Een dagboek over een (wellicht) onvergetelijke ervaring
20-05-2016
Dag 1 - Lourdes-Betharram - 16 km (minimum...)
Begrijpe wie begrijpen kan! Een half jaar voorbereiding achter de rug, maanden leef ik al naar deze dag toe! En dan gisteravond, enkele uren voor de afreis: een totale blokkering, geen zin om te gaan, een 'tegen-goesting' van jewelste...
Was het faalangst? Zelfoverschatting? In ieder geval, deze al heel korte nacht geen oog dicht gedaan omwille van de gerezen twijfels.
Om half drie uit mijn bed. Om iets voor vier uur heeft Lars me bij de luchthaven afgezet. Omstreeks negen uur stond ik in het centrum van Lourdes.
Eerste euvel. Geen telefoonverbinding met het thuisfront. Mijn toestel vindt blijkbaar geen lokale mobiele netwerkbeheerder in Frankrijk. Gevolg: uitgaande telefoontjes worden afgebroken, SMSjes worden niet verzonden. Heel vervelend als je je vrouw hebt beloofd om haar op de hoogte te houden... Heb in de stad twee winkels van Franse mobiele operatoren bezocht (zeulend met een zware rugzak...). Geen die me kon helpen. En telefooncellen zijn uit het straatbeeld verdwenen...
Tweede euvel: ik vind ter hoogte van 'Les Sanctuaires Notre-Dame de Lourdes' de uitvalsweg niet naar mijn wandelbestemming van vandaag. Drie keer het hele domein afgelopen. En dat is groot! Kostte me minstens 5 km extra! En thuis zaten ze vergeefs te wachten op mijn zwaaien naar de webcam die voor de grot staat opgesteld...
Uiteindelijk toch de goede richting gevonden. Een mooi traject, eerst enkele uren door het belommerde 'Forêt de Lourdes', later door een sterk glooiend weidelandschap.
Ik slaap vannacht in 'Le Sanctuaire de Bétharram', een uit de middeleeuwen stammende prachtige abdij, waar nu blijkbaar nog gepensioneerde priesters verblijven. Ik ga straks samen met hen van een wellicht sobere maaltijd genieten...
Ter hoogte van het 'heiligdom' een Schot (met kilt!) tegen het lijf gelopen. Hij is vandaag ook in Lourdes vertrokken met bestemming Compostela. Hij liep vandaag nog door tot Asson. Ik vermoed dat we mekaar de komende weken nog gaan terugzien.
Vandaag een serieuze training achter de rug. 34 km met de rugzak langs het wandelknooppuntennetwerk (wat een draak van een woord!) van de Getevallei. En waarmee kan je beter afsluiten dan met een lokale 'Dorre' van het vat op de Grote Markt van Zoutleeuw?
Ik denk dat ik er (bijna) klaar voor ben. Zere voeten en zware benen. Dat wel! Maar geen blaren. En na een verkwikkende douche snel gerecupereerd.
Einde van de week ga ik nog eens stappen.
PS Klik op de foto om hem in groot formaat te zien
Vele avonden heeft het mij gekost. Aan de hand van mijn 'stap'gids en enkele (uitstekende!) Spaanse websites heb ik een overzicht gemaakt van mogelijke etappeplaatsen en lokale slaapvoorzieningen: albergues, hostals, pensions en hotels. Reserveren doe ik telefonisch twee à drie dagen voor aankomst. Dat uiteraard in de veronderstelling dat alles naar plan verloopt. Zo niet wordt het improviseren... Maar dat zien we dan wel!
Voor wie het interesseert, als bijlage het globale overzicht.
De zeven etappes en voorziene slaapplaatsen in Zuid-Frankrijk
Het traject tussen Lourdes en Saint-Jean-Pied-de-Port langs het middengebergte van de Pyreneeën is vrij dun bevolkt. Niet in alle dorpen is er mogelijkheid tot overnachten. Het was dus een kwestie om de dagetappes af te stemmen op beschikbare slaapvoorzieningen.
Zoals in 2014 opteer ik ook nu weer voor eenvoudige slaapvoorzieningen: trekkershutten, abdijen/kloosters, 'albergues de péregrinos', eenvoudige pensions en hostals en af en toe een hotel. De minder-uitgave voor een bed compenseer ik dan met het betere culinaire werk. Het mag soms wat meer zijn dan een 'plat du jour' of een 'menu de péregrino'! (ik ben niet voor niks al bijna 10 jaar lid van de kookclub van de Landelijke Gilde Neerwinden...)
Zo blijft mijn dagbudget in evenwicht. Ik ben niet onmiddellijk wat je noemt 'zuinig', maar als je 40 dagen onderweg bent, kan de globale kost wel aardig oplopen.
Op Frans grondgebied ga ik uiteindelijk één keer slapen in een klooster, vier keer in een 'Gite communal', één keer in een privé gastenkamer en één keer in een hotel.
De bijlage geeft een overzicht van de 7 etappes en slaapvoorzieningen (het downloaden van de bijlage neemt -op mijn computer althans...- enige tijd in beslag, dus even geduld na het klikken op de bijlage))
Slecht nieuws: 'stap'maat Jos moet noodgedwongen afhaken!
Slecht nieuws: stap-maat Jos moet noodgedwongen afhaken. Hij kan niet mee. Bij het trainen van de laatste weken heeft een oud letsel aan zijn been zich opnieuw gemanifesteerd. Het laat hem niet toe om dit avontuur zonder problemen tot een goed einde te brengen en wil mij niet ten laste zijn. Ik apprecieer dat.
Maar uitstel is geen afstel. Jos heeft het vaste voornemen om het volgend jaar opnieuw te proberen, op een traject en een tempo dat hij aan kan.
Mijn besluit is snel genomen. Ik ga er mee door. Alleen. Al maanden ben ik met de voorbereiding bezig. De vliegtuigtickets zijn geboekt. Al weken ben ik aan het trainen. Stoppen kan nu niet meer...
We starten dus in Lourdes waar we inpikken op de 'Voie des Piémonts', de lange afstandsroute GR78, die loopt van Montpellier aan de Middellandse Zee naar Saint-Jean-Pied-de-Port nabij de Atlantische Oceaan. Van Lourdes tot in Saint-Jean is het nog zowat 160 km stappen, die we in 7 dagen willen overbruggen.
In Saint-Jean-Pied-de-Port steken we via de Ibañeta-pas op 1450 m hoogte boven de zeespiegel de Pyreneeën over tot in Roncesvalles. Daar start de 'Camino Francés' die ons over een lengte van ca. 800 km tot in Santiago de Compostela moet brengen. We hopen dat in 32 stap-dagen te kunnen doen. In Spanje passeren we achtereenvolgens de grotere steden Pamplona (hoofdplaats van Navarra), Logroño (hoofdplaats van Rioja), Burgos en Leon (in Castilia y Leon). Onderweg moeten we nog enkele bergpassen over: Puerto de la Pedraja (1150 m) , Cruz de Ferro (1505 m) en O'Cebreiro (1300 m).
Heb me onlangs een paar nieuwe stevige wandelschoenen gekocht. Deze kostbare (en kostelijke...) attributen moeten mij ongeschonden tot in Compostela brengen. Heb ze de voorbije week uitbundig uitgeprobeerd. Circa 60 km gestapt. Maandag, dinsdag en vrijdag telkens 20 km. Het resultaat? Pijnlijke voeten! Heb ik verdorie de voor mij duurste (wandel)schoenen ooit gekocht, en dan bezorgen die mij zere voeten!!! Ik zal voor vertrek best toch maar een podoloog raadplegen.
Ben vorige zaterdag samen met JosV, dochter Klara en Maryse naar Mechelen geweest. Naar de pelgrims zegening van het Compostela Genootschap. De kathedraal zat afgeladen vol. 'Voor een goede tocht!' Er zullen deze zomer weer vele Vlaamse pelgrims onder weg zijn naar Compostela! (Zie bijlage)
We hebben ter plaatse onze tweede wandelgids gekocht: de route over de Camino Francés. We moeten het nog in detail bekijken maar in een eerste benadering gaan we er, zonder rustdagen en ongelukken, ca. 39 dagen over doen. Behoorlijk lang, lijkt me nu... Ik schrik er zelf een beetje van.
Op de foto als bijlage: de pelgrims zegening in de kathedraal van Mechelen.
Mensen vragen me soms: waarom ga je? En waarom ga je nu nog eens opnieuw?
Dan antwoord ik wel eens: ik denk dat de Apostel mij de vorige keer niet goed begrepen heeft, ik ga terug om hem het nog 's goed uit te leggen
Maar serieus nu. Om eerlijk te zijn: ik weet het niet! Ik denk nog veel aan mijn fietstocht van 2014. Iets ongedurig in mij stuwt mijn gedachten steeds weer in de richting van Santiago de Compostela. Dat iets' zegt me opnieuw op weg te gaan. Alsof ik nu iets moet vinden wat ik de vorige keer gemist heb!
Ik ben me er nochtans van bewust dat ik hiermee de geschiedenis van een mythe onderhoud.
Want - ongeacht het feit dat vanaf de 9de tot de 14de eeuw vele honderdenduizenden, wellicht miljoenen mensen uit alle windstreken van Europa pelgrimeerden naar het graf van de apostel Jacobus in Compostela, een gebruik dat ook de laatste decennia weer furore maakt - toch twijfelen historici ernstig of Jacobus ooit in Spanje zou begraven zijn!
Katharina Haemers, oud-docente Faculteit Vergelijkende Godsdienstwetenschappen, zei onlangs op een symposium: zoek in deze niet naar de waarheid, zoek naar de betekenis!
Zou de waarheid kunnen zijn dat Jacobus niet in Spanje is begraven? Zou de waarheid kunnen zijn dat men de ontdekking van zijn graf nabij Compostela meer dan 1200 jaar geleden effectief heeft 'geënsceneerd'?
Zou de reden hiervoor of de betekenis hiervan kunnen geweest zijn dat het toen nog feodale Europa een strijder en een held nodig had, waarachter de katholieke legers en veldheren zich konden scharen om weerstand te bieden aan de Moren, die onder één Islam vlag Spanje onder de voeten hadden gelopen?
De 'ontdekking' van het graf van de Apostel helemaal in het noord-westen van het land zou niet alleen voor een corridor zorgen voor tienduizenden trekkende pelgrims, maar volgens de legende zou de apostel himself in 847 als strijder op een vurig ros beslissend tussenkomen in een veldslag bij Clavijo tussen Christelijke legers en oprukkende Moren. Jacobus zou daarmee de redder van het Katholieke Europa worden.
Wat er ook van zij, die krypte in die kerk, die stad..., zij hebben iets magisch en blijven mensen uit de ganse wereld -meestal uit een zekere geloofsovertuiging- aantrekken. Ook mij dus. Voor mij en wellicht de meeste hedendaagse pelgrims is intussen de weg er naar toe belangrijker geworden dan de eindbestemming bereiken! Dat weet ik nu wel zeker na mijn fietstocht in 2014. De overweldigende natuur, het prachtige cultuurhistorische en religieushistorische erfgoed, het bijwijlen afzien, de vele warme contacten met andere pelgrims worden onvergetelijk gegrift op het netvlies, in het geheugen en in het hart...
Op de foto: Middeleeuwse afbeelding van Jacobus als matamoros' (= morendoder).