Toetanchamon of Toetankhamon was een farao van de 18e Dynastie van het Oude Egypte.
Hij heette oorspronkelijk Toetanchaton, later werd om politiek-religieuze redenen zijn naam veranderd in Toetanchamon, wat zoveel betekent als: "Levend evenbeeld van Amon".
Zijn troonnaam Nebcheperoere betekent: "Heer van de manifestaties van Ra".
Lange tijd werd gedacht dat Nefertiti zijn moeder was, maar dankzij recent DNA-onderzoek, gepubliceerd in het Journal of the American Medical Association,
is vast komen te staan dat Toetanchamon een zoon was van Achnaton en zijn zuster, een onbekende vrouw, wier mummie bekendstaat als KV35YL.
Toetanchamon was geen opvallende farao.
Zijn beroemdheid is vooral te danken aan het zeldzame feit dat zijn graf, toen het in 1922 door Howard Carter werd gevonden, vrijwel ongeschonden bleek te zijn.
Het voor een farao kleine graf bevatte meer dan 3500 kunstvoorwerpen die nog zeer intact waren.
Toetanchamon was gehuwd met zijn halfzuster Anchesenamon en was de opvolger van Achnaton, hoewel er tussen hen beiden mogelijk nog een farao geregeerd heeft (Smenchkare).
Toetanchamon was slechts negen jaar oud toen hij farao werd en ook nog erg jong toen hij stierf (19 jaar oud).
Hij groeide op in de stad Amarna. Aanvankelijk was zijn naam niet Toetanchamon maar Toetanchaton, naar de Egyptische god Aton,
een zonnegod die werd aanbeden nadat Achnaton een drastische wijziging in de godsdienst van het Egyptische rijk had doorgevoerd door een vorm van monotheïsme/monolatrie in te voeren.
Onder de regering van Toetanchamon keerde Egypte terug naar de traditionele religie; de verering van alle oude goden, vooral die van de oppergod Amon, werd in ere hersteld en Toetanchaton nam de naam Toetanchamon aan.

Lange tijd was niet helemaal duidelijk waarom hij zo jong gestorven is.
Op basis van tweedimensionale röntgenopnamen suggereerde een Brits team in de jaren zestig een schedelbreuk, wat de hypothese zou staven dat Toetanchamon was vermoord door een klap op het achterhoofd.
Latere onderzoeken spreken dit tegen en geven aan dat dit gat tijdens het mummificeren is ontstaan.
Het is wel duidelijk dat er in zijn tijd grote spanningen waren in Egypte, nadat het religieuze beleid van zijn voorganger Achnaton tot een grote chaos geleid had.
Bovendien waren er oorlogen, onder andere met de Nubiërs en de Hittieten.
Een paleisrevolutie viel ook niet uit te sluiten.
Een recente schouwing van Toetanchamons skelet heeft uitgewezen dat hij 19 was toen hij stierf en ongeveer 1,68 m lang.
Er zat 1 cm verschil tussen de lengte van zijn benen en hij had een ietwat scheve ruggengraat.
Daarnaast had hij een klompvoet en miste een teen aan de andere voet.
Hij liep met een stok, wat mede ondersteund wordt door de vondst van 170 stokken in zijn graf.
Hij leed ook aan een ontsteking in zijn knie, veroorzaakt door een breuk.
De breuk zou veroorzaakt kunnen zijn door een val van een strijdwagen, waarschijnlijk gedurende een jachtpartij, een geliefde bezigheid van de jonge farao.

In 2009 heeft men de mummie gescand.
Uit dit onderzoek is gebleken dat Toetanchamon naar alle waarschijnlijkheid gestorven is aan de gevolgen van de ontsteking in zijn knie, gecombineerd met malaria.
|