De wolf is in heel Europa een beschermde soort; toch
worden met enige regelmaat wolven illegaal doodgeschoten. Vaak uit
angst dat huisdieren ten prooi zullen vallen aan een wolf. Het
illegale afschot leidt echter juist tot meer huisdieren die door
wolven worden doodgebeten. Hoe ontstaat deze vicieuze cirkel?
Wolvenroedels
bestaan uit een alfa mannetje, alfa vrouwtje ne nakomelingen van
verschillende leeftijd. De roedel steunt op de kennis en kunde van de
leiders. Wanneer beiden of én ervan wegvalt bv door afschot -
ontstaat er een verlies dat moeilijk opgevangen kan worden. De roedel
gaat zich aanpassen en zich richten op kleinere prooidieren (muizen,
ratten, konijnen, hazen) die vragen wel meer energie om te bejagen en
worden meestal individueel bejaagd. Dit leidt tot lossere banden van
de roedel en zelfs tot een uiteenvallen ervan. Zo ontstaan er gevallen
van probleemwolven.
Een ander scenario
is dat de roedel zich gaat richten op makkelijkere prooi en dat
kunnen landbouwdieren zijn. Dan komt de wolf in conflict met een
superpredator die het vee als zijn voedselbron ziet. De mens kiest
meestal voor de voor hem efficiëntste en meest adequate oplossing.
opruimen die beesten en knallen maar!! De vicieuze cirkel is
rond.
In Cuxshaven (D) wou
men een roedel waarvan de leider illegaal afgeschoten was opruimen
door... afschot!! Ook in het EU parlement was er vraag tot
wetswijziging!! (door Annie Schreijer-Pierik (EVP cda). Dit ging
gelukkig niet door.
De enige manier om
samen te leven met de wolf is om hen te leren dat vee GEEN makkelijke
prooi is en dit kan op diverse manieren (afrastering, elektrische
bedrading, ophokken, getrainde honden...etc) meer info bij de
zoogdiervereniging of op gespecialiseerde websites als
www.wolveninnederland.nl. (Bericht nov 2017)
De laatste decennia werden in India grote oppervlakten bebost gebied vernietigd in het voordeel van de urbanisatie, wat de dieren die in die gebieden wonen ertoe brengt zich in door de mens bewoonde gebieden te begeven. Volgens het ministerie van Milieu werden in India op 1.143 dagen, tussen april 2014 en mei 2017, zo 1.144 mensen gedood door tijgers (92 doden) of olifanten (1.052). In diezelfde periode werden 345 tijgers en 84 olifanten gedood. "We zijn bezig met een sensibiliseringscampagne om het aantal slachtoffers te laten dalen", aldus de directeur-generaal van de afdeling bosbeheer van het ministerie. In India leefden in 2014, toen een laatste telling werd uitgevoerd, bijna 30.000 olifanten en 2.226 tijgers, de helft van het aantal tijgers wereldwijd. Beide diersoorten zijn bedreigd. "De wilde slachting van de fauna zet zich voort in India. Honderden luipaarden, tijgers en olifanten worden gedood voor hun organen", aldus Tito Joseph van de Indische vereniging voor de bescherming van de wilde dieren. In 2015 leefden tussen de 12.000 en 14.000 luipaarden in India. Sinds januari 2014 werden er 1.436 gedood, aldus Joseph.
Menopauze blijkt een fenomeen te zijn dat alleen voorkomt bij mensen, zwaardwalwissen en één andere walvissoort. Zonder de mogelijkheid tot voortplanting heeft het leven geen zin,
althans, dat is een axioma van de evolutietheorie. Daarom is de menopauze
een raadsel voor evolutiebiologen: waarom leven vrouwen die niet
vruchtbaar meer zijn, nog tientallen jaren door? Je zou zeggen: vrouwen
die tot het eind van hun leven vruchtbaar blijven, produceren gemiddeld
meer nakomelingen, dus heeft het fenomeen menopauze geen kans zich in
een populatie te vestigen.Theorieën hierover zijn er verschillende maar een uitsluitend bewijs is nog niet geleverd. Afgezien van de mens, leven alleen de vrouwtjes van twee soorten
walvissen decennia langer dan hun vruchtbare leeftijd. Bij orca's blijkt de kennis van waar de zalm zit nuttig voor het overleven van de
groep en kunnen vrouwtjes tot 90 jaar worden daar waar de leeftijd bij mannelijke dieren beperkt is tot 50 jaar!! Een team van Britse en Amerikaanse walvisonderzoekers doet nu verslag van uitgebreide observaties aan groepen orca's aan de
westkust van Noord-Amerika maar...het is louter een aanname,omdat (nog) geen bewijs werd aangevoerd. De oma's zijn zeer bedreven in het vinden van zalm, dit zeker in zalmarme jaren. Hiermee verhogen ze de overlevingsstrategie van de groep. Maar waarom is dit verschijnsel beperkt gebleven tot enkele diersoorten?? Vraag die de evolutiebiologen nog enkele jaren zal bezig houden.
Xanda, de zoon van Cecil, de legendarische leeuw die twee jaar
geleden op een laffe manier door en rijke tandarts illegaal werd
omgelegd, is nu ook afgeschoten door een big game hunter. De dader
heeft nog bloed aan zijn handen: hij schoot eerder al Xandas broer
dood. Nu is ook de zoon van Cecil afgeschoten door zon big game
hunter. Wie dat was, is voorlopig een raadsel. Richard Cooke, de
plaatselijke jager die de trofeejager naar zijn prooi leidde en zich
daarvoor 40.000 euro liet betalen, wil niet zeggen hoe de schutter heet.
Cooke of beter de rijke klant van hem schoot ook Xandas broer in
2015 dood. Niemand zal gestraft worden voor het vermoorden van Xanda
dus, net zo min als voor de dood van Cecil, die nochtans wel illegaal
werd gedood. Een rechtbank in Zimbabwe liet Zimbabwaan Theo Bronkhorst
die tandarts Palmer naar Cecil leidde voor 45.000 euro betaald gaan
zonder veroordeling eind vorig jaar. Palmer heeft overigens zijn jacht
op exotische dieren gewoon hervat. Palmer heeft de jongste jaren
minstens 50 exemplaren van bedreigde diersoorten vermoord
Xanda, de zoon van Cecil, de legendarische leeuw die twee jaar
geleden op een laffe manier door en rijke tandarts illegaal werd
omgelegd, is nu ook afgeschoten door een big game hunter. De dader
heeft nog bloed aan zijn handen: hij schoot eerder al Xandas broer
dood. Nu is ook de zoon van Cecil afgeschoten door zon big game
hunter. Wie dat was, is voorlopig een raadsel. Richard Cooke, de
plaatselijke jager die de trofeejager naar zijn prooi leidde en zich
daarvoor 40.000 euro liet betalen, wil niet zeggen hoe de schutter heet.
Cooke of beter de rijke klant van hem schoot ook Xandas broer in
2015 dood. Niemand zal gestraft worden voor het vermoorden van Xanda
dus, net zo min als voor de dood van Cecil, die nochtans wel illegaal
werd gedood. Een rechtbank in Zimbabwe liet Zimbabwaan Theo Bronkhorst
die tandarts Palmer naar Cecil leidde voor 45.000 euro betaald gaan
zonder veroordeling eind vorig jaar. Palmer heeft overigens zijn jacht
op exotische dieren gewoon hervat. Palmer heeft de jongste jaren
minstens 50 exemplaren van bedreigde diersoorten vermoord.
Wat wil de rijke elite hiermee duiden? Dat voor hen nu eenmaal geen wet of gebod voor hen bestaat en dat dit hun begrip van vrijheid is. Ze kunnen iets wat een ander niet straffeloos kan. Verleden week verscheen op VTM telefacts ook een vrouw die bezeten was om groot wild, liefst bedreigde soorten!, met pijl en boog neer te leggen. Dit leidde zelfs tot doodbedreigingen maar zolang het bij woorden blijft gaf ze haar "droom" niet op. Haar achtjarige zoon werd nu al opgeleid in Canada ,waarnaar ze speciaal verhuisde!, omdat daar de jachtwetgeving kids vanaf 8 jaar al toelaat om vuurwapens te gebruiken voor de jacht!
Onlangs maakte
wetenschapster Natasha Karp e.a. de wetenschappelijke wereld erop
attent dat een mogelijke reden waarom er zo weinig geneesmiddelen die
op muizen goed werken doorstoten naar de geneesmiddel voor mensen. De oorzaak ligt hem
in de verschillen tussen mens en dier en de fouten in de methodiek
Hoog tijd dat daar
verandering in komt, stelt een groep wetenschappers in Nature
Communications. Om grip te krijgen op de verschillen tussen
mannetjes- en vrouwtjesdieren analyseerden ze 234 kenmerken van meer
dan 50.000 muizen uit tien onderzoeksinstituten over de hele wereld.
De resultaten zijn schokkend.
Ze bestudeerden
ongeveer 14000 dieren op hun biometrie en andere eigenschappen. Zowel
categorische eigenschappen o.a. abnormale schedelomvang of
een vertroebeld hoornvlies als de continue eigenschappen als
gewicht, botdichtheid, glucoseintolerantie, enz . Wat bleek? Dat er
duidelijk verschillen waren tussen deze eigenschappen én dat ze
geslachtelijk gebonden waren! Ook het erfelijk
materiaal van de labo muizen bleek significant te verschillen. Bv.
bij de gen muizen die gekweekt worden voor erfelijk onderzoek.
Vermits het aandeel
mannetjes bij proefmuizen veel groter is dan dit van de vrouwtjes
kan dat leiden tot de zogenaamde bias of vertekening van een
onderzoek. Omdat bij vrouwtjes andere resultaten kunnen bekomen
worden.
Uit vorig onderzoek
bleek al dat de omgevingstemperatuur in labos te laag is voor de
muizen en de dieren erdoor in continue koudestress verkeren. Ook
reageren hun hersenen en immuunsysteem anders dan dat van ons. Allemaal factoren
die een labo-experiment bij deze dieren kunnen beïnvloeden, negatief
of positief, en daardoor ook de
resultaten .
Dit zijn ernstige
argumenten om in de toekomst mee rekening te houden
bron: Natasha Karp et
al. Prevalence of sexual dismorfism in mammalian phenotypic traits, Nature
Communications, 26 juni 2017.
Schaapfoetus groeit verder in plastieken baarmoeder
Wetenschappers
zijn erin gelukt om een schaapfoetus met succes verder te laten
groeien in een plastieken baarmoeder.
Verschillende
lammeren werden met keizersnede geboren en daarna geëuthanaseerd
voor verder onderzoek. Eén dier loopt nu vrij rond bij een boer in
Pennysylvania.
Het
is niet de bedoeling om menselijke foetussen jonger dan 23 weken te
laten ontwikkelen in een plastieken baarmoeder. Deze zou wel de
couveuse kunnen vervangen bij foetussen vanaf 23 weken.
Aldus
de onderzoekers.
Er
zijn nog geen ethische of morele kwesties maar ze komen eraan dat is
zeker. Je kan je de vraag stellen of al dit gesleutel aan de
menselijke voortplanting wel hoeft! We zitten op dit moment al met de
gevolgen van een overpopulatie aan homo sapiens specimen op deze
planeet. Wat gaan de gevolgen zijn voor de mensheid? Maar laat ons
verder kijken, de mens staat niet stil en wil verder doorgaan. Gaan
we naar een stadium vergelijkbaar met de eierleggende zoogdieren?
De
prestatiegerichte economie zal er wel onder varen. Vrouwen kunnen
langer aan het werk! Maar hoe gaan de relaties tussen man en vrouw
evolueren nu vrouwen niet meer het alleenrecht op het voortbrengen
van het nageslacht meer hebben? Gaan vrouwen verlaagt worden tot
stoeipoezen voor de mannelijke lusten? Wat met de kind
ouderbinding? Nog veel meer vragen zullen zich opdringen. Dit kan een
tsunami effect hebben voor onze samenleving. Alsmaar een bewijs dat
we meer en meer vervreemden van onze roots en de leefomgeving.
Morele
vraagstukken bvb. Wat met ouders die op geen andere manier kinderen
zouden kunnen krijgen?
Hier
is een lange weg te gaan. We moeten ons realiseren dat we niet meer
alleen het individueel belang moeten leren respecteren maar ook leren
luisteren naar wat de natuur ons vertelt.
Dit
vraagt een totale mentaliteitswijziging bij de moderne mens. De
volkeren die meer met de natuur leven hebben dit al geleerd en
aanvaarden het verdict beter. Hier kunnen we nog iets van leren.
Cheeta of jachtluipaard Leefgebied cheeta vroeger en nu
Het jachtluipaard of cheeta wordt door het CITES op de rode lijst van
bedreigde diersoorten geplaatst. Men schat het aantal in het wild
levende cheeta's rond de 7000 stuks. De soort wordt bedreigt door
teloorgang van hun habitat door menselijke ingrepen bvb. omvorming van
grond voor landbouwactiviteiten, illegaal afschot en stroperij van de
jonge dieren die dan als huisdier worden verkocht. Als de dieren
volwassen worden dumpt men ze meestal. Het jachtluipaard heeft kenmerken
van de katachtigen als van de hondachtigen. Ze maken een blaffend
geluid en hun klauwen zijn niet intrekbaar. Hun leefgebied omvatte
vroeger Afrika en Azië.
In Azië leeft in Irak een restpopulatie van een 40 tal dieren. Maar
door de genetische bottleneck fenomeen dat de soort bedreigt is de kans
op overleving van de soort er dramatisch. Het bottleneck fenomeen
ontstond doordat de soort een 10.000 jaar geleden bijna uitgestorven
was. Uit de overblijvende restdieren zijn de huidige dieren ontstaan.
Maar dit heeft tot gevolg dat de dieren sterk genetisch verwant zijn en
dus kwetsbaar! Er zijn diverse projecten in onder andere Zuid-Afrika en
India om de jachtluipaard voor uitsterven te behoeden. het project in
India behelst een herintroductie project.De jachtluipaard wordt als
snelste roofdier op het land beschouwd. Er wordt aangenomen dat de
maximumsnelheid 105 km/uur bedraagt. De hoogst gemeten snelheid was 98
km/u. De cheeta heeft dit nodig omdat ie op het zicht jaagt en zijn
prooi achtervolgt door ze achterna te zitten. Andere katachtigen jagen
uit een hinderlaag. Tenslotte nog een woord over de koningscheeta die
vroeger als ondersoort werd beschouwd is gewoon een kleurvariëteit. Typisch
zijn het grotere vlekkenpatroon dat in elkaar overloopt, grilliger is
en de zwarte lijn op de rug. Tegenwoordig komt deze variëteit meer voor
in gevangenschap omdat ze gekweekt worden dan in het wild waar ze zeer
zeldzaam zijn
Het IUCN heeft de giraf op de rode lijst van bedreigde diersoorten gezet. De achteruitgang van deze bekende soort waarvan in 1985 er nog 163.000 exemplaren werden geteld is anno 2016 met 97.000 dieren dramatisch te noemen. Als reden van hun sterke achteruitgang worden verschillende redenen aangehaald zoals stroperij en verlies van hun natuurlijke habitat. Maar de soort wordt ook getroffen door het toenemende geweld in verschillende delen Afrika.Zoals in het noorden van Kenia, Somalia, Ethiopië en Zuid Soedan.
Een vakantieganger van Zuid Frankrijk beschrijft in zijn blog een
vreemde waarneming van een relmuis (slaapmuizen) en een bosmuis (ware
muizen). De twee verbleven samen op zolder en rotzooiden er met hels
kabaal gedurende de nacht. Tot ergernis van de bewoner. Dit is wel een
zeer opmerkelijke waarneming omdat beide soorten niet verwant zijn.
Volgens biologen zou de overvloed aan geslachtshormonen tot zulke
situatie kunnen leiden door gebrek aan een soorteigen partner. Of is
hier sprake van xenofilie bij dieren? Alleszins een rare manier van
vreemd gaan.
Het lag in de lijn der verwachting dat de bossen van de provincie
Antwerpen een nieuwe locatie voor boommarters kon worden.Dit werd u
met cameravallen vastgesteld. Toch is de aanwezigheid van boommarter in
de bossen van (Oost) Malle niet nieuw. Enige tijd terug in het begin
van de jaren 90- meldde Ilf Jacobs al de vondst van twee dode
boommarters op minder dan een jaar tijd. De bossen van (Oost) Malle
worden in het zuiden begrensd door de E34, maar aan de overzijde van de
autosnelweg lopen de bossen gewoon door. Daar werd op 1 september 2013
door JNM Neteland een eerstejaars boommarter gefotografeerd met een
cameraval in het gebied Lovenhoek in Vorselaar (INBO-Marternieuws 12).
Ook in Ravels (gewestbossen) en Brasschaat (vondst Peter Symens) zijn er
voorkomende boommarters gemeld.
De populatie exotische pallas'eekhoorns of roodbuikeekhoorns rond Dadizele zijn uitgeroeid schrijft het INBO. De exoten waren een bedreiging voor onze inlandse rode eekhoorn. Vermits de populatie nog beperkt was ging men over tot een uitvangproject, met een positief resultaat tot gevolg. Navraag bij het INBO naar de bestemming van de 248 exemplaren leidde al snel tot een antwoord dat de dieren geëuthanaseerd waren. Iets waar een dierenliefhebber van gaat gruwelen. Te beseffen dat de dieren er gekomen zijn door menselijke domheid en nu worden gedood door diezelfde mens. Met enige ethiek hadden de dieren kunnen gehuisvest worden in afgesloten inrichtingen als bvb. zoo's of andere opvangcentra. Maar dit brengt enorme kosten met zich mee en in tijden van crisis en besparingen koos men voor een radicale oplossing.
Bij een bizar ongeluk in Jumilhac-le-Grand (Dordogne) is eind juli 2010 een Nederlander om het leven gekomen. De 53-jarige man was met
een geweer op jacht naar relmuizen, schrijft de regionale krant.
Hij hield het wapen bij de loop vast en probeerde de dieren met de kolf
dood te slaan. Door onduidelijke oorzaak ging het wapen af. Dat raakte
de man in de buik, met fatale gevolgen.
Relmuizen, ook wel zevenslapers genoemd, komen in Nederland niet voor wel in België (Wallonië).
Vele Nederlanders met een (tweede) huis in Frankrijk weten echter mee te
praten van de overlast die deze uit de kluiten gewassen slaapmuis (hij wordt
15 tot 20 centimeter groot) veroorzaakt. Het nachtdier, dat graag op zolders
huist, maakt zoveel kabaal dat mensen er wanhopig van worden. Het
slachtoffer moet tot het uiterste getergd zijn, aldus de krant. De waarheid achter dit verhaal is echter dat deze man al jaren achtereen samen met een vriend van hem er een sport
van maakte om op deze slaapmuizen te schieten in zijn tuin in Frankrijk. Dat de als ook
beveiliging van het geweer haperde is pure onzin.
noot: Bij ons zijn deze dieren beschermd, in Frankrijk niet !
De 50-jarige vader Stephen Whinfrey uit Doncaster was een geoefend
konijnenjager. Toch maakte hij afgelopen nieuwjaarsdag de fatale
vergissing om zijn hoofd in een smal konijnenhol te steken, zo melden
Britse media vandaag op basis van het lijkschouwrapport. Whinfrey
kwam muurvast te zitten. Hij heeft nog verwoede pogingen gedaan zich
los te wurmen, zo blijkt uit de klauwsporen in de grond naast het
gat, maar tevergeefs.
Een wandelaar vond het levenloze lichaam van de man de volgende
middag. Naast hem lag een dood konijn. Zijn hond zat even verderop,
vastgebonden aan een boom.
In Nederland werd door onderzoekers van Alterra bij toeval een
goudjakhals geregistreerd tijdens een onderzoek naar het terreingebruik
van hoefdieren . Binnen Europa is de soort aan een opmars bezig.
Aanvankelijk kwam de goudjakhals vooral voor op de Balkan en in
Griekenland en Turkije. Inmiddels is de soort echter ook meer naar het
westen en noorden aangetroffen, in landen als Italië, Oostenrijk,
Zwitserland, Tsjechië, Polen en de Baltische Staten. Ook in Duitsland
wordt de soort op een groeiend aantal plekken gezien. De
dichtstbijzijnde melding is afkomstig uit de omgeving van Frankfurt.
We weten nog niets over de oorsprong van het waargenomen dier, zegt
Alterra-onderzoeker Edgar van der Grift. Hij kan op eigen kracht ons
land zijn binnengewandeld, maar het kan ook zijn dat het een ontsnapt
of illegaal uitgezet dier is. Op dit moment proberen we DNA-materiaal
van de goudjakhals te vinden, zoals uitwerpselen of haren. Dat kan meer
inzicht geven in de herkomst van dit dier.
Iedereen een zalig werkjaar toegewenst. Zo ook zijn we uit onze winterslaap ontwaakt bij de eerste lentekriebels. Laat ons al beginnen met nieuws:
- Greenpeace waarschuwt ons voor een dreigende catastrofe van de boreale regenwouden in Canada. dit zijn de laatste oerbossen van het boreale type. De andere komen voor in Rusland, Siberië. De bossen in Noord Europa zijn al jaren beïnvloed door een bosbeheer en worden niet meer aanzien als oerbos. Ook het Bialowiza woud in Polen wat eerst een oerbosrestant bleek te zijn is nu onder menselijke invloed. Dus ook het boreaal oerwoud wordt bedreigt met houtkap. Dit ecosysteem is thuis voor vele dieren en planten. Voor zoogdieren is het habitat voor beer, wolf, lynx,veelvraat, hertachtigen oa. rendier/kariboe en zelfs de siberische tijger. Verder nog slaapmuizen, andere muizen eekhoorns, boommarter e.a. Nu wordt het bedreigt door de ongecontroleerde houtkap van de een van de grootste papier, hout en pulp producenten ter wereld Resolute forest products. Greenpeace wil hier iets aan doen door een petitie te starten. Heb je interesse ga dan naar onderstaande link:
- Vossen massaal geveld door pijlen van Cupido. Dit jaar zijn volgens natuurbericht al 140 vossen hun leven verloren door verkeersongevallen. Reden hiervoor is dat nu de dieren in de paartijd komen en de hoofden helemaal gericht staan op de voortplanting, terwijl de lichamen bulken van de geslachtshormonen. Gevolg is dat de dieren minder onachtzaam zijn en niet attent genoeg voor het naderende verkeer. Ook in het najaar ziet men een piek van verkeersdoden, dan betreft het jonge dieren die gedwongen worden een eigen territorium te gaan opzoeken en dus gaan zwerven. Meer info vindt je op volgende link:
De bruinvis is een aan onze kust normaal voorkomende dolfijnsoort. De soort kwam zelfs voor in rivieren in het binnenland. jaarlijks werd bijna altijd een waarneming van een bruinvis in het binnenland gemeld.Het Schelde estuarium is hiervoor gekend.Maar een laatste laatste survey van het Inbo toonde aan dat de soort drastisch was afgenomen. Als mogelijke oorzaak werden de warrelnetten .
Bij
de strandvisserij wordt het net bij zeer laag tij uitgezet in zee
evenwijdig met de kust van op het strand,met
een waadpak. Soms kan het net ook op het strand zelf, dicht bij de
laagwaterlijn, geplaatst worden. Het net wordt verankerd (de laatste
jaren zien we dat dit zelf gebeurt met betonblokken en metalen staven. Bij
het type warrelnet is het steeds de bedoeling dat het net een soort
zak vormt waardoor de vis als het ware
verward wordt in het net. Eenmaal een vis of zeezoogdier in contact
komt met het type warrelnet is vluchten geen optie meer, want hoe
groter het verweer, des te meer het zeezoogdier verward en
verdrinkt in het net.
Vanaf volgend jaar zijn warrelnetten, na gecoordineerd protest van oa. Natuurpunt, Blue shark, Seasheperd en Sea First België, verboden voor amateurvissers. Beroepsvissers gebruiken de netten nog wel maar deze worden veel verder in zee uitgezet en meer gecontroleerd.
Mollen
zijn niet meteen de meest populaire zoogdieren. Hoewel ze de bodem
gezond maken, zorgt hun graafgedrag en dan vooral de molshopen die
daar het resultaat van zijn, ervoor dat ze in gazon minnend Vlaanderen
geen graag geziene gasten zijn. Vaak worden ze dan ook hardhandig uit
de tuin verwijderd. Wie liever geen mollen in zijn tuin heeft, maar
ze ook niet wil doden, kan gelukkig een beroep doen op minder
drastische maatregelen.Dit bericht is gebaseerd op
een artikel dat verschijnt in het zomernummer van Zoogdier. Voor het
volledige verhaal en veel meer kan je terecht in het tijdschrift, dat
wordt uitgegeven door de Nederlandse Zoogdiervereniging en
Natuurpunt.
Bericht uitgegeven door
Natuurpunt Zoogdierenwerkgoep op woensdag 9 juli 2014
2014 is uitgeroepen tot het jaar van de steenmarter door Natuurpunt.
De steenmarter (martes fiona) een marterachtige die vroeger over gans het land verspreid was maar na de tweede wereldoorlog met de veranderende landbouwmethoden en de booming urbanisatie van ons land bijna geheel uit Vlaanderen verdwenen was. De laatste jaren zien we een voorzichtig herstel al is het aantal van voor 1940 nog steeds niet bereikt. De doorgedreven beschermingsmethoden en veranderende mentaliteit tegenover de natuur begint vruchten af te werpen. Een volwassen steenmarter is tussen de 40 en 50 centimer lang, met
relatief korte poten. De staart in ongeveer 25 centimer lang.
Steenmarters zijn bruin van kleur met een (grijs)witte vlek op hun keel
en borst. Mannelijke steenmarters wegen 1,5 tot 2,0 kilo, vrouwtjes
wegen 0,7 tot 1,7 kilo. Steenmarters hebben een heel eigen 'huppelende'
manier van lopen. Ze kunnen goed klimmen en sprongen tot 1,5 meter hoog
maken. Ook zijn steenmarters erg flexibel en kunnen ze kleine gaten (5
tot 7 centimer in doorsnee) kruipen. Steenmarters leggen uitwerpselen
van 4 tot 8 centimeter lang en 0,5-1,5 centimeter dik. Dit lijken
worstjes met een gedraaide punt, vaak in de vorm van een vraagteken.
Vaak zijn er nog pitten van steenvruchten in zichtbaar. De steenmarter is een nachtdier en leeft graag in menselijke nabijheid in tegenstelling tot zijn neef de boommarter (martes martes) die uitsluitend in bosgebieden leeft. Steenmarters eten vooral vlees (kikkers, muizen, ratten,
eekhoorns), aangevuld met vruchten en eieren. Als de steenmarter naar de
steden en dorpen trekt (wat steeds vaker gebeurt) dan eet de
steenmarter ook rondslingerend afval. Ook valt de steenmarter soms
kippen, konijnen of andere kleine huisdieren aan. Overdag zoeken ze vaak een rustige plek op,
wisselend zijn dat in de zomer, hopen takken, greppels en holle bomen.
In winter zijn spouwmuren, funderingen, zolders, kelders en schuren
favoriet. Wanneer de steenmarter actief is blijft hij graag in de
beschutting. Hij loopt niet graag op open terrein maar verplaatst zich
lang bosjes of gebouwen. Ook worden steenmarters waargenomen in
dakgoten, langs regenpijpen, in funderingen en in schuren. Marterachtigen leven meestal solitair. Ze verdedigen een territorium. In de paartijd verdragen mannetjes bronstige vrouwtjes in hun nabijheid. Het
voorjaar is de periode dat vele jonge dieren het levenslicht zien en
bij de steenmarter is dat niet anders. Tijdens deze periode van het jaar
zal een drachtig steenmarterwijfje zich terugtrekken in een
comfortabele schuilplaats en een nest van 2 à 3 jongen werpen. Deze zijn
nog een hele tijd hulpeloos en worden de daaropvolgende weken verzorgd
door hun moeder. Dat gebeurt tot ze na een tweetal maanden oud genoeg
zijn om de schuilplaats te verlaten. Steenmarters zijn gekend voor hun voorliefde voor rubber waardoor ze de rubberen slangen van auto's doorbijten. Ook kan de stank en het lawaai van nestelende steenmarters voor ernstige overlast zorgen. Hoe dit te voorkomen en te bestrijden kan je vinden op onderstaande links en bij lokale overheden.
natuurbericht: Twee op drie zoogdieren bedreigt in Vlaanderen
Twee op drie zoogdieren bedreigt in Vlaanderen (2 mei 2014)
Het
gaat niet goed met de Vlaamse zoogdieren. Voor twee derde van de
soorten is het onzeker of ze hier nog kunnen overleven. Dat staat te
lezen in de nieuwe Rode Lijst van zoogdieren, een rapport dat tot stand
kwam onder coördinatie van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek
(INBO) en waaraan Natuurpunt meegewerkt heeft. Er is geen tijd te
verliezen voor soorten als de Boommarter, de Eikelmuis en de groep van
vleermuizen. Enkele concrete actieplannen om onze soorten te redden
liggen klaar, maar de Vlaamse regering heeft de afgelopen legislatuur
geen enkel van die plannen goedgekeurd of uitgevoerd. Hierdoor is het lot van de hamster in Vlaanderen al bezegeld. Het dier is het uitsterven nabij.
Een
Rode Lijst is een lijst van een groep onderzochte planten of dieren die
analyseert hoe groot de kans is dat een soort in een gebied zal
uitsterven. Het INBO coördineert de samenstelling van de Rode Lijsten Vlaanderen,
maar het is aan de minister van Natuur om ze te bekrachtigen.
In de berichten van natuurbericht vallen de aandacht voor de terugkeer op van de wolf in Vlaanderen en de invasie van de wasbeer in onze contreien. Voor meer info:
2014 is uitgeroepen tot het jaar van de steenmarter door Natuurpunt.
