Interview met iemand die WO II heeft meegemaakt    

                           
                                                  Germaine en Anna

Germaine Godijn is geboren op 1 oktober 1920 in het huisje waar ze nu nog woont naast mij.
Wij wonen in Everbeek. Nu is Everbeek een deelgemeente van Brakel. Vroeger was het  Everbecq en ons dorp hoorde bij Wallonië (tot 1963). xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Ze was 20 jaar toen de oorlog uitbrak en ging toen al lang niet meer naar de school.

Germaine heeft geen foto’s van in de oorlog. Ik heb haar gevraagd om dingen te vertellen over de oorlog en ze heeft heel spontaan verteld, zelf meer dan ik gehoopt had.

Ze weet nog goed toen de oorlog begon. Elke dag vlogen Duitse vliegtuigen over de streek en ze waren zeer bang dat er bommen gingen vallen. Koning Leopold heeft zich na 18 dagen overgegeven. “Gelukkig”, zegt ze, “want anders zouden nog meer mensen gesneuveld zijn”.  

De grootste angst was er ’s nachts omdat er dan bommenwerpers overvlogen. In de buurt is een bom gevallen en er waren 4 mensen dood. In Opbrakel is een vliegtuig neergestort. Germaine en nog veel andere mensen van Everbeek en omstreken gingen schuilen in de bietenkelder van een boerderij. De mensen van de buurt probeerden ook een hol te maken om te schuilen in het bos maar dat is niet gelukt omdat er veel geschoten werd op het bos. De Duitsers dachten dat de mensen  en soldaten zich daar wegstopten. In D’Hoppe werden bommen gegooid op de bossen en er sneuvelden veel Engelse soldaten die daar verscholen zaten.

Zijn er mensen gestorven in jouw familie? In Ellezelles hebben Belgen op de Duitsers geschoten. Toen zijn er meer dan 20 jonge mensen, waaronder 2 van haar familie, opgepakt en naar Duitsland gevoerd. Ze zijn vermoord in de gaskamers. Mensen die niet meer konden werken omdat ze ziek waren, werden ook in de gaskamers gestoken, net als de Joden.

Het ergste was dat er geen voedsel was. “De mensen in de stad hadden het veel zwaarder” zei ze. De boeren konden zich nog redden want ze hadden groenten en dieren die ze konden slachten. Haar vader ging in de mijnen werken om zijn kinderen eten te kunnen geven. Germaine haar vader haalde graan en boter bij de boeren en ging dat dan met een beetje winst verkopen in Brussel of bij de Walen. Als hij op de trein zat en de Duitsers kwamen er op, pakten ze alles af.

Zij zelf had nooit echt eten tekort omdat ze een tuin hadden en een paar dieren. De mensen uit de Walen die geen tuin hadden of in de stad woonden, kwamen naar onze gemeente om eten te halen. ’s Nachts overnachtten ze in de bossen en ’s morgens om 4 uur moesten ze ongezien op de trein springen om hun eten te kunnen meenemen naar huis.

Iedere maand moesten de mensen naar het gemeentehuis hun “ zegels” (voedselbonnen) halen. Deze konden geruild  worden voor voeding. Kinderen van ouder dan 12 jaar mochten geen melk meer drinken. Wie geld had, kon meer kopen. Mensen gingen elkaar vaak bestelen omdat ze honger hadden.

Haar broer is opgepakt door de Duitsers om te gaan werken in Saint-Azair als dwangarbeider  voor de Duitsers. Hij moest de boten van de Duitsers laden en lossen. Na enkele weken is hij  naar huis gevlucht maar hij moest zich altijd wegsteken voor de Duitsers.

In Nederbrakel was dokter Weemaes burgemeester, hij werd ervan verdacht om mee te doen met de Duitsers, te collaboreren. Sommige mensen deden mee met de Duitsers omdat de Vlamingen te weinig rechten hadden. Ze hoopten dat de Duitsers hen meer rechten zouden geven. Na de oorlog werden die mensen gestraft, of weggevoerd of hun huis werd kapot geslagen.

Anderen deden mee met de Duitsers omdat ze er geld konden aan verdienen. Ze dachten dat de Duitsers gingen baas blijven en wilden zichzelf veilig stellen.

In Brakel centrum kwamen veel Duitsers. Hier in Everbeek, op de boerenbuiten, zijn er een paar dagen Duitsers geweest. Ze liepen hier gewoon rond en deden hun trainingen. Bij sommige mensen moesten ze logeren. Bij Germaine niet want daar waren al heel veel kinderen. “De Duitse soldaten waren ‘braver’ dan de Engelse want de Engelsen waren vooral bonvivants”, zegt Germaine. Ze verkrachtten meisjes, liepen dronken rond en pakten alles wat ze konden krijgen.

Ze zei “Die Duitse soldaten waren ook verplicht om te vechten, ze konden niet anders”. Twee Duitse soldaten zaten in haar huis te huilen omdat ze hun vrouw en kinderen hadden moeten achterlaten en Germaine had medelijden met hen.  “Toch moesten ze ons niet komen aanvallen”, zegt Germaine.

In het bos (achter ons huis) staat nog steeds een huisje. In de oorlog hebben zich daar 2 Engelse soldaten  schuil gehouden. Zij zijn overgedragen door iemand van Nederbrakel en op een nacht zijn ze opgepakt. Iedereen wist dat de Engelsen daar waren want ze werkten op de boerderijen.

De mensen in Everbeek waren bang van de mensen van Nederbrakel omdat gezegd werd dat ze in Nederbrakel mensen overdroegen aan de Duitsers. Ze noemden de collaborateurs ‘de zwarten’. “Hier in de buurt droegen de mensen mekaar niet over” zegt ze.

Germaine heeft verkering gehad voor en tijdens de oorlog met een jongen met een Duitse naam. Hij was geen Duitser en  was een heel brave jongen die als soldaat naar Londen is gegaan om de Duitsers daar tegen te houden. Maar na de oorlog was hij helemaal veranderd, hij was agressief en dronk veel en zij maakte een eind aan hun relatie. Germaine kent veel soldaten die terug kwamen van de oorlog en die geen gevoelens meer hadden. Een gebuur van haar mishandelde dieren en was heel bruut geworden. “Zo werden mensen gemaakt in de oorlog” zei ze.

Ik vroeg wat ze wist over de joden. “De kinderen en vrouwen moesten een ster op zich dragen maar dat was vooral in Brussel. We wisten daar niets over want je mocht je radio niet opzetten. Er waren geen kranten.”

Hier waren ook zigeuners met veel woonwagens op de vlucht. Die mensen kwamen bedelen om eten te krijgen, de kinderen weenden van de honger. Ze moesten de grote baan ontwijken  en daardoor kwamen ze door de kleine straten hier.  Zigeuners werden net als Joden,  ook vervolgd door de Duitsers.

“Het was een droevig leven, nooit iets plezants”, zegt ze. Germaine moest heel veel werkten.

Op het einde van de oorlog was iedereen gelukkig. In Everbeek zijn de bevrijders niet geweest.

Van harte dank, Germaine!

Anna Vandecasteele

Klas 9B nr. 17

                                        
Recente foto van Godijn Germaine (01-10-1920) en Anna Vandecasteele.

Nota van mijzelf: Germaine's broer was mijn vader Godijn Jules, Adriën, beter gekend als "den beng".
- Als ze spreekt over St- Azair, bedoeld ze St- Nazaire,  aan de Atlantische kust, waar de Loire in de zee stroomt net voorbij Nantes. De Duitsers hadden daar een grote duikbootbasis, net als in Brest, Lorient en Bordeaux als onderdeel van de Atlantic Wall verdediging. Vanuit deze havens opereerden  de U- Boten, de "Seewolfen". In alle deze vier plaatsen hadden ze enorme duikbootbunkers gebouwd om hun duikboten te beschermen tegen de Britse lucht aanvallen. Deze ernorme bunkers bestaan nog steeds en men kan ze gaan bezoeken.Mijn vader en zijn buurmannen , Van Snick Georges en Ghijselinck Jozef zijn inderdaad indertijd door de Duitsers ingezet om daar te gaan werken.
- Als ze het heeft over die 4 doden in Brakel, dan is dat over dat bombardement van 10 Mei 1940 op het klooster van de Zusters van het Heilige Hart, waarbij 1 non om het leven kwam , zuster Marie- Arnolda ( Jfr. Zoë De Maeseneire) en 2 lekenzustres gedood werden, (Codule Dhaenens en Emma Plaecke ), en waarbij Zuster Marie- Veronique ( Jfr. Marie Meuris ) zwaar gekwetst werd en een been geamputeerd werd.
- Over Everbeek, op 12 Mei werd de hoeve Cordier, Oolstraat beschoten en vielen er 2 doden onder de vluchtelingen afkomstig uit de buurt van Tienen
- Op D'hoppe, grote weg naar Ronse hadden de Duitse vliegtuigen, de kolonnen vluchtelingen gemitrailleerd. Mijn moeder, Van Winnendaele Suzanne,was ook op de vlucht en was daar getuige van, ze vertelde steeds hoe verschrikkelijk het was, dat de stukken van mensen letterlijk in de bomen hingen, door het geweld van die ontploffingen. 2 Engelse motorijders zijn daar ook bij omgekomen en waren in Opbrakel op het kerkhof begraven.
- Everbecq- haut, province: Hainaut, canton: Flobecq, arrondisement: Tournai.
Tekst: Anna Vandecasteele.
Foto's: Anna Vandecasteele
Bijkomende info: Godijn Robert.