Om 8:00 wordt Van Overtveldt er door
zijn kabinetschef van in kennis gesteld dat hij om 9:00 bij de premier wordt
verwacht in verband met de parallelle vergaderingen tijdens de Eurotop.
Hij neemt terstond contact op met Bart
De Wever en vraagt om consignes. De Wever vraagt hem een objectief verslag,
zonder anekdotes, te willen geven aan de premier en hem ervan te verzekeren dat
in de komende dagen een schriftelijke weergave, met een preliminaire studie van
de gestelde eisen, aan het kabinet van de premier zal worden bezorgd. Gelet op
de gevoeligheid van de te bespreken punten suggereert hij om een non nota op te maken. De steller van de nota moet
anoniem blijven, alles moet in absolute discretie worden afgehandeld. Aan de
premier kan worden aanbevolen om contact op te nemen met zijn vices om verder
overleg voor te bereiden. Eén en ander zou kunnen worden besproken in de rand
van de begrotingsbesprekingen, op een geheime locatie.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Premier Charles Michel komt
omstreeks 9:30, duidelijk vermoeid van de onderhandelingsmarathon op de
Eurotop, in de Wetstraat 16 aan. Volders en Van Overtveldt wachten hem op.
Volders duidt de eisen voor zijn premier en licht de voorstellen van de
minister van financiën toe. Ook dat nog, zucht de premier, het is niet
genoeg dat ik mijn regering in het parlement en bij het publiek voortdurend
moet verdedigen voor de genomen beleidskeuzes en dat is positief maar ook
aanhoudend de plooien moet glad strijken tussen de coalitiepartners omwille van
wederzijdse uitvallen in de pers. En nu komen er Europese eisen die deze
coalitie alleen maar diep kunnen verdelen!. Hij blikt in de richting van zijn
minister en vraagt: Enfin, Johan, Bart est-il déjà au courant de cette note?. Johan knikt schuchter.
Mais enfin, qui est le premier de ce pays, le bourgmestre dAnvers ou moi?. Volders herhaalt het voorstel om een
non nota te bezorgen aan de vices en een bijzonder kernkabinet samen te roepen.
Van Overtveldt dringt erop aan dat, gelet op de implicaties voor alle
coalitiepartijen, de partijvoorzitters eveneens op deze vergadering aanwezig
zouden zijn.
Charles Michel beslist om zijn
vices dezelfde dag uit te nodigen op een
etentje in zijn ambtswoning, officieel om de resultaten van de Eurotop toe te
lichten. In zijn achterzak steekt het verslag Van Overtveldt. Alle vices
tekenen present en verlaten de ambtswoning van de premier zonder melding te
maken van de Europese eisen. Officieel beheerst Griekenland de agenda. De vices
lichten hun partijvoorzitters in en spreken af om de volgende dag in besloten
groep te overleggen op de partijhoofdkwartieren.
Tussen 13 en 16 juli
Het kabinet Van Overtveldt werkt
zich uit de naad voor de non nota die uiterlijk op 16 juli aan de vices moeten
worden bezorgd. In verschillende kolommen worden de mogelijke budgettaire
opbrengsten van de Europese eisen uitgewerkt. Er blijft één blanco kolom voor
de commentaren van de deelnemers. In eerste instantie wordt een IKW (inter
kabinetten werkgroep) van de vices samengeroepen waarop enkel de kabinetschefs
van de eerste minister, de vices en de minister van financiën, evenals de
directeurs van de studiediensten aanwezig zijn. Aanwezig voor de ministers zijn
Rudy Volders (Michel), Eddy Peeters (Peeters), Joy Donné (Jambon), Ruben Lecock
(De Croo), Olivier Henin (Reynders) en Mathieu Isenbaert (Van Overtveldt).
Tussen de aanwezigen kan geen overeenstemming worden bereikt. De facto moet
worden vastgesteld dat de nota Schaüble de ultieme splijtzwam voor de regering
Michel op tafel heeft gelegd. Geen van alle partijen rond de tafel kan delen of
het geheel van de eisen aan zijn achterban verkopen. Deze eisen zijn, voor
binnenlands gebruik, onverteerbaar en kunnen zelfs indien naar buiten treedt
dat de regering bereid is hierover te onderhandelen een ommekeer in het
politieke landschap teweeg brengen en de linkse oppositie wind in de zeilen
geven. Een deelnemer vergelijkt de situatie met die waarin Griekenland in 2010
is verzeild geraakt toen de Troika haar wetten aan het land dicteerde. De
kabinetschefs stellen hun conclusies op voor hun respectieve vakministers, maar
beseffen dat zij hiermee geen stap vooruit zijn. België kan niet ontkennen bij
de slechtste leerlingen van de klas te horen weliswaar zonder noemenswaardige
verplichtingen tegenover de internationale crediteurs IMF en ECB en start
vanuit een slechte onderhandelingspositie. De regering zal bijgevolg een
geloofwaardig alternatief moeten uitwerken voor de nota die onder instigatie
van Schaüble werd voorgelegd.
Kasteel Hertoginnedal - (vanaf 18 juli)
De vergadering, die het gehele
weekend zal duren, start in een bedrukte sfeer. De bijeenkomst eindigt ook
zonder een overeenkomst. De themas die op tafel liggen om tot een
begrotingsoverschot te komen in 2018/2019 worden overschaduwd door de non nota
van het kabinet Van Overtveldt en de vernietigende rapporten van diverse
kabinetschefs. Het gevolg is een totale politieke impasse. Dat de NVA bovendien
de eis op tafel legt om niet op een begrotingsakkoord voor 2016 te focussen,
maar meteen een akkoord over een meerjarenbegroting te bereiken, zet het
wantrouwen op scherp. Heeft Van Overtveldt een paard van Troje in de
ministerraad geïntroduceerd? Wat is de verborgen agenda van de NVA? Vooral de
MR kijkt met grote achterdocht naar het maneuver. Zullen de eisen van de EU
niet onvermijdelijk voor gevolg hebben dat de NVA en misschien ook anderen
de uiteindelijke splitsing van België op tafel gaan leggen gezien in de
ontstane impasse volgens hen enkel de vlucht vooruit de problemen zal oplossen?
En wat indien dit scenario kan worden afgehouden? Zal het voortdurend
onderhandelingsproces met de EURO groep de partijen binnen de bestaande
regering niet zodanig in diskrediet brengen, dat de regering uiteindelijk
zonder voordracht van enige oplossing valt? De gevolgen van dergelijk scenario
zijn noch economisch, noch financieel te overzien. Het spook van negatieve
ratings en ongunstige verhoudingen tegenover de Duitse basisrente duikt weer op.
Of hoe onderhandelingen over een
Grexit, de tantaluskwelling over anderen kunnen afroepen.
|