3) Hoe beïnvloedt een zwangerschap het leven
van een tiener?
Een tiener wordt meestal ongepland zwanger,
dit heeft veel gevolgen voor de tiener zelf maar ook voor de mensen rondom hen
krijgen het soms hard te verduren. Voor de tiener is ongepland zwanger zijn een
harde dobber.
Je bent overdonderd, hebt te kampen met tegenstrijdige gevoelens,
verwarring, angst voor afwijzende reacties. Omdat je niet weet wat je aan wie
kan zeggen maak je een heel eenzame periode door. Als je er niet uit geraakt,
kun je in paniek geraken Je moet een stresserend beslissingsproces doormaken op
een moment dat je nog volop naar jezelf op zoek bent. Je beslissing heeft niet
alleen grote gevolgen voor jezelf, maar altijd ook voor anderen. Houd je de
baby( of je er nu zelf voor zorgt of een dienst voor pleegzorg of eventueel
adoptie inschakelt), dan verandert je leven. Je toekomst ziet er heel anders
uit dan je gedacht had. Als je omgeving je steunt, kan je op verhaal komen,
krijg je aandacht en steun. Kies je voor abortus, dan gebeurt dat meestal zo
discreet mogelijk, zodat je veel minder kans hebt om op verhaal te komen.
Lichamelijke
gevolgen:
Een zwangerschap heeft ook directere gevolgen: de groeiende baby
verandert je lichaam en beînvloedt je levensstijl. Vanaf het eerste begin van
een zwangerschap start je lichaam het proces van het dragen van een kind en de
voorbereiding op de geboorte op. Het is belangrijk na te denken over de
gevolgen die je lichamelijke activiteiten kunnen hebben voor de ontwikkeling
van de baby. Sommige activiteiten die tieners gewoon uitoefenen, kunnen een
negatief effect hebben op de ontwikkeling van de baby zoals :
Alcohol drinken
Sigaretten of marihuana
roken
Te weinig slapen
Ongezond eten
Andere lichamelijke veranderingen kunnen een invloed hebben op heel
gewone dingen als het kiezen van kleren of de mogelijkheid om veilig aan sport
te doen. Het beste is met je arts te overleggen welke activiteiten je best
beperkt tijdens de zwangerschap en welk dieet je mogelijk moet volgen.
Emotionele gevolgen:
Er zijn niet alleen lichamelijke en sociale veranderingen voor de tiener
maar ook emotioneel krijgt ze het hard te verduren. Geconfronteerd worden met
een ongeplande zwangerschap is beangstigend en verwarrend. Dat er heel wat
verschillende gevoelens door je heen gaan, is normaal
een zekere opwinding
verwarring
angst
afkeer
frustratie
Het is belangrijk dat je de kans krijgt om stil te staan bij al die
gevoelens, ze te kunnen uiten. Zo krijg je meer inzicht in je situatie en kan
je tot een persoonlijk, verantwoorde beslissing komen.
2)
In welke landen komen de meeste tienerzwangerschappen voor?
De cijfers: Er zijn ieder jaar meer dan 14 miljoen tienermeisjes die moeder worden.
De meeste jonge moeders zijn in de ontwikkelingslanden te vinden.
Tienerzwangerschappen (15-19 jaar)
Percentage
van de totale bevolking
Wereld
6
Afrika
12
Azië
4
Europa
2
Latijns-Amerika
8
Noord-Amerika
5
Oceanië
3
Bron: World Population Data Sheet 1998, Population Reference Bureau
In Europa bestaan er grote verschillen tussen de diverse landen. In 1995 was
het aantal levend geboren kinderen van vrouwen van 15-19 jaar bijvoorbeeld in:
Engeland,
Wales
28.4
per 1000
Oostenrijk
15.6
per 1000
Ierland
15
per 1000
Noorwegen
13.5
per 1000
Duitsland
12.5
per 1000
Frankrijk
10.0
per 1000
België
9.1
per 1000
Denemarken
8.3
per 1000
SPanje
7.8
per 1000
Zweden
7.7
per 1000
Italië
6.9
per 1000
Zwitserland
5.7
per 1000
Nederland
4.2
per 1000
Bron: Family planning perspectives 2000, 32 (1), p. 16
De cijfers in Nederland:
De laatste jaren worden in Nederland tussen de 4000 en 4500 meisjes met een leeftijd van 15-19 jaar zwanger, dat zijn er 10/1000 meisjes in die leeftijdsgroep. Van
iedere tien zwangerschappen worden er zes uitgedragen, de andere vier eindigen
in een abortus. Er worden dus jaarlijks ruim 2000 meisjes voor hun 20ste jaar
moeder. Slechts een enkele keer wordt een kind afgestaan ter adoptie. Volgens
zeer globale schattingen wonen er rond de 4000 en 8000 tienermoeders in
Nederland.
Levendgeborenen naar leeftijd van de moeder per 1000 vrouwen tussen 15-19 jaar
1985
1990
1995
1996
1997
1998
1999
15
Jaar
0.3
0.4
0.3
0.4
0.4
0.4
0.4
16
Jaar
1.2
1.5
1.0
1.0
1.2
1.3
1.5
17
Jaar
3.2
4.3
2.6
2.5
2.6
2.9
3.5
18
Jaar
6.8
8.6
6.1
5.5
5.8
5.8
6.4
19
Jaar
13.3
14.5
11.1
11.3
11.7
11.9
13.4
15-19
Jaar
5.0
6.4
4.2
4.1
4.4
4.5
4.2
Bron: Statistisch jaarboek 2000 (CBS)
Uit bovenstaande cijfers wordt duidelijk dat het bij tienermoeders voor het
overgrote deel gaat om meisjes van 18 en 19 jaar en dat het aantal jongere
moeders erg klein is (nog geen één op de vijf).
Welke tieners worden vroeg moeder?
In Nederland komt ruim 1/3 van de tienermoeders uit de grote steden.
Vooral veel allochtone meisjes zitten in deze groep tienermoeders.
Onder Turkse meisjes worden 31 van de 1000 tieners moeder, bij Antilliaanse is
dit 40 op de 1000 en onder Surinaamse 17 per 1000.
De laatste jaren zien we een toename in tienermoeders afkomstig uit
asielzoekerslanden. Het jonge moederschap bij allochtonen is voor een deel
cultureel bepaald, in sommige landen is het nu eenmaal normaal om op jonge
leeftijd moeder te worden. In Nederland is bijna de helft van de tienermoeders
ongehuwd. Dit percentage verschilt erg per bevolkingsgroep, onder Antilliaanse
is bijna 95% ongehuwd, terwijl Turkse en Marokkaanse meiden bijna allemaal
gehuwd zijn. Nederlandse meiden zijn voor 35% gehuwd en totaal woont 50% samen
met de vader van het kind.
Naast eerder genoemde culturele oorzaak van tienermoederschap heeft onderzoek
uitgewezen dat veel tienermoeders een achtergrond hebben van psychisch ( of
seksueel) misbruik. Als belangrijkste reden voor het tienermoederschap wordt
het verlangen naar liefde aangegeven.
1) Wat zijn de
medische risico's van een tienerzwangerschap?
Tienermoeders;
risico's
Over de hele wereld
zijn er zeer veel onderzoeken gedaan of er een verhoogd medisch risico is bij
een tienerzwangerschap. De meeste onderzoeken geven aan dat er wel degelijk
verhoogde risicos zijn voor vooral het foetus van een tienermoeder.
De risicos zijn afhankelijk
van de leeftijd van de tienermoeder. Uit onderzoeken blijkt dat hoe korter de
tiener menstrueert hoe groter de kans op complicaties. Vooral tieners die
minder dan 2 jaar gemenstrueerd hebben voor de zwangerschap zijn een
risicogroep. Dit wordt veroorzaakt door de onrijpheid van de gynaecologische
organen.
Risicos op een
rijtje:
·Laag
geboortegewicht
·Vroeggeboorte
·Kindersterfte rondom
de geboorte of in de zwangerschap
·Kunst verlossing/
keizersnede
·
Laag
geboortegewicht:tienermoeders hebben meer kans op een (extreem)
laag geboorte dan moeders tussen de 20 en 29 jaar. Vooral bij zeer jonge
tienermoeders (13 tot 17 jaar) komt een (extreem) laag geboortegewicht vaak
voor. De oorzaak van dit lage geboorte gewicht wordt gezocht in diverse
oorzaken. Jonge meisjes hebben vaak een slechtere leefgewoonte, ze eten meer
junkfood, letten minder op gezonde voeding, roken vaker tijdens de zwangerschap
en ook alcoholgebruik komt vaker voor in deze leeftijd. Daarnaast is het niet
volgroeid zijn van het (gynaecologische) lichaam een oorzaak van het lage
geboortegewicht..
Vroeggeboorte:Ook voor vroeggeboorte geldt, hoe jonger de moeder, hoe groter het
risico. Onder 13-15 jarigen is het risico 6x hoger dan bij 20-29 jarigen, onder
16-17 jarigen is het risico 2 ½ keer hoger en onder 18-19 jarigen 1 ½ keer
hoger risico op een geboorte voor de 32e week van de zwangerschap. De oorzaak
van vroeggeboorte wordt vooral gezocht in het biologisch niet volgroeid zijn
van het lichaam.
Kindersterfte
rondom de geboorte of in de zwangerschap 13-15 jarigen
hebben 3x zoveel kans dan een 2O-29 jarigen op een sterfte
in de baarmoeder of rondom de bevalling of in de eerste week na de geboorte. Vaak
is de oorzaak een laaggewicht van de baby. De baby krijgt in de baarmoeder dus
niet voldoende voedingstoffen en kan hieraan overlijden ook komen er in deze
leeftijdscategorie vaker afwijkingen voor. Die ook een oorzaak zijn van
sterfte.
Roken, Alcohol en
drugs zijn bij een tienerzwangerschap ook een risicofactor net zoals bij een gewone
zwangerschap. Ook de voeding van een zwangere vrouw is belangrijk bij beide
gevallen. Zwangerschapscontroles: Veel risicos kunnen vermindert worden of kunnen op tijd ontdekt worden als
je vroeg naar de verloskundige gaat. Tijdens de zwangerschapscontroles zal je
verloskundige je bloeddruk, gewicht en de groei van de baby controleren. Bij
twijfel kan zij verwijzen naar de gynaecoloog die bijvoorbeeld een echo kan
maken om te zien of de baby voldoende groeit. Zeker bij heel jonge
tienermoeders is het verstandig om wat vaker in de zwangerschap een echo te
maken ter controle van de groei omdat we weten dat die het grootste risico
lopen op een baby met een (extreem) laag geboorte gewicht.
