Ergonomie

Ergonomie is de wetenschap die zich bezighoudt met het aanpassen van technische

hulpmiddelen aan de behoeften, de capaciteit en de beperkingen van de mens. Dit kan onderverdeeld worden in drie specialisatiedomeinen : fysieke, cognitieve en organisatie- ergonomie.

Fysieke ergonomie

Fysieke ergonomie houdt rekening met de menselijke anatomie (menselijke bouw), fysiologie (werking van de organen) en biomechanica (wetenschap die de beweging van de gewrichten, spieren en ledematen van mens en dier bestudeert) in relatie tot de activiteiten. Het werk wordt aangepast aan de mens. Belangrijke elementen voor de arbeidsmarkt zijn werkhouding, werkplekinrichting, correct zitgedrag achter de PC, aangepaste handgereedschappen, ….

Heel de wereld is op maat van de mens gebouwd bv. gebruik van winkelkarren die het dragen van boodschappen verlichten, lange borstelsteel waardoor men niet altijd moet bukken, fietsen met verschillende maten zodat men geen extreme houdingen moet aannemen, …

Cognitieve ergonomie

Cognitieve ergonomie bestudeert de mentale processen zoals geheugen, denken en motorische reacties in de werking tussen mens en systeem bv. mentale werkbelasting, beslissingen nemen, stress, werking tussen mens en computer.

Technologische producten zoals smartphones krijgen steeds meer functies. Het is belangrijk dat de gebruikers deze functies zoveel mogelijk kunnen gebruiken zonder teveel hulp van een handleiding.

Organisatie-ergonomie

Organisatie-ergonomie focust zich op onderwerpen zoals communicatie, ontwerpen van werkplaatsen, werktijden, teamwork. Het creëren van een goede werksfeer zorgt voor tevreden en productieve mensen. De balans tussen werk en privé wordt steeds belangrijker.

Op het thuisfront kan je bv. een keuken inrichten zodat koken en afwassen vlot kunnen verlopen.

Roken van voedsel

Roken is het bewerken van voedsel door het in rook van smeulend hout te hangen. Niet alleen vis en vlees wordt gerookt; het proces wordt ook gebruikt om rooksmaak te geven aan kaas, groente, zout en ingrediënten voor dranken zoals whisky en thee.

Roken is een eeuwenoud proces om voedsel te conserveren. Vis en vlees werden vroeger niet zozeer voor de smaak gerookt maar om het voedsel langer te kunnen bewaren. Tegenwoordig gebeurt het vooral voor de bijzondere rooksmaak.

Er wordt onderscheid gemaakt tussen warm en koud roken.

Warm roken

Warm roken is bedoeld om het voedsel te garen, houdbaarheid te verlengen en een smaak te geven. Dit gebeurt op een temperatuur van 52 tot 80 graden. Een hogere temperatuur laat de vetten smelten en water verdampen zodat de opbrengst drastisch verlaagt. Het is dus belangrijk om de temperatuur niet hoger te maken dan 80 graden. Hogere temperaturen worden wel gebruikt voor grillen, bbq en in de rookoven. Deze temperaturen gaan tot 125 graden.

Koud roken

Koud roken gaat geleidelijk en kan uren duren. Bij dit proces gaat het er om dat het voedsel wordt geconserveerd. De temperatuur van koud roken ligt onder de 25 graden.

Installatie en houtsoort

De installaties om te roken zijn zeer verschillend. Je hebt elektrisch, in normale oven, rooktonnen en een vorm van schoorsteen (schoorsteen niet geschikt voor in de stad).

Elektrisch : roken met een warmte-element geeft een zeer goede controle over de temperatuur.

Keukenoven en een rookslede is eenvoudig en gemakkelijk. Het grote nadeel is dat het volume beperkt is tot een maaltijd.

Rookton/bbq met deksel is een simpele methode waarin een klein vuur, kolen of zaagsel wordt gebruikt. Nadat het op temperatuur is, wordt het deksel gesloten en de rook kan niet uit de ton. Deze methode werkt goed voor in de zomer met de gehele familie.

Schoorsteen : deze methode gebeurt via een ondergrondse stenen tunnel. Deze is bedekt om grond om het rookvrij te maken. Een klein vuur wordt halverwege de tunnel gemaakt en de rook wordt via een houten schoorsteen omhoog geleid waar het te roken vlees hangt.

Een oude deken van katoen houdt de rook tegen, meerdere dekens houden meer rook tegen. Dit duurt minstens twee tot drie uur en rookt het vlees koud. Na het roken kook je het vlees in water. Dit maakt het vlees direct schoon maar de smaak blijft behouden.

Houtsoorten

Veel houtsoorten zijn geschikt : eiken, beuken, appel, elzen, populier, kastanje, esdoorn of kersen zijn het meest geschikt. Voor vis wordt vaak eiken gemixt met beuken. Je hebt weinig hout nodig en zelfs snoeihout is ruim voldoende. Wat zeer belangrijk is dat je geen afvalhout, naaldhout, rot of beschimmeld hout gebruikt. Bij fruithout is het belangrijk dat het niet besproeid is met bestrijdingsmiddelen.

De streepjescode of barcode is de benaming voor een opeenvolging van lijnen die een code voorstelt en door een scanner gelezen kan worden. Afhankelijk van het coderingssysteem kan deze code uitsluitend uit cijfers bestaan of uit een combinatie van cijfers, letters en leestekens.

De streepjescode dateert uit eind jaren 1940 en kent een vaste opbouw. Een van de meest algemene systemen is EAN-13. Dat bestaat uit 13 cijfers en elke cijfer is weer een combinatie van diverse streepjes en spaties.

Sommige streepjes van de code zijn langer dan de andere. Vooraan zijn er twee beginstreepjes, achteraan eindstreepjes en in het midden twee lange streepjes die de code opdelen zodat de 13 cijfers makkelijker in te toetsen zijn als dit met de hand moet gebeuren.

De eerste twee cijfers van de 13 vormen een landencode die aangeeft in welk land het bedrijf in kwestie is aangemeld maar dat hoeft niet het land te zijn waar het artikel is vervaardigd. België heeft landencode 54, Nederland 87. De volgende vijf cijfers geven aan wie de producent of importeur is en de vijf cijfers daarna vormen het artikelnummer dat het bedrijf aan het artikel heeft toegekend om de opslag en verkoop beter in de gaten te kunnen houden. Het laatste getal in de streepjescode is een controlecijfer.

Het apparaat dat die donkere strepen en lichtere spaties omzet naar een bruikbaar elektrisch signaal noemt men een Barcode scanner.

Een Barcode scanner bestaat uit een 3-tal onderdelen :

1. Een gedeelte dat uitgestraald licht ontvangt en omzet naar een elektrisch signaal.

2. Een gedeelte dat het elektrische signaal decodeert.

3. Een gedeelte dat zorgt voor de verbinding naar de buitenwereld.

Er worden vier verschillende technieken onderscheiden waarop het licht wordt opgewekt, uitgestraald en opgevangen. Dit resulteert in vier verschillende barcode scanners elk met specifieke eigenschappen en gebruiksmogelijkheden.

Streepjescodes worden voor verschillende toepassingen gebruikt en voor vele toepassingen is een aparte codeermethode in gebruik. Op veel plaatsen waar met een groot aantal producten of mensen wordt gewerkt doen de reeksen streepjes, al dan niet samen met cijfers hun intrede. Bijvoorbeeld in de supermarkt op de producten. In ziekenhuislaboratoria registreert men met streepjescodes de honderden buisjes bloed die dagelijks binnenkomen. Bibliotheken gebruiken barcodes in boeken en op lenerskaarten om het uitlenen en terugbrengen te automatiseren. Bij het inchecken van bagage in een luchthaven krijgt die een barcode met de bestemming (IATAcode). De bagage wordt dan automatisch naar de juiste vliegtuigen gebracht, ook als de reiziger overstapt.