Het Griekse pensioenstelsel is een hot item geworden in de onderhandelingen tussen de Griekse Regering en de internationale schuldeisers. Eerste Minister Alexis Tsipras stelt zich onverzettelijk op tegen meer bezuinigingen in het stelsel, terwijl Griekenlands schuldeisers laten verstaan dat die bezuinigingen nodig zijn om de Griekse Regering toe te laten om haar schulden te betalen.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Vooraleer zij deze materie kunnen aanpakken, moeten zij zich over een aantal feitelijke gegevens van het barokke Grieks pensioenstelsel buigen.  Op eerste zicht lijkt het stelsel te vrijgevig. Maar eens men dieper gaat graven wordt het beeld meer ingewikkeld.

Eerst en vooral gaan we na, welk % Griekenland van zijn BBP  aan pensioenen spendeert? Op basis van de gegevens van Eurostat 2012 blijkt dat Griekenland het hoogste percentage BBP van de Eurozone aan pensioen besteedt:

Griekenland staat nog steeds aan de top, maar ligt niet ver meer boven het gemiddelde van de Eurozone. Bovendien, zijn de hoge uitgaven van Griekenland te wijten aan de slechte demografische situatie: 20% van de Grieken zijn ouder dan 65, één van de hoogste percentagens van de Eurozone. Laten we nu even de pensioenuitgaven bekijken voor de 65 plussers:

Wanner we er rekening mee houden dat Griekenland veel meer ouderen heeft, stellen we vast dat de pensioenuitgaven beneden het gemiddelde van de Eurozone liggen. Om Duitsland en andere ‘klagers’ geen onrecht aan te doen, moet wel worden gesteld dat dit het gevolg is van zware bezuinigingen die door de EU Commissie, het IMF en de ECB – de trojka – aan het pensioenstelsel werden opgelegd. Maar daar moet worden aan toegevoegd dat 15% van de Griekse ouderen in 2013 aan het risico op armoede waren blootgesteld, dit is hoger dan het gemiddelde van 13% in de Eurozone, en er mag worden van uitgegaan dat dit cijfer in het voorbije jaar is gestegen.

Griekenland kan alvast op één punt beter doen: de vereenvoudiging van de pensioenstelsels. Volgens een Griekse pensioenverantwoordelijke bestonden er in 2008 133 afzonderlijk beheerde publieke pensioenfondsen in Griekenland. Een grondige inspectie van de stelsels begon in 2008 – en werd door de Trojka geïntensifieerd – en moest het aantal fondsen herleiden tot 13. De regering kreeg echter pas onlangs zicht op de pensioenuitgaven nadat het aan alle gepensioneerden een sociaal zekerheidsnummer had toegewezen. Deze inspanning leidde tot een beduidende opwaartse herziening van de pensioenuitgaven die Griekenland in 2012 (bovenstaande grafieken) aan Eurostat had meegedeeld. Eurostat herziet voor het ogenblik de Griekse uitgaven.

De Griekse Regering heeft laten weten dat de consolidatie van de verschillende pensioenfondsen die door vorige regeringen werd aangevat, zal worden voortgezet. De Trojka lijkt deze idee te willen ondersteunen. Laten we nu maar afwachten of ze toch niet op verdere besparingen zal aandringen.