een ontmoeting met een hondsdolle bever miniem
toch blijft waakzaamheid geboden.
Naast vleermuizen en dolfijnen maken ook eekhoorns onhoorbaar
hoog, ultrasoon geluid. Ze fluisteren er soortgenoten mee toe dat er
gevaar dreigt, zonder door roofdieren te worden opgemerkt.Na geluidsmetingen bleek dat de soort Richardson grondeekhoorn ultrasone geluiden produceert als er gevaar
dreigt. Zodra soortgenoten het geluid horen worden ze extra alert,
ontdekten de onderzoekers van de Universiteit van Manitoba. Juist
ultrasoon geluid is geschikt als alarmbel. Het dooft vrij snel, en kan veel
gerichter worden uitgeschreeuwd dan lagere geluiden.
Uniek!! Een unieke oranje mol heeft het in het Belgische Scherpenheuvel niet overleefd.
Het beestje kwam in een klem terecht. 'Mijn grasveld wordt volledig
ondersteboven gehaald', vertelt bewoner Michel. 'Ik heb klemmen gezet, waarin
de oranje mol is beland. Omdat hij nog niet dood was, heb ik hem uit zijn
lijden verlost.' Normaliter zijn mollen zwartgrijs. De faculteit
diergeneeskunde van de Universiteit in Utrecht is bekend met witte mollen.
'Maar we horen voor het eerst over een oranje exemplaar', aldus een zegsman.
Hij houdt het op een speling der natuur.
Dat de tijger een bedreigde diersoort is
hoeft helemaal geen betoog meer. Nu hebben wetenschappers uit Engeland
samen met Indische collega's een computerprogramma ontwikkeld dat de
herkenning van het unieke strepenpatroon van de tijgers vereenvoudigd.
Waar vroeger men al vlug enige uren zoet was om een dier te herkennen op
foto aan zijn strepenpatroon is dit nu een klus die in enkele minuten
wordt geklaard. Men hoeft zelfs niet
een gans beeld te hebben van het dier. Dit is een grote stap vooruit in
de bescherming van de diersoort. Nu kunnen vellen van tijgers worden
gebruikt om te vergeleken worden met de gegevens die men heeft van
foto's van de dieren oa. gemaakt met cameravallen. Zo weet men snel om
wel dier het gaat en in welke regio het gestroopt is. 
Een unieke oranje mol heeft het in het Belgische Scherpenheuvel niet overleefd.
Het beestje kwam in een klem terecht. 'Mijn grasveld wordt volledig
ondersteboven gehaald', vertelt bewoner Michel. 'Ik heb klemmen gezet, waarin
de oranje mol is beland. Omdat hij nog niet dood was, heb ik hem uit zijn
lijden verlost.' Normaliter zijn mollen zwartgrijs. De faculteit
diergeneeskunde van de Universiteit in Utrecht is bekend met witte mollen.
'Maar we horen voor het eerst over een oranje exemplaar', aldus een zegsman.
Hij houdt het op een speling der natuur. 
