Juist op de grens met Zweden en Noorwegen had ik een Noor ontmoet die daar een boerderij heef juist over de grens. Hij houdt zich voornamelijk bezig met het bouwen van berghutten maar de boerderij is een beetje zijn hobby en manier om goedkoop aan goed vlees te raken (net zoals de meeste mensen hier).
Naast de schapen heeft hij ook nog drie Zwijnen een paard (voor bosbouw) wat kiekens en en grote moestui. Bij de maaltijden die ik daar had kwamen de meeste ingridiënten dan ook uit de boerderij en ik kan zeggen het smaakt dubbel zo goed!
Toborg had in het begin van het seizoen 62 schapen op de berg gezet..... Hij was zeer benieuwd hoeveel er nog van over zouden schieten want hij had gemerkt dat de kudde zich in twee gesplitst had en dat kom meestal door een berenaanval. Daarnaast moet je in Noorwegen de berenstront die je vind opsturen voor onderzoek en ze hadden er schapenhaar in gevonden. En aangezien hij hij de enige was in de vallei met schapen konden het alleenmaar de zijne zijn!
het samendrijven zelf was vrij simpel... Ik had al paarden samengedreven en dat was een ander paar patatten. Hij had er ook geen honden voor, enkel Husky's.... zijn vrouw is ook Inoeït (van Groenland).
Zodoende moet alles gebeuren met mankracht.. De schapen wisten blijkbaar wat er ging gebeuren en zijn enorme kuddedieren dus zeer makkelijk te manipuleren.... De twee kudde's moesten appart binnengebracht worden en alles gebeurde met de hele famillie... Een vrij harde famillie btw.. Ik zag daar die dochter van 11 jaar met plezier dingen doen waar haar belgische leeftijdgenoten al lnag zouden beginnen zagen zijn. Ondertussen vonden we ook een schapenlijk waarvan we niet wisten of de dood natuurlijk was of door een beer!
Eigenlijk was het een lange leuke wandeling door de bergen en na een uur of 4 waren alle schapen van de berg en konden ze geteld worden: 54 dus acht zijn er vermist. Normaal sterven er ook een paar een natuurlijke dood zodat hij denkt dat er een viertal opgegeten zijn door de Beren! Hiervoor krijg je wel een vergoeding van de overheid.
Sami
Dat zijn wat wij kennen als de 'Lappen' maar dat horen ze niet graag. Ze leven van de rendieren die we tegenkomen van op onze reisjes in Scandinavië. Vroeger leefden ze een nomadisch bestaan samen met de trek van de Rendieren (in Zomer in de bergen in de winter gaan ze naar de bossen).
Nu leven de Sami zoals de meeste Scaninaviërs en zijn ze maar gedeeltelijk van het jaar bij hun kudde's. Voor de rest proberen ze hun inkomen wat bij te vullen door in het bos werken (of in de ijzermijnen) of te vissen en te jagen en dat dan te verkopen.
Ergens in een jachthut 'in the wild' had ik wat Sami-jagers tegengekomen. Aangezien ze zoals mij een beetje hezelfde werk deden in het bos en ik gast was van hun buren opent het vele deuren en wouden ze me enkele dingen tonen.
Hun jaarlijkse slachting is het moment voor de Sami... Dan worden de dieren samengedreven en de oudere mannetjes geselecteerd voor de slachting...
Het samendrijven gebeurd tegenwoordig met helicopters en crosmoto's in de bergen. De rendieren worden bijeengedreven in een grote vangkraal en hier gebeuren er enkele dingen.. De rendieren die zich afgescheiden hebben van de kudde en zich bij een andere kudde hebben gevoegd worden uit de groep gehaald met lasso. De jongere nog niet gemerkte worden geoormerkt. De oudere onbruikbare rendieren worden gecastreerd. En bruikbare mannetjes worden voor slachting uit de groep gehaald.
Dit gebeurd door de grote groep in kleine groepjes af te scheiden en in een kleinere vangkraal te drijven en ze daarna te selecteren. Een deel wordt geslacht in een proffesioneel slachthuis een 10% word manueel geslacht voor eigen consumptie.
Dit is het enige moment waar de Sami samenkomen. In dit geval Noren en Zweden aangezien het in de grensregio zich afspeelt...
