Ondanks het rekenwerk, de peilingen, de voorspellingen, de politieke algebra en abracadabra, moeten ook wij ons uiteindelijk neerleggen met het antwoord van voormalig Brits premier Harold MacMillian op de vraag naar wat de grootste uitdagingen voor zijn leiderschap zouden zijn: events, my dear boy, events.
In de campagne voor 25 mei hebben we kunnen vaststellen dat een flater van Reynders (cf. PS staat gelijk met kinderontvoeringen) of een domme beslissing van Wathelet (cf. toch maar andere vliegroutes rond in plaats van boven Brussel), de peilingen plots in een ander licht kunnen plaatsen. De liberale poleposition sociaal-economisch de gedoodverfde coalitiepartner van de op dat moment incontournabele NVA - werd door de flater van Reynders onmiddellijk een underdog positie. Publieke verontschuldigingen volgden.
Het is ironisch dat ook de dood van een toppoliticus, de geachte heer Dehaene, die zelf zijn federale carrière zag eindigen door events, iets met dioxine en kippen, op zich opnieuw een evenement lijkt te worden met een meer dan gewoon gewicht in de campagne.
Dood en brood
De CD&V werd met verstomming geslagen door het plotse heengaan. De hele donderdagavond werden alle televisieprogrammas vervangen door eulogieën ten aanzien van de eminente premier van weleer.
Alle politieke partijen betoonden tijdens die programmas en anders via de obligate tweets hun respect voor Jean-Luc Dehaene. Zowel voor de mens als voor de politicus.
De enige partij die duidelijk constant aan het rekenen was over wie tonen we waar, was de CD&V zelf. Het was het uitgelezen moment geweest om de voorzitter van de partij uit de schaduw van het boegbeeld te laten treden. Beke kon dan in alle nederigheid Dehaene eren. Dat gebeurde echter met telkens het boegbeeld zo duidelijk in beeld dat het niet anders kan of daar is over nagedacht. Zeker gezien Peeters en Dehaene zowat elkaars tegenpolen zijn binnen de eigen partij (cf. vergrotende trap van vijandschap in de politiek). Die voor het blote oog waarneembare berekening geeft duidelijk aan dat Peeters niet de carrure heeft van Dehaene. Nu niet en wellicht nooit niet. Dehaene zou in de plaats van Peeters achter de schermen gebleven zijn.
Reageren of niet reageren
Iedereen weet dat Dehaene niet lief was voor de NVA, zelfs niet in zijn laatste weken en maanden. Dat CD&V coryfeeën als Miet Smet het op de avond van zijn overlijden in volle campagne het daarover wilden hebben is hun vergeven. Er kon ook niet op een kunstmatige manier omheen gegaan worden. Dat zou ook niet kloppen.
Dat maakte het natuurlijk voor de ruwere NVA twitteraars nog moeilijker om niet te reageren. De grote roerganger van de NVA had de laatste weken nog met respect verwezen naar het palmares van Dehaene en wilde graag een kopie van diens globaal plan realiseren. Hij kon dus opnieuw een zelfde eerbetoon afsteken zonder verdacht te klinken. Maar de gemiddelde NVA volgeling had gewoon te zwijgen. Geen enkele reactie kon de partij iets opbrengen. Dat ze dat niet allemaal deden en dat er tweets te lezen waren van mensen met het v-teken die zich bekloegen over de aandacht die het overlijden van Dehaene kreeg, dat moet bij sommigen binnen de NVA het koud zweet hebben doen uitbreken.
Niet te voorspellen
Dat nu ook de campagnes van alle politieke formaties geheel omgegooid moet worden en dat ook de begrafenis een campagneonderdeel lijkt te worden voor de CD&V (op vrijdag twee dagen voor de verkiezingen) is gevaarlijk hoog inzetten. Hoe korter de begrafenis voor de verkiezingen hoe meer de schaduw van Dehaene over die verkiezingen zal hangen. Dat had men beter vermeden. Zowel voor Dehaene zelf als voor de verkiezingen is dit geen goede zaak.
Events voor en na
Kan de verkiezingsuitslag van de CD&V uiteindelijk nog los gelezen worden van de dood van haar voormalig boegbeeld? Het feit dat die vraag niet onwillekeurig kan beantwoord worden is triest en spijtig voor de democratie.
Wat nog triester is voor de CD&V is dat de partij wellicht, ondanks het event niet noemenswaardig anders zal scoren dan de peilingen aangaven. Dat zou betekenen dat na Martens, Chabert en Dehaene, het ook stilaan tijd is voor een staatsbegrafenis van de partij CD&V. Die partij met haar standen heeft immers als kleine partij geen toekomst. Het is bij uitstek een machtspartij die mensen aan trok die realpolitiek wilde voeren in het centrum van de macht. Als de partij inderdaad onder de 20 procent duikt in Vlaanderen is ze haar koppositie definitief kwijt en zal er ongetwijfeld een interne strijd ontstaan.
Dat brengt ons bij de events van na de verkiezingen die voor de toekomst van het land mogelijks nog bepalender zijn dan de events voor de verkiezingen. Het is met name uitkijken naar de reacties op de resultaten op verkiezingsavond. In 2010 werd dan nog verwezen naar grootse opdrachten, immense verantwoordelijkheden en werd vervolgens de hand uitgestoken. Dat gebeurde zowel door de PS als door de NVA. Nu hebben partijleiders lessen geleerd, meer dan 500 dagen onderhandelen heeft zijn sporen nagelaten. Niemand wint bij een herhaling van 2010. Zelfs de NVA niet. Wat zegt de voorman van de NVA dan op verkiezingsavond als zijn partij gewonnen heeft en de PS heeft haar stemmentotaal moeten delen met de PTB? De kans is klein dat er opnieuw een mars komt. Veel vlaggenvertoon zal er ook niet te zien zijn. Die plaat zal De Wever niet meer opzetten. Het zal snel heel serieus worden. De Wever zal eerst met Peeters bellen. Beiden zullen vervolgens ook naar het Franse landsgedeelte bellen - toch naar diegenen van wie ze een telefoonnummer hebben.
Het event bij uitstek: de verkiezingen zelf
Maar eerst is er dus na de begrafenis van Dehaene die hoogmis van de democratie. Een event op zichzelf. Eentje die volgens de Belgische politieke zeden altijd een verrassing in zich draagt. Het is aan u, beste kiezer, om dat event concreet gestalte te geven. Politici kunnen dan met uw stem hun abracadabra doen. Kom dat zien, kom dat zien
