De regen is weggetrokken. We staan samen in een cirkel, vertrekkensklaar. Ik sta trouwens ook onder de rode plekken.
Zegt een van de broers, of halfbroers, of nonkel...of achterneef... Dus zegt een van de mannen:"Zou het niet beter zijn dat er nog iemand mee gaat, just to protect you". "No thanks", zeg ik. Dezelfde man: "Maar ik zou niet naar Tari gaan want in Tari is het gevaarlijk". "OK" zeg ik, "Dan gaan we niet naar Tari, maar enkel tot in Mendi (dat is een vijftal uur minder rijden)". Zelfde man: "In Mendi is het onrustig, zou ik niet doen". "Very good" zeg ik, al redelijk opgedraaid, "ik ga terug naar Mt Hagen en Jacob mag thuisblijven".
Mendi is plots geen probleem meer.
Als ik hier alle negatieve berichtgeving moet opslaan, word ik binnen de kortste keren paranoia.
En Mendi ten andere is een klein gat met een zeer vies en, voila, daar heb je het weer, onveilig plein waar de bussen samenkomen. En mensen zitten te zitten. Trouwens, alles is hier vies en smerig. Een flesje water vinden, laat staan een restaurant is een bijna onmogelijke opgave. Er zijn wel vettige "bars" waar je koude halfgebakken frieten met kip kunt kopen. Ze duwen alles in een plastic zak. Vettig en walgelijk.
Ik ben blij dat ik het politiekantoor en enkele agenten bemerk. Ik haast mij erheen want ik heb een probleem. Ik moet dringend naar het toilet en dit lijkt mij de enige geschikte plaats. Op het pleintje van de bussen had eigenlijk ook wel gekund natuurlijk.
En bij de politie krijg je objectief nieuws. Het is hier helemaal veilig, maar je moet altijd goed oppassen. De mensen zijn werkloos, dronken of anders gedrogeerd en "overtreden" de wet, zo zegt de agent plechtig. Gisteren nog maar, is er een vrouw vermoord, in stukken gehakt en half opgegeten door haar moordenaar. De familie van het slachtoffer heeft eigenhandig wraak genomen. Voila, ik gerust.
Het busje dat ondertussen is volgestouwd met van alles en ook veel mensen, neemt ons mee naar Lake Kutubu. Dit meer ligt op ongeveer 800 meter boven zeeniveau en mijn gids (de Lonely Planet welteverstaan en niet Jacob want die kent de weg hier niet meer) zegt dat je dit zeker moet gezien hebben. De weg is deels in aanleg en deels ooit eens aangelegd geweest, maar ik kan absoluut niet uitmaken wanneer ik het over welk deel heb. Uiteraard zitten we allemaal goed opeengepakt, en na enkele uren is dit echt niet meer leuk. Ik reken op een goede beloning, want dit is de hel.
Schuin achter mij zit een man die welgemeend heel de weg goede raad meent te moeten geven. Hij drukt er ook op dat er in Papoea geen kannibalen meer zijn. Nochtans, als ik zijn tanden bekijk ben ik niet erg overtuigd. Hij gebruikt, zoals bijna iedereen hier, betelnut of buai met als gevolg vuile bloedrode tanden.
Betelnut, of buai, is een combinatie van twee zaden en een wit poeder. Deze drie componenten worden in een bepaalde verhouding in de mond gestopt. Dan wordt er gekauwd en gekauwd en de vloeistof die daarbij in grote mate wordt geproduceerd wordt deskundig uitgespuwd en voortdurend. Het is (weeral) een weinig smakelijk tafereel alsof men bloed overgeeft. De straten, eigenlijk alle openbare plaatsen zien bloedrood. Op markten zijn er aparte ruimtes waar alleen betelnut wordt verkocht. Bij iedere busstop wordt voorraad opgeslagen. Het schijnt een ietwat opwekkende invloed te hebben. Als ik de mensen echter bezig zie (of niet), denk ik eerder dat het averechts werkt. Of is het een alternatief voor kannibalisme?
We rijden al meer dan vier uur over een nauwelijks te benoemen weg door bossen, bergen en jungle. Af en toe een nederzetting. En dan helemaal op het einde van een zijweg.: Lake Kutubu! Een prachtig meer met blauw-groen water. Ik verblijf in Tubo Lodge, een eco-lodge gebouwd en beheerd door de bewoners van twee naburige dorpjes. Het ligt op een klein eilandje midden het meer. Een kano brengt ons erheen en dan is het nog welgeteld 246 treden omhoog om uiteindelijk het meer in al z'n glorie te kunnen aanschouwen. De accomodatie is in alle opzichten redelijk en Jacob mag bij "the boys" in de long-house eten en slapen (eerst vroeg hij om onder mijn bed te mogen slapen). 's Avonds krijg ik een kom rijst genoeg voor 6 personen en een halve gekookte(!)kip. Ze had nog wel een uurtje mogen opstaan. Ik zeg dat ik een beetje ziek ben -het is nog waar ook- en laat het eten onaangeroerd.
De vlucht naar Mt Hagen is voorzien voor 8u55. Ik kreeg gisteren rond 20u telefoon van de luchthaven dat de vlucht een uur vertraging zal hebben. Ik ontmoet enkele Amerikaanse studenten die dezelfde vlucht nemen, maar zij weten nergens van. Ik neem het zekere voor het onzekere en ben om 7u30 in de "barak". Er is niets aan de hand en de vlucht zal doorgaan zoals gepland. Zegt men. De vlucht is finaal anderhalf uur vertraagd.
In Mt Hagen word ik opgewacht door Jacob, het neefje. Ik oordeel helemaal niet, maar kan het alleen maar vaststellen: Jacob kijkt erg dwaas en spreekt geen gebenedijd woord Engels. Dit wordt een moeilijke oefening.
Een uurtje wachten op de geschikte bus en we vertrekken voor een drie uur durende bergtocht. Mijn verrassing is compleet wanneer -waar- ik gedropt word: vijf kleine hutjes, her en der verspreid, en een twintigtal familieleden die ons opwachten. Er volgt een zeer hartelijke kennismaking en ik word door al de mannelijke leden rondgeleid in en rond de nederzetting. Dan begint het ongenadig te regenen en krijg ik de tijd om dit neer te pennen en te wachten op mijn avondmaal. Alhoewel ik vandaag nog bijna niets heb gegeten, krijg ik het voorgeschotelde amper binnen: zoete aardappelen, een halve kip en bijna rauwe groenten waar ik in normale omstandigheden al problemen mee heb, nl. broccoli. Ik wijt het aan de opkomende keelpijn en de koude vochtigheid. Ik voel me helemaal niet ok en wil graag gaan slapen. Maar een 5-tal mannen staan erop dat we nog een uurtje verhalen uitwisselen (?), dus bijt ik nog even door.
We zetten ons in het kamertje rechts (als je via de kippenladder omhoog- en binnenstapt want links is mijn slaapkamer) in een cirkel op de grond. Het is pikdonker en ik word vriendelijk verzocht mijn zaklamp aan te steken. En dat zij het enorm op prijs zouden stellen als ik hier op hun land een deftig huis zou bouwen. Zoiets van een 10 x 8 meter, in duurzaam hout, kostprijs ongeveer 12000Kina of 3000 euro. Zij menen het echt!! Ik ga onmiddellijk akkoord en stel voor dat we morgen de bouwplaats eens gaan bezichtigen en dat ze mij alvast hun bankrekening opgeven. Met onmiddellijk goed gevolg. En verder hebben ze geen wensen meer. Ik mag gaan slapen. Op de grond en onder vieze dekens.
Vroeg in de morgen krijg ik het bezoek van een assistent van Samuel. Bird-watching kost 300K voor Samuel, 250K voor hemzelf en 25K voor een bed. Samen +/- 160 euro! Per dag! Voor een vogel! Ik bedank vriendelijk maar beslist.
Ondertussen heb ik kennis gemaakt met Jeffrey, een man uit Mt Hagen die hier in Kiunga werkt (hoe noemt men eigenlijk een inwoner van PNG?). Hij biedt mij de diensten aan van zijn neef. Als gids fungeren in en rond Mt Hagen, Nipa en Tari, vogels spotten, dorpjes bezoeken enz... Hij stelt ook zijn huis ter beschikking. Een gids voor 30K lijkt me wel wat. Jeffrey brengt mij ook naar de luchthaven (een oude barak) waar ik een vlucht boek naar Mt Hagen. Dus morgen weg uit Kiunga, waar letterlijk niets te beleven valt. Vermeldenswaardig is de extreme vriendelijkheid en behulpzaamheid van de mensen. Ik heb hier al honderden handen mogen drukken. Dat doen ze op een speciale manier. Het begint met een gewone handdruk, maar voor je mekaar loslaat, haken twee vingers (wijs- en middelvinger) van de ene de ook gekromde wijsvinger van de andere persoon. Met een korte ruk en een "plop" wordt de begroeting beeindigd. Ze stellen het erg op prijs dat de "white man" dit ritueeltje meespeelt.
En verder gaat alles hier in zeer, zeer slow motion. Niemand is gehaast en niemand maakt zich druk. Het is weer even aanpassen. En iedereen zweet zich hier kapot. Het is hier ontzettend heet en vochtig. De bergen brengen hopelijk wat afkoeling.
Twee uur vliegen van Port Moresby naar Kiunga. Door het kleine raampje gluur ik naar beneden. Rechts onder mij zie ik niets dan bossen, oneindig uitgestrekte wouden. Af en toe worden zij aan mijn zicht onttrokken door laaghangende wolken, en telkens opnieuw komen zij terug, twee uur lang.
Tientallen rivieren kronkelen zich een weg door deze groene wildernis om uiteindelijk meanderend hun geelbruine watermassa in de Koraalzee te storten. Meer naar het westen monden de rivieren in de Golf van Papoea. Bijna over heel de kustlengte zie ik witte stippen. Zij worden gevormd door golven die zich te pletter slaan op het koraal voor de kust. Wit schuim in appelblauwzeegroen. Een fascinerend zicht.
Eens de Golf van Papoea voorbij vliegen we over land. Over oneindige bossen en rivieren die op hun beurt verbonden zijn door andere rivieren, en tussen dat alles.......water, water en water zover je kunt kijken.
Een perfecte landing en ik sta in Kiunga. Ik word verwelkomd door een honderdtal inboorlingen. Eigenlijk alleen maar aangestaard. Hun fascinatie gaat naar het vliegtuigje. Ik vraag een vrouw de weg naar het centrum maar krijg te horen dat dat eigenlijk niet bestaat. Ze bezorgt me op een zeer hartelijke manier een lift met een busje dat naar de plaats rijdt waar de meeste huizen staan. Een paar militairen vormen mijn gezelschap.
Alhoewel Kiunga niet meer is dan een paar honderd hutten, een drietal winkeltjes en evenveel guest-houses langs de weg, is het verschrikkelijk duur. Voor 270 Kina (+/- 70 euro) krijg ik het enige nog vrije kamertje in een guest-house, weliswaar vol pension. Ik moet dringend een oplossing zoeken voor mijn budgettair probleem.
Samuel zoeken is nu het eerste doel. Samuel is een befaamd vogelkenner. Ik weet niet hoeveel hij kost en wanneer ik hem ga vinden. Zijn stekje ligt op drie uur varen. Zijn moeder, die ik dank zij bereidwillige mensen al in haar keuken heb ontmoet en gesproken, verzekerde mij dat hij morgen terugkomt.
Een alternatief is vliegen naar Tari (voor de goedkoop?).
Port Moresby is niet de klassieke stad zoals zij die kennen met een centrum en daarop aansluitende wijken en straten. P.M. bestaat uit verschillende districten die redelijk ver uiteen liggen. Om snel ergens te geraken- ik blijf hier maar heel even- neem ik een helper van het hotel mee om mij te gidsen. Ik wil graat o.a. de botanical garden bewoeken, met naar men zegt, de vele orchideeen. Het is hier "winter", dwz zeer droog en rond de 35 graden. Ik tel welgeteld EEN orchidee. Maar er lopen wel casuaries (loopvogels), er vliegen paradijsvogels en grote toekans, er zitten enkele boo;kangoeroes. Dat maakt al wat goed. En de omgeving is rustig en tropisch mooi.
Vandaar naar een museum over de oudheid, de geschiedenis van PNG. Het koloniaal regime, de stammentwisten, wapens, werktuigen, typische kledij (heeft -letterlijk- niet veel om het lijf) sieraden, maskers enz... Niet oninteressant.
We verplaatsen ons met openbaar vervoer, aftandse busjes waarvoor je ongeveer niets betaald (0,50 kina of ongeveer 12 eurocent). De straten zijn vuil en het stinkt er. Mensen lopen er armzalig bij maar zijn vriendelijk. Nochtans raadt iedereen mij af om alleen rond te lopen. Mijn gids verplicht mij bijna om mijn camera in mijn rugzak te stoppen. In de late namiddag zil ik hem wegsturen want ik moet lang aanschuiven in een bankkantoor. Hij weigert halsstarrig en blijft aan mijn lijf plakken. P.M. schijnt een van de gevaarlijkste steden ter wereld te zijn. Zo vriendelijk zullen ze dan ook wel weer niet zijn. Maar ik krijg de verzekering dat het op het platteland volledig tegenovergesteld is.
Ik zal het morgen ondervinden, want dan vlieg ik naar Kiunga aan de grens met Irian Jaja, een klein plaatsje in de jungle. Vogels spotten wordt de belangrijkste activiteit....en daarna plan trekken.
Vanaf dan zal ook de berichtgeving voor onbepaalde tijd uitvallen.
