Mooie gebouwen uit de rijke geschiedenis van Santiago de Compostela
De rij wachtenden bij het pelgrimskantoor is nog langer dan ze bij ons was.
Een hele straat lang vol wachtenden
Het wierooksvat wordt duchtig gefotografeerd. Onze camera is niet snel genoeg om het zwierende vat te vangen!
Een plein aan de kathedraal
Nog een
De kathedraal is een immens gebouw
De beroemde voorgevel
Wandeling door de gezellig straten en galerijtjes
Als je nu op onderstaande bijlage klikt dan zie je een fragmentje van de beweging van het wierrookvat. De kwaliteit is niet erg goed want het is gefilmd met mijn GSM.
Vanmorgen stonden we uitgerust op. We konden het ons zelfs permitteren wat langer te blijven liggen, want deze refugio was niet zo streng op het vertrekuur van de pelgrims. De meeste van onze kamergenoten deden er trouwens ook nog een snurkje bij, we waren dus niet de enigen. Vermits onze fiets al bij de vervoersdienst was binnengeleverd, moesten we de trip naar het centrum te voet doen. Een beetje raar gevoel, die vaste grond onder de voeten in plaars van draaiende pedalen. Bij een van de vele café-bars hielden we halt voor een ontbijtje : een straffe koffie met een grote croissant, meer biedt de Spaanse culinaire traditie niet op dit ochtendlijk moment. We zochten een internetcafé om ons onderbroken blogwerk van de vorige avond te hervatten. Daar waren we even mee zoet, en dan was het tijd om te gaan aanschuiven voor de pelgrimsmis in de kathedraal. Bij het pelgrimskantoor hadden ze gezegd ons stempelboekje maar mee te nemen, dan kregen we bij een eventuele te grote toeloop voorrang op de toeristen. De immense ruimte was al goed gevuld, alle zitplaatsen waren bezet, dus sloten we ons bij het rechtstaande volk aan. Heel in de verte stond een ijverig nonnetje met een engeltjesstemmetje aan de micro enkele liedjes aan te leren. Klokslag 12 uur kwam een akoliet in blauw gewaad op de massa afgestevend. Zoals Mozes eens de wateren van de Rietzee scheidde, zo kliefde hij met brede gebaren het kerkvolk in twee helften, en in de daardoor ontstane doorgang kwam een stoet aangeschreden met maar liefst twee bisschoppen en een hele rij concelebranten. De mis begon. Zelfs een beetje preconciliair Latijn werd ons ontzegd, want alles gebeurde weer in een ratelend mitraillettespaans. Wel was de structuur van de dienst helemaal identiek met die bij ons, dus konden we ons toch een beetje oriënteren. Kyrie, gloria, lezingen, tussenzang, acclamatie, preek. Preek ? Nee hoor, niet zomaar een preek, het was een P-R-E-E-K !! Volle achtentwintig minuten duurde hij. Eerst werd een hele serie pelgrimsgroepen verwelkomd, waarbij een verantwoordelijke telkens een dankwoordje mocht placeren. Dan begon de eigenlijke homilie. Stilaan werd de aanwezige zuurstof voor de massa schaarser, één na één begonnen de dames met blaadjes en waaiertjes voor hun gezicht te wapperen en hier en daar zwijmelde een lijkbleke gelovige naar de zijbeuk om daar op de koele grond zijn tollende hersens weer rustig te krijgen. Eindelijk besloot monseigneur met een minzaam gebaar zijn predikatie. Van dan af kreeg de viering vaart. En helemaal op het einde gebeurde wat wij dachten dat het enkel op een grote feestdag werd gedaan : het wereldberoemde grote wierooksvat werd in gereedheid gebracht. Eerst werd het langs het vuistdikke touw uit de vieringtoren neergelaten en dan in een zijwaartse slingerbeweging gebracht. Wij, die in de middenbeuk stonden, zagen het links en rechts in de kruisbeuk verdwijnen en weer langs het hoofdaltaar zoeven. Plots werd het metershoog omhooggetrokken, waardoor de slingerbeweging spectaculair versnelde. (zie filmfragmentje als bijlage bij volgende artikel met foto's) Op en neer ging het, angstwekkend snel. Als dat heilige ding maar even uit koers zou raken vielen er beslist doden. Het nonnetje aan de micro zette een lied in dat steeds luider door de massa werd overgenomen, de orgelklanken zwollen aan als een donderende orkaan. De Spaanse bedevaarders gingen zowat in extase, en de iets toeristischer ingestelde buitenlanders flitsten hun digitale apparaatjes tot oververhitting. Uiteindelijk bracht een van de kerkmeesters het gevaarte met een zwierige draaibeweging tot stilstand, daarvoor beloond met een onchristelijk applaus. De blauwe akolieten, die de hele tijd streng toekeken dat er niet teveel werd gebabbeld, lieten dit gedruis welwillend toe, waarna ze weer een weg vrijmaakten voor de bisschoppen en priesters. Ite missa est, de kerk liep leeg en met die mensenstroom kwamen wij weer op het grote ereplein voor de kathedraal terecht. Het was halftwee! We besloten later op de dag op een rustiger moment nog eens binnen te lopen om de eigen en de ons toevertrouwde intenties in kaarsgedaante gestalte te geven, maar eerst onze hongerige magen tot rust te brengen. Dat was geen probleem in de talloze restaurantjes die in de smalle straatjes en op gezellige pleintjes te vinden zijn. Op onze toch passeerden we weer het pelgrimskantoor, en de rij aanschuivende pelgrims was nog eens zo lang als bij onze wachtbeurt. Je moet er wat voor over hebben! Na het eten verkenden we nog wat de stad, ontdekten tot onze spijt in de wat verder gelegen straten nog veel betere restaurantjes, dronken nog een koffietje en gingen dan op zoek naar het grote busstation om uit te vlooien welke bus ons wanneer naar de luchthaven kon brengen. We hadden namelijk een snood plan gesmeed. Dagen tevoren hadden we immers uitgerekend dat we, als alles even vlot zou gaan, donderdag zouden arriveren. Dat was vroeger dan gepland, en zeker vroeger dan onze vrouwen verwachtten, want we wisten dat die zaterdag een gezellig vrouwendagje hadden gepland in Antwerpen. Dat wilden we niet verstoren, maar omdat het internet ons vertelde dat de terugvlucht met de dag duurder werd, hadden we die toch maar geboekt voor vrijdagavond. Onze eigen vrouwen maakten we wijs dat we zondagmorgen zouden arriveren, maar de kinderen en een vriendin werden in het complot betrokken. Zo trokken we vrijdag in de late namiddag met onze bagage naar het busstation, een ritje van 25 minuten bracht ons naar de luchthaven. In de vooravond vlogen we naar Barcelona. Daar moesten we enkele uren in de nagenoeg verlaten transitruimte overnachten. De harde leuningstoelen overal boden niet zo'n gelukkig vooruitzicht, maar gelukkig vonden we in een verlaten pastarestaurantje een paar banken die voor getrainde pelgrimsruggen een heerlijk bed vormden. In de vroege morgen namen we de aansluiting naar Brussel, onze handlangers brachten ons naar onze verlaten haardsteden, waarna we ons plan uitvoerden om onze lieve vrouwen de verrassing van het jaar te bezorgen. U zult ons, beste lezer, wel vergeven dat we de intense gevoelens van het weerzien te zeer koesteren om ze niet in de openbaarheid van deze blog prijs te geven.
Hartelijk dank voor het lezen van ons relaas, voor de vele sympathieke reacties en het meeleven waarmee u onze tocht begeleidde. Het heeft ons alledrie heel veel deugd gedaan. We stoppen nog wat foto's in deze blog, en nadat alles een beetje bezonken is, plegen we waarschijnlijk nog een paar nabeschouwingen. Kom nog maar eens op blogbezoek!
Deze morgen stonden we op in onze hotelkamer. Deze keer geen gewriemel van de stappers rond ons bed, maar toch liet het gestommel in de aanpalende kaemers vermoeden dat er nog stappers ons geheime hotelletje hadden ontdekt. We konden ons rustig klaarñaken, gistermorgen zat er een meisje haar zere voeten in te tapen en ze keek een beetje beschuldigend naar onze fietskledij. Zij haar zere voeten, maar wij onze arme gatskaken, maar dat geheim konden we haar niet meedelen . We zijn tenslotte eerzame pelgrims, en die lopen niet met hun billen bloot. Dus maar weer op de fiets, het weer was zacht, maar overtrokken. gelukkig bleef het droog, en in de late voormiddag verschenen er weer blauwe plekken in de hemel. Het parcours viel niet echt mee, het was maar 50 kilometer, maar in een flink glooiend landschap. Elke afdaling werd bestraft met een flinke klim. Onderweg zagen we overal langs de weg nog schoolkinderen op de bus staan wachten, en het liep al tegen tienen. En in de vroege nañiddag lopen ze alweer rond, wat leren die gasten op school ? Als ze een uurtje vroeger uit hun nest zouden komen, en een uurtje langer op school bleven, zouden ze misschien een paar woorden Frans of Engels kunnen leren, de kiekens ... Tegen de middag kwam Santiago binnen fietswielbereik. Het zicht in de verte op de torens van de kathedraal gaf enigszins het gevoel van de middeleeuwse boetestapper die de stad voor zich zag opdoemen. Het feit dat een van de versnellingsapparaten niet meer zo goed zijn werk deed, vergrootte het gevoel van boetedoening. Het werd almaar drukker aan bedevaarders, in het centrum was het gewoon niet meer mogelijk om te fietsen, en te voet legden we de weg door de laatste straatjes af. We kwamen aan op een pleintje aan een zij-ingang van de kathedraal. Ons doel was bereikt ¡ Een aangrijpend moment, al werd dat wel wat getemperd door de toeristische drukte op dat plein. Er stond een lange rij aan te schuiven om de kathedraal binnen te gaan; achteraf begrepen we dat er dan net een pelgrimsmis bezig was, we kwamen immers net op het middaguur aan. Een paar vriendelijke toeristen wilden wel een fotootje van ons nemen, en dan trokken we verder naar het grote plein met het overbekende zicht van de kathedraal. We werden er aangesproken door twee Vlaamse stappers die onze vlaggetjes herkenden. Ze wezen ons een herberg aan die nog nergens in een gids vermeld stond. Dat viel mee, want met de slechte zoekervaring van gisteren waren we wel wat ongerust geworden. We besloten dus eerst maar slaapplaats en eten te zoeken voor we onze pelgrimsverplichtingen gingen vervullen. Een oud Vlaams spreekwoord zegt immers : "Het k....n gaat voor het bakken", en Sint-Jakob, die vóór hij zijn heilige status verwierf ook maar een mens van vlees en bloed was, zal ons die pragmatische refleks zeker willen vergeven. Na enig zoekwerk vonden we de herberg, een splinternieuw ding van de provincie met wel 165 bedden, alles piekfijn in orde. We konden dus met gerust gemoed de stad intrekken. En geloof het of niet, tot en met onze aankomst was het weer ons meer dan gunstig geweest, maar toen we de herberg verlieten was het aan het regenen¡ Gelukkig niet te lang, want er stond ons een pijnlijk-lange taak te wachten : ons officieel document ophalen. Er stond al een lange rij, minstens 25 meter lang. We begonnen aan te schuiven om 17.10. Meer dan een uur later kwamen we aan de hoek, en daarachter was er weer een rij van zo'n 20 meter. Na nog een uurtje kwamen we aan de poort van het pelgrimsgebouw en wat bleek : binnen nog eens een lange rij, die voorbij een binnenpoort zich uiterst langzaam een grote trap opkronkelde. Enfin, na drie uur kwamen we in het echte kantoor waar een heel vriendelijk meisje ons pelgrimsboekje bekeek en ons een papier liet invullen. Ondertussen had ze onze namen al verlatijnst en die in mooi handschrift op een oorkonde neergepend. Wij terug naar buiten, in de overtuiging dat we nu toch al wel uitzicht hadden op onze volle aflaat. Er bleef niet veel tijd meer over om nog wat anders te doen, we mochten immers niet te laat in de herberg aankomen. In afwachting van een langer bezoek morgen, glipten we nog even de kathedraal binnen, en gingen dan op zoek naar eten. Mogelijkheid genoeg in de pittoreske straatjes rond de hoofdkerk. We namen het menu van de dag, maar eerst eisten we van de verbaasde ober een goei grote pint lekker bier. Dat hadden we wel verdiend. Na ons eten stapten we terug de lange weg naar de herberg aan de rand van de stad. Na drie weken fietsen waren onze benen niet meer zo gewend aan het stappen. Dichtbij het home glipten we nog een cafeetje binnen voor een slaapmutsje : een goeie Spaanse cognac. De rest van de nacht hebben we niks meer gezien of gehoord, een zalige rust.
Dag 19 : Fonfria (voorbij Cebreiros) - Arzua : 111 km.
(Wie enkel de laatste dag bekijkt : we hebben vanuit een internetcafé de vorige dag aangevuld)
Als naar gewoonte begonnen de stappers rond halfzes als mieren rond onze bedden te wriemelen, en om kwart voor 7 floepte het licht aan. Wij dus ook uit onze nest, en na een paar verkwikkende koffies (in Spanje smaken die heerlijk ¡¡¡) zaten we alweer op de fiets. Omdat we de vorige dag zover waren gereden, konden we nu dadelijk met een afdaling van vele kilometers beginnen. In tegenstelling tot die na de Cruz de Ferro liep de deze over een heel brede weg, nieuw geasfalteerd, en met heel weinig verkeer. De afdaling ging dus zonder gevaar aan een snelheid van 50 per uur (met een piekje van 64 km). Al enkele dagen hadden we onze eet-planning aangepast : 's morgens een beetje brood met confituur en een paar koffietjes zodat we toch recht op onze fiets konden blijven: Dan rond 11 uur een stop aan een koffiebar waar je voor geen geld een boccadillo (of zoiets) kunt kopen : een ruimbemeten stuk brood belegd met allerlei dingen. Dan kunnen we er weer tegen tot een uur of 3, om dan weer wat te eten. Zo hebben we altijd genoeg energie en zit onze maag niet te vol. Iets na de middag leek het weer om te slaan : er kwamen wolken aanzetten, en na een tijd zat de hele lucht dicht. Het parcours was ook wat anders : nog een enkele stevige piek, en daarna een opeenvolging van klimmen en afdalingen. Ondertussen kwamen we pelgrims tegen met de vleet. Op plaatsen waar de voetweg naast of op de fietsweg liep, waren het echte rijen, kilometers lang. We vroegen ons af wat dat dan wel moest geweest zijn in het hoogseizoen van de pelgrimage. Het werd dus ook kwestie om op tijd uit te zien naar slaapplaatsen, want uiteraard gaan in de refugio's de voetgangers voor op de fietsers. We hadden gepland te stoppen in Arzua, een plaats zowat 50 km voor Santiago. De echte refugio's en herbergen zaten al vol met stappers, dus begonnen wij maar aan de meer commeriële hopitals en hostels. De meeste daarvan waren ook allemaal 'complet' In een zijstraatje vonden we een restaurantje dat ook nog kamers verhuurde, redelijk in het zwart, maar dat zal ons Belgen worst wezen . we hadden een bed, een douche, en we zouden eten vinden. Bovendien was er in de buurt een internetcafé, en zodoende kunt u nu dit artikeltje lezen. Tenzij er nog iets heel ergs fout gaat komen we morgen rond de noen in Santiago aan. We kijken er erg naar uit.
Van 830 m over 1504 m (Cruz de Ferro) naar Ponferrada (510 m) en verder naar Cebreiro (1320 m)
Op de top van Cebreiro geen plaats meer in de herberg, dan maar verder getrapt tot in Padornelo.
Daar aangekomen rond 19 u
Te moe om te bloggen.
Wij zijn fier op onze moedige mannen en sturen hen een stevige knuffel !
CMR
(aanvulling door franskoenleo)
's Morgens iets voor zeven werden we gewekt met Gregoriaanse muziek die door het ganse gebouw schalde. Het waren eigenlijk de gezangen voor de kersttijd, maar welke pelgrim zou daar om malen? Omdat we om 8 uur buitenvlogen, zaten we al snel snel op de fiets, vol goede moed want we zouden die dag naar het Cruz de Ferro fietsen. Dat kruis staat op 1504 m, en het is dus een hele klim. Met de nodige moeite, maar toch vrij vlot bereikten we dat doel. Het ijzeren kruis staat op een heuveltje dat vol keien en andere spullen ligt die de pelgrim daar neergooit. Dat is een symbool voor al wat je op je pelgrimstocht aan lasten, zorgen, intenties enz. meegenomen hebt. Na de inspanningen van de voorbije dagen is dat wegwerpen van het van thuis meegenomen steentje best wel een emotioneel moment. Dan begon de afdaling van enkele tientallen kilometer, over een weg die er niet echt goed bij ligt en vele bochten telt. Op sommige delen moet je echt alle remmen dichthouden om niet boven de 50 km per uur te gaan. Ik spreek niet voor de anderen, maar ik zat wel een paar keer met de poepers. Van het vele schokken verloor Leo een deel van onze mondvoorraad, en de sukkelaar moest een eind terug naar boven fietsen. Rond een uur of twee na de middag kwamen we in Villafranca, een stadje met een paar prachtige gebouwen en een gezellig stadspleintje. We bestelden er een broodje en vroegen ons af wat we verder gingen doen : het was nog te vroeg om te stoppen, maar als we zouden verderrijden stond er een tweede serieuze beklimming op het programma. We besloten het er toch maar op te wagen, want volgens onze reisgids was er boven toch een grote herberg en alle voorzieningen. Het werd een moeizame beklimming met stukken rond de 10 %, vooral het laatste stuk was er een beetje over. Gelukkig wenkte ons in Cebreiro een herberg waar we vol goede moed op afstevenden. Helaas : alles zat vol. Wij dus naar de volgende grotere plaats, zo'n 9 km verder. Daar bleek ook niets te vinden. Dus moesten we weer verder, maar vanaf dat punt was het toch maar bergaf. Ineens zagen we een bord met aanduiding voor een herberg langs de weg, het leek een heel verlaten pand. Na enig gezoek vonden we toch achteraan een deur, daar zat een oude Spaanse dame die uiteraard weer geen gebenedijd woord Frans, Engels of wat dan ook sprak, met veel gebarenspel werd ons duidelijk dat er toch nog bedden vrij waren. Het leek allemaal maar heel obscuur, maar we vonden toch plaats op een zaal die helemaal vol met bedden gestouwd was. De dame aan de balie zei ook iets over een menu voor pelgrims, maar waar dat dan wel was kon ze met de beste wil van de wereld niet kenbaar maken. Om halfacht wees een meisje op een deur in het gebouw zelf, wij daar naartoe, en we kwamen in een grote keuken-eetzaal waar al een 40-tal mensen aan tafel zat. Er werden schotels deegwaren met een licht tomaatsausje aangebracht. Lekker, en we dachten dat het dat was, maar nee, er kwamen schotels aardappelen net groentjes en hele hopen ragout, water en wijn bij de vleet. En dan nog vla als dessert. We hebben nergens zo lekker en ruim gegeten. Het gezelschap was internationaal, dus er werd wat afgekletst in Frans, Engels en Duits met veel haar op, maar iedereen verstond wat er werd gezegd, behalve de Spanjaarden, die verstonden alleen Spaans. Een beetje aangeschoten van de wijn die ons ruim toegeschoven werd, kropen we in ons bed, en het werd een verkwikkende nachtrust.
Hier zitten we 's morgens ons stukje Frans/Spaans brood te verorberen. De volgende foto's zijn wat binnenzichten van de verbouwde kerk waarin onze refugio gevestigd was. Knap hoor¡
(normaal is ons bed ordelijker, hoor)
Onderweg loopt de voetgangerscamino vaak parallel met onze fietsroute, en dan zien we regelmatig de voetgangers voortrekken, sommige heel fluks, maar velen hebben blijkbaar toch al zware dagen in de voeten.
Op torens en hoge gebouwen zie je vaak een reusachtig ooievaarsnest.
In dit kerkje kregen we spontaan een stempel aangeboden. Met trots wees de koster op het beeld boven het tabernakel : Sint-Jacob ¡ De schilderijen hadden ook met onze heilige te maken.
Vanmorgen sprongen de grote lichten aan om 10 voor 7. Onze stappende medepelgrims (eigenlijk de echte, zo voelt dat toch een beetje aan als wij hen met een rotvaart voorbijsnellen) waren al meer dan een uur tevoren aan het ritselen met hun kleren en rugzakken. We vonden een plaatsje aan de grote eettafel en nuttigden ons karig pelgrimsontbijt, in de hoop dat we eenmaal op de fiets wel iets stevigers zouden tegenkomen. We waren dus al vroeg aan het fietsen, want om 8 uur moet je uit zo'n herberg buiten. Het was weer een heerlijk zonnige morgen, wel erg fris, maar daar hadden we ons op voorzien. Het gebied waar we doorheen trekken ligt vrij vlak, dus al snel hadden we veertig, vijftig kilometer achter de rug. Op de route ligt de grote stad Leon, maar de vorige dagen hadden we niet zo'n beste ervaringen met grote centra : heel druk verkeer, veel tijdverlies: We besloten dus Leon niet aan te doen en een doorsteek te zoeken naar het vervolg van de camino. Dat was inderdaad wel een beetje zoeken, want de laatste tijd is hier blijkbaar heel veel aan de wegeninfrastructuur gewerkt zodat er situaties ontstonden die niet in onze wegbeschrijving staan. Ondertussen begonnen onze magen erg te grommen, maar iets om te eten was in opeenvolgende dorpjes niet te vinden. Tenslotte kwamen we in een klein dorpje met een pelgrimsherberg. Daar werd voor een prikje een brood met een soort aardappelomelet voor ons klaargemaakt. In het vlakbijliggende kerkje werden we binnengeloodst om er een stempel te krijgen in ons boekje, en achteraf deed de herbergierster dat nog eens over. We vervolgden onze weg in volle zon. De voetgangerscamino slingert zicht rond ons fietspad, soms lopen we gelijk, en dan passeren we talrijke pelgrims. er zijn er van alle soorten. De laatste dagen zien we redelijk wat jonge mensen, vaak koppeltjes. De tussenleeftijd, dertigers, veertigers, is minder te zien, maar de wat oudere leeftijd, die van ons zeg maar is weer flink vertegenwoordigd: Dikwijls zien we koppels van begin pensioenleeftijd samen op stap. Dan is er ook nog een kleinere groep vrij oude mannen, zeventigers lijkt het wel, die alleen en nors kijkend op stap zijn. Ook opvallend veel vrouwen van zekere leeftijd die met twee of drie op de camino zijn. Onze tocht ging vandaag zo vlot dat we rond 4 uur al aankwamen in Astorga, een heel mooi stadje. Bij het binnerijden vonden we al direct een herberg, deze keer uitgebaat door Duitse vrijwilligers. De Duitse Gründlichkeit is heel duidelijk te merken. Bij het inschrijven kregen we een bed toegewezen, alles is kraaknet, en we kregen er meteen een uitleg bij hoe je een nette en een iets minder nette herberg kunt onderscheiden, met als voornaamste punt een blijkbaar oprukkend vervelende wants die zich in de slaapmatrassen nestelt. Enfin, in die van onze Duitse vrienden zit die niet, we zijn dus gerust. Effen een douchke genomen, onze was ingeleverd (die wordt voor ons gedaan), en dan een pint gaan pakken op een van de stadspleinen. Het sloeg bij aankomst net 5 uur, en daarmee viel het ons nog eens op wat een klokkengieterskunst er in onze Nederlanden te vinden valt. Als er hier een klok slaat (en alle kerktorens van al die ontelbare vele kerken hangen er vol van) dan klinkt dat erger dan wanneer ze op chirobivak op de soepketel kloppen. Voor de rest is het hier weer een heerlijke avond, die we straks afsluiten met een pelgrimsmaal in een van de lokale restaurantjes. Tot later.
