Ik ben Van Der Smissen Rik
Ik ben een man en woon in Zandbergen (Belgie) en mijn beroep is Ex militair van de Belgische Marine.
Ik ben geboren op 06/04/1961 en ben nu dus 64 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Vogels, muziek, computer, natuur.
Ik ben kweker van:
- Grasparkiet
- Agapornis Personata
- Forpus dwergpapegaai
- Catharina parkiet
LID VAN: - A.O.B. Belgie
- De Boskanarie Zandbergen stamnr: ZC 153
- Belgische Nationale exotenclub
Vogels die ik nog te koop heb: geen vogels meer te koop, Vogels gezocht: Japanse meeuwen in TT kwaliteit - roodgrijs - wit - albino - gepareld
Birdierik Altijd bereid te helpen als beginnende vogelliefhebbers problemen ondervinden
18-11-2007
Foto's van tentoonstellingen
Om de foto's te bezichtigen van de door mij bezochte tentoonstellingen. - EXOTICA 2007 - VOGELWEELDE OUTER - DE PESTVOGEL GERAARDSBERGEN - VvKN GEEL - DE BOSKANARIE ZANDBERGEN - DE WITTE SPREEUWEN 2007 Ga eens kijken op mijn space:
Regelmatig komt dit ter sprake men heeft voor en tegenstanders, kortom menig maal een onderwerp van gesprek op voordrachten, brieven, vergaderingen enz.
Zoals je weet ben ik nu ook niet direct een voorstander van groenvoer, ik hou het liever met mate aan mijn natuurlijke vitaminen.
Maar wat is het nu met het kiemzaad, ik wil dit ook nog eens onder de aandacht brengen zodat ieder voor zich zelf kan uitmaken of hij wel of geen kiemzaad wil geven aan zijn vogels in de kweek periode. De geruchten over het kiemzaad zijn legio, de bewering als zou kiemzaad de oorzaak zijn van veel jonge dode vogels betwijfel ik ook maar toch bij het niet goed toedienen en laten kiemen kan hier zeker toe lijden men kan darmontstekingen krijgen, nitrietvergiftiging, diaree enz.
Aanneembaar is wel dat bij opnamen van niet goed gekiemd voer zeker een bloedvergiftiging en darmontstekingen kunnen optreden, die zeker de dood tot gevolg kunnen hebben.
Tekenen van deze Nitriet vergiftiging zijn meestal dat de vogel er over het gehele lichaam erg blauw uitziet en naar adem zit te happen. Dit komt omdat het bloed niet meer instaat, is om de zuurstof moleculen op te nemen waardoor het bloed erg slecht gaat worden.
Het probleem licht meestal daar, dat de meeste kwekers niet weten hoe ze een goed kiemzaad mengsel goed en zonder gevaar voor verzuring tot kiemen kunnen brengen.
Hoe kiemzaden maken.
Als men dan toch kiemzaad wil geven, maak dit dan in de bekende kiemschalen dit zijn drie schalen boven elkaar en de bakjes druppen goed door, gebruik hiervoor een goed en zuiver kiemzaad en laat hier uw zaad in kiemen, de kiemen moet zo klein mogelijk zijn en nooit te lang laten worden.
Hoe kleiner de kiem hoe beter, hoe groter de kiem hoe slechter het is voor de vogels.
Houd hier goed rekening mee.
Deze gekiemde zaden mengt me door het eivoer, of geef het zo maar dan in die mate dat het op is op enkele uren, en let er op dat het kiemzaad niet verzuurd ofwel verzuurd is.
Het moet altijd fris blijven ruiken.
Maak ook nooit te veel aan, zorg voor steeds vers kiemzaad met een zo klein mogelijke kiem.
Een goed kiemzaad bestaat uit Raapzaad, koolzaad, Negerzaad, witte en rode dari, hennep, en veredelde soja boon deze heeft een enorme goede eiwit concentratie.
Zorg dat je dagelijks vers kiemzaad aanmaakt en dat het dagelijks op is, bewaar het die dag in de koelkast nooit te warm zetten want dan blijft de kiem doorgroeien, en dit is foutief de kans op darm en andere stoornissen is dan erg groot en ook de voedingswaarde valt dan totaal weg.
Nogmaals hou de kiem zo klein mogelijk.
En draag zorg dat alles steeds goed gespoeld blijft.
Als u een goed kiemzaad mengeling heeft samen met de genoemde kiembakjes, en je maakt dagelijks verse porties aan, met een zo klein mogelijke kiem dan zijn de problemen met het kiemzaad zo goed als nihil.
Nadelen aan kiemzaad.
Als u het kiemzaad gereed maakt zoals hierboven beschreven, dan kan men zeker over gaan tot het verstrekken van dit kiemzaad, maar nogmaals het woord zegt het zelf KIEM (zaad), zorg dat deze kiem ook kiem is zo klein mogelijk, en goed gespoeld en dagelijks vers.
Als men kiemzaad geeft ben ik voorstander dit pas te doen als je jongen ongeveer 5 a 6 dagen oud zijn.
En ik zie ook liever dat men het kiemzaad en ook je groenvoer met mate geeft wat op ongeveer 2 uur op is, en geef dit 's morgen en of 's middags maar nooit 's avonds.
Dit voer 's avonds geven kan ook problemen geven als de pop de jongen over dreven kiemzaad zou geven, en het is die nacht erg warm dan kan dit ook funeste gevolgen hebben voor het jong, het voer kan gaan gisten in de krop van het jong met het bekende gevolg.
Kiemzaad geven aan roodfactorige vogels, kan als men dit te veel geeft een kleur verwatering te weeg brengen en dit kan later bij eventuele tentoonstellingen punten verlies opleveren.
Ik hoop u weer enkele gegevens te hebben kunnen vertellen over het wel en wee van het kiemzaad, er zullen altijd wel voor en tegenstanders zijn, maar bij goed opletten bij het maken van kiemzaad, met de juiste KLEINE kiem en dan beginnen te voeren na 5 a 6 dagen, dan zie ik niet direct problemen, maar opletten blijft gewenst zeker bij onze nest jongen.
Als de jongen wat meer zelfstandig zijn dan kan men wat meer geven, maar hier is mijn voorkeur weer de natuurlijke vitaminen, en deze kunnen zijn, sinaasappel appel witlof muur enz. En ook dit zoveel geven dat het in ongeveer 2 uur op is.
Maar ja dat is ieder zijn keus en die is er genoeg.
Maar opletten is de boodschap bij het geven en maken van kiemzaad.
Als men kiemzaad geeft geef dan ook de kiem en niet meer en de kiem moet zo klein mogelijk zijn uitgeschoten kiemzaad is waardeloos en gevaarlijk.
Eens hoorde ik op een voordracht als men kiemzaad geeft zorg dan dat je altijd te kort hebt.
Hier schuilt heel veel waarheid achter.
Het is een door denkertje, maar er schuilt veel waarheid achter over het geven van kiemzaad.
Een goede kweek met of zonder kiemzaad. Wout van Gils
Vandaag een koppel kanaries gekocht bij Erwin Vranckx die stopt met vogels houden. Deze persoon had vogels zitten van oa. Gilbert Marien, Wilfried Deyaert, Gust Van Den Bossche,...... De pop die ik kocht is een geel intensief gekweekt door Gust Van Den Bossche, de man een geel schimmel met als kweker Wilfried Deyaert.
Op 29 en 30 september ging de tentoonstelling van de Belgische Nationale Exotenclub (BNEC) door in Serskamp. Voor foto's van de aanwezige vogels klik eens op de link naar mijn persoonlijke space:
MEDEDELING van het Federaal Voedselagentschap FAVV
Voor alle duidelijkheid: Tentoonstellingen en vogelbeurzen mogen blijven doorgaan, alleen verkoop op markten blijft verboden voor particulieren!!!
MEDEDELING
Vogelgriep: verlenging beschermingsmaatregelen voor het najaar.
10/09/2007
Binnenkort begint de trek van wilde vogels naar het zuiden waar zij overwinteren. Ook dit jaar zullen opnieuw tal van wilde vogels over ons land vliegen. Om te vermijden dat deze mogelijk met het H5N1-virus (het vogelgriepvirus) besmette wilde vogels het Belgische pluimvee zouden besmetten, heeft het Voedselagentschap aan minister Didier Donfut voorgesteld opnieuw afschermmaatregelen af te kondigen die zullen gelden vanaf dinsdag 11 september tot en met 31 oktober. Aangezien de migratieperiode evenwel variabel is, ishet mogelijk dat de einddatum later moet worden bijgesteld.
Voor beroepspluimveehouders blijft de situatie onveranderd: afschermplicht in de gevoelige gebieden. Alle hobbyhouders moeten hun pluimvee kunnen afschermen binnen 24 uur nadat het FAVV dit beveelt. Dit betekent dat elke hobbyhouder die woont in een gevoelige natuurgebied moet nagaan of hij/zij deze verplichting kan nakomen. Als het bevel tot afschermen daadwerkelijk wordt gegeven, moeten ofwel de nodige aanpassingen worden aangebracht of moet het pluimvee op legale wijze worden afgeschermd. Eigenaars van pluimvee kunnen op de website van het Voedselagentschap www.favv.be nagaan of ze al dan niet in een gevoelig natuurgebied wonen.
Er wordt ook gevraagd om in het hele land de dieren binnen of op een plaats die niet toegankelijk is voor wilde vogels, te voederen en te drenken. Dit om te vermijden dat de wilde vogels zouden worden aangetrokken door de voedselbronnen.
Deelname van professioneel gehouden levend pluimvee aan tentoonstellingen en wedstrijden blijft in heel het land verboden. Pluimvee van particulieren en andere vogels mogen wel overal in het land deelnemen aan dergelijke manifestaties, maar mogen in geen geval verkocht worden. Markten zijn enkel toegankelijk voor professionele handelaars. Die moeten zo ver mogelijk gescheiden van elkaar opgesteld staan en de dieren moeten van gegarandeerde oorsprong zijn, ongeacht om welke soort pluimvee of vogels het gaat.
Mocht ons land in de loop van het najaar toch met vogelgriep geconfronteerd worden, dan zullen meteen strengere maatregelen worden getroffen.
De bewaking van wilde vogels blijft uiteraard behouden. Mensen die dode vogels vinden in de natuur, kunnen nog steeds contact opnemen met de politie of de ruimingdienst van hun gemeente of stad. Als het gaat om een verdacht aantal dode vogels (1 zwaan, 20 meeuwen of spreeuwen, 5 dieren van een andere soort die op dezelfde plaats en tijdstip worden aangetroffen) kunnen zij het influenza callcenter contacteren op het gratis nummer 0800 99 777 van 9 tot 17 uur op weekdagen en van 10 tot 18 uur tijdens het weekend.
Er werd voorlopig nog geen vogelgriep vastgesteld in België. Het is dus waarschijnlijk dat dode vogels die in de natuur gevonden worden, op een natuurlijke manier gestorven zijn. Wij willen evenwel onderstrepen dat het niet raadzaam is dode vogels aan te raken, ook al is er geen vogelgriep in België. Dode dieren kunnen immers ook andere ziekten overdragen.
Het Voedselagentschap heeft zich bij het uitwerken van deze strategie gebaseerd op de wetenschappelijke adviezen die werden verstrekt door het wetenschappelijk comité Influenza en het Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen. De recente gevallen die werden vastgesteld in Tsjechië, Frankrijk en Duitsland bevestigen de resultaten van de risicoanalyse en tonen aan dat beschermingsmaatregelen belangrijk zijn.
Ter herinnering: Vogelgriep is een dierziekte die vooral gevaarlijk is voor vogels en meer bepaald voor grotere vogels zoals eenden, ganzen, zwanen,... Mensen kunnen enkel besmet raken met het vogelgriepvirus na nauw contact met besmette vogels. Wie meer informatie zoekt over seizoensgriep, vogelgriep of rieppandemie kan surfen naar www.influenza.be of tijdens de kantooruren bellen naar het gratis nummer 0800 99 777.
http://ww.favv.be -> link influenza
Contactpersoon voor de Nederlandstalige pers: Inge Jooris 0475 80 04 87
Contactpersoon voor de Franstalige pers: Pierre Cassart 0477 69 35 65
Een van de meest gebruikte geneeskrachtige kruiden is de echte kamille.
Men neemt aan dat de plant inheems is in zuid en zuidoost Europa.
Momenteel komt ze over ongeveer de gehele wereld voor, behalve in de Tropen en Arabische gebieden.
Vroeger verzamelde men echte kamille in het wild maar tegenwoordig wordt het kruid op grote schaal verbouwd.
Het is goed te herkennen aan de combinatie van drie kenmerken.
De witte lintbloemen zijn aan het einde van de bloei naar onder teruggeslagen.
De gemeenschappelijke bloembodem is kogelvormig hol en zonder stroschubben en het omwindsel is half lobvormig.
De echte kamille komt in heel Europa voor op vochtige plaatsen tot op 1.000 m hoogte.
In Nederland en België groeit deze uitgesproken lichtplant in onkruidgezelschappen vooral op bouwland aan wegen en spoordijken, maar ook op puinhopen en stortplaatsen, op klei en kalk.
De plant is stikstofminnend en bereikt een hoogte van 15 tot 50 cm.
De echte kamille bloeit met zijn margrietachtige bloemen vanaf begin mei tot begin september.
De echte kamille is een plant met een erg sterke geur.
Daarom moeten de vogels er wel even aan wennen, maar als u de vogels de jonge bladeren leert eten zal dat zeker hun gezondheid ten goede komen.
Verder kan men de halfrijpe zaden geven zodra de witte lintbloemen naar beneden gaan hangen.
Het is dan ook nog een goed wormmiddel en de zaden bevatten ook nog voedingswaarde.
Deze medicinale plant bevat 4% etherische olie, donkerblauw, azuleen, glycocide, bitterstoffen, een aantal vetten, linolzuur hotline, apin genie dat werkt verlichtend bij ontstekingen.
Het werkt aansterkend, antiseptisch, kalmerend, kramp opheffend en spijsvertering bevorderend.
Welke vogels eten deze zaden? In de natuur eten de geelgors en de ortolaan en de groenling deze zaden.
In de volière zullen alle tropen, grasparkieten en grote parkieten, als u een flinke bos kamille in de volière hangt, er de zaden tot de laatste uithalen als zij eenmaal aan de geur van deze plant gewend zijn.
Kattenstaart,
Wild kattenkruid komt voor in Noord Amerika en Europa.
De bladeren en bloemen worden medicinaal gebruikt.
Te gebruiken bij, hoest, slapeloosheid, maagzuur, diarree, verkoudheid, nervositeit, kiespijn en rillingen.
Door de jaren heen is het als kalmerend middel gebruikt bij mensen.
Voordat de thee in Engeland uit China kwam, werd er thee van kattenkruid gedronken.
Voor de vogels, gans de plant wordt gretig opgenomen. Ze zijn er dol op.
Kan men vinden aan de waterlopen en beekjes en wordt geplukt in de maand september.
Melganzevoet,
Melganzevoet groeit over de gehele wereld .
Bloeit in schijnaren die een trosje vormen.
De bloeitijd is van juli tot de herfst.
De bloem is groenachtig en vrij onbeduidend.
De zaden werden vroeger tot meel vermalen om er brood van te bakken.
Ook de bladeren kunnen gegeten worden en smaken naar spinazie.
De plant kan tussen de 15 en 150 cm hoog worden, bevat veel ijzer, vitamine B, calcium en is ook rijk aan caroteen
Verschillende vogelsoorten eten de zaden.
Dit jaar heb ik bij mijn wildzang uitgeprobeerd, je moet de plant in haar geheel geven, nadat ze gedroogd is.
De halfrijpe zaden kunnen diarree veroorzaken.
Het bevordert rui zeer snel, op 3 weken waren ze uitgeruifd.
Komt veel voor op droge zandige grond en langs wegen.
Mieren houden niet van boerenwormkruid. Daarom werd het kruid vroeger bij keukendeuren geplant.
De etherische oliën uit de plant, zoals triticine, irisine en graminine, worden gebruikt in de receptuur voor insectenverdrijvende middelen.
Uitwendig kan het gebruikt worden als lotion bij schurft.
In de homeopathie wordt het gebruikt tegen onder andere artritis en verkoudheid.
In de plant komt het giftige thujon voor dat wormafdrijvend werkt, vooral van spoel- en lintwormen.
Een extract van de hele plant zou een insectendodende werking hebben en wordt soms gebruikt om hokken van dieren vlovrij te houden.
Om het huis, vlo- en motvrij te houden werd het veel in huis gestrooid.
De solitaire bijen: grasbij, halictus quadricinus, koolzwarte zandbij, pluimvoetbij en tronkenbij vliegen op deze plant.
Volksnamen: reinvaren, wormkruid, wormzaad.
Voor de vogels kan men de plant in rijpe toestand gewoon in de volière hangen, zodat ze de zaden kunnen verorberen.
Bottelroos, Rosa Rugosa
Van de bottelroos zijn de bloemen purperrood.
De kelkbladeren zijn met de vrucht vergroeid.
Rozenbottels zijn vruchten welke de meeste van onze vogelliefhebbers wel kennen.
Ze zijn ook op vrij veel plaatsen erg gemakkelijk te verzamelen in ons land .
Oogluikend wordt in parken toegestaan dat deze vruchten als ze rijp zijn, van juni tot oktober, door de vogelliefhebbers voor hun gevederde vrienden geplukt wordt.
De rozenbottel wordt door vele vogels, zowel vruchten- als insecteneters gegeten, zij het dat ze er eerst aan moeten wennen.
De rozenbottel en zeker die van de hondsroos (Rosa canina) heeft namelijk een vrij hard en taai omhulsel en veel vogels hebben hier moeite mee.
Daarom kunnen we als we deze vruchten aan kleinere vogels voeren ze beter opensnijden waardoor de vogels gemakkelijk bij de zaden en het zachte vruchtvlees kunnen komen.
U zult zien, als ze er eenmaal aan gewend zijn, is het een ware lekkernij voor hen en ze zullen als ze u zien aankomen u al tegemoet vliegen in de hoop op wat lekkers.
Te veel geven zal hier ook niet makkelijk gebeuren of schadelijk zijn.
Brandnetel, Urtica dioica
De kleine brandnetel komt voor op akkerland en moestuinen en kan dan een groot onkruidprobleem geven, omdat al zeer snel nieuw zaad gevormd wordt.
Bladeren en stengels geweekt in water geeft een gier, dat uitstekend geschikt is voor de bestrijding van bladluizen.
Brandnetel is rijk aan vitamine A en C, ijzer en mineralen. Ook komt vitamine D in de plant voor.
Tot 20 % aan kiezelzuur, kalium en nitraat kan in de plant voorkomen.
In het voorjaar en najaar gebruik men deze plant voor de vogels, om in conditie te brengen en of de rui snel te doen verlopen.
Men snijdt ongeveer 5 stengels van 20cm lengte, die men op 1 liter gekookt water laat trekken gedurende 10 min, daarna zeven in een filterzakje, zodat men een zuiver groene massa bekomt.
Deze laat men afkoelen en kan zo aan de vogels toegediend worden, gedurende een 5 tal dagen voor de kweek, niet langer of ze zijn te driftig .
De lizard kanarie is een populair, aantrekkelijk ras van onbekende afkomst: het enige type, waarvan de standaardeisen onveranderd zijn gebleven gedurende de laatste 120 jaar. Lizards zijn geen vogels voor beginners, omdat er veel ervaring en kennis vereist zijn om de fijne hagedistekening vast te houden. Er zijn drie types: met volle cap, met gebroken cap en zonder cap. Ook zij komen voor met een witte, gele en oranjerode basiskleur, zowel intensief als schimmel. Voor tentoonstellingsdoeleinden zijn zei maar een jaar geschikt: de karakteristieke tekening komt pas na de eerste rui: bij elke volgende rui neemt het patroon weer af, terwijl er dan ook bontvorming optreedt. Vaak wordt kleurvoeding toegepast om de matheid van de natuurlijke kleuren wat te verbeteren. Geschiedenis: De lizard is de enige kanarie die deel uitmaakt van de rasgroep van getekende rassen. De Lizard is een oud ras en werd waarschijnlijk al in de zeventiende eeuw in Groot Brittannië gekweekt. De lizard (hagedis) heeft zijn naam te danken aan de tekening welke doet denken aan de schubben van een hagedis.
Voeding De voeding dient te bestaan uit een zaadmengsel voor kanaries. Daarnaast is het belangrijk dat de vogels de beschikking hebben over eivoer Verder kan appel, sla, evenals andere soorten fruit en groente gegeven worden. Grit en maagkiezel mogen in 'het voedselpakket' van de kanarie nooit ontbreken. Standaard RUGTEKENING 25 punten Een goed afstekende schubtekening, moet in evenwijdige lijnen zonder onderbreking over de rug lopen. De schubben beginnen klein bij de kop en worden groter op de rug. BEVEDERING 15 punten Een zachte zijdeachtige glanzende bevedering, glad en goed aangesloten. BORST- EN FLANKTEKENING 10 punten Onderbroken lijnen van kleine driehoekjes met de punt omlaag, in evenwijdige lijnen van de hals over de borst en flanken naar de stuit toe lopend. CAP 10 punten De kop klein en rond. Cap ovaal, niet onder de snavel/oog/nek uitkomend. Bij een onderbroken cap moet de onderbreking geschubd zijn, de vetstofkleur van de cap egaal. GRONDKLEUR 10 punten Pigment zwart, bontheid niet toegestaan. Bijtint (geel, wit of rood) egaal van kleurdiepte en intensiviteit. VLEUGELS EN STAART 10 punten Vleugel- en staartpennen zwart zonder lichte uiteinden. Vleugels goed gesloten, staart kort en regelmatig. OOGSTREPEN 5 punten Tussen cap en oog moet een gepigmenteerde wenkbrauwstreep zichtbaar zijn. VLEUGELDEKVEREN 5 punten De vleugeldekveren zwart en omzoomt, in de vorm van een komma. SNAVEL EN POTEN 5 punten Poten vrij kort, snavel en poten zo donker mogelijk. CONDITIE, GROOTTE 5 punten Gezond, zuiver en goed verzorgt, grootte ± 12 ½ cm.
RUGTEKENING 25 punten Een goed afstekende schubtekening, moet in evenwijdige lijnen zonder onderbreking over de rug lopen. De schubben beginnen klein bij de kop en worden groter op de rug. BEVEDERING 15 punten Een zachte zijdeachtige glanzende bevedering, glad en goed aangesloten. BORST- EN FLANKTEKENING 10 punten Onderbroken lijnen van kleine driehoekjes met de punt omlaag, in evenwijdige lijnen van de hals over de borst en flanken naar de stuit toe lopend. CAP 10 punten De kop klein en rond. Cap ovaal, niet onder de snavel/oog/nek uitkomend. Bij een onderbroken cap moet de onderbreking geschubd zijn, de vetstofkleur van de cap egaal. GRONDKLEUR 10 punten Pigment zwart, bontheid niet toegestaan. Bijtint (geel, wit of rood) egaal van kleurdiepte en intensiviteit. VLEUGELS EN STAART 10 punten Vleugel- en staartpennen zwart zonder lichte uiteinden. Vleugels goed gesloten, staart kort en regelmatig. OOGSTREPEN 5 punten Tussen cap en oog moet een gepigmenteerde wenkbrauwstreep zichtbaar zijn. VLEUGELDEKVEREN 5 punten De vleugeldekveren zwart en omzoomt, in de vorm van een komma. SNAVEL EN POTEN 5 punten Poten vrij kort, snavel en poten zo donker mogelijk. CONDITIE, GROOTTE 5 punten Gezond, zuiver en goed verzorgt, grootte ± 12 ½ cm.
Bij veel vogelsoorten hebben mannetjes en vrouwtjes een verschillend uiterlijk; in de meeste gevallen zijn het de mannetjes die opvallende kenmerken bezitten, terwijl deze kenmerken bij vrouwtjes ontbreken of slechts rudimentaire vorm aanwezig zijn. Een van de mogelijke verklaringen voor de evolutie van zulke extreme secundaire geslachtskenmerken is dat deze mannetjes aantrekkelijk maken voor vrouwtjes. Dat mannetjes met extremere geslachtskenmerken geprefereerd worden door vrouwtjes is inmiddels aangetoond in een groot aantal studies.
De meeste theoretische studies die erop gericht zijn om partnerkeuze verklaren gaan er van uit dat zowel de variatie in een kenmerk van mannetjes alswel de variatie in een voorkeur van vrouwtjes voor dit kenmerk berust op genetische mechanismen. Het is echter bekend dat de variatie in partner voorkeur van vogels sterk wordt beïnvloed door vroege ervaring met ouders en/of nestgenoten.
Bijvoorbeeld jonge zebravinken, die zijn grootgebracht door pleegouders van een verwante soort, het Japanse meeuwtje, vertonen als volwassen vogel een seksuele voorkeur voor Japanse meeuwtjes boven zebravinken. Het leerproces wat hieraan ten grondslag ligt wordt seksuele inprenting genoemd. Lang is gedacht dat seksuele inprenting zou leiden tot een partner voorkeur voor individuen die het meest leken op de stimulus waaraan het jong was blootgesteld. Echter, recente studies hebben laten zien dat er een voorkeur voor partners met een afwijkend uiterlijk bestaat in soorten die ook seksuele inprenting vertonen. Het causale mechanisme dat ten grondslag ligt aan het ontstaan van zulke voorkeuren is echter vooralsnog niet duidelijk.
In deze studie onderzoek ik een aantal aspecten van het proces van seksuele inprenting en de wijze waarop dit proces de partnervoorkeur van zebravink vrouwtjes en mannetjes beïnvloedt tegen de achtergrond van de potentiële evolutionaire consequenties voor het uiterlijk van vogels. Bij de zebravink verschillen de seksen in uiterlijk. Zowel het mannetje als het vrouwtje nemen deel aan de broedzorg. Dit betekent dat jonge zebravinken opgroeien in gezelschap van een moeder, een vader en een aantal nestgenoten. Het is bekend dat zowel de ouders alswel de nestgenoten van invloed kunnen zijn op de latere partner voorkeur. Er is echter weinig aandacht gegeven aan de vraag hoe informatie over individuen die zo sterk in uiterlijk van elkaar verschillen wordt opgeslagen in het geheugen en hoe dit de later van invloed is op de partnerkeuze.
In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op deze vraag door jonge zebravink mannetjes gedurende de eerste 65 dagen van hun leven bloot te stellen aan normale grijze en witte zebravinken. Van de aldus grootgebrachte mannetjes werd op volwassen leeftijd hun seksuele voorkeur bepaald door middel van keuzetesten. Dit werd ondermeer gedaan in een testopstelling die bestond uit een centrale kooi met aan weerzijden twee kleinere kooitjes. Tijdens een test werd het mannetje in een centrale kooi geplaatst en in elk van de zijkooien een vrouwtje. De hoeveelheid zang van het mannetje gericht op beide vrouwtjes werd gebruikt als maat voor zijn seksuele voorkeur.
Het blijkt dat het voor de latere voorkeur een groot verschil maakt of een mannetje blootgesteld is geweest aan twee verschillend gekleurde ouders (simultane blootstelling) of dat een mannetje eerst 35 dagen bij ouders van de ene kleur en vervolgens 30 dagen bij paartje van de andere kleur heeft doorgebracht (opeenvolgend blootstelling). Mannetjes die achtereenvolgens blootgesteld worden aan beide kleuren ontwikkelen een seksuele voorkeur voor zowel witte als grijze vrouwtjes. Echter vertonen mannetjes met een verschillend gekleurde vader en moeder slechts een voorkeur voor vrouwtjes met de kleur van de moeder. Deze voorkeur voor de moeders kleur is zelfs sterker dan die van mannetjes die zijn opgegroeid bij ouders van gelijke kleur. Dit laatste duidt erop dat zebravink mannetjes niet alleen seksuele voorkeur ontwikkelen voor vrouwtjes die lijken op hun moeder maar ook seksuele afkeer voor vrouwtjes die lijken op hun vader. Dit betekend dat seksuele inprenting niet alleen een mechanisme zou kunnen zijn dat er toe dient om als volwassen vogel het uiterlijk van de eigen soort of dat van naaste verwanten te kunnen herkennen maar ook als een mechanisme dat er voor zorg draagt dat de beide geslachten op basis van hun uiterlijk kunnen worden onderscheiden.
Recentelijk is gesuggereerd dat wanneer jonge vogels tijdens de inprenting zouden leren om de seksen op basis van uiterlijke kenmerken te onderscheiden, dit zou kunnen leiden tot een voorkeur voor partners met 'supernormale' kenmerken als gevolg van het uit de leerpsychologie bekende fenomeen van 'peak-shift'. Gedurende discriminatie training kunnen dieren worden blootgesteld aan een positieve stimulus, geassocieerd met beloning, en een negatieve stimulus, die slechts in één dimensie verschillend van de positieve stimulus (bijv. in lengte), en niet geassocieerd is met een beloning. Worden deze dieren later getest met een hele reeks verschillende stimuli op dezelfde stimulusdimensie (bijv. variërend van zeer kort naar extreem lang) dan reageren ze vaak het sterkst op stimuli die iets verschillen van de positieve stimulus, en wel zo dat de "piek" in respons verschuift in richting weg van de negatieve stimulus. In de context van seksuele inprenting zou peak-shift dus kunnen leiden tot een voorkeur voor partners met extremere kenmerken dan die van de ouder van het tegenovergestelde geslacht.
In hoofdstuk 3 is onderzocht of mannetjes in de situatie waarbij ze kunnen kiezen tussen een mannetje en een vrouwtje werkelijk gebruik maken van verschillen in uiterlijk om de seksen te onderscheiden of dat in een dergelijk geval verschillen in gedrag de doorslag geven. Het blijkt dat bij zebravink mannetjes sekse discriminatie voornamelijk is gebaseerd op de op jonge leeftijd geleerde verschillen in uiterlijke kenmerken tussen de ouders. De effecten van vroege ervaring zijn zo sterk dat een mannetje een op zijn moeder gelijkend mannetje veruit prefereert boven een op zijn vader gelijkend vrouwtje.
In hoofdstuk 4 onderzoek ik of zebravink vrouwtjes, net zoals mannetjes, een voorkeur ontwikkelen voor partners die lijken op de ouder van de tegenovergestelde sekse (voor vrouwtjes is dat dus de vader). In tegenstelling tot mijn verwachting, ontwikkelden vrouwtjes geen voorkeur voor mannetjes die leken op hun vader maar voor mannetjes die leken op hun moeder. Op het eerste gezicht roept dit de suggestie op dat seksuele inprenting gelijkenis vertoont in beide seksen, in die zin dat beide seksen de moeder gebruiken als model voor de latere seksuele voorkeur. Echter, bij mannetjes wordt de seksuele voorkeur eveneens beïnvloed door ervaring met de vader, zij het in negatieve zin. Bij vrouwtjes kon geen effect van de vader op de latere voorkeur worden aangetoond. De resultaten kunnen de hypothese dat zebravink vrouwtjes de seksen leren discrimineren op dezelfde manier als mannetjes dat doen niet bevestigen.
Kanarieman GEEL SCHIMMEL - kweker Deyaert Wilfried.
